SGP


16 - 04 - 08 | SGP: zet TANKS in in Afghanistan en geef minder prioriteit aan de herbouw van MOSKEEEN

De SGP wil dat Nederland in Afghanistan tanks inzet, mede om het aantal slachtoffers van bermbommen te verkleinen. SGP-kamerlid Van der Staaij vindt dat tanks vier voordelen hebben: ze zijn erg mobiel, bieden betere bescherming, zijn in hun vuurkracht precieser en hebben ook een psychologisch effect. Veel Afghanen hebben de neiging om de dominante partij te steunen. De aanwezigheid en inzet van tanks maakt op de Afghanen meer indruk.
Vraagtekens zet de SGP bij de hulp van Nederland bij het opknappen en renoveren van moskeeen. Van der Staaij vraagt zich af of nu uitgerekend dààr onze prioriteit moet liggen bij de wederopbouw, temeer omdat vaststaat dat in diezelfde moskeeen vervolgens wordt opgeroepen tot verzet tegen de Afghaanse regering en de ISAF-troepen.
_______________________________________

AO Afghanistan
Van der Staaij

Ontwikkelingen
Voorzitter. Het beeld van Afghanistan dat oprijst uit de stukken â maar ook wat wij horen vanuit de NAVO bij monde van De Hoop Scheffer - is heel dubbel. Enerzijds is er gelukkig sprake van de nodige opbouw. Dat betreft met name onderwijs, het bedrijfsleven, gezondheidszorg en rurale ontwikkeling. De internationale inzet heeft zin en effect! Anderzijds nemen het aantal geweldsincidenten én het aantal slachtoffers in geheel Afghanistan voortdurend toe. Dit geldt met name Zuid-Afghanistan. Sterker nog: in voorgaande jaren was de winterperiode altijd relatief rustig. Dit jaar is de winterperiode door de Taliban echter ook voluit gebruikt als gevechtseizoen. De zaak is verre van onder controle, terwijl de Taliban gebruik maakt van steeds zwaardere en modernere wapens.
Ik verwijs in dit verband tevens naar de geruchtmakende rapporten van enkele gerenommeerde (Amerikaanse) denktanks waarin klip en klaar wordt gesteld dat zonder een snelle internationale troepenuitbreiding en een veel steviger nadruk op een regionale aanpak (India, Iran en Pakistan) dit gehele project dreigt te mislukken.

Als ik het voorgaande afzet tegen de verslechterende situatie in Pakistan, die ook cruciaal is voor de ontwikkelingen in Afghanistan, én dit betrek bij de huidige, weinig opwekkende toestand van de NAVO, die dreigt te verworden tot een wereldwijde sprokkelaar van militairen en civiele steun, dan vervult mij dat met grote zorg. Eerlijk gezegd, vond ik die zorg in de brief onvoldoende doorklinken. Krijgt de internationale gemeenschap nu werkelijk grip op dit ongrijpbare land? Zijn we werkelijk op de goede weg, zoals de brief al met al uitademt? Wordt de doeltreffendheid van de huidige strategie eerlijk onder ogen gezien?

Bestuur en democratisering
Voorzitter. Het is een open deur om te zeggen, dat het eerst en vooral moet gaan om de opbouw van een effectief Afghaans bestuur, dat in staat is om de orde te bewaren. Daarvoor is vereist dat de Taliban wordt uitgeschakeld. In één adem noem ik daarbij de geleidelijke overdracht van taken aan Afghaanse veiligheidstroepen. Gelukkig dat daar enig schot in lijkt te komen. Dat zijn de primaire doelstellingen. Als dat dichterbij is gebracht, kan men gaan werken aan democratisering, compleet met verkiezingen en parlementaire instellingen. Maar dat is dan wel echt vers 2. Zijn wat dat betreft de huidige ambities inzake democratisering niet te prematuur? Hoe we het ook wenden of keren, we hebben nu een Afghaans parlement wat bestaat uit krijgsheren, voormalige drugshandelaren en andere subjecten die in ons parlement vermoedelijk geen toegang zouden krijgen. Ik refereer hier ook aan de recente benoeming van een voormalige Taliban-commandant tot districtsgouverneur in de provincie Helmand.

Ik citeer in dit verband een recente analyse uit âTrouwâ: Slechts landen die een erkend staatsgezag hebben weten te vestigen, met een bestuurlijk apparaat dat heel het grondgebied omvat en met een redelijke rechtszekerheid die de bevolking vertrouwen inboezemt, zullen met succes de stap naar volksinvloed kunnen zetten.â Ik vind dit een terechte analyse. Grijpen we in Afghanistan simpelweg niet te hoog als het gaat om democratisering en dergelijke? Dient de focus niet allereerst veel sterker gericht te zijn op vernietiging van de Taliban? Uiteindelijk was dit toch de reden om dit land binnen te vallen?

Het mag overigens duidelijk zijn, dat het opknappen en renoveren van inmiddels tientallen moskeeën door de Nederlanders wat mij betreft ook geen eerste prioriteit had hoeven zijn. Temeer als we moeten constateren, dat diezelfde moskeeën nota bene benut worden om extremistische boodschappen tegen de ISAF-troepen en de Afghaanse regering te verspreiden (krantenberichten 1 maart 2008). Wordt er alles gedaan om dit te voorkomen?

Tanks
Voorzitter. De meeste slachtoffers onder militairen vallen door bermbommen. De inzet daarvan gebeurt met steeds meer succes, ook omdat operaties erdoor worden ontregeld en troepen gedemoraliseerd. De door Nederland gebruikte Bushmasters blijken helaas niet altijd voldoende bescherming te bieden. In verschillende analyses heb ik in dit verband het pleidooi gelezen om in Afghanistan tanks in te zetten. Tanks hebben vier kwaliteiten die hun inzet in dit land rechtvaardigen: mobiliteit, bescherming, vuurkracht en psychologisch effect. Tanks bieden een grote bescherming tegen bermbommen. Hij kan in beginsel overal komen. Hij beschikt over precisievuur; dus weinig collateral damage. Tot slot het psychologisch effect: alleen de verschijning van tanks vormt al een bedreiging voor de tegenstander. Hierbij komt dat de bevolking bij uitstek erop gericht is om de meest dominante partij te steunen; de aanwezigheid van tanks onderstreept dit. Tanks zouden bovendien uitstekend zijn in te zetten bij de begeleiding van konvooien.
In hoeverre heeft de minister overwogen om tanks in te zetten? Is dit denkbaar? Ook de Denen en de Canadezen gebruiken tanks. Hoe zijn hun ervaringen? Wat kunnen wij daarvan leren?

Eigen vuur
Voorzitter. Ik wil enkele opmerkingen wijden aan de betreurenswaardige incidenten, waarbij militairen omkwamen door eigen vuur. Er lopen nog onderzoeken naar de achtergronden hiervan; het is derhalve te vroeg om eindconclusies te trekken. Hoe triest het ook klinkt, dit soort incidenten is in oorlogssituaties nooit uit te sluiten. Het is goedkoop om te roepen, dat dit nooit meer zal gebeuren. Het gaat er wel om dat alles wordt gedaan om herhaling zoveel mogelijk te voorkomen. Ik heb er vertrouwen in dat Defensie daaraan werkt. Ik wil hierbij beklemtonen, dat deze incidenten nimmer een gevolg mogen zijn van niet-optimale uitrusting of een onvoldoende mate van geoefendheid. Kan de minister bevestigen dat dit absoluut niet aan de orde is? Dit geldt ook de mate van geoefendheid. We weten dat Defensie zwaar belast is en kampt met duizenden vacatures en een tekort aan personeel. Het is toch uitgesloten dat personen naar het Afghaanse front worden gestuurd die feitelijk te vroeg worden gestuurd, omdat zij nog te weinig geoefend hebben? Kan daarover iets meer worden gezegd?

Drugs
Voorzitter. De drugsteelt heeft rake klappen opgelopen. Helaas niet als gevolg van de uitgezette drugsstrategie, maar als gevolg van overstromingen en extreem winterweer. De drugsstrategie, inclusief de verdelging van papavervelden, verdient een forse impuls. Juist nu de relatie tussen enerzijds de papaverteelt en anderzijds de veiligheidssituatie en corruptie binnen de overheid zo evident is. Maar ik noem ook het gegeven dat de Taliban heel actief verslaafde jongeren rekruteren voor hun strijd. Zelfmoordaanslagen worden ook meestal uitgevoerd door verslaafden. Maakt de minister zich voldoende sterk voor de drugsaanpak?

SGP: zet TANKS in in Afghanistan en geef minder prioriteit aan de herbouw van MOSKEEEN