16 mei 2008
De SER heeft vanochtend een advies over de waarden van landbouw
vastgesteld. In dit advies bepleit de SER een grondige hervorming van
het Europese en het nationale landbouwbeleid. Het gaat erom
maatschappelijke prestaties van agrarische ondernemers te belonen
voorzover de markt daar niet voor zorgt.
Oud-eurocommissaris voor de handelspolitiek en onafhankelijk lid van
de commissie van voorbereiding prof. Frans Andriessen constateerde dat
de landbouw van hoeksteen van het Europees beleid is verworden tot
molensteen om de nek van de europolitici. Werd eerst overproductie
gesubsidieerd (boterbergen en melkplassen), en daarna het
niet-produceren gefinancierd (braakleggen), nu bepleit de SER in
plaats hiervan de boeren te betalen voor maatschappelijk gewenste,
niet-vermarktbare groene diensten. Hij constateerde dat markten
politiek manipuleerbaar zijn en dat ze niet zonder tucht kunnen, maar
waarschuwde voor overregulering. Voor voedsel zou dat desastreus
kunnen zijn en dat kunnen we ons niet veroorloven omdat we niet zonder
voedsel kunnen.
FNV-bestuurder Henk van der Kolk sprak namens de drie vakcentrales.
Hij was tevreden met het advies, maar miste het aspect kwaliteit van
de arbeid. Duurzame landbouw betekent voor de vakbeweging ook
verbetering van de arbeidsverhoudingen, arbeidsomstandigheden en de
arbeidsmarkt. Hij riep de bonden en de landbouworganisaties op
hierover met elkaar en met de minister van Landbouw in overleg te
treden.
Het kroonlid Tini Colijn sprak in haar maidenspeech namens alle
kroonleden. Zij onderstreepte het belang van betaling voor groene
diensten in de landbouw, waarmee tegemoet wordt gekomen aan de
behoefte van stedelingen aan rust en ruimte. Het Gemeenschappelijke
Landbouwbeleid moet hiertoe grondig worden hervormd, maar niet worden
afgeschaft. Zij was blij dat ook LTO-Nederland deze visie deelt.
De landbouw is een dynamische sector. Innovatie is belangrijk voor
concurrentiekracht en duurzaamheid. Er zijn goede redenen om ook in de
landbouw - net als in andere sectoren van de economie - innovatie te
stimuleren, vond zij.
LTO-Nederland-voorzitter Albert Jan Maat die namens de drie
ondernemerscentrales het woord voerde, was vooral heel blij met de
erkenning dat de Nederlandse land- en tuinbouw een sterke sector is en
met de erkenning van de meerwaarde van voedsel. Ook was hij verheugd
over het doorprikken van de mythe dat het EU-landbouwbeleid na 2013
zou kunnen worden afgeschaft. Voor de werkgevers is van groot belang
dat het landbouwbeleid de concurrentieverhoudingen niet mag verstoren.
Ook pleitte hij voor een zorgvuldige overgangsfase.
Commissievoorzitter prof. Louise Fresco stelde dat de SER een
voortrekkersrol vervult met dit advies. Het gaat om een omkering van
een aanbodgedreven naar een door de maatschappelijke vraag gestuurd
beleid. De huidige hoge voedselprijzen bieden hier goede mogelijkheden
voor. Van belang is nu dat er criteria worden ontwikkeld voor het door
de SER geïntroduceerde viergroepenmodel voor de grondgebonden
landbouw. Ze bepleitte het SER-advies ook internationaal, in EU- en
OESO-verband aan de orde te stellen.
---
Sociaal-Economische Raad