Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Persbericht, 26 maart 2008.

Nederland 21 opstellingen en dataverzamelingen rijker

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft in het investeringsprogramma NWO-middelgroot 21 subsidies toegekend. De projecten behelzen investeringen in onder andere spectrometers voor het opsporen van moleculen, een driedimensionale microscoop en het digitaliseren van zeventiende eeuwse brieven.

Het NWO-subsidieprogramma voor middelgrote investeringen omvat subsidies voor de aanschaf van apparatuur en voor het opzetten van dataverzamelingen, bijbehorende programmatuur en bibliografieën. Het betreft hier urgente investeringen voor vernieuwend onderzoek van zeer hoog niveau. Subsidies in het middelgrootprogramma zijn bestemd voor investeringen met een NWO-bijdrage van 110.000 tot 900.000 euro. Voor investeringen met een NWO-bijdrage boven 900.000 euro kunnen onderzoekers aanvragen indienen binnen het programma NWO-groot.

In totaal ontving NWO 84 aanvragen. Wetenschappers in het binnen- en buitenland beoordeelden deze voorstellen. Uiteindelijk werden 21 voorstellen voor honorering geselecteerd. NWO betaalt maximaal 75 procent van elke subsidie. De universiteit of het instituut draagt minimaal 25 procent bij.


*** Versterking onderzoekslandschap ***
Met het programma voor middelgrote investeringen wil NWO het nationale onderzoekslandschap versterken en profileren op grond van kwaliteit en - waar van toepassing - maatschappelijk belang. Vrijwel in alle gevallen dient een investering uit NWO-middelgroot een combinatie van lokale en nationale belangen. Een investering heeft bijvoorbeeld nationale betekenis als onderzoekers van andere instellingen gebruik kunnen maken van de nieuwe onderzoeksfaciliteit, zoals een databank of dure apparatuur.

Hiernaast wil NWO met dit programma het investeringsbeleid van onderzoeksinstellingen stimuleren. NWO betrekt in de afweging daarom ook de profilering, het investeringsgedrag, de planning en de bedrijfsvoering van de instelling waarvan de aanvraag afkomstig is. Tenslotte telt ook zwaar mee dat de exploitatie van de investering gegarandeerd is.

Zie onder voor de lijst van gehonoreerde projecten.


---
Meer informatie bij:

Voor contactgegevens van de onderzoekers:

- NWO, afdeling Voorlichting en Communicatie

- t: +31 (0)70 344 0713, voorlichting@nwo.nl

Voor informatie over het programma en beleid:

- Cas Maessen (NWO, Beleidsontwikkeling en -ondersteuning)
- t: +31 (0)70 344 0695, maessen@nwo.nl

- zie ook: www.nwo.nl/subsidiewijzer.nsf/pages/NWOP_5K4ENS

08-06

###
Lijst van gehonoreerde projecten:

Triple-quad LC-MS-MS analysis for the detection of low-abundance plant signalling molecules in complex matrices Dr. ir. H.J. Bouwmeester (m), WUR - Plantenwetenschappen Signaalmoleculen zoals plantenhormonen laten een plant onder meer groeien. Met een nieuwe, in Nederland unieke spectrometer kunnen deze moleculen worden opgespoord en geanalyseerd. Meer kennis van de mechanismen in plantengroei, plantenontwikkeling en hun verdedigingstechnieken kan uiteindelijk onze landbouwmethodes verbeteren.

Spatially resolved X-ray spectroscopy of clusters of galaxies, Supernova Remnants and the Galactic ISM Dr. J.W.A. den Herder (m), SRON - Sterrenkunde
Deze investering betreft een innovatieve Röntgen-calorimeter die op relatief korte termijn ingezet wordt op een X-ray satelliet en waarmee hoge resolutie imaging spectroscopie mogelijk wordt van onder andere clusters van sterrenstelsels. Hierdoor kunnen voor het eerst nauwkeurige metingen worden gedaan van de mate waarin belangrijke elementen als koolstof, stikstof en neon voorkomen in clusters.

A Total-Multiphase-Organic-Carbon Mass-Spectrometer for investigating atmospheric low volatility organic carbon and aerosol-climate effects. Dr. R.H. Holzinger (m), UU - Instituut voor Marien & Atmosferisch Onderzoek Utrecht (IMAU) Aerosolen zijn kleine deeltjes in een gas, die in de atmosfeer de luchtkwaliteit en het klimaat beïnvloeden. Met een nieuwe spectrometer worden nu voor het eerst fijne organische aerosolen in de atmosfeer gemeten. Dit is van belang voor de verdere ontwikkeling van het klimaatonderzoek.

Fast confocal microscope for investigation of macromolecular assemblies in living cells and tissues DR. A.B. (ADRIAAN) HOUTSMULLER (M), EMC - PATHOLOGIE De spinning disk confocale microscoop wordt ingezet om met hoge plaats- en tijdsresolutie macromoleculaire structuren te bestuderen. Onderwerpen van studie zijn de celkern (foci van steroïde receptoren en DNA herstel), cytoplasma (microtubules en transport vesicles) en plasmamembraan (neuronale synapsen).

Digital Collaboratory on Cultural-Historical Dendrochronology in the Low Countries (DCCD) Prof. dr. E. Jansma (v), RCAM & UU
De dendrochronologie, ofwel 'boomtijdkunde', houdt zich bezig met variaties in de jaarlijkse groei van bomen, en is een methode waarmee hout uit vroeger tijden gedateerd kan worden. In het DCCD worden gegevensverzamelingen samengevoegd die betrekking hebben op het roerende en onroerende culturele erfgoed van de Lage Landen en die worden beheerd door Nederlandse, Belgische, Franse en Duitse laboratoria op het terrein van de boomtijdkunde. Het doel is grootschalig onderzoek naar het landschap en het menselijke houtgebruik in het verleden. Het DCCD richt zich op internationale standaardisering van de onderzoeksregistratie, duurzame en geïntegreerde dataopslag, dataontsluiting en interdisciplinair onderzoek.

High repetition rate laser system for cold quantum photochemistry Dr. M.H.M. (Maurice) Janssen (m), VU - Fysische chemie De onderzoekers willen met behulp van een lasersysteem een nieuwe methode ontwikkelen om koude moleculen produceren en te bestuderen en om vector correlaties in georiënteerde kwantum fotochemie te onderzoeken.

Peroxisome research: the need for Fluorescence Activated Cell Sorting (FACS) Prof. dr. I.J. van der Klei (v), RUG - Moleculaire Celbiologie Een peroxisoom is een celorganel dat voorkomt in bijna alle eukaryote cellen. Onderzoek naar peroxisomen in gist is van belang voor het fundamentele inzicht in celorganellen, en mogelijk voor het begrip van neurologische aandoeningen. Met subsidie van NWO- ALW is een FACS apparaat aangeschaft voor onderzoek naar peroxisomen in gist.

Two-photon fluorescence microscopy applications in immunology, oncology and neurosciences Prof. dr. G. (Georg) Kraal (m), VUmc - Moleculaire Celbiologie en Immunologie Driedimensionale microscopie is binnen de biomedische wetenschappen een belangrijke toepassing bij imaging van secties van dikke en intacte specimens, zoals levende cellen of weefsels. De microscoop wordt ingezet op diverse gebieden van immunologie, oncologie en neurowetenschappen.

Shifting gears: the balance between energy intake, storage and expenditure as a target for prevention and treatment of metabolic diseases Prof. dr. F. (Folkert) Kuipers (m), UMCG - Kindergeneeskunde Obesitas is het resultaat van onbalans tussen opname en verbruik van energie, resulterend in diverse metabole ziekten. Met behulp van metabole monitor systemen kan bij kleine modeldieren niet-invasief de energiehuishouding worden gemeten in relatie met genetische achtergrond, medicijnen en regulatie van inname, opname en verbruik van voeding.

COMPLEX IONS - searching for a missing link in astrochemistry Dr. H.V.J. (Harold) Linnartz (m), UL - Astrochemie en astrofysica Doel van dit project is het bestuderen van ionische complexen die ook in de ruimte voorkomen met behulp van een zeer gevoelige infrarood lichtbron. Dit verschaft de middelen om fysische en chemische condities te meten in wolken tussen en rondom sterrenstelsels.

3D whole body imaging with BLI and fast CT to study metastatic bone disease, bone and fat metabolism and diabetes Dr. C.W.G.M. (Clemens) Löwik (m), LUMC - Endocrinologie en Stofwisselingsziekten Met behulp van driedimensionale tomografische bioluminiscentie en snelle micro-CT kan bij kleine modeldieren kwantitatief en niet-invasief het effect van nieuwe geneesmiddelen en therapieën worden getest. De apparatuur zal worden ingezet voor onderzoek naar osteolytische bot-metastasen, botvorming, veranderingen in vetmetabolisme, en bloedvaten.

A Biopolymer synthesis facility
Prof. dr. G.A. (Gijs) van der Marel (m), UL - Organische chemie Doel van deze investering zijn drie synthesizers voor een biopolymeren faciliteit. Hiermee kunnen onder andere synthetische vaccins worden ontwikkeld. Een van de drie, de oligosaccharide synthesizer, is een nieuwe technologie in Nederland.

Photo-CIDNP MAS NMR at medium magnetic fields
Dr. J. (Jörg) Matysik (m), UL - Fysische chemie
De onderzoekers bouwen een opstelling die magic-angle spinning NMR combineert met laser technieken voor de bestudering van het vaste stof foto-CIDNP effect in fotosynthetische reactiecentra. Met de opgedane kennis kunnen nieuwe MRI technieken ontwikkeld worden.

Circulation of knowledge and learned practices in the 17th-century Dutch Republic. A web-based Humanities' collaboratory on correspondences Prof. dr. W.W. Mijnhardt (m), UU
Het project richt zich op de vraag hoe wetenschappers in de Nederlandse Republiek van de zeventiende eeuw informatie uitwisselden. Om hier meer inzicht in te krijgen is een analyse van wetenschappelijke correspondenties een ideale methode. Er zijn tienduizenden brieven bewaard gebleven van geleerden die in de Republiek werkzaam waren. Deze brieven worden gedigitaliseerd en worden er webgebaseerde instrumenten ontwikkeld om deze bronnen te ontsluiten. Met behulp van deze instrumenten kan bovendien worden onderzocht wat voor netwerken er bestonden en welke informatie daarin voorhanden was.

Microcalorimetry: Towards thermodynamics based drug design Dr. N.J. (Nico) de Mol (m), UU - Farmacochemie
Doel van dit project is het ontwikkelen van een nieuwe techniek voor het ontwerpen van medicijnen. Met behulp van deze techniek kan de thermodynamica van ligand-receptor interacties bestudeerd worden.

Social and psychopathological developments during adolescence: The assessment of mental disorders and contextually rated life events in the large TRAILS cohort Prof.dr. A.J. Oldehinkel (v), UMCG - Sociale psychiatrie TRAILS is een langlopend bevolkingsonderzoek onder Noord-Nederlandse adolescenten, waarin onder meer de ontwikkeling van emotionele en gedragsproblemen en factoren die hierop van invloed zijn in kaart worden gebracht. In dit project zullen de reeds bestaande TRAILS-gegevens worden uitgebreid met informatie over: (1) het ontstaan en beloop van psychiatrische stoornissen volgens criteria van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental disorders (DSM-IV) en (2) stressvolle gebeurtenissen. Deze gebeurtenissen zullen worden beoordeeld door de interviewer, rekening houdend met hun context.

Computational microscopy: super-resolution in optical sections Dr. B. Rieger (m), TUD - Informatica
Deze investering betreft de aanschaf van een programmeerbaar array microscoop systeem. Hiermee zal computationeel een superresolutie bereikt kunnen worden waarmee levende cellen tot op moleculair niveau kunnen worden bestudeerd.

LOFAR for Astronomy
Dr. H.J.A. Röttgering (m), UL - Sterrenkunde
De onderzoekers richten zich op software werkpakketten voor de 'Development and Commissioning of LOFAR for Astronomy', die onderdeel zijn van de vier belangrijkste science drivers. Met de radiotelescoop LOFAR zal het mogelijk worden om gevoelige waarnemingen met hoge ruimtelijke resolutie te doen bij frequenties van 15 tot 240 MHz.

A robot that automates the pulse chase protein folding assay Dr. S.G.D. (Stefan) Rüdiger (m), UU - Cellulaire eiwitchemie Doel van deze investering is het automatiseren van pulse chase analyse-experimenten voor het verkrijgen van gegevens over interacties tussen eiwitten en veranderingen in eiwit conformaties. Door de hoge snelheid kan de pulse chase techniek ingezet worden voor het screenen van medicijnen.

High-throughput medical resequencing of candidate disease genes and genomic regions I. Medical resequencing of candidate genes and genomic loci in monogenic disease Dr. ir. J.A. (Joris) Veltman (m), UMCN - Anthropogenetica De DNA sequencing apparatuur wordt toegepast voor het her-sequencen van belangrijke genen betrokken bij monogenetische ziekten met heterogeniteit in de locus. De genetische achtergrond van o.a. mentale achterstand, aangeboren misvormingen, erfelijke blindheid en doofheid, ADHD en diverse soorten kanker zal worden onderzocht.

Instrumentation for characterization of interactions and molecular stability Dr. G.W. (Geerten) Vuister (m), RU - Fysische chemie Met de twee aangevraagde apparaten zullen zes onderzoeksgroepen in Nijmegen onderzoek doen naar de functionaliteit en activiteit van diverse moleculaire systemen. Moleculen uit verschillende hoeken vanuit de chemie zullen onderzocht worden: van biologische tot katalytische systemen.

###
Aanmelden en afmelden voor deze e-mailservice via www.nwo.nl/perslijst. Doorgeven van adreswijzigingen via nwo_nieuws@nwo.nl.


--
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) Afdeling Voorlichting en Communicatie Postbus 93138 2509 AC Den Haag

Persvoorlichters: nwo_nieuws@nwo.nl, t.: +31(0)70 344 0713.