âDe constante dreiging van een uitbraak van een ernstige schimmelziekte, kinderarbeid bij de oogst en een toenemend aantal mensen dat allergisch blijkt voor producten waarin natuurlijk rubber wordt verwerkt.â Zo vat projectcoördinator dr. Hans Mooibroek van de Agrotechnology and Food Sciences Group (AFSG) van Wageningen UR de problemen samen. âDe Europese Unie wil daarom graag alternatieve productiesystemen voor rubber.â In het vier jaar durende project, met een budget van 7,7 miljoen euro, participeren twaalf partners uit acht landen.
Rubber is een grondstof van groot strategisch belang, omdat het in veel producten wordt toegepast, van banden en condooms tot tennisballen en chirurgische handschoenen. Hoewel ook veel synthetische rubbers worden gebruikt, zijn de eigenschappen van natuurrubber voor een aantal toepassingen onvervangbaar. De vraag naar rubber is al jaren groter dan het aanbod uit rubberboomplantages, die zich voornamelijk in Zuidoost-Azië bevinden. In Midden- en Zuid-Amerika, waar de rubberboom oorspronkelijk vandaan komt, is de exploitatie van rubber vrijwel stil komen te liggen door de ernstige schimmelziekte SALB. De ziekte vormt ook een bedreiging voor de plantages in Azië. Bovendien worden rubberbomen steeds vaker vervangen door oliepalm vanwege de opbloei van de handel in âklimaatneutraleâ palmolie.
Er zijn dus veel redenen om op zoek te gaan naar alternatieve productiemethodes voor natuurrubber. Het oog is hierbij gevallen op de struik guayule en de Russische paardenbloem, twee oudgedienden die ook tijdens de Tweede Wereldoorlog werden geteeld om rubber te produceren. Mooibroek: âOns project beslaat de gehele keten, van de selectie en veredeling van uitgangsmateriaal, teelt en verwerking van gewassen tot productontwikkeling.â
Zo zal Plant Research International met behulp van geavanceerde eiwitanalyses de biosynthese van de latexbolletjes en rubberverbindingen in deze planten in kaart brengen om de veredeling te kunnen optimaliseren. Het Wageningse bedrijf Keygene gaat zijn geavanceerde technieken voor merkerondersteunde veredeling inzetten, terwijl de rol van een aantal betrokken genen door AFSG wordt onderzocht in gisten. Botanici en ecologen gaan in het herkomstgebied van de Russische paardenbloem in Kazachstan zoeken naar interessant genetisch uitgangsmateriaal. PRI gaat met andere partners veldproeven doen om de teelt onder Europese omstandigheden te optimaliseren. Bandenfabriek Vredestein en AFSG gaan vervolgens de eigenschappen van de alternatieve natuurrubbers kritisch testen.
Het Amerikaanse bedrijf Yulex Corporation, dat ook deelneemt aan het project, heeft jarenlange ervaring in de productie van rubber uit guayule, waarmee zij een groeiende nichemarkt wil bedienen: mensen die vanwege latexallergie geen chirurgische handschoenen of condooms kunnen verdragen die zijn gemaakt van boomrubber. / Gert van Maanen
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Het wordt u aangeboden door de afdeling Corporate Communicatie. Meer informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail: resource@cereales.nl. Zie archief (inclusief Wb-artikelen) op http://www.resource-online.nl