Universiteit Utrecht

Persbericht van de Universiteit Utrecht

Faculteit Sociale Wetenschappen

23 mei 2008

Promotieonderzoek naar dagelijkse praktijk zwarte scholen:

Onderwijs- en integratiebeleid zwarte scholen houdt achterstanden in stand

Het huidige integratie- en onderwijsbeleid houdt de onderwijsachterstanden op zwarte basisscholen in stand. Dat concludeert promovenda Dieneke de Ruiter op basis van haar onderzoek naar de alledaagse praktijk op zwarte basisscholen. Scholen proberen vermeende tekorten in de opvoeding van allochtone ouders te compenseren, maar zonder succes. De visie dat de opvoeding in allochtone gezinnen tekortschiet heeft volgens de Ruiter een negatieve invloed op het functioneren van de schoolorganisaties, met name op de communicatie tussen leerkrachten, schoolmanagement en ouders. De Ruiter promoveert op 30 mei 2008 aan de Universiteit Utrecht.

De Ruiter deed kwalitatief onderzoek op twee basisscholen in een middelgrote gemeente in de randstad. Het uitgangspunt dat de opvoeding in allochtone gezinnen tekortschiet, bleek de dominante leidraad te vormen in de activiteiten van schoolteams. De teams streven ernaar te compenseren voor de tekorten, maar het gewenste succes van de activiteiten blijft uit. Ouders die Nederlands leren en deelnemen aan ouderactiviteiten, raken niet méér betrokken bij de school. Ook slagen de leerkrachten en het schoolmanagement er na trainingen niet in om hun problemen met het gedrag van leerlingen en met ouderparticipatie op te lossen.

Desillusie

De teams veronderstellen zelf dat de hardnekkigheid van hun problemen vooral een gevolg is van 'zwakke' schoolorganisaties. Volgens de Ruiter spelen onder meer lage verwachtingen en een gebrek aan vertrouwen tussen leerkrachten wel een rol, maar verklaart dit niet het beperkte succes van de inspanningen van leerkrachten en ouders. De alledaagse praktijk in de scholen voldoet aan de richtlijnen van het beleid. Bovendien zetten de teamleden zich actief in om onderwijsachterstand te bestrijden. Zij raken vooral gedesillusioneerd door het uitblijven van verbeteringen.

Oorzaak onderwijsachterstanden

Volgens de Ruiter ligt de oorzaak van het voortbestaan van onderwijsachterstanden in de dominante opvatting dat de opvoeding in allochtone gezinnen tekortschiet, die leidt tot weinig inspraak van allochtone ouders. Bovendien wordt er vanuit deze visie weinig aandacht besteedt aan de rol die leerkrachten en de opzet van activiteiten spelen in de alledaagse onderwijspraktijk. De Ruiter bepleit een alternatieve benadering, die rekening houdt met het spanningsveld tussen het aanpassen van de normen in het onderwijs aan de diversiteit en het vasthouden aan standaarden van onderwijskwaliteit.

Promotie

Dieneke de Ruiter promoveert op 30 mei 2008 om 10.30 uur in het Academiegebouw, Domplein 29 te Utrecht. Proefschrift: The Merry-Go-Round of Disadvantage: Educational Policy and Integration in Segregated Schools.

Meer informatie

Maria Splinter, voorlichter Sociale Wetenschappen, (030) 253 6718, m.m.splinter@uu.nl.

B.g.g. Wietske de Lange, persvoorlichter Universiteit Utrecht, (030) 253 4073, w.delange@uu.nl.