8 apr
2008
Onderdeel: Wageningen Business School
Op 8, 9 en 22 april vindt de cursus Vragenlijstonderzoek plaats.
Aan het eind van deze cursus kunt u systematisch vragenlijstonderzoek
opzetten, van eerste onderzoeksidee tot en met vragenlijstconstructie.
Zo bent u zich bewust van de voor- en nadelen van verschillende wijzen
van vragenlijstafname en kunt u werken met de verschillende
overwegingen wat betreft de vragenlijstopbouw. U kunt verschillende
soorten vragen en antwoorden formuleren en de kwaliteit van die vragen
verbeteren aan de hand van een checklist.
Cursus Vragenlijstonderzoek
Wageningen, 8,9 en 22 april 2008
Cursusleiding
Dr. H. Tobi (Wageningen UR)
Vragenlijstonderzoek wordt in toenemende mate gebruikt op zeer uiteenlopende terreinen. Zo worden vragenlijsten gebruikt in onderzoek naar klant- of patiënttevredenheid, de effecten van gemeentelijk, nationaal of internationaal beleid, en natuurlijk voor marktonderzoek en bij peilingen voor verkiezingen. Vragenlijstonderzoek is relatief snel en goedkoop, maar niet automatisch ook makkelijk of betrouwbaar. Bijna iedereen die wel eens een vragenlijst heeft ingevuld zal het gevoel van twijfel over de betekenis van een bepaalde vraag of een antwoordcategorie herkennen. Als onderzoekers en opdrachtgevers zijn we geneigd te denken dat onze vragenlijst toch helder zal zijn. Maar relatief vaak overgeslagen vragen of schijnbaar tegenstrijdige antwoordpatronen geven toch een ongemakkelijk gevoel. Bij een nabespreking blijkt dan dat de vraag zoals die door de opdrachtgever werd gesteld, onbedoeld heel anders is geformuleerd door de onderzoeker en wéér anders is ingevuld door de respondent.
Herkent u bovenstaande en/of wilt u dit juist vermijden dan is deze cursus iets voor u.
In deze cursus gaat het zowel om praktische vaardigheden als om het kennisnemen van resultaten van wetenschappelijk onderzoek naar het werken met vragenlijsten. Het gehele traject van vragenlijstontwerp komt aan de orde: van het vertalen van theoretische begrippen naar concrete vragen tot en met de lay-out van de totale vragenlijst waarbij uw onderzoeksvraag centraal staat.
De nadruk van de cursus zal liggen op het concreet opzetten van vragenlijsten, gebaseerd op wetenschappelijke kennis en gerelateerd aan verschillende wijzen van afname (persoonlijk, schriftelijk, telefonisch, websurveys). Belangrijke onderwerpen hierbij zijn: typen vragen, vraagformuleringen, antwoordalternatieven, en vraagvolgorde. Verder komt aan de orde hoe cognitieve interviews benut kunnen worden voor het testen en optimaliseren van vragenlijsten.
Inhoud en werkwijze
De eerste cursusdag wordt, na een inleiding over de mogelijkheden, beperkingen en eigenaardigheden van vragenlijstonderzoek, een stappenplan geïntroduceerd dat als leidraad zal fungeren voor de rest van de cursus. Onderwerpen die daarbij de eerste dag aan de orde komen zijn:
* onderzoeksvragen
* conceptualisatie (van concept naar variabele) en
* methoden van data collectie en afname.
De tweede dag gaat met name over:
* het schrijven van vragen
* het schrijven van antwoordcategorieën
* de opzet van vragenlijsten en
* het testen van vragen
De derde dag is een terugkomdag, waarbij de ervaringen van cursisten met het geleerde aan de hand van één of twee cases centraal staan.
De werkwijze is interactief, met veel aandacht voor concrete vragenlijsten waar cursisten in het verleden aan gewerkt hebben of waar cursisten ter plekke aan werken.
Bronnen
Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van een Engelstalig boek, aangevuld met ander (Nederlandstalig) materiaal. Het boek: R. Czaja and J. Blair (2005). Designing surveys: a guide to decisions and procedures (2nd edition). Thousand Oaks, London, New Delhi: Sage Publications, wordt u verstrekt bij bij aanvang van de cursus.