NCRV Dokument 09:11 ZULU, onze commandoâs aan het werk in Uruzgan
Belangwekkend tijdsdocument op 5 mei
Maandag 5 mei
Nederland 2, 22.50 uur
NCRV Dokument 09:11 ZULU, onze commandoâs aan het werk in Uruzgan
In een tijd waarin het begrip âoorlogâ voor steeds meer Nederlanders
een historische abstractie is geworden, geeft de documentaire 09:11
ZULU een inkijk in de dilemma's van de Nederlandse commandoâs die in
Zuid-Afghanistan, tegen wil en dank, in een echt gewapend conflict
verzeild zijn geraakt. Heeft het zin jezelf voor te houden dat het om
opbouw gaat, als er op je geschoten wordt? Kan van commandoâs worden
gevraagd bewust een kans te missen om de vijand uit te schakelen? En
wat doet dat met het moreel van de mannen, en hun vertrouwen in het
thuisfront?
De documentaire 09:11 ZULU van Vik Franke, die eerder werd uitgezonden
op 20 november 2006, is omstreden: vanwege het ongezouten
commentaar dat de Nederlandse commandoâs in de documentaire leveren op
de legerleiding in Den Haag, en het feit dat, in strijd met
journalistieke principes, de filmmaker zelf een wapen ter hand nam. De
film is nog steeds actueel en als tijdsdocument van belang: in de
hitte van de strijd ziet 'oorlog' er heel wat minder onoverzichtelijk
uit dan bij de herdenking van gebeurtenissen, waarvan de afloop, en de
winnaars, bekend zijn.
Sinds 2001 vechten coalitietroepen in Afghanistan tegen militaire
installaties van de Taliban en tegen trainingskampen van Al-Qa'ida. In
februari 2006 besluit het Nederlandse kabinet 1400 militairen te
sturen naar de Afghaanse provincie Uruzgan. In april wordt besloten
nog eens extra 200 man uit te zenden omdat de veiligheidssituatie in
Uruzgan aanzienlijk is verslechterd. De Nederlanders leveren dagelijks
strijd met de Taliban en komen nauwelijks toe aan hun eigenlijke taak:
de wederopbouw van de regio. Onder deze 1600 militairen is een eenheid
Special Forces, die bestaat uit enkele tientallen elitesoldaten: de
Nederlandse commando's. Deze commando's opereren ver in vijandelijk
gebied in het allerhoogste geweldspectrum.
De strijd van de Nederlandse militairen in Afghanistan wordt in
Nederland niet op waarde geschat. De regering is ervan overtuigd dat
de strijd slechts tijdelijk is. Als de Taliban verslagen is, kan
worden begonnen met de opbouw van het land. Maar de dagelijkse
realiteit van de Nederlandse commandoâs die in het desolate Afghaanse
landschap met ultramoderne hightech wapens vechten tegen de door
religie gedreven Afghaanse âwarriorsâ met bermbommen en een aftandse
AK-47 mitrailleur toont een andere werkelijkheid. De ground thruth die
ver is verwijderd van de speculatieve aannames en presentaties van de
âleunstoelâ-generaals in politiek Den Haag, Brussel en Washington.
Voor NCRV Dokument 09:11 ZULU, onze commandoâs aan het werk in Uruzgan
kreeg filmmaker Vik Franke exclusief toegang tot de commandoâs die in
deze regio zijn gelegerd. Na meer dan twee jaar voorbereiding trok hij
twee maanden lang embedded met ze op om zijn persoonlijk verslag te
doen van hun eigen verhaal. 09:11 ZULU volgt de commandoâs tijdens
âintell-meetingsâ in Kamp Holland, op patrouille door dorpen en
tijdens een inval in een nederzetting op jacht naar Taliban-strijders.
Een uur nadat Franke met zijn camera getuige was van de inval, liep
hij met de commandoâs in een massale hinderlaag van een honderdtal
Taliban, die startte met de explosie van een bermbom.
Regie: Vik Franke
Eindredactie NCRV: Jelle Peter de Ruiter
NCRV