13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
13E VOORTGANGSRAPPORTAGE
ZANDMAAS EN GRENSMAAS
1 JULI 31 DECEMBER 2007
Werken aan de Maas van morgen 1
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Inhoudsopgave
Samenvatting.........................................................................................................................................3
1. Inleiding..............................................................................................................................................5
1.1 Inleiding................................................................................................................................. 5
1.2 Leeswijzer............................................................................................................................. 5
2. Het project in zijn omgeving.............................................................................................................6
3. Essentialia Zandmaas en Grensmaas.............................................................................................9
3.1 Doelstellingen....................................................................................................................... 9
3.2 Maatregelenpakket............................................................................................................... 9
3.3 Convenantpartners............................................................................................................... 9
3.4 Historisch financieel overzicht.............................................................................................. 9
4. Voortgang.........................................................................................................................................10
4.1 Zandmaas........................................................................................................................... 10
4.2 Grensmaas ......................................................................................................................... 12
5. Projectbeheersing...........................................................................................................................13
5.1 Algemeen............................................................................................................................ 13
5.2 Kwaliteit............................................................................................................................... 13
5.3 Scopewijzigingen................................................................................................................ 13
5.4 Planning.............................................................................................................................. 13
5.5 Financiën............................................................................................................................ 16
5.6 Risico's en prognose eindstand.......................................................................................... 20
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 2
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Samenvatting
Voortgang Zandmaas
Binnen het deelproject Zandmaas wordt een onderscheid gemaakt tussen de aanleg van kaden en
rivierverruimingsprojecten.
Conform verwachting is ultimo 2007 van de aan te leggen 40 km permanente kaden in de stedelijke
gebieden Roermond, Venlo, Gennep en Mook en Middelaar circa 36 km gerealiseerd. De resterende
trajecten over een totale lengte van circa vier km zullen naar verwachting voor het begin van het
hoogwaterseizoen 2008/2009 worden afgerond.
Met de waterschappen zijn afspraken gemaakt over het aanbrengen van tijdelijke voorzieningen om
de bewoners in de gebieden achter de vier km kadevakken die nog niet gerealiseerd zijn, een hoger
beschermingsniveau te kunnen bieden gedurende het lopende hoogwaterseizoen. De projectdirectie
Maaswerken en de waterschappen hebben zich daarbij met succes ingespannen om het toegezegde
beschermingsniveau van 1:250 zo dicht mogelijk te benaderen. De afspraken met de waterschappen
zijn vastgelegd in het hoogwaterbeschermingsplan `Plan tijdelijke voorzieningen kaden', welke
uitgebreid zijn afgestemd met de betrokken gemeenten.
Ten behoeve van de planvorming rivierverruiming is het Tracébesluit aanvulling I peilopzet stuwpand
Grave onherroepelijk geworden, nadat de Raad van State in haar uitspraak van 26 september 2007
alle overgebleven beroepen ongegrond heeft verklaard.
De zandwinning in hoogwatergeul Lomm loopt volgens schema. Wat betreft de uitvoering van de
hoogwatergeul Well Aijen is de zelfrealisator bezig met de voorbereidende werkzaamheden.
Daarnaast willen de zelfrealisator en de gemeente Bergen deze hoogwatergeul onderdeel laten zijn
van een integraal gebiedsontwikkelingsplan Maaspark Well. Ik heb richting Gedeputeerde Staten
aangegeven de verdere uitwerking van het gebiedsplan een kans te willen geven. In de in 2006
gesloten overeenkomst tussen RWS en de beoogd zelfrealisator is vastgelegd dat de uitvoering van
het project uiterlijk op 31 december 2008 dient te zijn begonnen en op 31 december 2015 moet zijn
gerealiseerd. Vooralsnog lijkt dit haalbaar. Mogelijk wordt financiering van het
gebiedsontwikkelingsplan bemoeilijkt doordat voor de kosten van archeologie, voor zover deze
betrekking hebben op het gehele gebiedsplan en niet alleen op de hoogwatergeul, de zelfrealisator
geen beroep kan doen op het projectbudget van RWS Maaswerken.
Voortgang Grensmaas
De Raad van State heeft op 12 december 2007 een (positieve) uitspraak gedaan over de ingediende
beroepen tegen de hoofdvergunningen van het zelfrealisatieproject Grensmaas. Op enkele
detailpunten na zijn de beroepen afgewezen. Er is een beperkt aantal vergunningeisen aangepast.
Door problemen met tijdige grondverwerving is er vertraging ontstaan op de startlocaties Bosscherveld
en Aan de Maas. Om de vaart er in te houden heeft de zelfrealisator Consortium Grensmaas
voorgesteld het cluster Itteren-Borgharen versneld in uitvoering te nemen, te beginnen in de zomer
van 2008. Om hydraulische redenen vanwege het feit dat de uitvoeringsvolgorde van de locaties
wijzigt wordt hiervoor een andere uitvoeringswijze gekozen. Het Consortium Grensmaas heeft
hiervoor inmiddels wijzigingsvergunningen aangevraagd.
In de 12e Voortgangsrapportage is melding gemaakt van een afbreukgevoelig onteigeningstraject
tegen een eigenaar (een grindproducent) op de locatie Bosscherveld. De Raad van State heeft
inmiddels uitspraak gedaan in deze zaak en het beroep afgewezen. De onteigening is opgestart.
Scope
In de tweede helft van 2007 is de scope van de projecten Grensmaas en Zandmaas niet gewijzigd.
Tijd
De hoogwaterbeschermingsmaatregelen voor de Zandmaas dienen in 2015 en voor de Grensmaas in
2017 te zijn gerealiseerd. De afgelopen periode geeft geen aanleiding deze einddoelen bij te stellen.
Omdat op zijn vroegst in juni 2008 duidelijkheid wordt verkregen inzake de onteigening van de laatste
benodigde gronden zal de aanbesteding van het zuidelijk deel retentiegebied Lateraalkanaal West
worden uitgesteld. Dit betekent dat de werkzaamheden tien maanden later zullen zijn afgerond. De
doelstelling ten aanzien van hoogwaterbescherming komt door genoemde verschuiving niet in gevaar.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 3
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Voor het hoogwaterseizoen 2008/2009 zal waarschijnlijk op het gehele traject binnen de stedelijke
gebieden Roermond, Venlo, Gennep en Mook en Middelaar sprake zijn van permanente maatregelen.
Aandachtspunten betreffen de inpassing van kaden in Venlo-Blerick en nabij een jachthaven in
Roermond, waarover in het eerste kwartaal van 2008 meer duidelijkheid zal komen.
Het Consortium Grensmaas heeft een formeel verzoek ingediend voor aanpassing van de
uitvoeringsvolgorde en de projectmijlpaaldata. Vooralsnog wordt vastgehouden aan de initiële
mijlpaaldata 2017, 2018 en 2022. Daarom is het laatste kwartaal van 2007 gestart met het verkennen
van de mogelijkheden om vertraging van de projectplanning te voorkomen. De kansrijke (combinatie
van) opties worden voorjaar 2008 nader uitgewerkt.
De tweede fase van de mitigerende maatregelen (grinddrempels die verdroging van gebieden rondom
de Maas moeten voorkomen) is een jaar eerder dan gepland opgeleverd. Uitvoering van de derde (en
laatste) fase vindt plaats in het derde kwartaal 2008. Deze uitvoering wordt afgestemd met de bodem-
en oeverbescherming en de Vlaamse Boertienlocaties.
Financiën en risico's
Ten opzichte van de vorige periode (VGR 12) is het projectbudget voor Zandmaas gestegen met
4,0 miljoen tot 526,0 miljoen. Het projectbudget Grensmaas is gestegen met 0,7 miljoen tot
138,6 miljoen. Beide verhogingen zijn het gevolg van ontvangsten in de loop van het jaar 2007.
Voor zowel Zandmaas als Grensmaas valt de prognose eindstand naar huidig inzicht binnen het
beschikbare budget. De prognose eindstand voor Zandmaas is in de verslagperiode met 0,2 miljoen
naar boven bijgesteld en bedraagt 497,7 miljoen. Voor Grensmaas is deze naar beneden bijgesteld
met 0,5 miljoen en bedraagt nu 132,7 miljoen.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 4
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
1. Inleiding
1.1 Inleiding
Deze halfjaarlijkse rapportage wordt uitgebracht in het kader van de `Regeling grote projecten' van de
Tweede Kamer en betreft de periode van 1 juli 2007 tot en met 31 december 2007. In deze rapportage
wordt een beschrijving van de voortgang van de projecten Zandmaas en Grensmaas gegeven en is
een financiële verantwoording opgenomen. Hierbij wordt met name aandacht besteed aan afwijkingen
ten opzichte van de vorige periode. Ten slotte worden de risico's van de projecten in beeld gebracht.
Naast genoemde projecten maakt vanwege de raakvlakken en de verwevenheid van de
grondstromen ook het deelproject Maasroute deel uit van de Maaswerken. Het deelproject
Maasroute is door de Tweede Kamer niet aangewezen als Groot Project en is daarom niet
meegenomen in deze rapportage, uitgezonderd de raakvlakken met de Zandmaas en de Grensmaas.
1.2 Leeswijzer
In hoofdstuk 2 wordt een korte beschrijving gegeven van de relevante ontwikkelingen in de omgeving
van het project. Na een korte beschrijving van de essentialia van het project in hoofdstuk 3 wordt in
hoofdstuk 4 ingegaan op de voortgang van het project en de diverse raakvlakken die bij het project
een rol spelen. Aansluitend staat hoofdstuk 5 in het teken van de projectbeheersing. Het accent ligt op
de scopewijzigingen en mutaties in de planning, de financiën en de belangrijkste risico's ten opzichte
van de eerdere rapportages.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 5
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
2. Het project in zijn omgeving
Een groot (nat) project als de Maaswerken met haar lange uitvoeringsduur staat constant onder
invloed van (beleids)ontwikkelingen. Enerzijds zijn dat ruimtelijke ontwikkelingen in en nabij het
Maasdal die zich voordoen buiten de scopes Maaswerken, anderzijds zijn dat invloeden als gevolg
van mogelijke veranderingen in beleid en wet- en regelgeving. En uiteraard de toenemende
(mondiale) aandacht voor klimaatverandering kan invloed hebben op de uitvoering van de scopes
Maaswerken.
In voorgaande Voortgangsrapportages Zandmaas en Grensmaas zijn risicoprofielen gedefinieerd en
voorzien van budgetten. Daarin wordt tevens ingespeeld op veranderingen in beleid en wet- en
regelgeving.
Natura 2000
De Europese Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn zijn inmiddels geïmplementeerd in nationale wetgeving:
de Natuurbeschermingswet 1998 voor de bescherming van de Natura 2000-gebieden en de Flora- en
Faunawet voor soortbescherming.
In het kader van de planvorming binnen Maaswerken is uitgebreid onderzoek gedaan naar de effecten
van het project op Natura 2000-gebieden en beschermde soorten. Zonodig zijn de projecten naar
aanleiding daarvan aangepast of worden mitigerende en compenserende maatregelen getroffen.
Momenteel is de ingevolge de Natuurbeschermingswet 1998 vereiste nationale aanwijzing van Natura
2000-gebieden in volle gang. Deze aanwijzing kan gevolgen hebben voor de uitvoering van de
werkzaamheden van Maaswerken. Bijvoorbeeld doordat de begrenzing van de betrokken Natura
2000-gebieden wordt aangepast, of doordat nieuwe soorten of habitats worden toegevoegd. Het
ministerie van LNV heeft besloten om de Grensmaas (zomerbed) geen deel te laten uitmaken van de
eerste tranche Natura 2000 aanwijzing. Grensmaas gaat behoren tot de tweede tranche aanwijzingen
die binnenkort zal plaatsvinden. Het Consortium Grensmaas zal als uitvoerder van het
Grensmaasproject een vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet moeten aanvragen.
Hoogwaterrichtlijn
De Richtlijn Overstromingsrisico's (officieel: `de Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad over
Beoordeling en Beheer van Overstromingsrisico's) is vastgesteld op 18 September en op 6 november
2007 gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU. De lidstaten dienen de Richtlijn om te zetten naar
nationale wetgeving die uiterlijk in november 2009 van kracht is. Op basis van de huidige informatie
heeft de Richtlijn geen gevolgen voor het project.
Kaderrichtlijn Water
Sinds eind 2000 is de Kaderrichtlijn Water (KRW) van kracht. Deze richtlijn verplicht de lidstaten om
het beheer van het grond- en oppervlaktewater zodanig aan te pakken dat in 2015 alle wateren een
goede ecologische en chemische kwaliteit hebben.
Door Rijkswaterstaat is in april 2005 een eerste inventarisatie van de mogelijke gevolgen van de
Kaderrichtlijn Water, onder andere voor de Maaswerken, uitgevoerd. Conclusie was op dat moment
dat er nauwelijks negatieve effecten door uitvoering van de Maaswerken maatregelen werden
veroorzaakt, doch dat het Grensmaasproject een positieve bijdrage levert aan het bereiken van de
doelen van de KRW.
Gevolgen Wet op de waterkering kaden voor Sluitstukkaden Zandmaas Grensmaas
Het onder het regime van de Wet op de waterkering (Wow) brengen van de Maaskaden heeft tot
gevolg gehad dat scopewijzigingen doorgevoerd moeten worden in de projectopdracht. Voor de kaden
die gerealiseerd worden in de stedelijke gebieden in de Zandmaas is dit in het verleden reeds
gebeurd.
Leidraad Rivieren
De Leidraad Rivieren en de onderliggende Technische Rapporten zijn gepubliceerd in de
Staatscourant op 31 oktober 2007. De Leidraad Rivieren wordt gebruikt bij het ontwerp van komende
projecten waarin dijken versterkt dan wel verlegd of aangelegd worden, alsmede bij rivierverruiming.
Aan de hand van de Ruimte voor de Rivier-projecten Ontpoldering Overdiepse Polder en
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 6
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Dijkverlegging Westenholte wordt samen met Expertise Netwerk Waterveiligheid (ENW)en de Unie
van Waterschappen onderzocht in hoeverre de nieuwe Leidraad gevolgen heeft voor de
dijkontwerpen. Als gevolg van de uitkomsten van dit onderzoek kan ook een aanpassing van de scope
sluitstukkaden aan de orde blijken te zijn.
Ontwikkelingen in wet- en regelgeving op het terrein van grondverzet
Bij de projecten die in en langs de Maas door de Maaswerken worden uitgevoerd komt een grote
hoeveelheid grond vrij. Circa 25 miljoen m3 daarvan wordt beschouwd als niet vermarktbare grond.
Deze, deels door de historische verontreiniging van de Maas diffuus verontreinigde, grond wordt
geborgen in een aantal dekgrondbergingen in het rivierbed. Voor het grondverzet geldt een complex
juridisch kader waarbinnen een grote verscheidenheid aan (nationale en Europese) wet- en
regelgeving van toepassing is. Om een eenduidig kader te creëren voor het omgaan met de
verschillende wet- en regelgeving is het beleid Actief Bodembeheer Maas (ABM) opgesteld. Op 3
december 2007 is het Besluit Bodemkwaliteit (BBK) in werking getreden als vervanger van het
Bouwstoffenbesluit. Met de inwerkingtreding van het BBK is een aantal belangrijke wijzigingen
opgetreden waarvan het vereenvoudigen en verminderen van procedures en het wijzigen van een
deel van het normenstelsel de belangrijkste zijn. Deze wijzigingen kunnen een gunstige uitwerking
hebben op de kostenraming, planning en het risicoprofiel van de Maaswerken.
Meer in zijn algemeenheid geldt vooralsnog echter dat de complexiteit van de Europese en nationale
wet- en regelgeving op het gebied van grondverzet en de mate waarin deze aan verandering
onderhevig is, een potentieel risico vormen en daarmee in de toekomst een aandachtspunt zijn en
blijven.
Wet op de archeologische monumentenzorg
Op 1 september 2007 is de nieuwe Wet op de Archeologische monumentenzorg van kracht geworden.
Op grond van deze wet kunnen nu ook gemeenten en provincies zich als bevoegd gezag opstellen.
Omdat bij Maaswerken het archeologisch onderzoek onder zorgvuldige begeleiding en borging door
RACM heeft plaatsgevonden is de verwachting dat de wet op dit punt niet tot problemen leidt bij de
Maaswerken.
De nieuwe wet heeft aanleiding gegeven tot een nieuw convenant tussen RACM en RWS. Op 7
november 2007 heeft DGRWS een nieuw convenant ondertekend met het RACM betreffende
archeologisch onderzoek en vondsten bij de uitvoering van werken. Vanwege de implementatie van
het verdrag van Malta in de nationale wetgeving moest het oude convenant worden herijkt op de
nieuwe Wet op de archeologische monumentenzorg. Een tweede reden om tot herijking over te gaan
is het feit dat een aantal zaken in het oude convenant niet of onvoldoende geregeld is.
RWS Maaswerken heeft in augustus 2004 een convenant gesloten met de RACM toegespitst op het
Maaswerkenproject waarin ook een rol is weggelegd voor publiek private partners. Om risico van
scopewijzingen voor Maaswerken te ondervangen is in het nieuwe convenant RACM-RWS een
uitsluiting voor reeds lopende projectconvenanten opgenomen .
De nieuwe Kwaliteitsnorm voor de Nederlandse Archeologie (KNA) die per 1 januari 2007 is
ingevoerd, heeft geen gevolgen voor de lopende archeologische Maaswerken projecten omdat in het
verleden rekening is gehouden de nieuwe KNA.
Provinciale ontwikkelingen
De op 29 juni 2007 door Provinciale Staten vastgestelde de Verordening op de waterkering die op
grond van de herziening van de Wet op de waterkering vereist was is inmiddels in werking
getreden.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 7
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 8
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
3. Essentialia Zandmaas en Grensmaas
3.1 Doelstellingen
Na de twee hoogwaters in de Rijn en de Maas in december 1993 en januari 1995, presenteerde het
kabinet in februari 1995 het Deltaplan Grote Rivieren. De Zandmaas en Grensmaas maken deel uit
van dit plan. Belangrijkste doelstelling van deze projecten is het verbeteren van de bescherming van
inwoners van Limburg en Noord-Brabant tegen hoogwater in de Maas. In bijlage 2 en 3 worden de
doelstellingen meer uitvoerig geschetst.
De hoogwaterbeschermingsmaatregelen voor de Zandmaas dienen in 2015 en voor de Grensmaas in
2017 te zijn gerealiseerd. Voor de bevolkingscentra langs de Zandmaas diende bescherming vóór
2006 te zijn bereikt. Daarom worden kademaatregelen in de gemeenten Roermond, Venlo, Gennep en
Mook en Middelaar met voorrang uitgevoerd. Mede als gevolg van een meningsverschil met de
waterschappen over de status van de Maaskaden en het onder de Wet op de waterkering brengen
hiervan, is hierbij twee jaar vertraging ontstaan. De planning voor deze kadeaanpassingen is gericht
op 1 januari 2008 voor de effectieve hoogwaterbescherming, met een afronding van de
werkzaamheden in 2008.
3.2 Maatregelenpakket
Het maatregelenpakket van de Zandmaas bestaat onder meer uit het aanleggen en verhogen van
kaden, het verruimen van de rivier de Maas, de aanleg van een retentiegebied en hoogwatergeulen en
het bevorderen van natuurontwikkeling. Daarnaast vinden mitigerende maatregelen plaats, met name
door de uitvoering van peilopzet.
Het maatregelenpakket van de Grensmaas bestaat uit het verruimen van de rivier, de aanleg van
kaden, de aanleg van dekgrondbergingen en nevengeulen en het bevorderen van natuurontwikkeling.
Dit wordt gecombineerd met de winning van grind. Daarnaast vinden mitigerende maatregelen plaats
ter voorkoming van grondwaterstanddaling.
3.3 Convenantpartners
Bij het project zijn drie convenantpartners betrokken: het ministerie van Verkeer en Waterstaat (V&W),
de provincie Limburg en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). De
verschillende maatregelen worden voorbereid en uitgevoerd door de projectdirectie Rijkswaterstaat
Maaswerken, die financieel en organisatorisch onder de verantwoordelijkheid van V&W valt.
3.4 Historisch financieel overzicht
De totale bijdrage van V&W aan de projecten Zandmaas en Grensmaas op het moment van het
Ontwerp Tracébesluit Zandmaas/Maasroute (OTB 1998) was 358,5 miljoen. Het totale projectbudget
van De Maaswerken sloot op dat moment op 381 miljoen, prijspeil 1998 (pp '98). De uitsplitsing van
dit projectbudget voor Zandmaas en Grensmaas is in tabel 1 zichtbaar gemaakt. Dit budget wordt in
de voortgangsrapportages als basis genomen.
Tabel 1 Het referentiebudget voor de Maaswerken ten tijde van OTB 1998
Onderdeel en bijdrage Miljoen Miljoen
Gulden Euro
prijspeil 1998 prijspeil 1998
Zandmaas Bijdrage V&W 680 308,6
Bijdrage LNV en Provincie Limburg 27 12,3
Totaal 707 321
Grensmaas Bijdrage V&W 110 49,9
Bijdrage nog te verdelen over convenantpartners 23 10,4
Totaal 133 60
Totaal Zandmaas en Grensmaas 840 3811
1 Het bedrag van 381 miljoen zoals hier in de historische tabel opgenomen is nog inclusief de bijdrage van LNV van 10
miljoen. Deze bijdrage loopt niet via de begroting van V&W maar via die van LNV. Dit is in de tabellen projectbudget (tabel 3) en
mutatieoverzichten (tabel 4 en 5) gecorrigeerd.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 9
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
4. Voortgang
4.1 Zandmaas
Planvorming
Op 31 augustus 2007 heeft de hoorzitting over de ingediende beroepen tegen het Tracébesluit voor
de peilopzet Grave bij de Raad van State plaatsgevonden. Daaraan voorafgaand hebben nog twee
appellanten (Stichting Het Noord-Brabants Landschap en de gemeente Cuijk) hun beroep ingetrokken,
nadat met hen overeenstemming is bereikt over de oplossingsrichting van de schade. Uiteindelijk zijn
acht beroepen overgebleven. De Raad van State heeft in haar uitspraak van 26 september 2007 alle
overgebleven beroepen ongegrond verklaard. Hiermee is het Tracébesluit aanvulling I peilopzet
stuwpand Grave onherroepelijk geworden.
Uitvoering kadeverhogingen
Op een traject van circa vier km is de hoogwaterveiligheid voor het hoogwaterseizoen 2007/2008
gegarandeerd middels tijdelijke voorzieningen. Op dit traject zullen de permanente maatregelen naar
verwachting voor het begin van het hoogwaterseizoen 2008/2009 worden afgerond. Ultimo 2007 is
circa 36 km permanente kaden gerealiseerd.
Met de waterschappen zijn voorts afspraken gemaakt over het aanbrengen van genoemde tijdelijke
voorzieningen om de bewoners in de gebieden achter de vier km kadevakken die nog niet
gerealiseerd zijn, een hoger beschermingsniveau te kunnen bieden gedurende het lopende
hoogwaterseizoen. De projectdirectie Maaswerken en de waterschappen hebben zich daarbij met
succes ingespannen om het toegezegde beschermingsniveau van 1:250 zo dicht mogelijk te
benaderen. In enkele gevallen loopt het traject van de tijdelijke voorzieningen echter niet volledig over
hetzelfde traject als de nog aan te leggen permanente kaden door de onmogelijkheid en/of
onwenselijkheid om op deze trajecten met `big bags' te werken. Hierdoor zijn enkele woningen dit
hoogwaterseizoen minder dan 1:250 beschermd, maar wel beter dan voorheen.
De afspraken met de waterschappen zijn vastgelegd in het hoogwaterbeschermingsplan `Plan tijdelijke
voorzieningen kaden'. Dit plan is afgestemd met de betrokken gemeenten Roermond, Venlo, Gennep
en Mook en Middelaar. Hiermee hebben alle partijen zich geconformeerd aan het
hoogwaterbeschermingsplan. Op 15 november 2007 is het hoogwaterbeschermingsplan door de
projectdirectie en de waterschappen gepresenteerd aan de pers en is het plan breeduit openbaar
gemaakt. Het gezamenlijk optreden en verworven bestuurlijk draagvlak hebben een positieve
uitwerking gehad op de berichtgeving in de regionale pers.
Op basis van het hoogwaterbeschermingsplan heeft de aannemer de beoogde tijdelijke maatregelen
in afstemming met de waterschappen en gemeenten verder geoperationaliseerd. Dit is vastgelegd in
een draaiboek/calamiteitenplan 1:250. Onderdeel daarvan is dat alle betrokkenen worden
geïnformeerd.
Binnen de in 2008 af te ronden resterende trajecten zijn nog twee aandachtspunten. Het eerste betreft
een grondverwervingsprocedure in Roermond. Tweede aandachtspunt betreft de aanleg van kaden in
Venlo-Blerick. Het POL Zandmaas voorziet in de aanleg van een demontabele kade in een relatief
drukke (winkel)straat in Blerick. Momenteel worden in het bouwteam/ontwerpteam de technische
oplossingen voor dit tracé en de hierbij behorende risico's in beeld gebracht. De risico's worden in
overleg met het waterschap en de gemeente Venlo in januari 2008 besproken. Voorlopige inschatting
is dat de risico's beheersbaar zijn en de werkzaamheden binnen het huidige tracé kunnen worden
uitgevoerd voor het volgend hoogwaterseizoen. Indien er binnen het huidige tracé geen acceptabele
oplossing mogelijk is, zal een alternatief tracé voor dit kadetraject moeten worden bepaald en zijn
aanvullende planologische procedures onvermijdelijk. Realisatie van dit kadevak voor het
hoogwaterseizoen 2008/2009 is dan niet mogelijk.
De toegezegde bescherming dient ook dan zo goed als mogelijk met behulp van tijdelijke maatregelen
te worden gerealiseerd.
Keringen in de Roer
Het waterschap Roer en Overmaas heeft eind 2007 gemeld dat de keringen in de Roer op 1 januari
2008 niet gereed zouden zijn. De keringen maken onderdeel uit van het kadeplan en worden op basis
van een overeenkomst tussen RWS en het waterschap Roer en Overmaas onder de
verantwoordelijkheid van het waterschap gerealiseerd. Het waterschap heeft gezorgd voor tijdelijke
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 10
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
voorzieningen om het beschermingsniveau van 1:250 zoveel mogelijk te benaderen, zoals vastgelegd
in de overeenkomst. De keringen zullen in permanente vorm in het voorjaar van 2008 gerealiseerd
zijn.
Overdracht gerealiseerde kaden
In bestuurlijk overleg is afgesproken dat de waterschappen en RWS Maaswerken gezamenlijk
koersen op de overdracht van de kaden per 1 april 2008. De waterschappen zorgen in de tussentijd
voor onderhoud en beheer van reeds opgeleverde kaden.
Uitvoering retentiegebied Lateraalkanaal West
De contractvoorbereidingen zijn afgerond. Omdat op zijn vroegst in juni 2008 duidelijkheid wordt
verkregen inzake de onteigening van de laatste benodigde gronden (en eventueel wel of geen
cassatie en de cassatiegronden), is de start van de aanbesteding uitgesteld van oktober 2007 naar
september 2008. Dit betekent dat de werkzaamheden niet in juli 2009 maar in mei 2010 zijn afgerond.
Uitvoering rivierverruiming
De verdieping van het stuwpand Lith is geheel afgerond. De maatregel stuw Sambeek is gestart met
het organiseren van de benodigde inspecties/reparaties. Er is een droge inspectie en een
constructieve analyse uitgevoerd. Voorlopige resultaten van het onderzoek en van de risicoanalyse
bevestigen de verwachting dat met het uitvoeren van achterstallig onderhoud en renovatie kan worden
volstaan.
Uitvoering hoogwatergeulen
Zowel de aanleg van de hoogwatergeul Lomm als de productie en afvoer van beton- en metselzand
ter plaatse verlopen volgens planning. Eind 2007 is ca. de helft van de terreinen archeologisch
onderzocht en in kaart gebracht. In de loop van 2008 zal het overige terrein worden onderzocht.
Daaraan voorafgaand zal in februari 2008 het detectieonderzoek naar munitie plaatsvinden. Uit
monitoring blijkt dat er vanwege de tot op heden uitgevoerde werkzaamheden geen enkel negatief
effect op de grondwaterstanden in de omgeving heeft plaatsgevonden. De zelfrealisator communiceert
frequent over het verloop van het project met de omgeving.
Voor de aanleg van de hoogwatergeul Well Aijen is de stand van zaken eind 2007 als volgt:
1. De concept-MER en de concept-vergunningen zijn door de beoogd zelfrealisator Kampergeul
voor advies voorgelegd aan de bevoegde gezagen. De definitieve vergunningsaanvragen en
de MER worden in januari 2008 ingediend. Volgens de planning zal de totale
vergunningverlening vóór het einde van 2008 zijn afgerond.
2. Kampergeul voert met de gemeente Bergen afrondende gesprekken over een gezamenlijke
aanpak van het integrale plan Maaspark Well, waarin de hoogwatergeul Well Aijen is
opgenomen. In het bestuurlijk overleg van 17 december 2007 met de gemeente Bergen en het
directeurenoverleg met Kampergeul BV op 18 december 2007 hebben Kampergeul BV en de
gemeente aangegeven dat zij streven naar een overeenkomst in het eerste kwartaal van
2008.
3. Met enkele eigenaren in het gebied van de hoogwatergeul is geen overeenstemming bereikt
over een minnelijke verwerving. Maaswerken zal daarom conform de met Kampegeul gesloten
overeenkomst en op verzoek van de zelfrealisator, de onteigeningsprocedures starten.
4. In het gebied van de hoogwatergeul blijken grote archeologische waarden aanwezig te zijn die
een uitvoerig opgravingonderzoek vergen. Dit gaat mogelijk gepaard met hoge kosten. De
zelfrealisator wenst gebruik te maken van de 1%-regeling zoals die in 2004 tussen de
Maaswerken en de ROB tot stand is gekomen en waarin uitdrukkelijk is bepaald dat die
regeling ook van toepassing is voor een zelfrealisator. Duidelijk is dat Kampergeul BV voor
archeologie een beroep zal doen op deze regeling. Voor de hoogwatergeul volgens het
Tracébesluit (scope Zandmaas) lijkt dit realistisch. Echter voor het meeromvattende, integrale
plan Maaspark Well, waar de hoogwatergeul een onderdeel van is, is dit niet aan de orde.
Mogelijk leidt dit tot risico's voor de overeenkomst tussen Kampergeul BV en de gemeente
Bergen wat betreft de financiering van dit gebiedsontwikkelingsplan.
Sluitstukkaden
Begin 2008 is een aantal scopewijzigingen doorgevoerd met betrekking tot de sluitstukkaden.2
2 Tweede Kamer, vergaderjaar 20072008, 18 106, nr. 186
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 11
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
4.2 Grensmaas
Planvorming
De planvorming is vrijwel afgerond. Gedeputeerde Staten van de provincie Limburg hebben de
herziene bestemmingsplannen voor de gemeenten Echt-Susteren, Stein en Meerssen goedgekeurd.
Aan de bestemmingsplannen van Maastricht en Sittard-Geleen is op enkele punten goedkeuring
onthouden, doch dit heeft geen impact op de (planning van de) uitvoering.
De Raad van State heeft op 12 december 2007 een (positieve) uitspraak gedaan over de ingediende
beroepen tegen de hoofdvergunningen van het zelfrealisatieproject Grensmaas. Op enkele
detailpunten na zijn de beroepen afgewezen. Er is een beperkt aantal vergunningeisen aangepast.
Uitvoering
CG heeft de benodigde gronden voor uitvoering niet tijdig kunnen verwerven. Hierdoor is vertraging
ontstaan op de startlocaties Bosscherveld en Aan de Maas. Om de vaart er in te houden heeft het
Consortium Grensmaas voorgesteld het cluster Itteren-Borgharen versneld in uitvoering te nemen. Het
formele verzoek hiertoe is op 21 december 2007 ontvangen.
De start op locatie Itteren is conform het voorstel voorzien voor medio 2008. Om hydraulische redenen
vanwege het feit dat de uitvoeringsvolgorde van de locaties wijzigt kiest het Consortium
Grensmaas op de locatie Itteren voor een andere uitvoeringswijze. De oorspronkelijk voorziene
ringdijk rondom de dekgrondberging met open verbinding naar het Julianakanaal en natte
grindwinning via twee grote drijvende baggermolens wordt vervangen door een klein
verwerkingsbekken en grindwinning met graafmachines in den droge. Het Consortium Grensmaas
heeft hiervoor inmiddels wijzigingsvergunningen aangevraagd.
In de 12e Voortgangsrapportage is melding gemaakt van een afbreukgevoelig onteigeningstraject
tegen een eigenaar (een grindproducent) op de locatie Bosscherveld. De Raad van State heeft
inmiddels uitspraak gedaan in deze zaak en het beroep afgewezen. De onteigeningsprocedure is
opgestart.
Consortium Grensmaas start per 1 januari 2008 op de locatie Meers. De aanvang van de
werkzaamheden op de locatie Itteren staat zoals aangegeven gepland voor medio 2008.
Roosteren
Het project Roosteren is in uitvoering. De rivierverruiming is gerealiseerd. Afwerking zal in 2008
plaatsvinden.
Vlaamse locaties
De betalingsregeling en de daarbij behorende toetscriteria voor uitvoering van de Boertienlocaties is
op 25 september 2007 goedgekeurd door de Raad van Bestuur van de NV De Scheepvaart
(Vlaanderen). Het Vlaamse ontwerp voor de sector Zuid, waarvan de Boertienlocaties een onderdeel
zijn, is door Vlaanderen ter toetsing aan de Maaswerken voorgelegd. Het resultaat van de toets is dat
het Vlaamse ontwerp voldoet aan de afgesproken toetsingscriteria.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 12
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
5. Projectbeheersing
5.1 Algemeen
Met name door de positieve uitspraak van 12 december van de Raad van State over de
hoofdvergunningen Grensmaas zijn de zekerheden over de uitvoering nog verder vergroot. Dit
betekent dat de organisatie van de Maaswerken ook verder is geënt op de uitvoeringsfase.
5.2 Kwaliteit
In de tweede helft van 2007 is de evaluatie door de Departementale Auditdienst (DAD) van de
afronding Proefproject 2/Rijkelse Bemden opgeleverd. Het onderzoek was gericht op de werkwijze van
RWS Maaswerken als initiatiefnemer en RWS Limburg en IVW als bevoegde gezagen. De te
onderzoeken aspecten hadden betrekking op de organisatie en verantwoordelijkheden/taakverdeling,
het proces van vergunningverwerving en -handhaving en de vorm en inhoud van het contract Herstel
Rijkelse Bemden. De DAD concludeert dat de ervaringen die zijn opgedaan met betrekking tot het
project Rijkelse Bemden op meerdere gebieden hebben geleid tot een professionaliseringsslag.
Belangrijke succesfactoren voor het voorkomen van een mogelijke `nieuwe Rijkelse Bemden' zijn
kennis, ervaring, communicatie en afstemming. Verder is het van belang dat vergunningverlening en
handhaving blijvend een prominentere plaats krijgen bij de voorbereiding van RWS werken.
Daarnaast is een audit gedaan naar Interne Kwaliteitsborging voortkomend uit een
Rijkswaterstaatbreed actieplan om de kwaliteit van het financieel beheer te verhogen (SAP op Orde)
en de jaarafsluiting. Geconcludeerd wordt dat de beheersing bij RWS Maaswerken voor deze
processen op orde is.
Geconcludeerd kan worden dat het auditprogramma 2007 naar tevredenheid is uitgevoerd. Een
verbeterpunt voor 2008 is het beter bewaken van de opvolging van de aanbevelingen die uit de audits
voortkomen.
5.3 Scopewijzigingen
In de tweede helft van 2007 is de scope van de projecten Zandmaas en Grensmaas niet gewijzigd.
Wel zal de projectscope Zandmaas en Grensmaas begin 2008 worden aangepast met betrekking tot
de sluitstukkaden.
5.4 Planning
In deze paragraaf wordt voor de deelprojecten Zandmaas en Grensmaas de realisatie van de
doelstellingen met betrekking tot de hoogwaterbescherming besproken. In tabel 2 is een overzicht
van de masterplanning opgenomen.
Zandmaas rivierverruiming
Er is besloten om de start van de aanbesteding zuidelijk deel Lateraalkanaal West uit te stellen van
oktober 2007 tot september 2008. Dit omdat op zijn vroegst in juni 2008 duidelijkheid wordt verkregen
inzake de onteigening van de laatste benodigde gronden (en eventueel wel of geen cassatie en de
cassatiegronden). Dit betekent dat de werkzaamheden niet in juli 2009 maar in mei 2010 zijn
afgerond. Dit heeft geen gevolgen voor het tijdig realiseren van de hoogwaterbescherming per 2015.
Zandmaas kaden
Voor het hoogwaterseizoen 2008/2009 zal waarschijnlijk op het gehele traject binnen de stedelijke
gebieden Roermond, Venlo, Gennep en Mook en Middelaar sprake zijn van permanente maatregelen.
Aandachtspunt betreft de aanleg van kaden in Venlo-Blerick, waarover in het eerste kwartaal van
2008 meer duidelijkheid zal komen.
Grensmaas
In de 12e voortgangsrapportage is in de masterplanning aangegeven dat de afronding van de
bestemmingsplanprocedure Grensmaas voorzien was voor eind 2007. De bestemmingsplanprocedure
geldt voor vijf gemeenten langs de Grensmaas. Voor vier hiervan is het bestemmingsplan in het
voorjaar van 2007 onherroepelijk geworden en de planprocedure daarmee ook afgerond. Alleen het
bestemmingsplan Grensmaas binnen de gemeente Sittard-Geleen is nog niet onherroepelijk.
Gedeputeerde Staten van de provincie Limburg hebben op 18 december 2007 een
goedkeuringsbesluit geven aan het vastgestelde plan, waarna beroepen bij de Raad van State kunnen
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 13
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
worden ingediend. Gelet op de maximale tijd voor bezwaar- en beroepsprocedures kan dit
bestemmingsplan dan uiterlijk eind 2008 onherroepelijk zijn.
Het Consortium Grensmaas heeft een formeel verzoek ingediend bij RWS- Maaswerken voor
aanpassing van de uitvoeringsvolgorde (eerder starten met Itteren-Borgharen) en de
projectmijlpaaldata. Het Consortium Grensmaas heeft aangegeven dat zij een vertraging voorziet, dit
vooruitlopend op het contractueel bepaalde evaluatiemoment in 2008.
De tweede fase van de mitigerende maatregelen was eind oktober 2007 gereed, waarmee deze
drempels een jaar eerder zijn gerealiseerd dan oorspronkelijk in de fasering was bepaald. Uitvoering
van de derde (en laatste) fase start in het derde kwartaal 2008. Deze uitvoering wordt afgestemd met
de benodigde bodem- en oeverbescherming en de Vlaamse Boertienlocaties.
De afstemming met de in voorbereiding van de bodem- en oeverbescherming en de Vlaamse
Boertienlocaties vindt gelijktijdig plaats. Wat betreft de afstemming met de uitvoering van beide
maatregelen start Vlaanderen in juli 2008 met het aanbrengen van de bodembestorting. Nederland
sluit vervolgens in september 2008 hierop aan met het aanbrengen van de oeververdediging in Meers.
Een strakke coördinatie van de werkzaamheden is daarmee noodzakelijk.
Of deze planning gehaald kan worden is afhankelijk van het vergunningentraject aan Nederlandse
zijde en van de waterafvoer tijdens de uitvoeringsperiode. Om dit voor elkaar te krijgen wordt intensief
overleg gevoerd met zowel de Vlaamse collega's als de bevoegde gezagen voor het afgeven van de
vergunningen.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 14
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Tabel 2 Overzicht masterplanning
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 15
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
5.5 Financiën
Projectbudget
In deze rapportage wordt voor de financiële verantwoording uitgegaan van de onderverdeling
Zandmaas en Grensmaas. Onderstaande tabel geeft, uitgaande van het referentie projectbudget ten
tijde van het OTB, het totaal aan mutaties weer. De mutaties zijn hierna aangegeven.
Tabel 3 Projectbudget (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
OTB/POL Wijzigingen Project budget Nog bij te dragen
pp'98 Incl. prijsindexering V&W begroting LNV en Provincie
Vorige Deze pp `07
perioden periode
Zandmaas 311 211,0 4,0 526,0 8,43
Grensmaas 60 77,9 0,7 138,6 8,04
Totaal 371 288,9 4,7 664,6 16,4
Toelichting op de wijzigingen in deze periode:
o Het projectbudget Zandmaas is verhoogd met 4,0 miljoen als gevolg van ontvangsten in de loop
van het jaar 2007. Dit heeft voornamelijk betrekking op de verkoop van een boerderij die bedoeld
was als ruilbedrijf.
o Het projectbudget Grensmaas is verhoogd met 0,7 miljoen als gevolg van ontvangsten van LNV
en de provincie Limburg in de loop van het jaar 2007. Hierdoor is de post `nog bij te dragen door
LNV en provincie' gedaald van 8,7 naar 8,0 miljoen.
Het budget voor de Zandmaas bedraagt na de mutaties in deze periode 526,0 miljoen voor rekening
van het ministerie van V&W. Inclusief de bijdragen van de provincie Limburg en het ministerie van
LNV is in totaal 534,4 miljoen beschikbaar.
Voor de Grensmaas wordt na de mutaties in deze periode 138,6 miljoen voorzien voor rekening van
het ministerie van V&W. Inclusief de bijdragen van het ministerie van LNV en provincie Limburg is
146,6 miljoen beschikbaar.
Deze twee budgetmutaties dienen nog in de Rijksbegroting te worden verwerkt.
Mutatieoverzichten
In tabel 4 en 5 staat voor de Zandmaas en de Grensmaas een specificatie van alle mutaties,
uitgesplitst in scopewijzigingen, mee- en tegenvallers en technische mutaties. Deze mutaties zijn bij
de toelichting op de tabel nader geconcretiseerd. De bedragen van de mutaties zijn met behulp van de
IBOI-index5 teruggerekend naar de bedragen op prijspeil 1998.
3 Tevens neemt het ministerie van LNV binnen Zandmaas pakket I de aankoop van 214 ha natuurgronden voor haar rekening.
De kosten hiervan worden direct verantwoord op de begroting van LNV.
4 Tevens draagt het ministerie van LNV via de reguliere subsidiering van natuurbeheerders circa 30 miljoen bij aan
natuurontwikkeling (750 ha). Deze bijdrage loopt via de begroting van het ministerie van LNV.
5 IBOI index is de index voor de Bruto Overheidsinvesteringen. Deze is als volgt: '98-'99 was 1,4%, '99-'00 was 2,5% , '00-'01
was 4,5%, '01-'02 was 3% , '02-'03 was 2,75%, '03-'04 was 1,23%, '04-'05 was 0,39%, '05-'06 was 0,66% en '06-'07 was
0,44%.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 16
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Tabel 4 Mutatieoverzicht Zandmaas (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
V&W Budget Zandmaas Bedrag Bedrag Prijspeil Bron
prijspeil bericht Bedrag Nummer
1998 aan TK bericht VGR (DGR6)
aan TK ZM en GM
TB en POL Zandmaas 311,0 311,0 1998 12e DGR
Scopewijzigingen
Kaden bevolkingscentra 34,1 35,4 2000 12e DGR
Hoogwatergeul Ooijen -/-13,6 -/-14,1 2000 13e DGR/1e VGR
Nevengeul Belfeld 0 0,0
Bereiken 100% hoogwaterbescherming 11,4 13,6 2003 4e VGR
Herstel Rijkelse Bemden 11,1 13,0 2005 8e VGR
Verhoging Risico algemeen 33,0 38,5 2005 8e VGR
Vermindering aankoop natuurgronden (14 ha) -/-0,1 -/-0,1 2006 10e VGR
Saldo scopewijzigingen 75,9 86,3
Technische Mutaties
Toevoeging Budget Risicoreserve 44,5 46,3 2000 13e DGR/1e VGR
Desaldering inkomsten proefproject 1 7,7 7,7 1998 6e DGR
Desaldering overige inkomsten t/m 2001 8,2 9,0 2001 13e DGR/1eVGR
Desaldering overige inkomsten 2002 0,3 0,3 2003 15e DGR/3e VGR
Desaldering overige inkomsten 2003 1,2 1,4 2003 5e VGR
Desaldering overige inkomsten 2004 1,2 1,5 2004 7e VGR
Desaldering overige inkomsten 2005 0,1 0,1 2005 9e VGR
Desaldering overige inkomsten 2006 1,6 1,9 2006 10e VGR
Desaldering overige inkomsten 2007 3,4 4,0 2007 13e VGR
Grondaankopen LNV -/-2,4 -/-2,5 2000 13e DGR/1e VGR
Peilopzet 5,2 5,5 2000 13e DGR/1e VGR
Taakstelling aanbestedingsmeevaller -/-8,2 -/-9,6 2004 6e VGR
Taakstelling aanbestedingsmeevaller -/-10,1 -/-12,0 2005 8e VGR
Technische mutatie (leenfaciliteit) 0,1 0,1 2007 12e VGR
Saldo technische mutaties 52,8 53,7
Mee- en tegenvallers
Herijking raming op basis van TB 20,9 21,8 2000 13e DGR/1e VGR
Afrondingsverschillen 0,5 0,5 2005 9e VGR
Administratieve correctie -/- 0,1 -/- 0,1 2006 11e VGR
Saldo mee- en tegenvallers
21,3 22,2
Totaal beschikbare budget prijspeil 1998 461,0
Loon- en prijsbijstelling
Loon- en prijsbijstelling 1998 t/m 2001 22,5 2001 12e DGR
Loon- en prijsbijstelling 2002 11,0 2002 14e DGR/2e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2003 9,6 2003 5e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2004 4,1 2004 7e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2005 1,5 2005 9e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2006 2,1 2006 10e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2007 2,0 2007 12e VGR
Saldo loon- en prijsbijstelling 52,8
Totaal beschikbare budget 2008 526,0
6 Deltaplan Grote Rivieren
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 17
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Tabel 5 Mutatieoverzicht Grensmaas (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
V&W Budget Grensmaas Bedrag Bedrag Prijspeil Bron
prijspeil bericht Bedrag Nummer
1998 aan TK bericht VGR of DGR
aan TK ZM en GM
Ontwerp Streekplan Grensmaas 60,0 60,0 1998 12e DGR
Scopewijzigingen
Roosteren 0 0 2002 14e DGR/2e VGR
Mutaties door onderhandelingsresultaat 6,8 8,0 2005 8e /9e VGR
Mutaties door afspraken met Vlaanderen 16,1 19,0 2005 8e /9e VGR
Overige scope aanpassingen 12,7 15,0 2005 8e /9e VGR
Toevoeging risicoreserve Grensmaas 10,6 12,6 2005 8e /9e VGR
Saldo scopewijzigingen 46,2 54,6
Technische Mutaties
Desaldering overige inkomsten 2003 1,1 1,3 2003 5e VGR
Desaldering overige inkomsten 2004 0,3 0,3 2004 7e VGR
Desaldering overige inkomsten 2005 2,1 2,5 2005 9e VGR
Desaldering overige inkomsten 2006 0,1 0,1 2006 11e VGR
Desaldering overige inkomsten 2007 0,6 0,7 2007 13e VGR
Technische mutatie (leenfaciliteit) 0,3 0,4 2007 12e VGR
Saldo technische mutaties 4,5 5,3
Mee- en tegenvallers
Herijking n.a.v. het Eindplan Grensmaas 5,4 6,0 2002 15e DGR/3e VGR
Herijking ramingen n.a.v. POL Grensmaas 1,4 1,4 2005 8e /9e VGR
Saldo mee- en tegenvallers 6,8 7,4
Totaal beschikbare budget prijspeil 1998 117,5
Loon- en prijsbijstelling
Loon- en prijsbijstelling 1998 t/m 2001 3,6 2001 12e DGR
Loon- en prijsbijstelling 2002 0,8 2002 14e DGR/2e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2003 0,5 2003 5e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2004/2005 2,5 2005 9e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2006 2,3 2006 10e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2007 1,6 2007 12e VGR
Totaal loon- en prijsbijstelling 11,3
Totaal beschikbare budget 2008 138,6
Uitgaven, inkomsten, verplichtingen en geplande kasstromen
In onderstaande tabellen wordt een overzicht gegeven van uitgaven, inkomsten, aangegane
verplichtingen in deze rapportageperiode en van toekomstige kasstromen.
Tabel 6 Uitgaven (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
Totaal vorige Deze periode Totaal
perioden
Zandmaas 185,9 30,0 215,9
Grensmaas 56,2 4,0 60,2
Totaal 242,1 34,0 276,1
De uitgaven voor de Zandmaas in de tweede helft van 2007 hebben betrekking op:
o de uitvoering van de kadeversterkingen in Roermond, Venlo, Gennep en Mook en Middelaar;
o de overige maatregelen van Zandmaas, waaronder de rivierverruiming van de stuwpanden
Sambeek en Grave en de reparatie van het Tracébesluit inzake peilopzet Grave en de hieruit
voortvloeiende schade-uitkeringen.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 18
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
De uitgaven voor de Grensmaas in de tweede helft van 2007 hebben voornamelijk betrekking op een
monitoringsplan voor Roosteren en de aanleg van de tweede fase van de mitigatiemaatregel.
Tabel 7 Inkomsten (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
Totaal vorige Deze periode Totaal
perioden
Zandmaas 21,1 4,0 25,1
Grensmaas 5,1 0,7 5,8
Totaal 26,2 4,7 30,9
Tabel 8 Aangegane verplichtingen (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
Totaal vorige Deze periode Totaal
perioden
Zandmaas 229,6 29,1 258,7
Grensmaas 58,8 13,2 72,0
Totaal 288,4 42,3 330,7
Voor Zandmaas hebben de aangegane verplichtingen voornamelijk betrekking op de
zomerbedverdieping Grave, uitvoering van de kadeversterkingen in Roermond, Venlo, Gennep en
Mook en Middelaar en uitkeringen van schade door peilopzet Grave.
Voor Grensmaas hebben de aangegane verplichtingen voornamelijk betrekking op de bijdrage van
Nederland voor de uitvoering van de Vlaamse Boertienlocaties en de aanleg van de tweede fase
mitigerende maatregelen.
Tabel 9 Kasritme (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
t/m 2007 2008 2009 2010 2011 Totaal
2006 ev
Zandmaas
V&W 175 41 33 50 31 196,0 526,0
LNV/Provincie nog bij te dragen 8,47
Grensmaas
V&W 55 5 8 9 4 57,6 138,6
LNV/Provincie nog bij te dragen 8,08
Totaal 681,0
Tabel 9 bevat een inschatting van het kasritme voor beide deelprojecten voor de periode 2007-2010.
Deze reeks wordt regelmatig geactualiseerd op basis van de voortgang van het project en kan daarom
afwijken van de reeks die in de Rijksbegroting staat opgenomen.
7 Tevens neemt het ministerie van LNV de aankoop van 214 ha natuurgronden binnen pakket I voor haar rekening. De kosten
hiervan worden direct verantwoord op de begroting van LNV.
8 Tevens draagt het ministerie van LNV via de reguliere subsidiëring van natuurbeheerders circa 30 miljoen bij aan
natuurontwikkeling (750 ha). Deze bijdrage loopt via de begroting van het ministerie van LNV.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 19
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Uitputting post onvoorzien
In het projectbudget is een budget voor onvoorzien opgenomen ten behoeve van de uitvoering van het
project. Dit budget is opgebouwd uit een onderdeel "Onvoorzien" en een onderdeel "Risico algemeen"
dat tot en met VGR 9 "Risicoreserve" werd genoemd. Een overzicht van de mutaties is gegeven in
bijlage 6.
Het beschikbare budget "Onvoorzien" van de Zandmaas bedroeg initieel 76,1 miljoen. In
voorgaande verslagperiodes hebben enkele mutaties plaatsgevonden. In deze verslagperiode hebben
zich geen mutaties voorgedaan. Per 31 december 2007 bedraagt het beschikbare budget `Onvoorzien'
75,5 miljoen. Het beschikbare budget "Onvoorzien" van de Grensmaas bedraagt per 31 december
2007 ongewijzigd 5 miljoen.
Het budget "Risico algemeen" bedroeg voor de Zandmaas initieel 88,1 miljoen (standlijn 1-1-2005).
Inmiddels is in totaal 21,4 miljoen van deze post overgeheveld naar het maatregelbudget en resteert
66,7 miljoen. In deze rapportageperiode heeft geen mutatie plaatsgevonden. Het budget "Risico
algemeen" voor de Grensmaas bedroeg initieel 12,6 miljoen. Er is nog geen geld overgeheveld naar
de uitvoeringsmaatregelen.
5.6 Risico's en prognose eindstand
Risico algemeen
In tabel 10 is de financiële impact van de risico's en de beschikbare budgetten voor "Risico algemeen"
van Zandmaas en Grensmaas weergegeven. Aanpassing van het risicoprofiel Sluitstukkaden naar
aanleiding van de scopewijziging geschiedt in de volgende Voortgangsrapportage.
Tabel 10 Risicoprofiel
Financiële impact risico's Zandmaas en ZM GM
Grensmaas
VGR 12 VGR 13 VGR 12 VGR 13
Juridisch kader ABM grondverzet 2,1 7 2,1 7
Beschikbaarheid verwerkingslocaties 8,9 8,9
Tegenvallende delfstoffenopbrengsten 0 1,5 0 1,5
Wwk kaden steden en nadeelcompensatie 2 14,5 2 12,0
Contracteringwijze hoogwatergeulen 12 12
Sluitstukkaden 22,5 22,5
Monitoringsverplichtingen 0 0 0,5 - 2 0,5 2
Rivierkundige werken 3 - 6,8 3 6,8
Onvoorziene bodemverontreinigingen 0,9 2,7 0,9 2,7
Aanbestedingsrisico's 1 4 1 4
Diversen 0,7 3,7 0,7 3,7
Risicoprofiel 47,5 66,4 47,5 63,9 6,1 - 19,2 6,1 19,2
Verwachtingswaarde risico's 57,1 58,6 11,6 11,6
Beschikbaar budget Risico algemeen 66,7 66,7 12,6 12,6
Bedragen in miljoen EURO
Toelichting risicoprofiel
Juridisch kader ABM grondverzet 2,1 7,0 miljoen
Ter beheersing van de risico's grondverzet hebben de ministeries van V&W en VROM de daarop van
toepassing zijnde wet- en regelgeving doorgelicht. In overleg tussen V&W en VROM zijn voor de
hieruit gesignaleerde knelpunten oplossingen gevonden.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 20
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Op 12 december 2007 heeft de Raad van State uitspraak gedaan inzake de beroepschriften tegen de
afgegeven vergunningen voor het Grensmaasplan. Hierbij is duidelijk geworden dat het bij de
vergunningverlening gehanteerde ABM-beleidskader en de oplossingen voor de gesignaleerde
knelpunten door de Raad van State wordt ondersteund. De kans dat bij de nu voorliggende aanvragen
voor vergunningswijzigingen de Raad van State een ander standpunt gaat innemen is zeer klein. De
complexiteit en ontwikkelingen van de Europese en nationale wet- en regelgeving op het gebied van
grondverzet blijven een potentieel risico dat nauwlettend wordt gevolgd.
Het hier aangegeven risicobedrag is gerelateerd aan mogelijke extra kosten van nazorg en monitoring
voor de berging van vrijkomende gronden uit de diverse rivierverruimende maatregelen van de
Zandmaas. Provincie Limburg en DCM hebben met betrekking tot de nazorg- en monitoring van de
hoogwatergeul Lomm gezamenlijk besloten om te beoordelen wat de mogelijkheden zijn van
toepassing van het Besluit Bodemkwaliteit dat per 1 januari 2008 in werking is getreden. Inmiddels
voert DCM het vooroverleg met de Bevoegde Gezagen over de toepassing van het Besluit
Bodemkwaliteit. Duidelijkheid hieromtrent wordt medio 2008 verwacht. De mogelijkheid bestaat dat de
kosten voor nazorg en monitoring bij toepassing van het Besluit Bodemkwaliteit sterk worden
verminderd.
Beschikbaarheid verwerkingslocaties grondstroom 8,9 miljoen
Wanneer de beoogde verwerkingslocaties niet of niet tijdig beschikbaar zijn voor vrijkomende specie,
moeten extra kosten worden gemaakt voor transport, verwerking, inrichting en sanering. Teneinde het
risico verder te beheersen wordt de beschikbaarheid van potentiële verwerkingslocaties in beeld
gebracht en ruimte gegeven aan de markt om oplossingen te realiseren. Uiteindelijke duidelijkheid
over het optreden van dit risico wordt verkregen na aanbesteding van de baggerprojecten in de
stuwpanden Grave en Sambeek in de periode 2007-2009, waarbij een bepalende factor is waar een
aanbieder de gronden verwerkt. Inmiddels is voor Grave duidelijk dat geen specifieke
verwerkingslocatie nodig zal zijn. Voor Sambeek wordt in 2009 hieromtrent meer duidelijkheid
verwacht. De benodigde risicoreservering zal, op basis van de aanbesteding van de werkzaamheden
Grave in het eerste kwartaal 2008 naar beneden kunnen worden bijgesteld.
Tegenvallende delfstoffenopbrengsten 0 1,5 miljoen
Fluctuaties in de hoeveelheden, kwaliteit en de marktprijs van de delfstoffen beïnvloeden de
uiteindelijke opbrengst van de delfstoffen. Indien de opbrengst van de delfstoffen minder is dan
verwacht, kunnen de projecten waarbij rekening is gehouden met delfstoffenopbrengst per saldo
duurder uitvallen. Dit speelt een rol bij de nog door RWS Maaswerken aan te besteden
baggerbestekken, maar niet bij de projecten die voor eigen rekening en risico door private partijen
worden uitgevoerd.
Wwk kaden bevolkingscentra 2,0 12,0 miljoen
Door de Waterdienst is het "Voorschrift Toetsen Maaskaden" (VTM) verder uitgewerkt. Het VTM is
integraal opgenomen in het Voorschrift Toetsen op Veiligheid Primaire Waterkering 2006 (VTV 2006).
De regeling die voorziet in de vaststelling van het VTV en hydraulische randvoorwaarden 2006-2011 is
sinds 13 september 2007 van kracht. De bijlage betreffende Kabels en Leidingen is echter nog niet
definitief, waardoor het VTM voor dit onderdeel nog niet is afgerond.
Contracteringswijze hoogwatergeulen 12,0 miljoen
Bij de hoogwatergeul Lomm heeft het risico betrekking op mogelijke problemen van grondlevering van
RWS Maaswerken in tijd en kwaliteit. Voorzien is o.a. grondlevering uit de verdieping van het
stuwpand Grave. Het Tracébesluit peilopzet Grave is na de uitspraak van de Raad van State van 26
september 2007 onherroepelijk geworden. De verdieping van het stuwpand Grave is gegund,
waardoor in de toekomst het risico dat grond niet tijdig wordt geleverd wordt verkleind. Met betrekking
tot Well-Aijen is een overeenkomst gesloten met een private partij waarbij deze streeft naar een
zelfrealisatie op basis van een incorporatie van het Tracébesluit in een groter gebiedsgericht plan.
Hieruit zal blijken of op basis van zelfrealisatie en voor rekening en risico van de private partij
uitvoering van Well-Aijen mogelijk is. Uitsluitsel hierover is voorzien uiterlijk eind 2008. Het risico dat
zelfrealisatie niet mogelijk blijkt en een andere wijze van uitvoering gezocht moet worden voor Well-
Aijen is voorlopig ongewijzigd.
Met betrekking tot Well Aijen is vastgesteld dat Kampergeul BV aantoonbaar bezig is om de
overeenkomst met Maaswerken te realiseren. Risico's zijn er nog op het vlak van de benodigde
overeenkomst met de gemeente Bergen en over de daadwerkelijke financiering van de kosten van
archeologie.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 21
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Sluitstukkaden 22,5 miljoen
De sluitstukkaden, de kaden waar na afronding van de rivierverruimende maatregelen verhoging
noodzakelijk is, worden in een later stadium definitief ontworpen en planologisch ingepast. Hiermee
zijn mogelijk extra kosten gemoeid. Begin 2008 is de scope gewijzigd. De realisatie is voorzien in de
periode na 2010.
Zandmaas 0 miljoen
Monitoringsverplichtingen Grensmaas 0,5 2,0 miljoen
Bij de Grensmaas betreft het met name de monitoring van het grondwater die, gegeven de
overeenstemming met Vlaanderen over de verdroging van Habitat- en Vogelrichtlijngebieden, wellicht
extra aandacht vergt. Hieromtrent vindt overleg met Vlaanderen plaats. Het grondwatermonitoringnet
is inmiddels operationeel en over de uitkomsten vindt regulier overleg plaats met de relevante
Vlaamse partijen.
Rivierkundige werken 3,0 6,8 miljoen
Mogelijk zijn additionele rivierkundige werken, met name steenbestortingen, nodig als gevolg van
onvoorspelbare morfologische effecten als erosie. Tijdens de realisatie van het project zal meer zicht
ontstaan op de noodzaak van deze werken. Over de vormgeving van de benodigde aanvullende
rivierkundige werken binnen de Grensmaas vindt overleg plaats met de Nederlandse en Vlaamse
rivierbeheerder en het Consortium Grensmaas.
Onvoorziene bodemverontreinigingen 0,9 2,7 miljoen
Het betreft hier het risico dat bodemverontreinigingen worden gevonden op gronden die in het bezit
zijn van de Rijksoverheid.
Aanbestedingsrisico's 1,0 4,0 miljoen
Er bestaat een risico dat alsnog door derden of door de Nma een procedure wordt aangespannen. De
inschatting betreft hier de proceskosten. In geval de rechter de klagers in het gelijk zou stellen, kunnen
de kosten mogelijk fors oplopen. Deze kans wordt echter laag ingeschat. Het risico lijkt beheerst door
de goede afstemming met de Europese Commissie.
Diversen 0,7 3,7 miljoen
Het risico betreft mogelijke meerkosten in verband met eventuele planschade die door de overheid
uitgekeerd moet worden en niet door de overheid op het Consortium Grensmaas verhaald kan
worden. Hierbij gaat het voornamelijk om planschade op basis van de Wet ruimtelijke ordening. Verder
bestaat er nog de mogelijkheid dat extra kosten moeten worden gemaakt voor verder onderzoek en
bijdragen in de verwijdering van explosieven.
Prognose eindstand
In de prognose eindstand is de actualisatie van ramingen en risicoprofiel verwerkt. De prognose
eindstand valt binnen het beschikbare budget voor zowel Zandmaas als voor Grensmaas.
Tabel 11 Prognose eindstand deze rapportageperiode
Raming Risico Verwachting Prognose Onzekerheid Beschikbaar
inclusief profiel waarde eindstand bandbreedte budget
realisatie risico's risico
10% - 90%
Zandmaas 439,1 47,5 63,9 58,6 497,7 +/- 8,2 526,0
Grensmaas 121,1 6,1 19,2 11,6 132,7 +/-5,2 138,6
Bedragen in miljoen EURO
De prognose eindstand van Zandmaas is met 0,2 miljoen gestegen door onderstaande wijzigingen:
o Verlaging met 0,4 miljoen binnen de maatregel stuwpand Lith. Dit bestaat uit een verlaging met
0,2 miljoen als gevolg van een correctie met betrekking tot de BTW en een verlaging van 0,2
miljoen van de post onvoorzien.
o Verhoging met 1,0 miljoen door hoger uitvallende kosten binnen de maatregel Kaden.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 22
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
o Verhoging met 0,5 miljoen als gevolg van een aantal kleinere bijstellingen binnen diverse
maatregelen.
o Verlaging met 1,4 miljoen naar aanleiding van de aanbesteding van maatregel
zomerbedverdieping Grave. De raming exclusief Risico en Onvoorzien is met 2,8 miljoen naar
beneden bijgesteld. De post onvoorzien neemt af met 0,1 miljoen; de post Risico's neemt toe
met 1,5 miljoen. De ophoging van de post Risico betreft met name het risico dat gronden niet
geborgen kunnen worden in Lomm.
o Verhoging met 0,5 miljoen als gevolg van een hogere inschatting van het verlies op
ruilgrondtransacties.
Voor de Grensmaas is ten opzichte van VGR 12 de verwachtingswaarde voor de algemene risico's
ongewijzigd. In de VGR 12 is abusievelijk een verkeerde prognose eindstand opgenomen. In plaats
van 134,1 miljoen bedroeg dit feitelijk 133,2 miljoen. De prognose eindstand van VGR 13 is
daardoor met 0,5 miljoen gedaald (133,2-132,7) door onderstaande wijzigingen:
o Verlaging met 0,3 mln als gevolg van een aantal kleinere bijstellingen binnen "maatregel
onvoorzien" en "maatregel risico".
o Een daling van de uitvoeringskosten van project Roosteren met 0,1 miljoen: er wordt geen
gebruik gemaakt van de mogelijkheid om overtollige grond te vervoeren naar de locatie Trierveld
van het Consortium Grensmaas.
o Verlaging van het risico rondom het project Roosteren met 0,1 miljoen: dit is bijna uitgevoerd,
risico's hebben zich niet voorgedaan.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 23
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas
is een document van Rijkswaterstaat Maaswerken
Postadres:
Postbus 1593
6201 BN Maastricht
Bezoekadres:
Avenue Ceramique 125
Maastricht
Telefoonnummer: 043 - 387 0303
Faxnummer: 043 - 387 0359
Internet: http://www.maaswerken.nl
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 24
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Bijlage 1 Afkortingenlijst
ABM Actief Bodembeheer Maas
BBK Besluit bodemkwaliteit
BOI Bruto Overheidsinvesteringen
CG Consortium Grensmaas
DAD Departementale Auditdienst
DG Directeur Generaal Rijkswaterstaat
DGR Deltaplan Grote Rivieren
DGW Directoraat Generaal Water
EU Europese Unie
GM Grensmaas
GS Gedeputeerde Staten
KRW Kaderrichtlijn Water
LNV Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
MER Milieueffectrapport
MW Maaswerken
OTB Ontwerp-Tracébesluit
POL Provinciaal Omgevingsplan Limburg
pp' prijspeil
PS Provinciale Staten
RACM Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten
RWS Rijkswaterstaat
TB Tracébesluit
VGR Voortgangsrapportage
V&W Ministerie van Verkeer & Waterstaat
Wow Wet op de waterkering
TK Tweede Kamer der Staten-Generaal
ZM Zandmaas
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 25
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Bijlage 2 Karakterisering Zandmaas maatregelen
De karakterisering van het Zandmaasproject volgens Tracébesluit (18 december 2001), POL-
aanvulling Zandmaas (1 februari 2002) en scope Zandmaas 2001 (december 2001) en wijziging 2006,
is weergegeven in de onderstaande tabel.
Doelstelling Zandmaas
Hoogwaterbescherming, op zodanige wijze dat de bevolking achter de kaden van de
Zandmaas, die aangelegd zijn in het kader van het Deltaplan Grote Rivieren, een
beschermingsniveau van 1/250 per jaar, maatgevende afvoer 3275 m3/s in 2015 wordt
geboden.
Het in de periode tot 2015 realiseren van beperkte natuurontwikkeling in de Zandmaas die in
het Tracébesluit en POL Zandmaas geconcretiseerd is in 556 hectares, aangevuld met 60 ha
natuurcompensatie.
Plangebied Zandmaas
Het zomer- en winterbed van de Maas van Maaskilometer 70 (benedenstrooms van Linne) tot en met
Maaskilometer 226,5 (Hedel), aangevuld met:
retentiegebied Lateraalkanaal West;
bergings- en bewerkingslocaties die buiten het winterbed kunnen liggen;
compenserende en mitigerende maatregelen die buiten het winterbed kunnen liggen.
Maatregelen Zandmaas Pakket I
Kadeaanpassingen Roermond, Venlo, Proefproject eroderende oevers
Gennep en Mook en Middelaar Compensatie benedenstroomse effecten
Sluitstukkaden, de aanpassingen aan de Den Bosch
overige DGR-kaden in het plangebied Aankoop natuurgebied Heukelomse
Retentiegebied Lateraal Kanaal West Beek, natuurlijke oevers en 25 m
Hoogwatergeulen Lomm en Well-Aijen oeverstroken
Rivierverruiming Belfeld, km 87-92 Grondverwerving nevengeul Belfeld
Rivierverruiming Sambeek, km 109-120 West, nevengeul Sambeek Oost
Rivierverruiming Grave, km 155-175
Rivierverruiming Lith km 176-181
Mitigerende maatregelen peilopzet,
aanpassing bruggen en stuwen
Compensatieplan Natuur
Resultaat Zandmaas Pakket I
Hoogwaterbescherming 1/250 per jaar, maatgevende afvoer 3275 m3/s, 70 % in 2008 en 100
% in 2015
556 ha natuur plus 60 ha compensatie van natuurwaarden die verloren zijn gegaan
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 26
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Bijlage 3 Karakterisering Grensmaas maatregelen
De karakterisering van het Grensmaasproject volgens het Eindplan Grensmaas, vastgesteld door
Gedeputeerde en Provinciale Staten op 21 december 2001 en het POL Grensmaas vastgesteld door
Provinciale Staten op 1 juli 2005 en de ministeriële afspraken in de Vlaams-Nederlandse Verklaring
met betrekking tot het uitvoeren van werken aan de Gemeenschappelijke Maas op 3 mei 2005, is
weergegeven in onderstaande tabel.
Doelstelling Grensmaasproject
Het door rivierverruiming verlagen van de hoogwaterstanden in de Maas met als maatstaf dat
uiterlijk in 2017 de gebieden, die door de op basis van de Deltawet Grote Rivieren aangelegde
kaden zijn beschermd, een kans op overstroming hebben van 1/250 per jaar maatgevende
afvoer 3275 m3/s.
Het in de periode tot 2018 tot ontwikkeling brengen van tenminste 1000 ha natuur binnen het
Grensmaasgebied. Deze natuurontwikkeling is gekoppeld aan het ecologisch herstel van de
rivier zoals vastgelegd in de intentieverklaring voor de inrichting van het Maasdal in Limburg
van 26 november 1992.
Het winnen van ten minste 35 miljoen ton grind voor de nationale behoefte (provinciale
taakstelling).
Plangebied Grensmaas
Het Maasdal van Maastricht tot en met Roosteren van Maaskilometer 15 tot en met Maaskilometer 55.
Maatregelenpakket Grensmaas
Uitvoeringsovereenkomst Grensmaas Proefproject Meers : sv, wv,db, ap, no
omvat de maatregelen: dekgrond-
verwijdering (dv), stroomgeulverbreding Vlaamse locaties (België):
(sv), weerdverlaging (wv), aanleg Hochter Bampd sv, ap, no
nevengeulen (ng), aanvulling plas (ap), Herbricht sv, no
sanering (sa), dekgrondberging (db), Kotem sv, wv, no
natuurontwikkeling (no) en kadeophoging
(ka) op de volgende locaties: Roosteren: compensatie voor de
kadeaanleg in 1996 en realiseren
Bosscherveld dv, db, no beschermingsniveau.
Borgharen sv, wv, db, no
Itteren sv, wv, db, no Mitigatiemaatregelen: maatregelen ter
Aan de Maas sv, db, no voorkoming van significante
Meers sv, wv, db, no waterstandsverhogende effecten dan wel
Maasband sv, wv, ng, no verdroging aan Vlaamse zijde
Urmond sv, wv, sa, no
Nattenhoven wv, db, ka, no Rivierkundige werken (oever- en
Grevenbicht ng, no bodemverdedigingen)
Koeweide sv, wv, db (2 delen), no
Visserweert sv, wv, ng, no
Resultaat Grensmaasproject
Hoogwaterbescherming (1/250 per jaar; maatgevende afvoer 3275 m3/s): 100 % in 2017
Natuur aan Nederlandse zijde: circa 1100 ha (nieuwe) natuur in 2018
Delfstoffen: circa 52 miljoen ton grind
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 27
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Bijlage 4 Kaart Tracébesluit en POL Zandmaas/Maasroute
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 28
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Bijlage 5 Kaart Grensmaas conform Eindplan Grensmaas
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 29
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Bijlage 6 Toelichting mutaties VGR 13
In deze bijlage zijn voor Zandmaas en Grensmaas de mutaties toegelicht in het scopebudget en in de
ontwikkeling van de post "Risico algemeen".
Zandmaas
Tabel 1 Mutatie scopebudget Zandmaas
Detaillering mutatie scopebudget Zandmaas in VGR 13 miljoen
1 Ontvangsten 4,0
Totale mutatie VGR 13 4,0
Tabel 2 Ontwikkeling van de post "Risico algemeen" Zandmaas
Detaillering ontwikkeling van de post "Risico algemeen" Zandmaas in VGR 12 miljoen
Standlijn per 1 januari 2005 88,1
1 Vergunningverlening en monitoring proefproject 2 -/- 1,0
Standlijn per 1 januari 2006 87,1
2 Nadeelcompensatie DGR Kaden -/- 4,3
3 Schaderegeling peilopzet Grave -/- 7,1
4 Keringen in de Roer i.v.m. invulling Wet op de waterkering -/- 7,5
Standlijn per 1 januari 2007 68,2
5 Monitoring grondwatereffecten peilopzet Grave en Sambeek (aanwending van risico ten gunste van budget) -/- 1,5
Standlijn per 30 juni 2007 66,7
Geen mutaties
Standlijn per 31 december 2007 66,7
Grensmaas
Tabel 3 Mutatie scopebudget Grensmaas
Detaillering mutatie scopebudget Grensmaas in VGR 13 miljoen
1 Ontvangsten 0,7
Totale mutatie VGR 13 0,7
Tabel 4 Ontwikkeling van de post "Risico algemeen" Grensmaas
Detaillering ontwikkeling van de post "Risico algemeen" Grensmaas in VGR 13 miljoen
Standlijn per 1 januari 2006 12,6
Geen mutaties
Standlijn per 1 januari 2007 12,6
Geen mutaties
Standlijn per 31 december 2007 12,6
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 30
13e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 juli 31 december 2007
Werken aan de Maas van morgen DMW/2008/394 31
Ministerie van Verkeer en Waterstaat