Toespraak bijeenkomst Federatie Nederlandse Zionisten
empty
toespraak | 07-05-2008 | Amsterdam, Minister
Voorafgaand aan de speech van minister Bos waren groepen dansende
kinderen te zien. Zij dansten hierbij onder andere op muziek (Imagine)
van John Lenon. Minister Bos refereerde hieraan aan het begin van zijn
speech.
"Imagine all the people, living life in peace"
"Israël is geboren uit grote dromen. (...)
Een droom om het koninkrijk van David en Salomon te doen herleven.
Een orthodoxe droom om een joods stadje in Oost-Europa na te bouwen.
Een socialistische droom om 'n egalitaire modelstaat te bouwen.
Een sociaal-democratische droom van de middenklasse."
Dat zei de schrijver Amos Oz een jaar geleden in het VPRO-programma
Tegenlicht.
Want Israël was, volgens hem, volgens ons, altijd al méér dan de
herleving van een volk, een taal en de Negev-woestijn.
Israël was altijd al méér dan het beloofde land, de nieuwe thuishaven
voor alle Joden, of, in de woorden van Hannah Arendt "het gebied de
slechtheid van de wereld voorbij".
Israël was ook een nieuwe, humanistische samenleving. Een idealistisch
`werk in uitvoering' van de pioniers en harde werkers, van de
Kibboetsbeweging en van grote visionaire, inspirerende leiders zoals
Ben Gurion, Golda Meir en Rabin. Israël was een nieuwe, andere
samenleving die nergens anders bestond en nergens anders kon bestaan.
Een land waar arbeiders en intellectuelen samenwerkten om van een
gefragmenteerd woestijnland een vruchtbare economie en een sociale
democratie te maken. Een land waar men elkaars lasten wou dragen en
elkaars dromen wou dromen.
Israel was en is -lltterlijk- een ongelofelijk verhaal. Een verhaal
dat bijna niet waar kon zijn, een geschiedenis van vervolging en
vernietiging die een volk bijna niet beleefd kán hebben. En toch was
het zo. Toch gebeurde het. Toch kon het. Toch werd de droom
werkelijkheid.
De kernwoorden van deze droom en daarmee van deze samenleving waren
rechtvaardigheid, samenwerking en dialoog. Maar deze heldere en
inspirerende rode draden in de opbouw van de Israëlische staat gingen
- samen met de droom die zij schraagden - steeds meer lijden onder de
ruwe realiteiten van de dagelijkse strijd om het bestaan. Volgens Amos
Oz: "Een strijd tussen het ene gelijk en het andere".
In al deze zestig moeilijke jaren hebben Nederland en zeker ook altijd
de PvdA altijd warme banden met Israël gehad. Niet alleen in woorden
maar ook in daden. Niet alleen direct maar ook indirect. Dus dan heb
ik het niet alleen over de - geheime - wapenleveranties van minister
Vredeling in de jaren '70 en de door Ed van Thijn geïnitieerde dialoog
van Clingendael in de jaren '90, maar ook over de financiële steun aan
de ontwikkeling van een zelfstandige Palestijnse economie. Want ook al
hebben we Israël bijgestaan in oorlog, het uiteindelijke doel is vrede
en veiligheid voor de hele regio. En wat daar in essentie voor nodig
is hebben veertig jaar vredesbesprekingen- en akkoorden wel duidelijk
gemaakt.
Twee staten in één land. Voor de Israëli's een internationaal erkende,
Joodse staat, veilig voor haar burgers en vrij van terreur. Voor de
Palestijnen een eigen soevereine staat, economisch én geografisch
levensvatbaar.
Om vrede en veiligheid voor iedereen in de regio tot realiteit te
maken is moed en visie nodig. Maar wat er ook voor nodig is, is een
herwaardering van de oude idealen
die ooit ten grondslag lagen aan de stichting van de staat Israël:
rechtvaardigheid, samenwerking en dialoog. En de moed en visie is
nodig om deze idealen nu niet enkel en alleen met trots en terechte
trots op het verleden van Israël toe te passen maar met ministens
zoveel volharding en geestdrift op de toekomst van de regio.
Breng die verbeelding van 60 jaar geleden alsjeblieft weer aan de
macht! De verbeelding die oude tegenstellingen kan overwinnen, nieuwe
coalities kan smeden en zo een nieuwe brug kan slaan tussen Israëli's
en Palestijnen, tussen Israël en haar buurlanden. Een brug naar vrede,
voorspoed en veiligheid. Zoals het ooit gold voor Israël en we het nu
moeten laten gelden voor haar buren. Niet alleen `nu', maar ook voor
alle volgende generaties. Dat past ook bij de oproep van Theodor Herzl
in het voorwoord van `De Jodenstaat': "Ik verlang van de
intellectuelen tot wie ik mij richt, dat zij zich herbezinnen op oude
denkbeelden en dat zij zich nieuwe eigen maken". `
Vanavond feliciteer ik u met 60 jaar Israël.
Ik ben blij met wat u bereikt heeft, weet wat het gekost heeft en
begrijp uw trots.
Ik wens u in uw eigen woorden `120 jaar'.
Maar bovenal wens ik u de wijsheid, kracht, moed en verbeelding om uw
idealen te koesteren en uw droom niet alleen levend te houden maar ook
af te maken. Voor het land dat u dierbaar is, voor Israeli's en
Palestijnen, voor ieder mens dat zijn kinderen in vrede en veiligheid
op wil zien groeien.
En met een knipoog naar dat prachtige lied van John Lenon dat we net
hoorden, zeg ik u: "They may say you're a dreamer. Just make sure
you're not the only one."
Dank u wel.
* Laatst aangepast: 22-05-2008
Ministerie van Financiën