Vlaamse Overheid
oplossingen voor groeiend tekort aan arbeidskrachten
Vandenbroucke en luchthaven zoeken samen oplossingen voor groeiend tekort
aan arbeidskrachten
Frank Vandenbroucke vice-minister-president van de Vlaamse Regering en
Vlaams minister van Werk, Onderwijs en Vorming
vrijdag 18 april 2008
Tegen 2025 kan de luchthaven van Zaventem tussen de 31.000 à 41.000
mensen tewerkstellen. Een verdubbeling van de 20.000 nu. Dat blijkt
uit een prospectieve arbeidsmarktstudie van Idea Consult die er kwam
op vraag van minister van Werk Frank Vandenbroucke. De groei betekent
onvermijdelijk dat de knelpunten die er nu al bestaan op arbeidsvlak
in de luchthavenregio groter zullen worden. De minister gaat daarom
samen met de luchthaven op zoek naar oplossingen.
Op dit ogenblik stellen de 262 bedrijven op de luchthaven om en bij
20.000 mensen direct tewerk. De indirecte impact van die bedrijven is
nog groter: nog eens 40.000 mensen werken in gerelateerde bedrijven.
Dat maakt Brussels Airport een van de belangrijkste
tewerkstellingspolen in Vlaanderen. Uit een studie die minister
Vandenbroucke bij Idea Consult bestelde blijkt nu dat die pool,
afhankelijk van de evoluties in het vracht- en passagiersverkeer,
tegen 2025 tussen de 31.000 à 41.000 mensen tewerk kan stellen. Voeg
daar een vergelijkbare groei in luchthavengerelateerde bedrijven aan
toe en je komt aan een tewerkstelling van meer dan 100.000 mensen.
De luchthaven slaagt er echter nu al niet in om zijn vacatures vlot
ingevuld te krijgen. Dat heeft een aantal oorzaken, die ook in de
Idea-studie aangeduid worden.
1. Grote nood aan talenkennis
De luchthaven is bij uitstek een plek waar meertaligheid op alle
niveaus een vereiste is. Slechts in 8.370 jobs is de kennis van 1 taal
voldoende. Vaak is dat het Nederlands omwille van wettelijke
verplichtingen (douane, politie) of de bedrijfscultuur. Slechts voor
3.480 mensen is dat geen vereiste. 5.400 mensen moeten meertalig zijn
en bij nog eens 4.300 is drietaligheid verwacht. In een regio waar een
groot deel van de werkzoekenden Franstalig en/of eentalig is betekenen
deze vereisten een eerste hinderpaal naar het snel invullen van
vacatures. Bovendien verwachten veel werkgevers ook meertaligheid in
jobs met lage diplomavereisten, waardoor die meertaligheid zich niet
steeds in de verloning vertaalt.
2. Grote flexibiliteit in arbeidstijden
Een tweede knelpunt bij de invulling van vacatures is het gevolg van
de specifieke arbeidscontext in de luchthaven. Een groot aandeel
nacht- en ploegenwerk én werkpieken 's ochtends en 's avonds vraagt
een grote flexibiliteit van mensen die op de luchthaven komen werken.
65% van de werknemers op de luchthaven werkt in ploegen. Jobs die
elders exclusief overdag uitgeoefend kunnen worden (bv.
administratieve jobs of ingenieursfuncties) zijn hier nachtwerk. Door
de piekmomenten werkt een vierde van de werknemers bovendien verplicht
deeltijds. Ook deze factoren maken het moeilijker om kandidaten te
vinden. Vaak is het niet enkel een kwestie van versnipperde werktijd
of nachtwerk, maar ook van mobiliteit.
3. Moeilijke mobiliteit
Het derde probleem bij de rekrutering van kandidaten hangt nauw samen
met de hoge flexibiliteit. In shiften werken betekent vaak
verplaatsingen op moeilijke uren. Concreet is er een probleem tussen
23u 's avonds en 6u 's ochtends. Dan is het niet mogelijk de
luchthaven te bereiken met het openbaar vervoer. De meeste werknemers
moeten daardoor beschikken over een eigen wagen, wat zeker voor mensen
met lagere lonen geen evidentie is. Extra probleem is dan weer dat
werknemers met een auto tijdens de piekmomenten moeilijk parkeerplaats
vinden en regelmatig nog eens extra het openbaar vervoer moeten nemen
om op hun werk te geraken. Ook dit vormt een duidelijke drempel.
Een deel van deze problemen wordt nu al aangepakt. Op vlak van
mobiliteit zijn er de START-lijnen, 13 nieuwe buslijnen die rekening
houden met de piekmomenten van de luchthaven. Er is het Pendelfonds
van minister van Mobiliteit Kathleen Van Brempt, dat initiatieven rond
duurzaam woon-werkverkeer subsidieert. Tenslotte werkt Brussels
minister van Mobiliteit Pascal Smet een systeem van collectieve taxi's
uit, wat ook zijn impact zal hebben in het verkeer tussen Brussel en
de luchthaven.
Op vlak van talenkennis werken veel luchthavenbedrijven nu al samen
met de VDAB. Er zijn de klassieke projecten Nederlands tweede taal
(NT2), en sinds enkele jaren ook steeds meer initiatieven Nederlands
op de werkvloer (van 6 naar 12 instructeurs in de afgelopen vier
jaar).
Maar, vindt Vandenbroucke, er is dringend nood aan meer. "We moeten
hier samen onze schouders onder zetten. Iedereen, zowel de overheid
als het bedrijfsleven dient hier zijn rol en verantwoordelijkheid op
te nemen." De minister is daarom aan tafel gaan zitten met
vertegenwoordigers van de Vlaamse luchthavencommissie (VLC) om een
plan voor de toekomst uit te werken. "De VLC engageert zich om tegen
midden mei een eerste aanbeveling formuleren. Tegen midden juni moet
die vertaald zijn in concrete engagementen van belangrijke werkgevers
en andere betrokken actoren. Vanuit de overheid gaan we ook een tand
bijsteken. We doen al een pak op vlak van mobiliteit, interregionale
samenwerking en taal, maar ik heb toch aan de VDAB gevraagd om hun
talenbeleid onder de loep te nemen. Tegen juni moet dat resulteren in
een concreet talenactieplan met aandacht voor de problematiek van de
luchthaven."
"Dit soort samenwerking is cruciaal als we de problemen van de
toekomst willen aanpakken", aldus Vandenbroucke. "Een goed voorbeeld
van zo'n constructieve aanpak vind ik de Jobday die VOKA
Halle-Vilvoorde morgen in de luchthaven organiseert. Die is opgezet in
nauwe samenwerking met mijn collega Benoît Cerexhe en mijzelf en met
de hulp van Actiris en de VDAB. Op de beurs is er ook aandacht voor
het talen- en mobiliteitsprobleem. Jobday voorziet diverse stands die
daar op focussen in een talenhoek en een mobiliteitshoek."
De studie van Idea Consult kan bekeken worden via
www.ideaconsult.be/downloads/Eindrapport_Zaventem_resultaten.pdf
www.ideaconsult.be/downloads/Eindrapport_VIONAZaventem_samenvatting.pd
f
Voor meer persinformatie kunt u terecht bij:
Hendrik Van Poele, persmedewerker minister Vandenbroucke
Tel: 02 552 68 49
GSM: 0497 48 19 51
Email: persdienst.vandenbroucke@vlaanderen.be