Rijksuniversiteit Groningen

Persbericht

Rijksuniversiteit Groningen / nummer 65 / 15 mei 2008

Uitstroom van allochtonen bij Rijksoverheid

De Rijksoverheid besteedt de laatste jaren veel aandacht aan culturele diversiteit op de werkvloer. Uit recente cijfers blijkt dat de instroom van allochtone werknemers bij het Rijk relatief hoog ligt, maar dat veel van hen ook relatief snel weer vertrekken. Het resultaat is dat het percentage allochtonen in dienst bij de Rijksoverheid slechts licht stijgt. Het instituut voor integratie en sociale weerbaarheid van de Rijksuniversiteit Groningen onderzocht wat de redenen zijn voor vrijwillige uitstroom van allochtonen, in vergelijking met die van autochtonen. Ook is gekeken naar de invloed van organisatieklimaat en leiderschap op de werkbeleving en uitstroom van allochtonen en autochtonen.

Om inzicht te krijgen in vertrekredenen zijn exit-interviews gehouden met 38 allochtone oud-werknemers van de Rijksoverheid. Daarnaast zijn vragenlijsten verspreid onder zowel vertrokken als zittende weknemers. In totaal hebben 273 allochtonen en 1356 autochtonen deze ingevuld.

Bevindingen

Van de allochtone vertrekkers geeft 71 procent aan te zijn vertrokken uit ontevredenheid met de baan, ten opzichte van 58 procent van de autochtonen. Deze laatste groep vertrekt vaker omdat zij elders betere kansen ziet. Verder zien we dat allochtonen vaker aangeven te vertrekken uit ontevredenheid over de sociale omgeving: de omgang met collega's en leidinggevenden. In sommige gevallen gaat het daarbij om diversiteitsgerelateerde problemen zoals miscommunicatie of conflict als gevolg van cultuurverschillen. In de meeste gevallen echter vertrekken zij vanwege meer subtiele problemen, waaronder sociale uitsluiting of gebrek aan steun en waardering. Ook noemen ze vaker een gebrek aan ervaren doorgroeimogelijkheden in het werk als vertrekreden. Hoewel de mogelijkheden er wel zijn, lijkt het voor allochtonen lastiger om deze ook daadwerkelijk te benutten.

Openstaan voor verschil

Een belangrijke voorspeller voor tevredenheid en vertrek van allochtonen is openheid voor diversiteit, als kenmerk van het organisatieklimaat. Het gaat dan om de mate waarin de organisatie open staat voor verschillen tussen mensen, ook als hun gedrag op sommige punten afwijkt van de heersende norm. Allochtonen die deze openheid ervaren in hun organisatie zijn gemiddeld meer tevreden en minder geneigd te vertrekken. Bovendien kan een open organisatieklimaat leiden tot meer innovatie en hogere productiviteit voor de organisatie als geheel.

Rol leidinggevende

Verder lijkt een sleutelpositie te zijn weggelegd voor de leidinggevende. Gebrek aan wederzijds begrip en steun is een belangrijke vertrekreden voor allochtonen. Met name de sociale competenties van de leidinggevende in de omgang met mensen met een andere culturele achtergrond lijken te kunnen dienen als buffer voor eerdergenoemde sociale problemen. Bovendien is de leidinggevende ook een bepalende factor voor de doorgroeikansen van werknemers.

Aandacht sociale aspecten

Om diversiteit op de werkvloer te bevorderen zijn organisaties vaak geneigd oplossingen te zoeken in structurele aanpassingen. Uit dit onderzoek blijkt dat beperking van uitstroom van allochtonen vooral aandacht vraagt voor de sociale aspecten, zoals omgang met collega's en leidinggevende en het organisatieklimaat.

Het onderzoek vloeit voort uit een CAO-afspraak en is uitgevoerd in opdracht van het A+O Fonds Rijk. Het onderzoek werd begeleid door vertegenwoordigers van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties, de Belastingdienst, ABVAKABO/FNV en het A+O fonds Rijk.

Noot voor de pers:

Voor vragen over dit onderzoek kunt u contact opnemen met de onderzoeker (Joep Hofhuis, MSc, tel.: 050-363 6920/6917, e-mail: J.Hofhuis@rug.nl) of met de promotor prof. dr. Karen van Oudenhoven - van der Zee (050-363 6917, e-mail: K.I.van.Oudenhoven-van.der.Zee@rug.nl).

Met laatstgenoemde kunt u ook terecht voor bredere vragen over het wetenschappelijk onderzoek dat vanuit het instituut ISW naar Culturele Diversiteit in Organisaties wordt verricht.

ISW

Het instituut voor Integratie en Sociale Weerbaarheid is een multidisciplinair en interuniversitair onderzoeksinsituut dat ernaar streeft om d.m.v. wetenschappelijk onderzoek inzicht te verschaffen in de manier waarop een sociaal weerbare samenleving gecreëerd kan worden waarin de perspectieven en identiteiten van verschillende culturele groepen geïntegreerd zijn en deze groepen positieve relaties met elkaar onderhouden.

Redactie

Afdeling Communicatie / Postbus 72, 9700 AB Groningen / 050 - 363 44 44 / communicatie@rug.nl / www.rug.nl

Rijksuniversiteit Groningen

De Rijksuniversiteit Groningen behoort tot de top van de Europese research-universiteiten en is internationaal georiënteerd. De universiteit is maatschappelijk actief en voelt zich betrokken bij haar omgeving. Talent, ambitie en prestatie van de 25.000 studenten en 5.500 medewerkers worden waar mogelijk gehonoreerd.