* donderdag 17 april 16.15 uur
Wim Peeters
Recht auf Geschwätz. Geltung und Darstellung von Rede un der
Moderne
Faculteit: Letteren
Promotoren: prof.dr. A. Visser en prof.dr. M. Schneider
(Ruhr-Univ. Bochum)
Locatie: Gravensteen
Politici, columnisten, talk show-gasten iedereen die in de
publieke arena optreedt krijgt wel eens het verwijt kletskoek te
verkopen. Maar wat is dat eigenlijk, kletskoek? De criteria zijn
niet altijd evident, en dat is een typisch probleem van de moderne
tijd. Vroeger was de zwetser gewoon letterlijk praatziek. Maar
door de snelle media-ontwikkeling in de afgelopen twee eeuwen is
het onduidelijk wie er nog recht van spreken heeft en wie niet.
Controle is onmogelijk geworden, en dat geldt ook voor de moderne
literatuur: Zij voert niet langer het hoogste woord over wat
aanvaardbaar taalgebruik is. Als reactie daarop claimt de
literatuur het recht om naar hartenlust te zwetsen. Ze gebruikt de
afvalproducten van het spreken om te testen of je de taal kunt
leegpraten. De verassende conclusie is dat dat nog niet zo
gemakkelijk is: Zelfs het grootste gelul blijkt zich niet volledig
los te kunnen maken van betekenis. Verder presenteert de
literatuur extreme situaties, waarin sprekers geen andere optie
blijft dan slap te ouwehoeren, zelfs als zij hun maatschappelijke
verantwoordelijkheid willen dragen. Zo bewijst de literatuur dat
spreken zonder kletskoek uiteindelijk niet mogelijk is; en
tegelijk leert ze ons ook genieten van gezwets.
In verband met de verbouwing in het Academiegebouw vinden de promoties
plaats in de Lokhorstkerk (Pieterskerkstraat), tenzij anders vermeld
Universiteit Leiden