Voedsel en Waren Autoriteit
VWA onderzoekt veiligheid van kinderlijm

Veiligheid van kinderlijmenVoedsel en Waren Autoriteit

ND071951: Veiligheid van kinderlijmen 1/4
1. INLEIDING
In 2006 heeft een breed marktonderzoek plaatsgevonden naar de aanwezigheid van CMRS stoffen in
consumentenlijm (Carcinogeen, Mutageen, Reprotoxisch, Sensibiliserend). Er heeft geen handhaving
plaatsgevonden, omdat deze monsters anoniem zijn genomen.
In 2007 vonden drie spin-off projecten plaats, waarvan dit het eerste project is. Hierin zijn lijmen onderzocht
waarmee kinderen werken. Deze lijmen zijn vooral bemonsterd bij groothandels voor scholen. Een aantal stoffen
dat naar voren kwam uit het marktonderzoek van 2006 is bepaald in deze monsters. Verder is het vlampunt
bepaald. Er zal worden gehandhaafd op wettelijke overtredingen.
2. DOELSTELLING
Via een handhavingsonderzoek wordt de veiligheid van lijmen bestemd voor kinderen onderzocht. Er wordt
gehandhaafd op wettelijke overtredingen. Uiteindelijke doel van dit project is dat de kinderlijmen die op de markt
verkrijgbaar zijn geen verboden CMR-stoffen bevatten of beneden de toegelaten limieten en de
gevaarsetikettering op deze lijmen correct is.
3. WERKWIJZE
In de periode mei-juni 2007 zijn totaal 37 inspecties uitgevoerd bij met name groothandels en producenten voor
scholen. Ook zijn warenhuizen, welke schoolartikelen verkopen, bezocht Totaal zijn 39 stuks lijmproducten voor
kinderen bemonsterd. De meest gangbare merken zijn vertegenwoordigd in deze bemonstering. In bijlage 1 is
een overzicht van de bemonsterde lijmen voor kinderen terug te vinden.
De monsters zijn door het chemisch lab in Noord onderzocht op een aantal stoffen, welke uit het marktonderzoek
van 2006 waren gekomen als aandachtstoffen. Dit zijn: methanol, aceton, ethanol, ethylacetaat, isopropylalcohol,
methylethylketon, dibutylftalaat, butylacetaat en diisodecylftalaat. Er is tevens gescreend op andere stoffen.
Daarnaast is het vlampunt bepaald en de etikettering gecontroleerd.
4. RESULTATEN
4.1 Samenstelling kinderlijmen op de Nederlandse markt
De bemonsterde kinderlijm betrof zowel lijmen op waterbasis als lijmen op basis van oplosmiddelen. Op een
aantal van deze lijmen staan kreten als 'non toxic' of oplosmiddelvrij, natuurlijke grondstoffen, niet
brandgevaarlijk, uitwasbaar, reukloos.
4.2 Stoffen
In de onderstaande tabel staat een overzicht van de gevonden stoffen in kinderlijm op de Nederlandse markt.
Daarbij wordt ook de indeling volgens de stoffenrichtlijn 67/548/EEG gegeven.
Tabel 1: Overzicht gevonden stoffen in kinderlijm (n=39)
Stofnaam CAS nr. Aangetroffen in
onderzochte
kinderlijm
Gehaltes (%) Indeling
Methanol 67-56-1 0 (0 %) - F R11; T R23/24/25-39/23/24/25
Aceton 67-64-1 9 (23 %) 18-40 F R11; Xi R36; R66 R67
Ethanol 64-17-5 9 (23 %) 2-29 F; R11
ethylacetaat 112-07-2 4 (10 %) 1-3 Xn; R20/21
isopropylalcohol 67-63-0 1 (3 %) 3 F R11; Xi R36; R67
methyl ethylketon 78-93-3 2 (5 %) 0.2 F R11; Xi R36; R66 R67
dibutylftalaat 84-74-2 1 (3 %) 0.4 Repr. Cat. 2 R61; Repr. Cat. 3 R62; N R50
n-butylacetaat 123-86-4 2 (5 %) 65 R10; R66; R67
diisobutylftalaat 84-69-5 1 (3 %) 5-30
F: licht ontvlambaar Xn: schadelijk Repr. Cat 2: reprotoxisch categorie 2
Xi: irriterend T: giftig Repr. Cat 3: reprotoxisch categorie 3
1 Bouma, K. & de Jong, A. CMRS stoffen in consumentenlijm. April 2007. Factsheet VWA ND06K175.
ND071951: Veiligheid van kinderlijmen 2/4
De lijmen met hogere gehaltes aan oplosmiddelen (zoals aceton en ethanol) zijn ingedeeld als irriterend en licht
ontvlambaar. Methanol is niet aangetroffen in de kinderlijm. Wel is een laag gehalte dibutylftalaat gevonden in 1
lijm. Dibutylftalaat is ingedeeld als reprotoxisch categorie 2 en 3. Consumenten producten, waaronder lijmen,
mogen niet meer dan 0.5% bevatten aan stoffen met een indeling van reprotoxisch categorie 2. Het gevonden
gehalte bedroeg 0.4% en voldeed aan deze grenswaarde. Er zijn verder geen CMRS stoffen aangetroffen in de
kinderlijm.
4.3 Etikettering
Voor 9 monsters is een schriftelijke waarschuwing opgemaakt voor het ontbeken van (een deel van) de
gevaarsetikettering. Dit betreft het ontbreken van het gevaarssymbool 'licht ontvlambaar' en/of 'irriterend', VGA
(voelbare gevaarsaanduiding), R-zinnen en adresgegevens. Het ontbreken van deze gevaarsetikettering valt niet
in de categorie overtreding waarvoor een boeterapport of procesverbaal wordt opgemaakt.
5. CONCLUSIE
De onderzochte kinderlijmen bevatten nagenoeg geen CMR stoffen. In 1 lijm is een laag gehalte aan
dibutylftalaat aangetroffen (reprotoxisch categorie 2 en 3). Het gehalte lag onder de wettelijke limiet. De
gevaarsetikettering met name van de kinderlijmen op basis van oplosmiddelen was niet altijd volledig. Hiervoor
zijn 9 schriftelijke waarschuwingen op gemaakt.
Gezien de geringe blootstelling en de samenstelling van kinderlijmen kan worden geconcludeerd dat deze veilig
zijn voor de doelgroep kinderen.
BIJLAGEN
Bijlage 1: Overzicht bemonsterde lijmen voor kinderen
ND071951: Veiligheid van kinderlijmen Bijlage 1 3/4
Bijlage 1: Overzicht bemonsterde lijmen voor kinderen
Tabel 1: Analyseresultaten stoffen in kinderlijm (%), vlampunt (°C), ontbrekende etikettering en maatregelen
ISI nr. Omschrijving Etiket MeOH Aceton EtOH EtAC IPA MEK DBP BuAC DIBP* Vlampt°C Ontbreken etiket Maatregel
44673878 interlijm waterbasis, oplosmiddelen
vrij
4,5
44673886 universele schoollijm waterbasis
44673894 universele schoollijm irriterend, licht ontvlambaar 36,2 25,1 44673908 alleslijm licht ontvlambaar 23,9 25,1 1,1 0,2 44673916 alleslijm oplosmiddelen vrij
44683105 plastieklijm kinderen 8+ 64,7
44683229 glitterlijm
44683237 lijm universeel 0,4
44683407 lijm uitwasbaar
44756102 kinderlijm oplosmiddelen vrij
44756129 lijm diverse kleuren water uitwasbaar
44756137 schoollijm
44756153 allesplakker uitwasbaar 23,3 25,4 1,1 44756161 allesplakker oplosmiddelen vrij
44756188 witte PVA lijm
44756196 plakstift voor kinderen oplosmiddelvrij
44756218 plakpoeder kinderen 3+
44867214 plaksel waterbasis
44867222 aragom natuurlijke grondstoffen
44867249 hobbylijm waterbasis
44867257 knutslelijm waterbasis 4,5
44867265 alleslijm acetonbasis 36 24,7 56503102 hobby lijm irriterend, licht ontvlambaar,
vinylharsen
17,8 1,5 2,5 2,8 30 56503129 Junior lijm, sterk + schoon zonder
oplosmiddel ideaal voor kinderen
waterbasis
56503137 lijm uitwasbaar
56503145 plakstift kinderen 3+
56503188 knutsellijm non toxic
56503196 plakstift oplosmiddelen vrij,
uitwasbaar
ND071951: Veiligheid van kinderlijmen Bijlage 1 4/4
ISI nr. Omschrijving Etiket MeOH Aceton EtOH EtAC IPA MEK DBP BuAC DIBP* Vlampt°C Ontbreken etiket Maatregel
58546763 lijm licht ontvlambaar 36 24,5 R36/R66/R67 en straat.
SW
58546771 allesplakker uitwasbaar
58546798 alleslijm licht ontvlambaar 23 27 1,1 0,2* 58830577 knutsellijm uitwasbaar
58830585 alleslijm acetonbasis, licht
ontvlambaar, irriterend
36,1 26,9 58830593 alleslijm acetonbasis, licht
ontvlambaar, irriterend
39,9 28,9 58830607 knutsellijm waterbasis, uitwasbaar,
geen oplosmiddelen,
kinderen 3+
58830623 lijmpen uitwasbaar, kinderen 3+
67504585 kinderlijm verwijderbaar
67828992 plastieklijm 66,4
67829476 knutsellijm niet brandgevaarlijk,
uitwasbaar, reukloos
MEOH: methanol IPA: isopropyl alcohol BuAC: n-butylacetaat F: licht ontvlambaar SW: schriftelijke waarschuwing
EtOH: ethanol MEK: methyl ethylketon DIBP: diisobutylftalaat Xi: irriterend
EtAC: ethylacetaat DBP: dibutylftalaat * indicatief bepaald VGA: voelbare gevaarsaanduiding

Noot voor de pers:
Regio Noord
Postbus 465
9700 AL Groningen
Nederland
tel +31 (0)50 588 60 00
fax +31 (0)50 588 61 00
e-mail nd@vwa.nl
internet www.vwa.nl