NMBS

De vernieuwde stationsomgeving zet Mechelen in beweging

09/05/2008

Het station van Mechelen is een van de grootste stations van Vlaanderen met 21.000 opstappende reizigers per dag. Het is een centraal spoorknooppunt met een uitgebreid treinaanbod naar Antwerpen, Brussel, Gent en naar de andere naburige steden. Het station zal in de toekomst nog een belangrijkere rol vervullen door de geplande doortocht van de hogesnelheidstrein door Mechelen, het Diabolo-project (optimaliseren van de spoorontsluiting van de luchthaven van Zaventem) en omdat Mechelen als eindstation is opgenomen in het Gewestelijk ExpressNet. Dit GEN-project moet niet alleen de verwachte groei van het aantal pendelaars naar Brussel opvangen maar ook verhinderen dat het aandeel van de auto nog toeneemt door de automobilist een kwalitatief vervoersalternatief te bieden. Concreet krijgt het station een verhoging van de spoorcapaciteit en een nieuwe rechtstreekse verbinding tussen Mechelen en de luchthaven. Ook in het regionale busnetwerk is het station van Mechelen een belangrijke stopplaats. Door de groei van het busgebruik is het huidige busstation te klein geworden.

Momenteel is het station van Mechelen moeilijk bereikbaar voor het auto- en busverkeer. Natuurlijke barrières zoals de vaart en De Dijle beperken de vlotte doorgang. De invalswegen van de stad zijn overbelast en het stationsplein wordt door verschillende verkeersassen doorsneden en gereduceerd tot een verkeersplein.

Opdat het station en de stationsomgeving zou kunnen inspelen op de huidige en toekomstige mobiliteits- en stedelijke verwachtingen van de treinreizigers/pendelaars en de Mechelaars in het algemeen, werkten Eurostation en Euro Immo Star (het studie- en stedenbouwkundige bureau van de NMBS-Holding) in overleg met de stad Mechelen en het Vlaams Gewest een duurzame oplossing uit voor de mobiliteitsproblematiek en de omgeving. In de plannen wordt een nieuwe ontsluitingsweg gekoppeld aan de aanleg van de bypass voor de hoge snelheidstrein en wordt de huidige autobrug afgebroken, zodat de stedelijke binnenring wordt ontlast. Deze realistische nieuwe route haalt het doorgaand verkeer uit de stationsomgeving en het stadscentrum waardoor er ruimte wordt gecreëerd en de omgeving terug leefbaar wordt.

Om dit alles te kunnen realiseren investeren de NMBS-Holding, het Vlaams Gewest, de Stad Mechelen, Infrabel en De Lijn samen ongeveer 255 miljoen euro in de stationsomgeving van Mechelen. Op 9 mei 2008 ondertekenden alle partners de samenwerkingsovereenkomst. Tegen 2018 zal de Mechelse stationsomgeving er helemaal anders uitzien dan vandaag.

Eigentijds station vlot en veilig bereikbaar
Dankzij het nieuwe project krijgen alle vervoersmodi een vlotte en veilige route naar het station, waar de reizigers comfortabel kunnen overstappen van het ene vervoersmiddel naar het andere.

Oostelijke ontsluitingsweg
Er komt een nieuwe ondergrondse ontsluitingsweg, waardoor het doorgaand verkeer niet langer door de stationsomgeving moet. De ontsluitingsweg heeft een rechtstreekse aftakking naar de parking van het station. Een bijkomende troef is het koppelen van deze infrastructuur aan de reeds geplande aanleg van de bypass voor de hoge snelheidstrein. Dit zorgt niet alleen voor een efficiënte inzet van de financiële middelen, ook de ruimtelijke impact van beide infrastructuren wordt gereduceerd en de werfhinder wordt drastisch beperkt.

Naast deze nieuwe ontsluitingsweg, die de verkeersdoorstroming optimaliseert in het zuidoosten, plant het Vlaams Gewest ook de verdere doortrekking van de R6 in het noordoosten van Mechelen.

Ondergrondse pendelparking
Momenteel zijn er voor de treinreizigers ongeveer 870 parkeerplaatsen op de huidige stationsparking en de vraag overstijgt dit aantal duidelijk. De parkeercapaciteit zal ongeveer worden verdrievoudigd. Aan de kant van de Arsenaalsite komt een ondergrondse parking op 4 niveaus met plaats voor 2.500 autos. De parking zal rechtstreeks bereikbaar zijn via de oostelijke ontsluitingsweg. De huidige bovengrondse parking verdwijnt waardoor de vrijgekomen ruimte kan worden teruggegeven aan de voetgangers.

Fietsenparking
Onder het busstation op niveau -1, onmiddellijk aansluitend op het fietsnetwerk langs het kanaal, wordt een nieuwe fietsenstalling voorzien voor 5.000 fietsen. De centrale stationshal is vanuit de fietsenparking rechtstreeks en veilig bereikbaar.

Zoenzone
Dankzij een ondergronds lussysteem, kunnen taxis en autos reizigers ophalen en afzetten. Deze zone bevindt zich op niveau -1 onder de stationshal.

Nieuw station
Er komt een nieuw stationsgebouw volledig afgestemd op de hedendaagse eisen van comfort en toegankelijkheid. Ook de stationsinfrastructuur wordt helemaal gemoderniseerd. De NMBS-Groep zal een nieuwe overkapping over de perrons bouwen. De perrons worden breder en zullen toegankelijk zijn via trappen, liften en roltrappen en ook de perronaankleding wordt vernieuwd. In het midden van de transparante stationshal worden alle stationsfuncties (loketten, bagage, info en toiletten) samengebracht. Op niveau -1 komt de zoenzone, de fietsenparking en ondergrondse pendelparking zodat er een dynamisch station op verschillende niveaus ontstaat met beperkte loopafstanden tot de perrons. Belangrijk is dat het station niet alleen een intermodaal knooppunt bij uitstek is. Het nieuwe station zal ook worden uitgebouwd als een centrale ontmoetingsplaats in de stad, vlot bereikbaar, veilig, een plek waar je tijd kunt winnen en het aangenaam vertoeven is, met hedendaags comfort en aantrekkelijke winkeltjes en horecazaken.

Nieuw busstation
Het station van Mechelen is het belangrijkste busknooppunt van de regio. Het is een stopplaats voor alle stads- en streeklijnen. De bushaltes situeren zich momenteel naast het station. In de toekomst zal het busstation zich onder het spoorviaduct bevinden. Licht en lucht worden verzekerd door het nagenoeg volledig openwerken van de sporen boven het busstation. Niet enkel verhoogt de capaciteit en de kwaliteit van het busstation, ook de doorstroming van de bussen wordt geoptimaliseerd. Busreizigers kunnen gelijkvloers vlot naar de centrale stationshal wandelen zonder in contact te moeten komen met gemotoriseerd verkeer. Ook de afstand tot de perrons wordt gereduceerd.

Stationsomgeving wordt teruggegeven aan voetgangers Het nieuwe stationsplein wordt teruggegeven aan de zwakke weggebruikers. De huidige autobrug (Postzegellaan) wordt afgebroken en het doorgaand verkeer wordt omgeleid langs de nieuwe oostelijke ontsluitingsweg. Hierdoor krijgt de buurt meer ademruimte en ontstaat er een groot voetgangersgebied. Ook wordt het talud onder de sporen opengemaakt (van de vaartbruggen tot de huidige dwarsgang in het station) zodat er een transparante omgeving wordt gecreëerd. Het station zal geen voor- of achterkant meer hebben, maar vloeit van de ene wijk over in de andere. Dankzij deze open constructie wordt de vaart optimaal betrokken bij het stationsplein. Het stationsplein wordt een gezellige ontmoetingsplaats voor de buurtbewoners, reizigers en mensen die in de buurt werken met terrasjes en zicht op het water.

Het station als volwaardig deel van het stadsweefsel Het station van Mechelen wordt momenteel als ver van het historische centrum ervaren, onder meer door de barrièrewerking van de vesten, die als stadsautostrade functioneren. Voor de stad Mechelen is het erg belangrijk dat de commerciële as van het centrum doorgetrokken wordt door het station. Enkel zo kan het station de toegangspoort tot de stad worden en wordt het station een doorwaadbaar stedelijk plein. De stationsomgeving zelf wordt een levendige buurt met een evenwichtige mix van wonen, werken en ontspanning en dit in directe relatie met het historische centrum van Mechelen. Omdat het station niet langer een voor- en achterkant zal hebben, wordt het een scharnier tussen de stad en de Arsenaalsite, zodat Mechelen onder de sporen kan verder groeien.

Tijdschema


- heden 2010: studies stabiliteit en architectuur


- 01/2010 06/2012: oostelijke ontsluitingsweg Aanleg van de tunnel (onder de spoortaluds en vaart) Aanleg rotondes
Bouwen van bruggen onder sporen
Aanleg van een tijdelijke parking
Aanleg ondergrondse pendelparking
Aanleg spoorviaduct en nieuwe HSL-perrons Aansluiting op de bestaande wegenis


- 07/2012 12/2013: heraanleg Postzegellaan en Motstraat Slopen van de bestaande autobrug in de Postzegellaan Afgraven taluds
Aanleg pleinen
Bijkomende hefbrug over de vaart
In- en uitrit parking
Projectontwikkeling langs de vaart


- 01/2012 12/2017: perrons en stationsgebouw Werkzaamheden aan bestaande perrons( nieuwe toegangen en heraankleding)
Nieuwe spoorwegviaduct, nieuwe perrons, roltrappen en liften, nieuwe en hedendaagse luifelstructuur
Nieuw stationsgebouw


- 01/2017 06/2018: heraanleg van de pleinen en nieuw busstation
Inrichten van een nieuw busstation onder het viaduct Heraanleg van het stationsplein
Heraanleg Stationsstraat
Projectontwikkeling