Ministerie van Financiën

Speech herdenking Thijs Wöltgens

empty

toespraak | 27-05-2008 | Den Haag, Minister

Op 7 mei, al weer 20 dagen geleden, overleed Thijs Wöltgens. In zijn geboortestad Kerkrade. De stad waar hij vandaan kwam en steeds weer naar terugging.

Thijs was pas 64 jaar. Dat is jong voor een leraar, een raadslid, een kamerlid, een fractievoorzitter, een burgemeester, een bestuurder, maar zeker te jong voor een echtgenoot, een vader, een opa. En al helemaal voor één die nog zo bol stond van energie, denkkracht en levenslust.

Vier en zestig. Sixty Four. Op 13 mei werden we er allemaal op een bijzondere manier aan herinnerd hoe en wie Thijs Wöltgens was. De herdenkingsdienst in Kerkrade waar ik samen met staatssecretaris Timmermans en staatssecretaris Heemskerk het kabinet vertegenwoordigde, stond bol van het rijke roomse leven en alle daarbij horende rituelen. Soms ook plechtig en, voor een relatieve buitenstaander, zwaar, met wijwater, wierook, brood en wijn.

Totdat er plots links voor in de kerk een bandje opstond en we de prachtige jazzy klanken van, ik meen, een klarinet hoorden. Zonnestralen door de hoge ramen en de de Beatles stroomden de kerk in: Will you still need me, will you still feed me, when I'm sixty four.

Dat contrast, dat was Thijs Wöltgens ten voeten uit. Enerzijds de man die iedereen kende van een grap en een glas. Anderzijds de serieuze en doorwrochte theoreticus die de moeilijkste thema's -arbeid, geloof, Europa- het liefst onder handen nam. Enerzijds de man die gemoedelijk hier naar het spreekgestoelte slenterde en dan zonder al te veel aantekeningen zich een betoog door leek te mompelen. Maar anderzijds de man die in dat betoog keer op keer van een ontzagwekkende feiten- en dossierkennis blijk gaf. Enerzijds, zoals de priester hem op 13 mei omschreef, de sociaal democratische bolster met de katholieke pit. Anderzijds, zoals er toen meteen om mij heen gefluisterd werd, de katholieke bolster met de sociaal democratische pit.

Thijs Wöltgens heeft hier heel bijzondere jaren meegemaakt. Van mei 1977 tot augustus 1994 was hij lid van deze Kamer voor de Partij van de Arbeid, de laatste 5 jaar als fractievoorzitter. En in elk gesprek dat ik de afgelopen weken met mensen die hem persoonlijk in die jaren hebben meegemaakt, mocht voeren, kwam steeds weer dat dubbele beeld van Thijs naar voren. Enerzijds de Thijs Wöltgens waarvan gezegd werd dat hij eens aan de bar van Nieuwspoort zat toen er iemand heel hard "Brand! Brand!" riep. En hij -zo gaat het verhaal- onaangedaan gezegd zou hebben : "doe mij er maar twee". Anderzijds de vakman die minstens één van mijn voorgangers het bloed onder de nagels vandaan wist te halen omdat hij achter op zijn sigarendoos berekeningen wist te maken die later feilloos bleken te kloppen met die van het CPB.

Met de dood van Thijs Wöltgens heeft de Nederlandse politiek een vakman verloren, een sociaal democraat, een vooruitgangsoptimist, een denker van formaat, een Europeaan en bovenal een Rijnlander. Op de dag dat hij stierf kwam dat allemaal nog één laatste keer samen in een artikel van hem op de opiniepagina van de Limburgse kranten. Hij schreef: "Nu het Amerikaanse kapitalisme in een financiële crisis verkeert en de nadelen van globale speculatie zelfs tot hongersnood leiden, is het tijd om te zoeken naar een koers, die meer stabiliteit belooft en minder burgers opzadelt met angst voor degradatie. We moeten weer met ons gezicht naar onze buren gaan staan. Hun strijd om sociale zekerheid te verzoenen met globalisering is ook onze strijd. Van Lobith tot Rotterdam zijn we Rijnland. In dat land wonen de echte mensen, en niet op de Noordzee of de Atlantische Oceaan."

Een echt mens die op kwam voor echte mensen.

Wij zullen Thijs Wöltgens missen.


* Laatst aangepast: 27-05-2008