Gemeente Utrecht
Individueel plan van aanpak naast handhaving samenscholingsverbod op straat
Aanpak overlastgevende jongeren Kanaleneiland-Noord voortgezet
Handhaving van het samenscholingsverbod in Kanaleneiland-Noord sorteert merkbaar effect. Het beeld op straat is rustiger en jongeren zijn ontvankelijker voor hulpverlening. Utrecht gaat daarom door met de handhaving. Voor ongeveer tachtig zwaar overlastgevende jongeren is een individueel plan van aanpak opgesteld, zowel voor een strafrechtelijke aanpak als voor hulpverlening. Deze jongeren krijgen een brief van de burgemeester waarin wordt gewaarschuwd dat de politie streng optreedt tegen overtredingen en misdrijven. Daarnaast wordt aangekondigd dat ze worden uitgenodigd voor een gesprek over hun gedrag en over een aanbod van zorg en hulpverlening.
Om in een zo vroeg mogelijk stadium op te kunnen treden tegen overlast en criminaliteit is in oktober vorig jaar in Kanaleneiland-Noord gestart met handhaving van het samenscholingsverbod. De handhaving is een extra maatregel binnen een bredere aanpak om de openbare orde in het gebied te waarborgen. De maatregelen sorteren effect: de criminaliteit en overlast in Kanaleneiland-Noord halveerden in het laatste kwartaal van vorig jaar. Na vrijspraak voor zeven jongeren door de Utrechtse kantonrechter in februari is de handhaving aangepast. De politie treedt niet meer preventief op, maar alleen op als er daadwerkelijk sprake is van een (dreigende) verstoring van de openbare orde in dat concrete geval. Utrecht is wel in afwachting van nieuwe wetgeving op basis waarvan eerder kan worden opgetreden als er sprake is van ongewenste groepsvorming.
Handhaving op straat voortgezet
Op basis van een evaluatie hebben burgemeester, officier van justitie en districtschef van de politie besloten de handhaving voort te zetten. Het samenscholingsverbod wordt goed nageleefd. De extra inzet van politie en het cameratoezicht zijn daarbij belangrijk. Het gewenste effect wordt gerealiseerd: criminaliteit en overlast zijn gehalveerd. Het gevoel van veiligheid van bewoners is verbeterd. Het beeld op straat is rustiger en jongeren zijn ontvankelijker voor hulpverlening. Er is nauwelijks sprake van een 'waterbedeffect' naar andere gebieden. Ook na de aanpassing van de handhaving (op basis van de rechterlijke uitspraak) is geen toename van overlast en criminaliteit geconstateerd.
Individuele aanpak
Voor tachtig zwaar overlastgevende jongeren is in het Veiligheidshuis Utrecht een individueel plan van aanpak opgesteld voor zowel een strafrechtelijke aanpak als voor ('drang en dwang naar') hulpverlening en zorg. Deze jongeren krijgen persoonlijk een brief, ondertekend door de burgemeester en uitgereikt door de politie. Daarin staat dat ze worden uitgenodigd voor een gesprek, waarin afspraken worden gemaakt over gedrag: overlast, criminaliteit, intimidatie (eventuele verboden locaties, contacten en tijdstippen), maar ook over toeleiding naar zorg, hulpverlening, school en/of werk.
Hoger beroep en groepsverbod in nieuwe wet
De Utrechtse kantonrechter sprak op 13 februari zeven jongeren vrij die werden verdacht van overtreding van het samenscholingsverbod. De rechter was van mening dat alleen samenzijn niet voldoende is om van samenscholing te spreken: er moet sprake zijn van een dreigende verstoring van de openbare orde. Het OM is in beroep gegaan, omdat het met gemeente en politie van mening is dat er van de jongeren uit de groep van tachtig wel degelijk een dreiging van de openbare orde uitgaat, als zij met vijf of meer samenkomen. Daarom is de mogelijkheid om preventiever op te kunnen treden gewenst. Inmiddels hebben de Ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie aangekondigd dat zij een 'groepsverbod' willen toevoegen aan het binnenkort te verwachten wetsvoorstel ter bestrijding van voetbalvandalisme en ernstige overlast. Een dergelijk 'groepsverbod' maakt preventiever optreden en gedragsaanwijzingen mogelijk. Deze wet is op zijn vroegst begin 2009 van kracht.