Erasmus Universiteit Rotterdam

Promotie L. Gerrits

Titel proefschrift
The Gentle Art of Coevolution

---

Promotors:
prof.dr.ing. G.R. Teisman

---

Datum
17 april 2008 11:00

---

Locatie:
Woudestein, Forumzaal

---

Faculteit
Faculteit der Sociale Wetenschappen (FSW)

De valkuil van simpele besluiten

De verleiding om ogenschijnlijk simpele en krachtige besluiten te nemen keert zich op termijn tegen de beslisser. Het is een mythe dat ingewikkelde maatschappelijke vraagstukken gemakkelijk zijn op te lossen als er maar iemand is die orde aanbrengt. Dit stelt Lasse Gerrits in zijn proefschrift The Gentle Art of Coevolution, waarin hij de besluitvorming over de havenuitbreiding in Hamburg en Antwerpen onderzocht. Door versimpeling nemen de problemen eerder toe dan af. Gerrits promoveert op donderdag 17 april 2008 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Voor zijn onderzoek reconstrueerde Gerrits de besluitvorming over havenuitbreiding in Hamburg en Antwerpen. Daarbij onderzocht hij de manier waarop besluiten over de verdieping van de vaarwegen tot stand komen. Havenautoriteiten zijn voortdurend op zoek naar uitbreiding van de capaciteit van hun haven om internationaal te blijven meetellen. Besluiten over uitbreidingen moeten snel genomen worden en daarbij worden alle factoren die als storend worden ervaren zo veel mogelijk buiten de besluitvorming gehouden. Het ontwikkelen van de havens raakt echter ook aan ingewikkelde milieuvraagstukken en maatschappelijke vraagstukken.

Uit de reconstructie blijkt dat juist dit negeren leidt tot grote fysieke en sociale problemen of de dreiging daar van, zoals veranderingen in de waterstand en maatschappelijk protest. De beslissers staan hierdoor onder nog grotere druk. De verleiding is dan groot om de besluitvorming verder te vereenvoudigen. Als problemen groot zijn, wil men immers niet gestoord worden door `ruis' zoals zeurende burgers en milieugroepen. Politici en ambtenaren proberen zich te concentreren op de kern van het probleem. Maar dit soort ingewikkelde problemen zijn vaak niet terug te brengen tot één kern. Als de besluitvormers zich concentreren op één aspect, vergeten zij vaak andere aspecten die net zo belangrijk zijn. Deze versimpeling van de besluitvorming werkt averechts.

Uit het onderzoek blijkt dat de problemen er niet door oplossen maar juist toenemen. Fysieke problemen in rivieren en maatschappelijke onrust blijven voortbestaan of worden juist versterkt, omdat ze buiten de besluitvorming blijven. Ook in andere ruimtelijke vraagstukken doen zich dit soort problemen voor. Politici en ambtenaren moeten zich daarom niet laten verleiden door de schijn van simplisme, aldus Gerrits. Complexe problemen vragen om complexe besluitvorming en niet om geforceerde vereenvoudiging.