29-05-2008
Op standaard brengen vijf reserve-Apaches
Ondertekenaar: Staatssecretaris van Defensie, drs. J.G. de Vries
Ministerie van Defensie
Postbus 20701
2500 ES Den Haag
Telefoon (070) 318 81 88
Fax (070) 318 78 88
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Plein 2
2511 CR Den Haag
Afschrift aan de Voorzitter van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal
Binnenhof 22
2513 AA Den Haag
Datum 29 mei 2008
Ons kenmerk S/2008011121
Onderwerp Op standaard brengen vijf reserve-Apaches
De krijgsmacht beschikt over 29 AH-64D Apache-gevechtshelikopters. In de beleidsbrief
Wereldwijd Dienstbaar (Kamerstuk 31 243 nr.1) is gemeld dat vijf toestellen als reserve
worden aangehouden. Tevens is gemeld dat de wijze waarop deze toestellen worden
aangehouden, de standaard waarop zij moeten worden gebracht en de hiermee
gemoeide kosten, nog onderwerp van studie zijn. Tijdens de behandeling van de
defensiebegroting 2008 in november 2007 hebben de leden Knops, Boekestijn en Eijsink
een motie ingediend (Kamerstuk 31 200X nr. 50) waarin wordt verzocht "te bezien of door
middel van een voorstel tot herprioritering in materieelprojecten binnen de begroting, de
vijf aangehouden toestellen op dezelfde standaard gebracht kunnen worden als de
overige Apaches". De motie is aangehouden in afwachting van een in mei 2008 te
voltooien studie naar de technische, financiële en operationele gevolgen. Met deze brief
voldoe ik aan de toezegging om de Kamer te informeren over de resultaten van deze
studie en de gevolgen die Defensie daaraan verbindt.
De Apache-helikopters worden met enige regelmaat gemodificeerd. De modificaties
bestaan uit eenvoudige aanpassingen en omvangrijkere verbeteringen. De eerste
categorie heeft een beperkte invloed op het operationele gebruik en de desbetreffende
modificaties zijn doorgaans technisch van aard, terwijl de kosten relatief beperkt zijn en
worden gedekt vanuit de exploitatiebudgetten. Dergelijke modificaties zijn ook uitgevoerd
bij de reserve-Apaches.
Pagina 1/1
Ministerie van Defensie
De tweede categorie betreft modificaties van de systeemarchitectuur van het toestel en
aanpassingen die consequenties hebben voor het integrale wapensysteem. Het gaat om
investeringsprojecten die van invloed zijn op het operationele gebruik en het technische
onderhoud van de toestellen. Dergelijke modificaties zijn ook noodzakelijk om over
(direct) bruikbare reserve-Apaches te kunnen blijven beschikken. Als ze niet worden
uitgevoerd, leidt dat op termijn tot een onbruikbare reserve.
Om de vijf reservetoestellen op dezelfde standaard te brengen als de andere Apaches,
moeten zij alsnog de modificaties ondergaan die zijn voorzien in de drie
materieelprojecten Modernized Target Acquisition and Designation Sight (MTADS), AH-
64D Zelfbescherming (ASE) en AH-64D Upgrade (Block II upgrade). Met de MTADS-
modificatie wordt de detectie- en identificatiecapaciteit van het toestel verbeterd. De
operationele kern van het wapensysteem wordt gemoderniseerd en op de nieuwste
standaard gebracht. Het project bevindt zich thans in de uitvoeringsfase. Om voor dit
project de aanschaf van het extra materieel voor de vijf reservetoestellen nog mogelijk te
maken, moet zo spoedig mogelijk een offerteaanvraag bij de Amerikaanse overheid
worden ingediend aangezien de productielijn per 1 november 2008 wordt gesloten.
Het project ASE leidt tot een volwaardig zelfbeschermingsysteem, waardoor de
overlevingskansen van bemanningen en helikopters verbeteren. De Tweede Kamer is op
4 januari 2008 over dit project geïnformeerd (Kamerstuk 31 200X nr. 83). Alle Apaches
worden voorzien van provisions for (A kits) en er wordt een aantal zelfbeschermings-
modules aangeschaft (B kits). In het project Block II upgrade wordt een groot aantal
samenhangende operationele verbeteringen uitgevoerd. De behoeftestelling voor dit
project zal de Kamer later dit jaar worden aangeboden. Als de aanpassingen een feit zijn,
ontbreekt bij de reserve-Apaches alleen nog de grotere brandstoftank die eerder bij de
andere toestellen is aangebracht. Dat verschil heeft echter geen invloed op de
inzetbaarheid van de vijf Apaches als operationele reserve.
Bij de begrotingbehandeling in 2007 is gemeld dat er geen financiële ruimte is om de vijf
reserve-Apaches doorlopend op dezelfde standaard te houden als de operationele
toestellen. Bij het zoeken naar mogelijkheden om de vereiste aanpassingen alsnog in de
begroting in te passen zijn de financiële prioriteiten in de beleidsbrief Wereldwijd
Dienstbaar als uitgangspunt gehanteerd. Met andere woorden, de modernisering van de
vijf Apaches zou niet ten koste mogen gaan van andere projecten omdat die absoluut
Pagina 2/2
Ministerie van Defensie
noodzakelijk zijn. Gebleken is dat de wens van de Kamer en de prioriteiten van Defensie
met elkaar in overeenstemming kunnen worden gebracht door enige verschuivingen in de
voorziene deelprojecten. De meerbehoefte in het project MTADS bedraagt 12 miljoen,
terwijl in het project ASE 7 miljoen extra nodig is voor de vijf extra toestellen. De
dekking hiervoor is gevonden door het aantal te verwerven B kits in project ASE te
verminderen en door financieel-technische aanpassingen in het project MTADS. Ondanks
de vermindering van het aantal B kits blijft gegarandeerd dat uit te zenden Apaches over
een compleet zelfbeschermingpakket kunnen beschikken. Op basis van de nieuwste
prijsinformatie blijkt het mogelijk de extra Block II modificaties voor vijf toestellen in te
passen in het voorziene projectbudget. Daarvoor is bij nader inzien dus geen extra geld
nodig. Voor de exploitatie van de Apachevloot heeft de modernisering van de vijf
reservetoestellen geen financiële gevolgen. Omdat het totale aantal vlieguren
onveranderd blijft, nemen de formatie en de kosten voor onderhoud en gereedstelling niet
toe.
Defensie kan tegemoetkomen aan de parlementaire wens de vijf reserve-Apaches op
dezelfde standaard te brengen als de overige, operationele toestellen. De vijf toestellen
zullen alsnog worden meegenomen in lopende en latere modificatieprogramma's. De
benodigde financiële ruimte is gevonden met behulp van verschuivingen in het project
ASE en financieel-technische aanpassingen in het project MTADS. Om nog te kunnen
aansluiten bij het lopende project MTADS is de Amerikaanse overheid een offerte-
aanvraag gestuurd voor vijf extra systemen.
DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE
drs. J.G. de Vries
---- --
Ministerie van Defensie