Antwoord op Kamervragen over het illegale gebruik van antibiotica in de veehouderij
30 mei 2008 - kamerstuk
Directie Voedselkwaliteit en Diergezondheid
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA 's-GRAVENHAGE
uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum
17 april 2008
2070818170
VD. 2008/903
30 mei 2008
onderwerp bijlagen
Kamervragen over het illegale gebruik
van antibiotica in de veehouderij
Geachte Voorzitter,
Hierbij zend ik u, mede namens de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de
antwoorden op de vragen van het Kamerlid Thieme (PvdD) over het illegale gebruik van
antibiotica in de veehouderij.
1
Kunt u uiteenzetten op welke wijze het illegale gebruik van antibiotica als groeibevorde-
raar onderscheiden kan worden van het nog toegestane preventieve gebruik van anti-
biotica?
Onderscheid tussen gebruik van antibiotica als groeibevorderaar en als therapeuticum is
niet altijd goed mogelijk. De klassieke antimicrobiële groeibevorderaars (de zogenaamde
"AMGB's"), die in lage concentraties aan het voer werden toegevoegd zonder tussenkomst
van een dierenarts en die gewoonlijk gedurende de gehele mestperiode aan bijvoorbeeld
vleesvarkens of vleeskalveren werden toegediend, zijn per 1 januari 2006 verboden.
De Algemene Inspectiedienst (AID) controleert of er na die datum nog diervoeders met
AMGB's worden geproduceerd of aanwezig zijn op bedrijven. Daarnaast is het echter ook
mogelijk dat een dierenarts antibiotica in enigerlei vorm toepast of voorschrijft, zonder
dat er sprake is van ziekteverschijnselen bij dieren. Of er sprake is van onverantwoord
voorschrijven en toepassen, is achteraf zeer moeilijk vast te stellen.
2
Kunt u uiteenzetten op welke wijze controle en handhaving plaatsvindt op het illegale
gebruik van antibiotica als groeibevorderaar?
Controle en handhaving op het illegale gebruik van antibiotica vinden plaats door de AID
en de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA). Zo wordt door de AID gecontroleerd of er voor
gemedicineerde diervoeders vooraf een attest door een dierenarts is verstrekt. Zonder
zo'n attest is er sprake van een overtreding. De aanwezigheid van een attest is echter nog
geen hard bewijs dat het verstrekte antibioticum niet als groeibevorderaar is ingezet.
De VWA controleert aan de slachtlijn, steekproefsgewijs, of er sprake is van aanwezige
residuen antibiotica.
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
30 mei 2008 VD. 2008/903 2
Als die bij pluimvee aanwezig blijken te zijn zonder dat die op het "ante mortem"-
formulier zijn aangegeven, is er sprake van gebruik dat in strijd is met de regelgeving.
3
Kunt u uiteenzetten hoe het mogelijk is dat u kunt controleren of antibiotica illegaal wordt
ingezet als groeibevorderaar wanneer in de registratie van het gebruik van antibiotica in
de dierhouderij geen onderscheid wordt gemaakt tussen curatief of preventief gebruik van
de antibiotica?
Zie beantwoording vraag 1. Preventief gebruik is in principe iets anders dan gebruik als
groeibevorderaar. Als een koppel wordt gemedicineerd, gebeurt dat meestal op een
moment, vroeg in een infectie. Dat betekent dat slechts een deel van de dieren ziek zijn en
indien de boer vakkundig en oplettend is, is dat vóór er duidelijk uitval door de ziekte
optreedt. Dit betekent dat per definitie een deel van een koppel preventief wordt behan-
deld. De dosering is in die gevallen conform de door de registratieautoriteit toegelaten
hoogte en intervallen. Deze vorm van gebruik is niet illegaal.
Het verkapte gebruik van therapeutisch geregistreerde middelen als groeibevorderaar
betekent in veel gevallen dat middelen in subtherapeutische concentraties door het voer
of drinkwater worden toegediend.
4
Kunt u uiteenzetten hoeveel gevallen van illegaal antibioticagebruik in 2007 zijn gerappor-
teerd en welke sancties zijn opgelegd?
Er zijn in 2007 door de AID geen processen-verbaal opgemaakt van illegaal gebruik van
antibiotica. Wel zijn er enkele projecten met in begrip van "quick scans" uitgevoerd in de
vleesvarkens- en vleeskalversector, waarbij de uitkomsten lijken te wijzen op veelvuldig
gebruik van antibiotica. Over dit veelvuldige gebruik vindt op verschillende bestuurlijke
niveaus overleg plaats met de sector om te komen tot een meer verantwoord gebruik.
DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,
G. Verburg
---- --
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit