GroenLinks

Niet langer vrijheid blijheid voor lobbyisten

Lobbyen in Europa 3 april 2008

De Groenen in het Europees Parlement hebben een slag binnengehaald in de strijd voor een verplicht register voor lobbyisten bij de Europese instellingen. Dankzij steun van socialisten en liberalen aan een groen initiatief besloot de commissie Constitutionele Zaken dat het uit moet zijn met de vrijblijvendheid.

In 2005 kwam de Europese Commissie met voorstellen om de transparantie binnen de Europese instellingen te bevorderen. Onderdeel van de plannen was onder andere een gedragscode voor lobbyisten. Bij de totstandkoming van Europese wetgeving bestaat namelijk vaak veel onduidelijkheid over de rol die lobbyisten spelen. De schatting is dat er in Brussel circa 20.000 lobbyisten rondlopen. Hoe die gefinancierd worden en wie zij precies vertegenwoordigen, blijft vaak in nevelen gehuld.

Misstanden
Er zijn talloze voorbeelden van schimmige lobby-activiteiten waardoor Europese politici zich laten beïnvloeden. Berucht is de herziening van de chemicaliënwetgeving in 2005 waar de Europese Commissie haar oren liet hangen naar de belangen van grote Europese chemiefabrikanten. En momenteel zijn vooral de Duitse autofabrikanten druk in de weer om ervoor te zorgen dat de CO2-uitstootnormen zo hoog mogelijk uitvallen, zodat ze investeringen in milieuvriendelijkere technologie langer kunnen uitstellen en hun winstgevendheid op peil houden.

Vrijwillig vs. verplicht
De oplossing van de Europese Commissie om de misstanden uit te roeien bestond uit een vrijwillig registratiesysteem voor lobbyisten. De Eurocommissaris belast met administratieve hervormingen, Kallas gaat ervan uit dat de sector zichzelf wel regelt. Ook stelde hij geen sancties voor als de voorgestelde gedragscode door lobbyisten geschonden wordt. De Groenen hekelden al vanaf het begin het feit dat de gedragscode zonder een verplichtend karakter en strafmaatregelen niet meer is dan een papieren tijger.

De door het Europees Parlement aangestelde rapporteur, de Finse conservatief Alexander Stubb (die overigens afwezig was bij de stemming omdat hij op hetzelfde moment tot minister van Buitenlandse Zaken was benoemd) zag ook niks in een verplichting. De commissie Constitutionele Zaken van het Europees Parlement oordeelde dankzij de voorgestelde wijziging van de Groenen dus anders. Het voltallig Europees Parlement buigt zich in mei over het rapport.

Zie ook:

* website Alter-EU
(NGO die als waakhond fungeert omtrent lobby-activiteiten in de EU)

* dossier Goed bestuur in Europa