Online onderwijs vele malen beter voor milieu dan contactonderwijs

21/05/2008 10:08

Open Universiteit Nederland

Online afstandsonderwijs is een factor 8 tot 9 milieuvriendelijker dan contactonderwijs en is dus een effectief instrument in het klimaatbeleid. 'Universiteiten en hogescholen, maar ook de ministeries van OCW, VROM en Economische zaken doen er goed aan sàmen te bekijken hoe de onderwijsambities van de Nederlandse samenleving op een minder milieubelastende wijze tot stand kunnen komen'. Deze dringende oproep doet prof. dr. Paquita Pérez Salgado tijdens haar oratie aan de Open Universiteit Nederland, op vrijdag 30 mei 2008.

Onderzoek

Pérez baseert zich in haar oratie op recent Engels onderzoek naar de milieu-impact van contactonderwijs, schriftelijk afstandsonderwijs en online afstandsonderwijs. Deze onderwijssystemen zijn onderling vergeleken op vijf aspecten: energiegebruik van eigen computers van studenten, papiergebruik, reizen, energiegebruik op de universiteit en het studiecentrum en energiegebruik thuis. In totaal is het energiegebruik en de CO2-uitstoot bij online onderwijs een factor 8 tot 9 lager dan bij contactonderwijs, bij schriftelijk afstandsonderwijs is dat een factor 6 tot 7. Pérez: 'De grootste effecten worden bereikt doordat bij online afstandsonderwijs studenten en docenten niet of weinig reizen en maar beperkt gebruik maken van onderwijsruimtes of gebruik maken van ruimtes die voor meerdere doeleinden en door meerdere gebruikers benut worden. Deze aspecten zijn tot nu toe niet meegenomen in de systeemmodellen van de onderwijssector, terwijl ze dus beide in hoge mate negatief kunnen bijdragen aan het milieu. Nieuw is dat in dit onderzoek de milieu-impact per student per cursus is berekend. Dat is echt een 'eye-opener'.' Pérez roept daarom de Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten (VSNU) en de HBO-raad op om de milieu-impact van de onderwijssystemen op meer integrale wijze door te lichten en op een meer duurzame wijze vorm te geven. 'Universiteiten en hbo-instellingen moeten verstandig gebruik maken van combinaties van contactonderwijs, afstandsonderwijs en online onderwijs.'

Overheid: bevorder virtuele mobiliteit

Het onderzoek laat ook zien dat internationale mobiliteit in het onderwijs gepaard gaat met een hoog energiegebruik. De Nederlandse overheid wil juist de internationale mobiliteit van studenten bevorderen. Pérez: 'Het behalen van die doelen is verre van klimaatneutraal. Onderwijs waarin ook buitenlandse studenten participeren is driemaal meer belastend voor het milieu dan regulier contactonderwijs. Vanuit duurzaamheidsoogpunt heeft het dus weinig zin om de campus duurzamer te maken en tegelijkertijd de internationale mobiliteit van studenten te stimuleren.' Daarnaast moeten meer mensen hoger onderwijs volgen en wil de overheid een leven-lang-leren bevorderen. Pérez doet daarom ook een dringend appèl aan de ministeries van OCW, VROM en Economische zaken. De ministeries doen er goed aan sàmen te bekijken hoe de ambities op het gebied van internationalisering en een leven-lang-leren op een minder milieubelastende wijze tot stand kan komen. 'Om dat te bereiken moeten universiteiten en hogescholen veel meer dan nu het geval is virtuele mobiliteit bevorderen. Online cursussen, in combinatie met een beperkt aantal bijeenkomsten, verdienen aanbeveling.'

Over de spreker

Prof. dr. Paquita Pérez Salgado (1962) is afgestudeerd als fysisch chemicus en promoveerde in 1992 aan de Universiteit van Amsterdam. Pérez is decaan van de faculteit Natuurwetenschappen van de Open Universiteit. Zij is benoemd tot hoogleraar Natuurwetenschappen, in het bijzonder afstandsonderwijs in de milieu- en natuurwetenschappen. Voordat Pérez naar de Open Universiteit kwam was ze werkzaam als senior medewerker onderwijsontwikkeling bij de stichting VHTO, een landelijke organisatie die zich inspant om de betrokkenheid van meisjes en vrouwen in hogere technische opleidingen en functies te vergroten. Verder werkte zij onder meer als adviseur/trainer onderwijsontwikkeling bij het Onderwijskundig Centrum van de Universiteit Twente en als universitair docent bij de faculteit Natuur- en sterrenkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Haar interesse gaat vooral uit naar kwaliteitszorg en duurzame ontwikkeling in het hoger onderwijs, duurzame onderwijssystemen en zonne-energie.

De oratie van prof. dr. Paquita Pérez Salgado vindt plaats op vrijdag 30 mei op de campus van de Open Universiteit Nederland, Valkenburgweg 177 in Heerlen. Aanvang om 16.00 uur precies. De titel van de oratie is 'Online onderwijs en duurzaamheid: een groene inktvlek'.





http://www.ou.nl