Gemeente Hoorn


Werkversie

Kadernota 2008

28 mei 2008
08.23132

2 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Inhoudsopgave


1. INLEIDING.....................................................................................................5


1.1. TOELICHTING COLLEGE..................................................................................5


1.2. FINANCIEEL BEELD OP HOOFDLIJNEN ..................................................................7


1.3. BESLISPUNTEN............................................................................................9


2. GEACTUALISEERDE BEGROTING EN MEERJARENRAMING 2008 - 2012.............10


2.1. TOELICHTING PER PROGRAMMA......................................................................10


2.2. ALGEMENE UITKERING GEMEENTEFONDS...........................................................14


3. ACTUALISATIE RESERVES EN VOORZIENINGEN..............................................17


4. BELEIDSONTWIKKELINGEN...........................................................................22


5. RUIMTEVRAGERS........................................................................................35

5.1. RUIMTEVRAGERS UIT DE PROGRAMMABEGROTING 2008 .......................................35

5.2. NIEUWE ONONTKOOMBARE RUIMTEVRAGERS......................................................42

5.3. NIEUWE RUIMTEVRAGERS MET KEUZEVRIJHEID....................................................45


6. INVESTERINGEN..........................................................................................47

6.1. NADER ONDERSCHEID INVESTERINGEN..............................................................47

6.2. VERVANGINGSINVESTERINGEN.......................................................................48

6.3. NIEUWE INVESTERINGEN ..............................................................................48


7. UITGANGSPUNTEN BEGROTING 2009 ...........................................................50


8. BIJLAGEN...................................................................................................51

8.1. MEERJARENRAMING PER PROGRAMMA .............................................................53

8.2. RUIMTEVRAGERS 2008-2012......................................................................63

8.3. VERVANGINGSINVESTERINGEN 2009 T/M 2012 .................................................69

8.4. NIEUWE INVESTERINGEN 2009 T/M 2012 ........................................................75

8.5. VERLOOP ONVOORZIEN 2008 INCIDENTEEL EN STRUCTUREEL ..................................81

8.6. VERLOOP BEGROTINGSRESULTAAT ..................................................................85

8.7. OVERZICHT ALGEMENE RESERVE ....................................................................89

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 3

4 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008


1. Inleiding


1.1. Toelichting college
Hierbij bieden wij u de Kadernota 2008 aan. Deze Kadernota is een bijstelling van de be- groting 2008 en de meerjarenraming. Tevens biedt de nota zicht op het investeringsplan 2009, de ruimtevragers en diverse beleidsonderwerpen en projecten.

In de eerste twee jaar van deze bestuursperiode is al veel gerealiseerd of in gang gezet. In het "Collegeuitvoeringsprogramma 2006-2010 Halverwege" is de balans opgemaakt en zijn de voornemens voor de laatste twee jaar verder uitgewerkt. Veel initiatieven en projecten - zowel fysiek als sociaal - zitten niet langer in de fase van de planvoorbereiding, maar zijn of worden binnenkort concreet zichtbaar in de stad. Deze ambities en voornemens zijn ook terug te vinden in de lijst van ruimtevragers in deze Kadernota. Het zijn ruimtevragers passend in het motto van het college " de mens cen- traal" en gericht op het in stand houden en verbeteren van het woon-, werk- en leefklimaat in Hoorn.

Het financiële beeld maakt het wel noodzakelijk om keuzes te maken bij het nemen van be- sluiten over de ruimtevragers. De reden is dat als alle ruimtevragers, waar al wel indicatie- ve bedragen voor zijn opgenomen, door de raad worden overgenomen, het indicatieve (meerjarige) begrotingsresultaat negatief uitkomt.

In een aantal gevallen is die keuzevrijheid er niet of zeer beperkt, zoals bij het veiligheidsbe- leid, de brandweerzorg, de voorzieningen in de Bangert en Oosterpolder en de vorming van de Centra voor Jeugd en Gezin.
Van een deel van de ruimtevragers is nog niet duidelijk hoeveel deze gaan kosten. Deze ruimtevragers zijn daarom p.m. (pro memorie) opgenomen in de lijst. We verwachten grote uitgaven te moeten doen bij het Westfries Museum, bij de uitwerking van de klimaatvisie en de studie door de Task Force Ruimtewinst over de nieuwe structuurvisie Buitenstad. Ook op het gebied van de sport in Hoorn wordt ingezet op het verbeteren van de accom- modaties en op de aanleg van kunstgrasvoetbalvelden.

In deze Kadernota is rekening gehouden met de dekking van de kosten voor de financiering van de Welzijnsvoorzieningen Bangert en Oosterpolder. Hierbij wordt de kanttekening ge- plaatst dat op dit moment onderzoek wordt gedaan naar een andere manier voor het bepa- len van de vereiste weerstandscapaciteit van de grondexploitaties. Dit onderzoek kan ge- volgen hebben voor de financiële dekking van de welzijnsvoorzieningen Bangert en Ooster- polder vanuit de grondexploitaties en dus voor het begrotingsresultaat. Ook is in deze Ka- dernota rekening gehouden met de dekking van de kosten voor de financiering van de Westfrisiaweg. Hiervoor geldt dat, indien de raad niet besluit tot verhoging van de OZB, het tekort ten laste van het begrotingsresultaat komt.

De gemeente Hoorn loopt ook risico´s die van grote invloed kunnen zijn op de ontwikkeling van het begrotingsresultaat. De ontwikkeling van de rentelasten speelt daarbij een belang- rijke rol. De lage rentestand van de afgelopen jaren vormt geen garantie voor de toekomst. Wanneer de financieringsbehoefte toeneemt, neemt ook de afhankelijkheid van de rente- ontwikkelingen op de kapitaalmarkt toe. Binnen de grondexploitaties en de plannen voor Westfrisiaweg en Welzijnsvoorzieningen Bangert en Oosterpolder is met dit renterisico ove- rigens rekening gehouden. Maar voor de overige investeringen is dat nog niet gedaan.

Een ander risico vormt de ontwikkeling van het aantal WWB cliënten. De komende jaren wordt een verdere daling van het aantal cliënten WWB verwacht. Daarmee zetten we het succesvolle beleid voort om mensen naar werk toe te leiden. Dit past ook goed in het mot- to van het Collegeakkoord "De mens centraal". Tot en met 2011 wordt ervan uitgegaan

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 5

dat Hoorn zelfs beter presteert dan het landelijke gemiddelde. Omdat de rijksvergoeding tot en met 2011 gebaseerd is op de landelijke aantallen en wij uitgaan van lagere aantallen, le- vert dit voor Hoorn tot en met 2011 incidentele voordelen op. Deze voordelen in 2009, 2010 en 2011 kunnen niet worden ingezet voor nieuwe structurele uitgaven en daarom zijn deze in de berekening van het indicatieve begrotingsresultaat niet als voordeel meege- nomen.
De ambitieuze aantallen zijn ook een risico voor de begroting. Als het dalende aantal WWB cliënten niet wordt gehaald, dan leidt dit tot hogere uitgaven en dus een nadeel voor de begroting.
De positieve verwachtingen hebben ook een keerzijde. Aan de ene kant ontstaan er ­ zoals gezegd - voordelen op de uitkeringen (rijk vergoedt meer dan wij uitbetalen), maar aan de andere kant worden we gekort op de algemene uitkering uit het gemeentefonds omdat het aantal uitkeringsgerechtigden een belangrijke factor is bij het bepalen van de hoogte van de algemene uitkering. Dit deel van de algemene uitkering is een vergoeding voor de uitvoe- ringskosten van de WWB.

Daarnaast blijft het risico bestaan bij de afwikkeling van de schadeclaim rondom de toneel- toren van schouwburg Het Park.

Ten slotte baart het inlopen van (achterstallig) onderhoud aan de fysieke leefomgeving ons nog steeds zorgen: ondanks incidenteel getroffen reserves en voorzieningen zijn structurele middelen nodig om de kwaliteit van het onderhoud te kunnen garanderen.

Met al deze inzichten gaat het college graag in gesprek met de raad om de onvermijdelijke keuzes voor de toekomst te maken. Het resultaat hiervan is het kader bij het opstellen van de Programmabegroting 2009.

College van Burgemeester en Wethouders
mei 2008

6 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008


1.2. Financieel beeld op hoofdlijnen

Voor deze Kadernota zijn alle ontwikkelingen met financiële consequenties in beeld ge- bracht. Op basis van de huidige inzichten en bestaand beleid ontstaat het volgende financi- ele beeld.

Tabel 1 Begrotingsresultaat op hoofdlijnen (x 1.000) 2008 2009 2010 2011 2012

Begroot resultaat 31 maart 2.667 V 4.310 V 4.376 V 4.908 V 4.908 V Effecten raad april en mei 133 N 275 N 219 N 56 N 56 N Effecten Kadernota 1.275 N 2.063 N 1.271 N 869 N 2.803 N Meicirculaire gemeentefonds 767 N 1.252 V 385 V 124 N 732 V Begrotingsresultaat Kadernota 493 V 3.224 V 3.271 V 3.859 V 2.781 V Ruimtevragers excl. p.m. 642 N 2.880 N 2.775 N 3.014 N 3.191 N Voordeel WMO geëlimineerd 240 N 240 N 240 N 240 N Voordeel WWB geëlimineerd 412 N 758 N 1.237 N Indicatie restant begrotingsresultaat
Kadernota 150 N 308 N 502 N 632 N 650 N

Uit bovenstaand overzicht blijkt dat rekening houdend met alle ruimtevragers (exclusief p.m.) een negatief begrotingsresultaat ontstaat (zie onderaan het overzicht). Bij het opstel- len van de begroting 2009 ontstaat een meer actueel beeld omdat dan ook de prijsmutatie en de tariefsverhogingen zijn verwerkt. Dat is dan ook het moment waarop opnieuw wordt beoordeeld of en in hoeverre maatregelen noodzakelijk zijn om ook in de toekomst een slui- tende begroting te waarborgen. De noodzaak tot het maken van keuzes voor de toekomst is daarbij van evident belang.

Onderstaand een toelichting op de afzonderlijke regels in bovenstaand overzicht.

Begroot resultaat 31 maart
De begroting 2008 en de meerjarenraming is geactualiseerd op basis van nieuwe feiten en ontwikkelingen. Als peildatum is 31 maart genomen.

Effecten raad april en mei
In de raad van 8 april en 20 mei zijn besluiten genomen met effecten op het begrotingsre- sultaat.

Effecten Kadernota
In de effecten van de Kadernota zijn alle onontkoombare ontwikkelingen verwerkt. Dit zijn bijstellingen van budgetten die noodzakelijk en autonoom zijn en waar geen beslisvrijheid in zit.
De kapitaallasten zijn bijgesteld. Dit betreft enerzijds een incidenteel nadeel in 2008 van
1,9 mln als gevolg van het versneld afschrijven van boekwaarden in relatie tot onderhoud en instandhouding. Anderzijds ontstaat een incidenteel voordeel in 2008 van 2,3 mln op de kapitaallasten als gevolg van het nieuwe activabeleid: pas in het jaar nadat de investe- ring staat gepland en gereed is, wordt begonnen met afschrijven. Daarnaast worden de rentelasten voor de leningen aan Intermaris bijgesteld. In de begro- ting 2008 zoals is vastgesteld in november door de raad, is ten onrechte een voordeel op de kapitaallasten van ongeveer 1,5 mln ingerekend. Uit nadere analyse blijkt nu dat een

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 7

te grote correctie is opgenomen van rentelasten in relatie tot aflossingen in het lopende jaar. Dit nadeel bedraagt 1,5 mln en is structureel verwerkt. Het meerjarige effect van de overige kapitaallasten 2008 is nog niet bekend, mogelijk dat daar nog een voordelig effect uit voortvloeit. In het najaar 2008 of ten tijde van de begroting 2009 wordt dit geactuali- seerd.
Een andere belangrijke mutatie is de bijstelling van de budgetten van de Wet Werk en Bij- stand. Alle verrekeningen met de reserve Inkomensdeel WWB, dus zowel stortingen als onttrekkingen, zijn met ingang van 2008 vervallen. Dit is in lijn met de Nota Reserves en voorzieningen 2008 waarin de egalisatiefunctie is vervallen voor extra uitgaven en zaken voor de bedrijfsvoering. Daarnaast is de begroting van het inkomensdeel WWB met ingang van 2008 gebaseerd op de verwachte ontwikkeling van het aantallen cliënten in de ko- mende jaren. Dit leidt tot een grote bijstelling van zowel de Rijksbijdrage als voor de uitga- ven. De ontwikkeling van het cliëntenbestand vormt tevens een risico voor de begroting. Het niet halen van een dalend cliëntenbestand leidt tot hogere lasten en dus een nadeel voor de begroting. De bijstelling van de WWB wordt nader toegelicht in hoofdstuk 2. Overige grote mutaties in deze Kadernota zijn onder andere het op peil brengen van de sa- larislasten, het ramen van budgetten in de exploitatie (in plaats van te activeren) voor het wijkgericht werken, het aanpassen van de lasten van IOAW, IOAZ en de BBZ en het afra- men van het budget voor energie van de openbare verlichting. Voor een toelichting op de grote mutaties in de begroting en meerjarenraming wordt verwezen naar hoofdstuk 2.

Meicirculaire gemeentefonds
De effecten in meerjarenperspectief zijn zeer grillig. Doordat de gemeente bij de Septem- bercirculaire 2007 al een voordeel heeft ingerekend, vallen de uitkomsten nu iets tegen. De jaren 2008 en 2011 geven een negatief effect, de andere jaren positief. Een belangrijke grondslag voor de berekening van de hoogte van de algemene uitkering vormt het aantal cliënten WWB. Op basis van de meest actuele prognoses is dit aantal in de meerjarenraming naar beneden bijgesteld. Dit zorgt ervoor dat de gemeente via de al- gemene uitkering ongeveer 0,7 mln. minder ontvangt ter dekking van de uitvoeringskos- ten van de WWB. Hier staat tegenover dat bij de afdeling Werk en Bijstand een efficiency- slag is gerealiseerd, waarvan de effecten reeds financieel zijn verwerkt. In de komende Septembercirculaire wordt de reeks van de algemene uitkering weer aangepast aan de meest actuele aantallen en ontwikkelingen bij het Rijk. Voor een uitgebreide toelichting op het effect van de Meicirculaire wordt verwezen naar hoofdstuk 2.

Begrotingsresultaat Kadernota
Het begrote resultaat van deze Kadernota 2008 is de bovenste vetgedrukte regel in de bo- venstaande tabel en ontstaat als bovenstaande mutaties in de meerjarenbegroting zijn ver- werkt.

Ruimtevragers
De ruimtevragers uit de begroting 2008 zijn geactualiseerd (toelichting en bedrag) en aan- gevuld met nieuwe ruimtevragers. In het financiële beeld wordt rekening gehouden met de ruimtevragers die volgens het college noodzakelijk en/of autonoom zijn. Verschillende ruim- tevragers zijn als p.m. in de lijst opgenomen. Hiervoor zijn dus nog geen concrete ramingen opgenomen. Het honoreren van deze ruimtevragers leidt automatisch tot een lager begro- tingsresultaat.

Elimineren voordeel WMO
Vanaf 2009 zijn de geraamde uitgaven aan de huishoudelijke verzorging en subsidieregelin- gen lager dan het budget dat via de algemene uitkering wordt ontvangen. Dit is zonder re- kening te houden met de uitvoeringskosten van de WMO. Voor 2009 en verder wordt de huishoudelijke hulp opnieuw aanbesteed. De verwachting is dat dit voordeel niet meer reëel is met het oog op het nieuwe contract. Daarom is dit voordeel gecorrigeerd op het indica- tieve begrotingsresultaat.


8 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Elimineren voordeel WWB
Voor de uitvoering van het inkomensdeel van de WWB is de raming gebaseerd op reële cli- entenaantallen. Tot en met 2011 is in de bijgestelde raming ervan uitgegaan dat de uitga- ven lager zijn dan de Rijksbijdrage. Hierdoor zit in het begrotingsresultaat dus incidentele ruimte die niet kan worden ingezet voor nieuwe structurele lasten. Daarom is dit incidente- le voordeel van de WWB niet in de berekening van het indicatieve begrotingsresultaat mee- genomen.

Indicatie restant begrotingsresultaat Kadernota De indicatie van het restant begrotingsresultaat is de regel onderaan de tabel. Zoals gezegd laat de begroting 2008 en de meerjarenraming, rekening houdend met alle ambities en ruimtevragers, een negatief resultaat zien. Daarbij is rekening gehouden met het elimineren van de voordelen op de WMO en de WWB en zijn de ruimtevragers, die als p.m. (pro me- morie) zijn geraamd, nog niet verwerkt in de cijfers.
1.3. Beslispunten
De raad wordt voorgesteld in te stemmen met de volgende beslispunten:


1. de Kadernota 2008 vast te stellen;


2. de onder- en overschrijdingen in de meerjarenbegroting, die zijn gespecificeerd in de bij- lagen, te verwerken;


3. de separaat bij de Kadernota aangeboden begrotingswijziging vast te stellen;


4. de lasten van de nieuwe en vervangingsinvesteringen voor de jaarschijf 2008 en 2009 in de begroting 2009 en verder te verwerken;


5. de kapitaallasten van de in de bijlage genoemde noodzakelijke investeringen in de be- groting 2010 te verwerken;


6. kaders te stellen bij de ruimtevragers;


7. het als uitvloeisel van de overdracht en rechtsopvolging van het voormalige SOW in- stellen van een voorziening Ontvlechting SOW, een voorziening Archiefbewerking voormalig SOW en een voorziening Overblijvende taken voormalig SOW;


8. het instellen van een afdelingsreserve Brandweer en deze reserve eenmalig te voeden met 50.000 uit de reserve Bedrijfsvoering;


9. het instellen van een voorziening Onderhoud schoolgebouwen basisonderwijs;


10. het instellen van een reserve Rente egalisatie en instemmen met een startsaldo van
500.000 ten laste van de Algemene reserve;


11. het instellen van een reserve Westfries archief Hoorn en het Hoornse aandeel in de gemeenschappelijke regeling voor 232.600 te storten in deze reserve ten laste van de reserve bestemming rekeningresultaat 2007;


12. het vaststellen van de beleidswijzigingen ten aanzien van de reserve fysieke leefomge- ving, de reserve houten bruggen, de reserve Inkomensdeel WWB en de reserve West- fries museum;


13. het vaststellen van de beleidswijziging ten aanzien van de reserve Beeldende kunst, inclusief de structurele storting in deze reserve Beeldende kunst van 25.000 per jaar.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 9


2. Geactualiseerde begroting en meerjarenraming 2008 - 2012 In het financiële beeld is een onderscheid gemaakt in resultaat voor en na bestemming. Het resultaat voor bestemming plus de stortingen en onttrekkingen aan de reserves geeft het resultaat na bestemming. Een voordeel in de mutaties van de reserves betekent dat er meer wordt onttrokken dan dat er wordt gestort.

Tabel 2 Financieel beeld op hoofdlijnen (x 1.000) 2008 2009 2010 2011 2012

Begroot resultaat 31 maart 2008 voor bestemming 6.410 V 10.509 V 9.476 V 10.340 V 10.339 V Effecten begrotingswijzigingen april en mei 133 N 275 N 219 N 56 N 56 N Autonome ontwikkelingen in deze nota 2.444 N 5.187 N 3.180 N 2.397 N 4.330 N Effect meicirculaire 767 N 1.252 V 385 V 124 N 732 V Bijgesteld resultaat voor bestemming (a) 3.066 V 6.299 V 6.462 V 7.763 V 6.685 V Begrote mutaties reserves per 31 maart 2008 3.743 N 6.200 N 5.100 N 5.432 N 5.432 N Mutaties reserves in deze nota 1.170 V 3.125 V 1.909 V 1.528 V 1.528 V Bijgestelde mutaties reserves (b) 2.573 N 3.075 N 3.191 N 3.904 N 3.904 N Bijgesteld resultaat na bestemming (a+b) 493 V 3.224 V 3.271 V 3.859 V 2.781 V


2.1. Toelichting per programma
In de financiële meerjarenraming is uitgegaan van een constant prijsniveau, waarbij ook de trendmatige stijging van de leges en tarieven nog niet is verwerkt. Deze bijstellingen vinden plaats in de Programmabegroting 2009. De salarislasten zijn in de meerjarenraming wel op het prijsniveau 2009 gebracht. Daartegenover is de uitkering uit het Gemeentefonds opge- nomen tegen een constant loon- en prijsniveau, rekening houdend met areaaluitbreiding en een autonome toename van de aantallen.

De meest in het oog springende afwijkingen met effect op het resultaat worden hierna per programma toegelicht. Alle afzonderlijke bijstellingen zijn terug te vinden in de bijlagen.

Programma Verkeer, vervoer en waterstaat Groot onderhoud aan verhardingen wordt gedekt uit de voorziening Wegenbeheer. Op basis van geactualiseerde meerjaren overzichten vanuit het wegbeheersysteem is de storting in de voorziening Wegenbeheer verlaagd. Dit leidt in 2008 tot 47.300 lagere lasten oplo- pend tot 160.500 in 2011.

Op basis van het gemiddelde energieverbruik in relatie tot het contractuele tarief is de ra- ming van de energiebudgetten voor openbare verlichting te hoog. Dit heeft lagere lasten van 138.800 met ingang van 2008 tot gevolg.

De storting in de voorziening Baggeren is naar beneden bijgesteld. Een deel van de uitvoe- ringskosten wordt gesubsidieerd door het rijk, waarbij de looptijd van de regeling is ver- lengd. Dit leidt tot lagere lasten in 2008 van 531.400. Op grond van deze bijstelling


10 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

wordt de onttrekking aan de Algemene Reserve voor 2008 verlaagd. Dit is een nadeel van 111.000.

Programma Economische zaken
Voor het Strategisch Marketing Plan is structureel 50.000 beschikbaar gesteld. De be- grotingswijziging is incidenteel verwerkt in 2008. Nu worden de structurele lasten vanaf 2009 geraamd.

Programma Onderwijs
Schoolbesturen kunnen op basis van de Verordening Onderwijshuisvesting een aanvraag voor een vergoeding van onderhoudswerkzaamheden indienen. De gemeente beoordeelt de noodzaak van de aanmelding. Aan het eind van elk jaar wordt op basis van de noodzaak het programma Onderwijshuisvesting vastgesteld. Om de kosten van onderhoud te sprei- den wordt een voorziening ingesteld. De door de scholen ingestuurde meerjaren onder- houdsplannen zijn de basis voor de voorziening. Deze plannen leiden vanaf 2008 tot 172.700 hogere lasten.

Programma Cultuur en recreatie
Het budget voor onderhoud van de speelterreinen en ­weiden is ontoereikend om aan de huidige kwaliteitseisen en wettelijke veiligheidsvoorschriften te voldoen. Dit blijkt uit het geactualiseerde beleidsplan Speelvoorzieningen. Daarom is dit budget vanaf 2009 ver- hoogd met 43.000.

Programma Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening In de budgetafspraken met Stichting Netwerk is vastgelegd dat de loonkostenontwikkeling van Stichting Netwerk wordt gecompenseerd conform het advies van de VNG, aangevuld met een compensatie voor aantoonbaar gestegen sociale lasten. Netwerk heeft aangetoond dat het in 2007 om een stijging van 5,63% gaat. Voor 2008 wordt een looncompensatie van 3% verwacht. In totaal ontstaan hierdoor vanaf 2008 89.400 hogere lasten.

Het Gebouw Werk en Inkomen is in april 2006 opgeleverd. Het jaar 2007 was het eerste jaar waarin de kosten volledig zichtbaar waren. Daaruit blijkt dat aanvullende budgetten nodig zijn voor telefonie en voor onderhoudscontracten van installaties van 60.000.

De voorlopige beschikkingen voor de IOAW/IOAZ en BBZ vallen hoger uit dan van te voren geraamd. Voor de uitgaven is een meer reële inschatting gemaakt. Per saldo leidt dit tot 151.800 lagere lasten.

De rijksbijdrage en de uitgaven van het Inkomensdeel van de Wet Werk en Bijstand zijn in deze Kadernota aangepast op basis van de te verwachten aantallen cliënten. Bij het bepa- len van de budgetten tot 2012 baseert het Rijk zich op de dalende aantallen volgens de landelijke trend. Vanaf 2012 is het Rijk voornemens het budget met de gemeenten af te rekenen volgens de ambities van het bestuursakkoord. Voor het bepalen van de uitgaven in Hoorn zijn de aantallen uit het bestuursakkoord ge- volgd. De reden is dat de afspraak uit het bestuursakkoord moet worden gehaald om te voorkomen dat op de uitvoering van het inkomensdeel vanaf 2012 een nadeel ontstaat. Wanneer de ambities van het bestuurakkoord worden losgelaten op het Hoornse cliënten- bestand resulteert dit tot het volgende verloop.

Tabel 3 Verloop aantal cliënten
Aantal cliënten 2008 2009 2010 2011 2012 Landelijke trend 976 940 914 780 Bestuursakkoord 985 945 883 821 780

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 11

Uitgaande van een dalend cliëntenbestand worden in de meerjarenraming zowel lagere uit- gaven als inkomsten van het Rijk verwacht. Kijkend naar de landelijke trend wordt tot en met 2011 geschat dat de rijksbijdrage voor het inkomensdeel voor Hoorn hoger uitvalt dan de uitgaven. Met ingang van 2012 is het aantal cliënten van de landelijke trend en het be- stuursakkoord gelijk en dus ook de rijksbijdrage en de uitgaven. In de onderstaande tabel zijn de resultaten zichtbaar gemaakt:

Tabel 4 Ontwikkeling inkomensdeel Wet Werk en Bijstand (x 1.000) 2008 2009 2010 2011 2012

Uitgaven WWB begroting 2008 13.250 13.250 13.250 13.250 13.250 Inkomsten WWB begroting 2008 14.648 14.648 14.648 14.648 14.648 huidig voordeel WWB 1.398 1.398 1.398 1.398 1.398

Uitgaven WWB bijgesteld 13.851 13.319 12.494 11.669 11.124 Inkomsten WWB bijgesteld 14.950 13.731 13.252 12.906 11.124 bijgesteld voordeel WWB 1.099 412 758 1.237 -

Effect KN (meerjaren-) begroting -299 -986 -640 -161 -1.398

Tegenover de nadelige effecten in de meerjarenraming staan de vervallen stortingen en ont- trekkingen in de reserve inkomensdeel WWB. Dit resulteert in een voordelig effect (zie on- der mutaties reserves). Vanaf 2008 kunnen alleen incidentele tegenvallers worden opge- vangen door de reserve (maximumstand met ingang van 2008 is 1 mln.).

Het dalende aantal WWB cliënten heeft ook een lagere algemene uitkering uit het Gemeen- tefonds tot gevolg van ongeveer 0,7 mln.

Programma Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Voor de uitvoering van gebouwenonderhoud is de voorziening Onderhoud Gebouwen via de Kadernota 2007 ingesteld. Binnen deze voorziening worden voor de jaren 2008 t/m 2012 de op grond van het onderhoudsplan BBA uit te voeren onderhoudskosten geraamd. Ter dekking van deze onderhoudskosten vindt een storting plaats in de voorziening. Dit leidt in 2008 tot 201.400 hogere lasten. De storting wordt jaarlijks bijgesteld in de Kadernota.

De budgetten voor wijkgericht werken werden tot 2007 geactiveerd en jaar afgeschreven. Aangezien het veelal uitgaven betreft die betrekking hebben op sociale cohesie, onderhoud en instandhouding is activering wettelijk niet meer mogelijk. Daarom worden de kosten nu in de exploitatie geraamd. Dat geldt ook voor oude al beschikbaar gestelde kredieten. Het wijkgericht werken is een permanente manier van werken geworden die bij de start beoogd werd. De verbetering van de leefbaarheid en de veiligheid wordt ter hand genomen in nau- we samenwerking met bewoners en de partnerorganisaties als politie, Stichting Netwerk en Intermaris Hoeksteen. Daarbij is een samenhang van maatregelen en activiteiten op fy- siek en sociaal gebied van groot belang. Per wijk wordt maatwerk geleverd. Gelet op het in de komende jaren gefaseerd opstellen van de verschillende wijkplannen wordt gefaseerd gegroeid naar een structureel budget van 200.000 per jaar.

Diverse programma's: kapitaallasten
Binnen programma 9 (Financiering en algemene lasten/baten) zijn verschillende bijstellingen doorgevoerd die te maken hebben met mutaties in de kapitaallasten.

12 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

De kapitaallasten zijn altijd lastig in te schatten. Op een boekwaarde van 350 mln is het lo- gisch dat er altijd afwijkingen in de kapitaallasten zijn als gevolg van bijvoorbeeld uitstel en vertraging in de uitvoering.

In het najaar van 2007 is het activabeleid herzien. Het effect daarvan is verwerkt in deze Kadernota en leidt in 2008 tot 2,3 mln. lagere kapitaallasten. Dit wordt veroorzaakt doordat pas in het jaar nadat de investering staat gepland en gereed is, wordt begonnen met afschrijven.

In 2006 en 2007 heeft er een flinke opschoningsactie plaatsgevonden van onderhoudsuit- gaven die volgens de begrotingsvoorschriften (BBV) niet mogen worden geactiveerd. Nieuwe inzichten en recente richtlijnen van de wetgever hebben ertoe geleid dat opnieuw een screening is uitgevoerd op activa waarvan de aard van de investeringen is gericht op onderhoud en instandhouding. Het gaat in die gevallen om kosten van gebouwenonderhoud (inclusief onderwijs), die in het verleden op grote schaal zijn geactiveerd (voorbeelden daarvan zijn dakbedekking, kozijnen, CV-ketels en ­leidingen). Vanaf 2008 zijn hiervoor inmiddels voorzieningen ingesteld. Het verdient de voorkeur om een bestendige gedragslijn te volgen: in het verleden geactiveerde kosten die nu via de voorzieningen lopen worden daarom alsnog volledig afgeboekt. Dit leidt in 2008 tot 1,9 mln. hogere kapitaallasten. Meerjarig leidt het volledig afboeken tot lagere kapitaallasten. Voorzichtigheidshalve is dit effect nog niet ingerekend, omdat ook andere effecten daarbij een rol spelen.

Daarnaast worden de rentelasten voor de leningen aan Intermaris bijgesteld. In de begro- ting 2008 zoals is vastgesteld in november door de raad is ten onrechte een voordeel op de kapitaallasten van ongeveer 1,5 mln ingerekend. Uit nadere analyse blijkt nu dat een te grote correctie is opgenomen van rentelasten in relatie tot aflossingen in het lopende jaar. Dit nadeel bedraagt 1,5 mln en is structureel verwerkt. Het meerjarige effect van de kapitaallasten 2008 is nog niet bekend, mogelijk dat daar nog een voordelig effect uit voortvloeit. In het najaar 2008 of ten tijde van de begroting 2009 wordt dit geactualiseerd.

Diverse programma's: salarislasten
De mutatie in de salarislasten of daaraan gerelateerde mutaties komen op verschillende programma's voor.

De formatie (exclusief Westfries Museum, Het Park en het Westfries Archief) is 576,1 fte op 1 januari 2008. Dit is een daling van 10,35 fte ten opzichte van 1 januari 2007. Deze daling is voor het grootste deel (8,55 fte) een gevolg van het verwerken van een bezuini- gingstaakstelling bij de afdeling Werk en Bijstand. Met de financiële gevolgen van deze be- zuiniging was al rekening gehouden in de begroting. Op 1 januari 2009 wordt de formatie geraamd op 573,15 fte. De daling is een gevolg van uitstroom van personeel waardoor formatie is ingeleverd.

De bijstelling van de salarislasten bedraagt bruto 570.000. Er is binnen diverse producten dekking gevonden en met enkele bijstellingen was in een eerder stadium al rekening ge- houden, waardoor er netto sprake is van een stijging van de salarislasten van 225.000. De bijstelling bestaat uit verschillende mutaties. Zo leidt het verwerken van de CAO tot een stijging van de lasten van 443.000. Daarnaast stijgen de sociale lasten met 369.000 als gevolg van een premiestijging. In totaal is hiermee een stijging van 812.000 gemoeid. In de begroting was al met een stijging van 520.000 rekening gehouden. De gevolgen van het traject van functiewaardering zijn verwerkt. Dit leidt in 2008 en ver- der tot een nadeel van 140.000. In de begroting was hier voor een bedrag van 87.000 rekening mee gehouden.

In 2009 stijgen de salarissen inclusief de sociale lasten met 616.000. Dit is het gevolg van een te verwachten stijging van de salarissen met 1,65%. Deze percentages volgen uit de bestaande CAO (2008) en de ingeschatte nieuwe CAO in 2009. Dit percentage is extra bovenop het structurele effect uit 2008 van 205.000.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 13

Tabel 5 Overzicht verloop salarislasten (bedragen x 1000) Begroting Kadernota Nieuwe raming Mutaties voor Basis voor be- 2008 geraamd 2008 mutaties 2008 2009 (CAO groting 2009 '08 en '09) Afdelingen 31.543 422 31.965 555 32.520 Bovenformatief niet productief 23 1 24 1 25 tussentelling 31.566 423 31.989 556 32.545 Bestuursorganen 1.197 2 1.199 27 1.226 tussentelling 32.763 425 33.188 583 33.771 Westfries Museum 553 121 675 13 688 Schouwburg Het Park (*) 1.570 0 1.570 0 1.570 Archiefdienst 473 27 499 20 519 Totaal 35.359 573 35.932 616 36.548 (*) Als de definitieve overeenkomst met de schouwburg is ondertekend, wordt de comple- te exploitatie van de schouwburg uit de begroting gehaald. Tot dat moment blijven de sala- rislasten geraamd.

Aandachtpunt bij de bijstelling van de salarissen als gevolg van de CAO is het gevolg ervan voor het gemeentefonds. Ook het rijk krijgt te maken met salarisstijgingen, waardoor het meer gaat uitgeven dan gedacht. Gevolg daarvan is dat het gemeentefonds groter wordt, waardoor de gemeenten meer geld ontvangen. Er is geen één op één relatie, maar er is wel sprake van oorzaak en gevolg.

Mutaties reserves
In de Nota Reserves en Voorzieningen 2008 is de maximumstand van de reserve Inko- mensdeel WWB vastgesteld op 1 mln. Daarnaast is de egalisatiefunctie voor extra uitga- ven en ter dekking van bedrijfsvoeringszaken vervallen. Dit betekent dat alle verrekeningen met deze reserve, dus zowel stortingen als onttrekkingen met ingang van 2008 komen te vervallen. Ook als dit op basis van eerdere besluitvorming van het college en raad zo was besloten. Per saldo resulteert dit in een voordeel voor de begroting van ongeveer
1,5 mln. structureel.
In het kader van de ontwikkeling van de voorzieningen op de Blauwe Berg is gekozen voor bijdragen aan derden voor het parkeerterrein bij de bioscoop, het dans- en partycentrum en het hotel. Deze bijdragen en de daarbij behorende dekking stonden nog niet geraamd. In het kader van de kunstregeling - 1,5% van de bouwkosten - wordt een bijdrage van de reserve Welzijnsvoorzieningen Bangert en Oosterpolder aan de reserve Beeldende kunst ge- raamd van 277.044. Daarnaast worden de kosten voor procesbegeleiding voor de wel- zijnsvoorzieningen gedekt door een onttrekking aan de reserve Welzijnsvoorzieningen Ban- gert en Oosterpolder.

2.2. Algemene uitkering Gemeentefonds In de volgende tabel staan de gevolgen van de Meicirculaire voor de begroting 2008 en verder. De laatste regel van de tabel is de reeks waarmee in deze Kadernota rekening is gehouden. Bij de komende Septembercirculaire wordt de reeks opnieuw aangepast aan de meest actuele aantallen en ontwikkelingen bij het Rijk.

14 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Tabel 6
Gevolgen meicirculaire voor de begroting 2008 en verder (-/-=nadeel) 2008 2009 2010 2011 2012

Geraamd in meerjarenperspectief op 59.663.266 60.879.948 60.797.265 61.675.888 61.675.888 grond van junicirculaire 2007
Uitkomst berekening meicirculaire 2008 60.501.806 64.491.120 63.545.334 63.783.119 64.639.631 (a) Mutatie 838.540 3.611.172 2.748.069 2.107.231 2.963.743 Reeds verwerkt bij septembercirculaire (b) 1.277.986 1.617.803 1.911.000 1.779.038 1.779.038 2007
(c=a-b) Mutatie meicirculaire 2008 -439.446 1.993.369 837.069 328.193 1.184.705 Claims (al verwerkt in begroting of nog onderweg) Proefproject Drank- en Horecawet 150.000 150.000 Vrijwilligerscentrale/maatschappelijke 38.500 38.500 38.500 38.500 38.500 stage
Armoedebestrijding: maatschappelijke 138.800 138.800 participatie kinderen
(d) Totaal Claims 327.300 327.300 38.500 38.500 38.500 (e=c-d) Mutatie na claims -766.746 1.666.069 798.569 289.693 1.146.205 Budgettair neutrale mutaties algemene uitkering (*) Vergoeding WOZ werkzaamheden 270.600 270.600 270.600 270.600 Decentralisatie langdurigheidstoeslag 143.400 143.400 143.400 143.400 (f) Totaal budgettair neutrale mutaties 0 414.000 414.000 414.000 414.000 (g=e-f) Mutatie van de begroting (e=c-d) -766.746 1.252.069 384.569 -124.307 732.205

(*) Deze mutaties worden vanaf nu aan de gemeente betaald via de algemene uitkering, waar dat in het verleden via andere geldstromen bij de gemeente binnenkwam. Een ver- schuiving van inkomstenbron en daarom budgettair neutraal.

Enkele opvallende zaken ten aanzien van de mutatie als gevolg van de meicirculaire 2008: · Jaarschijf 2008
De gevolgen voor de Hoornse begroting zijn negatief, voornamelijk doordat op basis van informatie in de septembercirculaire 2007 al een voordeel is verwerkt. Verder houdt het Rijk op voorhand (in tegenstelling tot voorgaande jaren) voor de jaarschijf 2008 al rekening met een onderuitputting van 0,5 mrd. en zijn de aantallen bij- standscliënten naar beneden bijgesteld op basis van de actuele prognoses volgens het bestuursakkoord.
· Jaarschijf 2009
De gevolgen zijn positief, voornamelijk doordat het accres fors hoger is dan bij de juni- en septembercirculaire 2007 was gedacht. De uitkeringsfactor is daardoor omstreeks 50 punten hoger.
· Jaarschijf 2011
Het accres stijgt in 2011 (225,181) minder dan in 2010 (401,286) en 2012 (383,507). De reden wordt niet gegeven door het ministerie. De dip was ook in voor- gaande circulaires zichtbaar. Bedacht moet worden dat er in 2011 landelijke verkiezin- gen zijn, waardoor wellicht het accres in 2011 - als gevolg van nieuwe plannen van een nieuwe regering - meer stijgt dan nu wordt verwacht.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 15

Uitkering Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) De gemeenten hebben in 2007 gezamenlijk 228 mln. overgehouden. Normaal gesproken werkt deze onderuitputting door in het WMO-budget 2009. Er is bij het financiële arrange- ment van de WMO afgesproken dat structurele over- of onderbesteding wordt verrekend met het budget voor het komende jaar.
Er is nu afgesproken (tussen het Rijk en de VNG tijdens het Bestuurlijk Overleg Financiële Verhoudingen) dat er "slechts" 30 miljoen doorwerkt naar 2009. Het SCP (de onafhanke- lijke derde) constateert in haar advies over de hoogte van het budget 2007 namelijk dat het grootste deel van de onderuitputting wordt veroorzaakt door "aanloopfactoren". Voor Hoorn zijn de gevolgen als volgt:

Tabel 7
Gevolgen meicirculaire voor de begroting 2008 en verder Wmo (-/-=nadeel) 2008 2009 2010 2011 2012

Geraamd in meerjarenperspectief 5.784.167 5.784.167 5.784.167 5.784.167 5.784.167 Uitkomst berekening meicirculaire 2008 5.859.513 5.875.626 5.875.626 5.875.626 5.875.626 Mutatie van de begroting 75.346 91.459 91.459 91.459 91.459

De stijging van de uitkering WMO is budgettair neutraal verwerkt in de begroting. De reden daarvoor is dat er nog vele ontwikkelingen en onzekerheden zijn ten aanzien van dit on- derwerp.

16 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008


3. Actualisatie reserves en voorzieningen

Eind 2007 heeft de raad de nota `Reserves en voorzieningen 2008' vastgesteld. Om het aantal en de omvang van de reserves en voorzieningen beperkt te houden, moeten er goe- de gronden aanwezig zijn om een reserve of een voorziening in te stellen of in stand te houden. Daarbij wordt rekening gehouden met de wettelijke voorschriften.

De omvang van de reserves wordt bepaald door de bestemming (het doel) dat de raad wil bereiken. Hierbij is altijd sprake van keuzevrijheid. De omvang van de voorzieningen wordt bepaald door de risico's, verplichtingen en/of verliezen die erdoor moeten worden afgedekt. Bij voorzieningen is daarom geen sprake van keuzevrijheid.

Het instellen of opheffen van reserves en voorzieningen is een bevoegdheid van de raad en vindt dus bij afzonderlijk raadsbesluit (apart beslispunt) plaats. Daarnaast wordt jaarlijks de minimale omvang van de voorzieningen beoordeeld en bijgesteld.

De besluiten die voortkomen uit de voorstellen in dit hoofdstuk zijn een aanvulling op de Nota Reserves en Voorzieningen 2008.

Afdelingsreserve brandweer
Zoals opgenomen in de nota "Reserves en Voorzieningen 2008" beschikken alle afdelingen over een eigen afdelingsreserve. Deze reserves geven de afdelingen een zekere mate van vrijheid in handelen, om bijvoorbeeld in pieksituaties tijdelijk personeel in te huren. Positieve resultaten en incidentele onttrekkingen in de bedrijfsvoering worden in de jaarrekening verwerkt. De Brandweer vormde daarop een uitzondering. Voorgesteld wordt om voor deze afdeling een eigen afdelingsreserve in te stellen. De voe- ding van deze reserve vindt plaats uit de reserve Bedrijfsvoering. Aangezien de Brandweer ten opzichte van de andere afdelingen gering van omvang is, wordt voorgesteld deze re- serve te voeden met een bedrag van 50.000 en de maximumstand vast te stellen op 75.000.

Rechtsopvolging voormalig SOW
Als gevolg van de rechtsopvolging van het voormalige SOW door Hoorn worden de vol- gende voorzieningen gevormd. De rechtsopvolging wordt uitgevoerd onder de gemeen- schappelijke regeling Ondersteuning bestuurlijke samenwerking. Het Hoornse deel hierin mag volgens het BBV niet in deze voorzieningen worden gestort. Voor de uitwerking wordt verwezen naar het afzonderlijke voorstel hierover. · voorziening ontvlechting SOW
Het doel van deze voorziening is het betalen van verplichtingen voortkomend uit het voormalige SOW zoals FPU voormalige medewerkers, suppleties nieuwe werkgevers en pensioenen voormalige bestuursleden. Jaarlijks wordt de voorziening op peil ge- bracht door bijstorting wegens nieuwe verplichtingen en door rentetoevoeging. · voorziening archiefbewerking voormalig SOW Het doel van deze voorziening is het afwikkelen van het project van archiefbewerking. De afwikkeling van dit project staat gepland per eind 2008. · voorziening overblijvende taken voormalig SOW Bij het overnemen van de taken van het SOW i.l. resteert een saldo dat in deze voor- ziening wordt gestort als een buffer voor onverwachte uitgaven. Deze voorziening is specifiek bedoeld voor de overgenomen taken van het SOW i.l.

Voorziening onderhoud schoolgebouwen basisonderwijs Schoolbesturen kunnen op grond van de Verordening Onderwijshuisvesting een aanvraag voor een vergoeding van onderhoudswerkzaamheden indienen. De gemeente beoordeelt de noodzaak van de aanmelding. Aan het eind van elk jaar wordt op basis van de noodzaak het Programma Onderwijshuisvesting door het college en/of de gemeenteraad vastgesteld. Om de kosten van onderhoud te spreiden wordt voorgesteld om een voorziening in te stel-

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 17

len, welke jaarlijks wordt gevoed met een vaste dotatie. De door de scholen ingestuurde meerjaren onderhoudsplannen (opgesteld door een extern bureau) vormen de basis voor deze voorziening.

Reserve Rente egalisatie
De gemeente leent over het algemeen geld voor het doen van (grote) investeringen, welke door middel van kapitaallasten (rente en afschrijving) ten laste van de begroting worden gebracht. Naast deze financiering door middel van het aangaan van leningen wordt even- eens gefinancierd met behulp van eigen middelen, zoals reserves en voorzieningen. Voor het financieren met deze middelen wordt gerekend met een intern rentepercentage. Dit is de zogenaamde interne rente of bespaarde rente: er hoeft namelijk minder rente aan geldgevers te worden betaald omdat in de financiering voor een deel wordt voorzien met eigen geld. Dit interne rentepercentage kan dus afwijken van de werkelijke marktrente en wordt gebruikt om de kapitaallasten toe te rekenen aan de verschillende producten in de begroting. Deze methode van toerekenen wordt de renteomslag methode genoemd. Het verschil tussen de aan de producten toegerekende rente (in 2008: 3,5%) en de werke- lijke rentelasten volgens de omslagmethode wordt als correctiepost (rente calculatiever- schil) verantwoord onder de algemene dekkingsmiddelen. Ten tijde van de Kadernota en ten tijde van de bijstelling van de begroting in het najaar wordt de ontwikkeling van de werkelijke rentelasten geschat en zo nodig wordt de begroting bijgesteld. Desondanks kun- nen renteschommelingen nooit helemaal worden voorkomen. Daarom wordt voorgesteld om een reserve Rente egalisatie in te stellen. Het doel van deze reserve is om incidentele renteschommelingen in het lopende jaar op te vangen. Het maximum van de reserve wordt vastgesteld op 1 mln. Voorgesteld wordt om deze reserve in te stellen en bij het eerst- volgende bijstellingsmoment in het najaar van 2008 te voeden met een bedrag van 500.000 ten laste van de Algemene Reserve.

Reserve Westfries Museum
In de nota reserves en voorzieningen 2008 is de reserve van het Westfries museum niet opgenomen. Aangezien het Westfries Museum onderdeel uitmaakt van de gemeentelijke organisatie dient de raad het beleid van deze reserve vast te stellen.

Het saldo van de reserve bedraagt 174.000. Het doel van deze reserve is het egaliseren van de eigen exploitatielasten en ­baten van het Museum, waaronder het doen van kunst- aankopen. De voeding van deze reserve vindt plaats via een voordelig exploitatieresultaat. Dit kunnen ook schenkingen zijn in enig jaar. Vanwege het egalisatieprincipe worden stortingen en onttrekkingen verwerkt in de jaarre- kening, zonder voorafgaand raadsbesluit. In de jaarrekening worden deze toegelicht.

Reserve Beeldende kunst
Deze reserve bevat in 2008 een saldo van 428.000. De reserve is ingesteld ter dekking van aankopen beeldende kunst en het verstrekken van opdrachten voor kunsttoepassingen in de openbare ruimte en het onderhoud daarvan. De voeding van de reserve geschiedt door toepassing van een percentageregeling. Bij het vaststellen van de "Nota Beeldende Kunst 1993-1996" in 1993 is besloten bij nieuwe bouwwerken 1,5% van de bouwsom en bij bouw-, verbouw-, renovatie- of grondwerkzaamheden 0,5% van de bouwsom te storten in de Reserve Beeldende Kunst.
In de Nota Reserves en Voorzieningen 2005 (en later bijgesteld in 2008) is besloten de be- treffende percentages toe te passen bij een minimale investeringsomvang van 100.000 bij nieuwbouw en 300.000 bij verbouw-, renovatie- of grondwerkzaamheden. Overigens gelden deze percentages als gemiddelde richtlijn, op grond van besluitvorming kan hiervan worden afgeweken.

Daarnaast betalen projectontwikkelaars een bedrag van 300 per woning voor het kun- stenplan Bangert en Oosterpolder.

18 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Toepassing van de percentageregeling
De toepassing van de percentageregeling wordt ten aanzien van grondwerkzaamheden (0,5%) en de nieuwbouw centrumvoorzieningen in de Bangert en Oosterpolder (1,5%) consequent toegepast. Dit komt omdat de gronduitgifte en verwachte oplevering van wo- ningen planmatig goed worden beheerst. Bij verbouw en renovatie (nieuwe en vervangings- investeringen) in bestaand gebied, zoals civiele werken, bruggen, duikers, reconstructies van verhardingen en verbetering van de woonomgeving is dit niet altijd het geval. Jaarlijks gaat het om een gemiddeld investeringsvolume van ca. 5 mln. In praktijk leidt dit tot de volgende situaties:

- percentage is meegenomen in de kostenraming, echter geen kunstuitgaven gedaan;
- percentage is niet meegenomen in de kostenraming, wel kunstuitgaven gedaan;
- percentage is niet meegenomen in de kostenraming, geen kunstuitgaven gedaan.

Oorzaak hiervan zijn veelal de onwetendheid van de regeling, personeelsverloop en admini- stratieve regeldruk. Ook blijkt in praktijk niet altijd hoe de kostenramingen zijn opgebouwd. Dit bemoeilijkt de controle op de regeling.

Wijzigingsvoorstel
Het college is voorstander van een transparante regeling die recht doet aan het doel dat de raad voor ogen heeft bij de percentageregeling: reserveren van middelen ten behoeve van kunsttoepassingen in de gehele stad. Onnodige regeldruk dient daarbij voorkomen te wor- den. In deze Kadernota wordt daarom voorgesteld de 0,5% percentageregeling voor grondwerkzaamheden te handhaven, maar voor bestaande investeringen in het openbare gebied vanaf de begroting 2009 de regeling om te zetten in een jaarlijks vast bedrag dat gestort wordt in de reserve beeldende kunst. Door het opnemen van één jaarlijkse storting wordt de bestemming van deze middelen voor de raad gegarandeerd, traceerbaar en con- troleerbaar.

Kijkend naar het gemiddelde investeringsvolume van 5 mln. per jaar in de openbare ruim- te volstaat een structurele jaarlijkse storting van 25.000. Daarmee wordt ook de bijdrage gewaarborgd voor investeringen van kleine omvang. Onttrekkingen vanuit de reserve beel- dende kunst worden via een afzonderlijk voorstel of begrotingswijziging aan de raad voor- gelegd.

Bij nieuwbouw (ook nieuwe gebouwen), blijft de 1,5% regeling dus van toepassing: binnen het totaalkrediet wordt een bedrag opgenomen voor de kunsttoepassingen. Uitgaven wor- den rechtstreeks op het krediet verantwoord. Daarbij wordt aangetekend dat kunstobjecten met een cultuurhistorische waarde volgens het BBV niet geactiveerd mogen worden. In die gevallen wordt de bijdrage rechtstreeks ten laste van de exploitatie gestort in de reserve.

Voorgesteld wordt deze beleidswijziging in te laten gaan vanaf 2008, en bij de Kadernota 2010 te evalueren. Indien nodig wordt de jaarlijkse storting dan aangepast.

Reserve inkomensdeel WWB
In de Nota Reserves en Voorzieningen 2008 is de maximumstand van de reserve Inko- mensdeel WWB vastgesteld op 1 mln. Daarnaast is de egalisatiefunctie voor extra uitga- ven en ter dekking van bedrijfsvoeringzaken vervallen. Dit betekent dat alle verrekeningen met deze reserve, dus zowel stortingen als onttrekkingen, met ingang van 2008 vervallen. Ook als dit op basis van eerdere besluitvorming van het college en raad zo was besloten. Dit effect wordt verwerkt in de Kadernota 2008.

Gevolgen voor toekomstige besluitvorming Deze beleidswijziging heeft voor de toekomstige besluitvorming vanzelfsprekend ook ge- volgen die volledigheidshalve hier kort worden toegelicht. Indien gedurende het jaar wordt geconstateerd dat de huidige budgetten onvoldoende zijn om de Wet Werk en Bijstand uit te voeren, dan worden het college en de raad vroegtijdig in positie gebracht om keuzes te maken ten aanzien van bijstelling van beleid dan wel bijstel-

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 19

ling van budget. Daarbij wordt aangetekend dat bijvoorbeeld bij de uitvoering van de Bij- zondere bijstand veel meer bijstelling van beleid mogelijk is dan bij het verstrekken van uit- keringen ten laste van het inkomensdeel. Indien verhoging of verlaging van een budget noodzakelijk blijkt, dan wordt dit niet verrekend met de reserve Inkomensdeel WWB. De dekking moet dan ten laste van reguliere budgetten zoals onvoorzien of begrotingsresul- taat.

De ontwikkeling van het cliëntenbestand in relatie tot het budget wordt door het college nauwlettend gevolgd. Ten tijde van de Kadernota of via een afzonderlijk voorstel vindt zo- nodig bijstelling plaats van het budget en/of de uitgaven. Een incidenteel voor- of nadeel op het Inkomensdeel van de Wet Werk en Bijstand in het lopende jaar wordt dan verrekend met de reserve Inkomensdeel WWB. Het structurele effect gaat ten gunste of ten laste van het begrotingsresultaat. Daarmee vormt de uitvoering van de wet Werk en bijstand een ri- sico voor de meerjarenraming.

Reserve Westfries Archief Hoorn
In het kader van de zorg, bewaring en het beheer van archiefbescheiden en het bevorderen van lokale en regionale geschiedbeoefening is er door de Westfriese gemeenten een ge- meenschappelijke regeling getroffen, waarbij Hoorn optreedt als centrumgemeente. De jaar- lijkse exploitatieresultaten van de GR worden gestort in de voorziening Westfries Archief. Het is niet toegestaan om het opgebouwde Hoornse aandeel onderdeel te laten uitmaken van deze voorziening; de voorziening mag uitsluitend het vermogen bevatten van de overi- ge 8 deelnemende gemeenten en het Hoogheemraadschap. In de jaarrekening 2007 is daarom het aandeel Hoorn van 232.584 vrijgevallen. Tevens is in de jaarrekening bij de resultaatbestemming voorgesteld om dit bedrag van Hoorn te oormerken door middel van een in te stellen afzonderlijke bestemmingsreserve. De exploitatieresultaten van de gemeenschappelijke regeling worden voor wat betreft het Hoornse deel verrekend met deze reserve volgens het egalisatieprincipe.

Mutaties in egalisatiereserves
De accountant doet bij de controle van de jaarrekening een uitspraak over het aspect ge- trouwheid en rechtmatigheid. Hogere en lagere mutaties ten opzichte van de begroting in reserves, welke door de raad zijn aangewezen als egalisatiereserve, zijn rechtmatig, mits de daarmee in verband staande over- en onderschrijdingen in de baten en/of lasten niet als on- rechtmatig (passend binnen het beleid) worden beschouwd. In het geactualiseerde contro- leprotocol wordt dit ook nog eens vermeld. Voor de volledigheid wordt hier een opsomming gegeven van de egalisatiereserves per juni 2008:
1. Reserve parkeren

2. Reserve welzijnsvoorzieningen Bangert Oosterpolder
3. (Egalisatie-) Reserve Atlas College
4. Reserve inkomensdeel WWB (wet werk en bijstand)
5. Reserve opbrengst automatisering derden
6. Algemene bedrijfsreserve Grondzaken
7. Reserve acquisitie en promotie

8. Reserve parkmanagement

9. Reserve stedenbouwkundige kwaliteit B/O
10. Reserve Halt

11. Reserve Bedrijfsvoering

12. Afdelingsbedrijfreserves

13. Egalisatiereserve Westfries Museum
14. Reserve Westfries Archief Hoorn
15. Reserve Rente Egalisatie

De raad kan hierin tussentijds via bijstelling in de cyclusdocumenten wijzigingen aanbren- gen.

20 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Reserve fysieke leefomgeving en Reserve houten bruggen Deze reserves zijn ingesteld ten behoeve van onderhoud aan civiele kunstwerken en leefomgeving en aan onderhoud aan de houten bruggen. Het doel van deze reserves wordt uitgebreid, zowel onderhoud als vervanging kan gedekt worden door deze reserves.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 21


4. Beleidsontwikkelingen
In dit hoofdstuk worden de actuele ontwikkelingen per onderwerp kort toegelicht.

Programma 0: Algemeen Bestuur

Verbetering dienstverlening, inclusief deregulering In 2007 is het programma "Verbeteren kwaliteit publieke dienstverlening" gestart. In dit programma is een groot aantal activiteiten en projecten samengebracht. In januari is een start gemaakt met het uitvoeren van een scan van de administratieve las- ten in het kader van de "Tijdelijke regeling stimulering aanpakvermindering gemeentelijke administratieve lasten". Sinds december 2007 neemt de gemeente Hoorn deel in de task- force regeldruk gemeenten van de VNG en is vertegenwoordigd in twee werkgroepen. Er is een werkgroep gestart om een kwaliteitshandvest te ontwikkelen. In januari is zijn verbeteringen ingevoerd ten aanzien van het indienen van de klachtenpro- cedure voor burgers en bedrijven.
Binnenkort wordt dienstverlening op afspraak voor Burgerzaken geïntroduceerd. Omdat de- ze dienstverlening buiten de openingstijden van het inloopspreekuur wordt geleverd, bete- kent dit tevens een verruiming van de openingstijden. Verwacht wordt dat hiermee de pie- ken in het inloopspreekuur worden gedempt. Er is een werkgroep gestart om de telefonische dienstverlening te verbeteren. De elektronische dienstverlening wordt uitgebreid met een aantal producten, waarbij ge- bruik gemaakt wordt van landelijk ontwikkelde Internet formulieren. Om de elektronische dienstverlening verder te ontwikkelen wordt een beroep gedaan op het programma EGEM-i (Electronische GEMeenten, naam van een landelijke ondersteunen- de overheidsdienst) teams. Dit programma van ondermeer de stichting ICTU (ICT- Uitvoering, naam van een landelijke ondersteunende overheidsdienst), de Rijksoverheid en de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) levert op haar kosten een adviseur die het opstellen van een implementatieplan ondersteunt.

Hoorn future proof
Voor meer informatie over Hoorn future proof wordt verwezen naar de afzonderlijke rappor- tage van het college.

Programma 1: Openbare orde en veiligheid

Handhaving en toezicht (inclusief coffeeshopbeleid) Gemeentebrede handhaving
De professionalisering van de gemeentebrede handhavingsaanpak is in 2008 vervolgd. Handhaven `met elkaar' is ingebed in de organisatie. Er is een integrale handhavingskalen- der 2008. Ook over de aanpak op het terrein van sloop en asbest zijn afspraken gemaakt. Daarnaast neemt de gemeente deel aan een landelijk project `Vernieuwing toezicht'. In ver- band met dit project zijn enkele onderwerpen aangedragen waarbij gemeente en rijksin- specties samen optrekken op het gebied van toezicht.

Bestuurlijke boete
De Wet bestuurlijke boete overlast in openbare ruimte en de Wet OM-afdoening treden met ingang van 1 januari 2009 in werking voor gemeenten. In het najaar van 2008 wordt een voorstel gedaan over de mogelijkheden van beide instrumenten en wat de gevolgen zijn in- dien één van beide instrumenten wordt ingezet. De financiële aspecten komen daarbij te- vens aan bod. Er kan overigens voor gekozen worden geen van beide instrumenten in te zetten.

22 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Coffeeshopbeleid
Over de stand van zaken met betrekking tot de evaluatie van het coffeeshopbeleid wordt de raad voor het zomerreces (schriftelijk) geïnformeerd.

Sociale veiligheid
De verschillende onderwerpen in het kader van sociale veiligheid hebben betrekking op ver- schillende andere programma's.
Spijbelaar
In het kader van het sociale veiligheidsbeleid is de gemeente Hoorn op 1 januari 2007 ge- start met een pilotproject HALT-afdoening als een middel om het ongeoorloofd schoolver- zuim terug te dringen. Met dit lik-op-stuk beleid hopen de gemeente en haar partners On- derwijs, Justitie en Bureau Halt dat er een preventieve werking van uitgaat. Er mag geen sprake zijn van een zorgproblematiek rondom een leerling en er mag niet eer- der contact zijn geweest met bureau HALT. Wanneer hier sprake van is, gaat de jongere een ander (zorg)traject in.
Het pilotproject Halt-afdoening is tussentijds geëvalueerd. De resultaten zijn positief. Van de aangemelde spijbelaars heeft 73% na een waarschuwingsbrief van de leerplicht hun ge- drag gecorrigeerd, ze spijbelen niet meer. Tegen anderen is een verkort proces verbaal op- gemaakt en doorgestuurd naar Halt of zijn in behandeling bij de leerplicht. Gelet op de bovengenoemde resultaten in de gemeente Hoorn wil het Openbaar Ministerie dit project als instrument opnemen in het convenant die zij dit jaar wil afsluiten met de ge- meenten en betrokken partijen zoals de Raad voor Kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg, politie en Bureau Halt.

Probleemgezinnen
In het kader van de rijksimpuls opvoedingsondersteuning is vanaf november 2005 tot en met 31 december 2007 het project Helpende Handen in de gemeente Hoorn uitgevoerd. De doelstelling van het project is de begeleiding bieden aan de gezinnen met meervoudige pro- blematiek zodat zij zo snel mogelijk in staat zijn zelfstandig en/of met inschakeling van de reguliere hulpverlening hun huishouding te runnen en condities te creëren voor een gezonde ontwikkeling van hun kinderen.
De ervaringen tot nu toe met dit project zijn positief. Zowel het onderwijsveld, welzijns- voorzieningen als leerplichtambtenaren zijn erg te spreken over de behaalde resultaten tot nu toe. Zij zien duidelijke verbeteringen in de situaties van kinderen.

In het kader van het sociale veiligheidsbeleid heeft de gemeenteraad in 2007 besloten om dit project per 1 januari 2008 in het reguliere aanbod op te nemen. Voor 2007 en 2008 heeft de provincie toegezegd tweederde van de projectkosten op zich nemen, mits de ge- meente haar huidige inzet handhaaft. Het is op dit moment nog onduidelijk of de provincie haar bijdrage na 2008 voortzet. De provincie heeft laten weten dat zij hierover in de loop van 2008 meer duidelijkheid geeft.

Zorgondersteuning
In 2007 is een extra inzet gepleegd ter versterking van de zorgstructuur in het voortgezet onderwijs. De samenwerking tussen de hulpverlening en het onderwijs heeft in dit kader extra impuls gekregen. Hiervoor heeft het college namens de regiogemeenten op 20 de- cember 2007 een convenant voor drie jaar met het Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs, Bureau Jeugdzorg en de GGD-Hollands Noorden getekend. De resultaten over het eerste halfjaar zijn positief. In het najaar 2008 wordt het project tussentijds geëvalu- eerd.

Jongeren: alcohol, drugs en suïcide
In overleg met alle 9 gemeenten in West-Friesland wordt via de voorbereidende werkgroep Preventie, Hulpverlening en Bewustwording beoogt te komen tot een één regionaal plan van aanpak voor de jeugd ('De West-Frisse Jeugd') op het gebied van alcohol en drugs in relatie tot psychische gezondheid. Het plan van aanpak richt zich op jongeren in de leeftijd van 10 tot 23 jaar op de deelgebieden preventie/bewustwording, signalering, zorg/opvang.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 23

In de loop van 2008 worden de volgende activiteiten verder ontwikkeld: preventieactivitei- ten op basisscholen voor kinderen en ouders, preventieactiviteiten voor leerlingen uit de 2e klassen van het voortgezet onderwijs en hun ouders, voorlichting over stress e.d. voor de leerlingen van de 1e klassen van het voortgezet onderwijs, ontwikkeling van de training `le- ren signaleren' voor intermediairs als docenten, mentoren, jongerenwerkers, huisartsen en maatschappelijk werkers.

Operationele organisatie brandweer
De borging van de operationele organisatie van de Brandweer vraagt om een nieuw organi- satieplan. Daarbij wordt rekening gehouden met het voldoen aan geldende normtijden voor opkomst bij brand of hulpverlening en rekening gehouden met het afnemen van de be- schikbaarheid van vrijwilligers.
Het plan wordt in 2008 aan de raad voorgelegd. Het gaat daarbij om een organisatieplan met verschillende kazernevarianten waaruit keuze gemaakt dient te worden met de daarbij behorende personele en financiële middelen en rekening houdende met onze lokale- en re- gionale verplichtingen met betrekking tot de brandweerzorg. De kosten van maatregelen zijn afhankelijk van de uiteindelijke bestuurlijke keuze.

Programma 2: Verkeer, vervoer en waterstaat

Beheer fysieke leefomgeving
Voor het beheer van de fysieke leefomgeving in Hoorn is de raad op 18 december 2007 akkoord gegaan met de instelling van de "reserve fysieke leefomgeving". Het doel van deze reserve is te voorzien in dekking van de kosten van nog niet structureel geregelde onder- houdsmaatregelen met betrekking tot verhardingen, civiele kunstwerken en de leefomge- ving. De gemeente ontwikkelt zich van groei- naar beheergemeente. Om het beheer in goe- de banen te leiden zijn (en worden) beheerplannen voor de diverse onderdelen in de open- bare ruimte opgesteld. Hieruit blijkt hoeveel middelen structureel nodig zijn om het voorzie- ningenniveau op peil te houden. In de tussenliggende periode zijn investeringen noodzake- lijk, mede ten behoeve van het wegwerken van onderhoudsachterstanden in woonwijken. Momenteel wordt een overzicht opgesteld van noodzakelijke investeringen voor de komen- de tijd. In de loop van 2008 wordt dit overzicht gepresenteerd.

Westfrisiaweg
Het Regioakkoord is door alle betrokken partijen akkoord bevonden, de Staten heeft op 17 maart besloten. De MIRT-aanvraag (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Trans- port), benodigd voor de essentiële rijkssubsidie, wordt aangeboden aan de minister waarna de Realisatieovereenkomst met alle partijen wordt opgesteld. In deze overeenkomst staan alle detailafspraken vermeld waaronder de exacte verkeersmaatregelen en de wijze van fi- nanciering. Verwachting is dat eind 2010 wordt gestart met realisatie. Het gedeelte A7- Markerwaardweg wordt als eerste aangepakt.

Fietsnota/beleid
Het huidige fietsbeleid staat in de vigerende nota genaamd `Veiliger Fietsen'. Deze nota da- teert uit 2002 en de voorgestelde maatregelen zijn grotendeels uitgevoerd. In 2008 ver- schijnt een nieuwe fietsnota, zodat ook in de komende jaren volop ingezet kan worden op maatregelen voor de fiets. Het nieuwe beleid zet in hoofdlijnen het huidige beleid voort. Wel wijzigen de accenten door nieuwe inzichten op een aantal onderdelen. Belangrijkste verschil in het nieuwe beleid is dat bij de inventarisatie de bevolking uitvoerig wordt be- trokken.

Westerdijk
Herstrating: de herinrichting Westerdijk (deel tussen de "schouwburgen") wordt in 2008 uitgevoerd.
Wandelpromenade: De voorbereiding van het project "Wandelpromenade Westerdijk" is in de planning naar achteren geschoven. Dit in relatie tot de werkzaamheden op de locatie

24 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Oude Schouwburg en de Vale Hen. Op dit moment is er geen nieuwe planning. In de lijst met ruimtevragers wordt financieel ook geen rekening meer gehouden met dit onderwerp.

Verkeersplan binnenstad
In de eerste helft van 2008 is het concept Verkeerplan Binnenstad aan belanghebbenden voorgelegd. Daarna wordt deze input in het plan verwerkt en wordt de definitieve versie aan de gemeenteraad voorgelegd.

Parkeerbeleid
Zoals opgenomen in de raadsbrief over verkeers- en parkeerbeleid 2008 ­ 2010 wordt in 2009 een beleidsnota over parkeerbeleid aan de raad voorgelegd. Daarin wordt opgenomen het kaderstellend beleid voor parkeren in de hele gemeente, voor handhaving, beheer en fi- nancieel beleid.

Programma 3: Economische zaken

Strategische marketing en toerisme
In 2007 is Hoorn 650 jaar stadsrechten groots gevierd met diverse nieuwe evenementen. De raad heeft uitgesproken dat een groot aantal evenementen uit 2007 de moeite waard zijn om verder ontwikkeld te worden en heeft hiervoor budget vrijgemaakt. Dit budget is verdeeld over een aantal van deze evenementen, waarbij tevens is gekeken naar de uit- bouw van bestaande evenementen en de mogelijke verdere ontwikkelingen na 2008 als gevolg van de invoering van de reclamebelasting. Met de diverse organisaties zijn of wor- den nadere afspraken gemaakt waardoor wordt gekomen tot opnieuw een aantrekkelijk jaar voor zowel de bewoners als de bezoekers van Hoorn. Als uitvoering van het Strategisch Marketing Plan is dit voorjaar gekozen voor een nieuw logo, verbonden met de door de raad gekozen slogan "Hoorn moet je voelen". Over het gebruik en de toepassing van het logo door de daarvoor bedoelde doelgroepen wordt druk overleg gepleegd.
Ook samenwerking met de regio krijgt specifieke aandacht in klein regionaal verband met Enkhuizen en Medemblik en in groot regionaal gebied op de schaal van het Ontwikkelings- bedrijf Noord-Holland Noord. Zeker voor de internationale promotie en productontwikkeling is dit van groot belang. Met Amsterdam Cruise Port wordt uitvoering gegeven aan het ontwikkelen van nieuwe producten (zoals vaarroutes over binnenwater) in Noord-Holland met als doel de bezoeker langer in de regio te houden.

Bedrijventerreinen (revitalisering en ontwikkeling) Revitalisering Hoorn 80
De revitalisering van Hoorn 80 vindt voornamelijk plaats in 2008 en 2009.

Revitalisering De Oude Veiling
De revitalisering van De Oude Veiling was oorspronkelijk gepland in de periode 2007 t/m 2009. De revitalisering van Hoorn 80 heeft echter de inzet van meer menskracht gevraagd dan was gedacht. Hierdoor is het starten van de revitalisering van De Oude Veiling een jaar opgeschoven. De revitalisering staat nu gepland voor de periode tweede helft 2008 t/m 2010. In 2008/2009 wordt er een masterplan opgesteld. Op basis hiervan wordt in 2009 een subsidieaanvraag ingediend bij de provincie.

Ontwikkeling `t Zevenhuis
In 2008 is een groot aantal onderzoeken uitgevoerd om tot ontwikkeling van 't Zevenhuis (Westfrisia Noord) te komen. Deze onderzoeken betreffen: samenwerkingsvormen met het ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord en een Projectontwikkelaar; de afstemming (ty- pologie bedrijven en fasering ontwikkeling) met bedrijventerrein Jaagweg; de gevolgen van de per 1 juli 2008 in werking getreden Grondexploitatiewet; de gevolgen van de tracékeuze voor de Westfrisiaweg; een marktanalyse van de kwantitatieve en kwalitatieve vraag. Daarnaast is toestemming verkregen van de provincie om versneld over te gaan tot ont- wikkeling van `t Zevenhuis en is er een stedenbouwkundig ontwerp gemaakt voor het be-

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 25

drijventerrein. Op basis van genoemde onderzoeken worden eind 2008 een aantal strategi- sche besluiten genomen die in 2009 verder worden uitgewerkt. Het streven is er op gericht om in 2010 tot uitgifte te komen.

Stimuleringsfonds/invoering reclamebelasting Over de invoering van reclamebelasting is in de eerste helft van 2008 intensief overlegd met Hoornse bedrijfsleven. Dit heeft geleid tot het opstellen van een conceptconvenant. De verwachting is dat hierover nog voor de zomerperiode definitieve overstemming bereikt kan worden. Vervolgens kan het invoeringstraject gestart worden, gericht op invoering per 1 januari 2009.

Horecabeleid
In maart van dit jaar is het eerste deel van de horecanota, Hoorn gastvrij, in procedure ge- bracht. In de raadsvergadering van mei is het stuk vrijgegeven voor inspraak. Het inspraak- verslag en het uiteindelijke voorstel worden dit najaar verwacht. Vanwege de nauwe in- houdelijke samenhang wordt deze procedure gelijk doorlopen met het voorontwerp voor het nieuwe bestemmingsplan binnenstad en met de nota Gebruik openbare ruimte binnen- stad.

Programma 4: Onderwijs

Integraal Huisvestingsplan
De gezamenlijke inspanning van betrokken scholen en gemeente om te komen tot een IHP- VO is mislukt. Vervolgens is door beide schoolbesturen nog een poging ondernomen door middel van het indienen van een huisvestingsplan op hoofdlijnen. Vanuit de behoefte aan een actieve gemeentelijke regierol is besloten de mogelijkheden te onderzoeken voor een door de gemeente op te stellen operationeel IHP voor het VO. Plannen van de scholen worden aan zo'n vast te stellen operationeel IHP getoetst, binnen de door de raad vastge- stelde kaders.

Nieuwe Steen 11
Het nieuwe schoolgebouw is in de loop van januari jl. in gebruik genomen door de locatie Copernicus van het Atlas College. Begin 2008 is gestart met de werkzaamheden voor de nieuwe sporthal. Deze gemeentelijke hal krijgt voornamelijk een functie voor het gymnas- tiekonderwijs voor het VO, maar zal buiten schooltijd ook kunnen worden gebruikt door sportverenigingen. Volgens de planning wordt de sporthal 1 oktober a.s. opgeleverd, zodat de Copernicus er bij het begin van het komende binnenseizoen gebruik van kan maken. Tenslotte wordt er aandacht besteed aan de inrichting van het buitenterrein. Door alle sloop- en nieuwbouwwerkzaamheden heeft het terrein het zwaar te verduren gehad. Bo- vendien wijkt de nieuwe indeling van het terrein, met schoolgebouw en sporthal, behoorlijk af van de oude indeling. Een werkgroep, waarin het onderwijs en de gemeente is verte- genwoordigd, komt met voorstellen.

Programma 5: Cultuur en recreatie

Museumstoomtram
Begin 2008 heeft een extern onderzoek plaatsgevonden bij de Museumstoomtram Hoorn- Medemblik. Begin april hebben de raden van de gemeenten Medemblik en Hoorn besloten te kiezen voor scenario 3 uit het onderzoeksrapport. Dit scenario houdt in dat een eenmali- ge bijdrage wordt geleverd in 2008 voor de verbetering van de vermogenspositie van de Museumstoomtram en samen met bestuurders van de andere Westfriese gemeenten bij de Provincie Noord-Holland aan te dringen op een eenmalige bijdrage van de provincie aan de vermogenspositie van de Museumstoomtram. Enkhuizen heeft hier niet mee ingestemd. Hierdoor is voor de raad van Hoorn een nieuwe situatie ontstaan die tot heroverweging van het eerdere besluit moet leiden. Essentieel voor de raad van Hoorn is dat de trein ondertus- sen wel rijdende wordt gehouden. Besloten is om gezamenlijk met Medemblik op te trekken en op korte termijn een kwartiermaker te benoemen die onder andere opdracht krijgt een

26 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

bedrijfsplan te maken. Tot dat moment wordt de Museumstoomtram met hulp van de ge- meente Hoorn rijdende gehouden, waarbij alleen de hoogstnoodzakelijke betalingen worden vergoed. Deze vergoedingen, net als het aandeel van Hoorn in de vergoeding voor de kwar- tiermaker, worden uit de gereserveerde subsidie aan de Museumstoomtram voor 2008 be- taald. Zodra het bedrijfsplan klaar is, wordt er een nieuw voorstel aan de raad voorgelegd. Begin 2008 heeft een extern onderzoek plaatsgevonden bij de Museumstoomtram Hoorn- Medemblik.

Evaluatie nota Kunst & Cultuur
De uitvoering van de Nota Kunst en Cultuur 2006 - 2010 heeft vertraging opgelopen door - deels onvoorziene - tijdrovende en urgente onderwerpen zoals de Museumstoomtram, de Blauwe Schuit en verzelfstandiging van Schouwburg Het Park. De evaluatie van de nota vindt in 2008 plaats.

Sportvisie
Op grond van een initiatiefvoorstel uit de raad werkt de Sportraad aan een sportvisie voor Hoorn. Daarin wordt aandacht besteed aan de beleidsterreinen breedtesport, jeugdsport, schoolsport, sportstimulering, sportopbouwwerk, sportaccommodatiebeleid etc. In de eer- ste helft van dit jaar wordt de visie aangeboden aan de raad.

Beweegmanagement
In 2006 is gestart met het fasegewijs invoeren van beweegmanagement op alle basisscho- len in het openbaar en bijzonder onderwijs. Beweegmanagement richt zich op tegengaan van bewegingsarmoede en motorische achterstanden bij kinderen. Bovendien wordt het beweeggedrag van kinderen geregistreerd. Op dit moment hebben alle scholen in de wijken Grote Waal, Hoorn-Noord, Binnenstad en Kersenboogerd beweegmanagement. Vanaf augustus 2008 wordt beweegmanagement in- gevoerd in de resterende wijken Risdam, Zwaag, Blokker en Bangert en Oosterpolder.

Sportvoorzieningen
Vanaf 2006 heeft Hoorn een bijdrage van het Rijk ontvangen voor twee BOS arrangemen- ten voor jongeren. Het doel van de BOS is het wegnemen van de achterstanden van jeug- digen en het verminderen van de overlast. Belangrijke succesfactor is het samenwerkings- verband tussen Buurt, Onderwijs en Sport. Vanaf 2010 ontvangt de gemeente voor de uit- voering van de twee BOS projecten Multi Culti en Urban Life Style geen rijksbijdrage meer. In de ruimtevragers is dit onderwerp als p.m. opgenomen.

Blauwe Berg
Er wordt gewerkt aan de realisatie van de turborotonde in de Provinciale weg en de aanleg van de Westfriese Parkweg door het gebied van de Blauwe Berg. Onderhandelingen vinden plaats over de exploitatie van een hotel en een bioscoop. Naar verwachting worden deze op korte termijn afgerond.
De voorbereiding van het bestemmingsplan Blauwe Berg is in volle gang. Het structuur- ontwerp en de Programma's van Eisen zijn door de raad vastgesteld. Naar verwachting wordt nog dit jaar gestart met de 1e fase van de woningbouw. Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier heeft naar aanleiding van het steden- bouwkundige ontwerp geconstateerd dat er een tekort aan waterberging is in de Blauwe Berg. Het tekort wordt niet veroorzaakt door het project De Blauwe Berg maar door de ontwikkeling rond het Missiehuis, de realisatie van de IJsbaan, het woonwagencentrum en de schietbaan. De mogelijkheden om het watertekort te compenseren worden uitgewerkt in een rapport met daaraan gekoppeld een raming van de kosten.

Programma 6: Sociale voorzieningen en Maatschappelijke dienstverlening

Wet Maatschappelijke ondersteuning
De gemeente Hoorn heeft in 2006, via een verplichte bovenregionale Europese aanbeste- dingsprocedure met de 26 gemeenten in Noord Holland Noord, contracten getekend met

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 27

tien zorgaanbieders voor levering van hulp bij het huishouden. Deze contracten zijn afgeslo- ten voor een periode van twee jaar tot en met 31 december 2008 en de mogelijkheid om twee keer een jaar te verlengen onder gelijkblijvende voorwaarden. In 2008 wordt de leve- ring van hulp bij huishouden opnieuw Europees aanbesteed voor de periode 2009-2010. Voor de levering van hulpmiddelen Wmo heeft de gemeente Hoorn in 2003 via een Europe- se aanbestedingsprocedure met de negen Westfriese gemeenten een contract afgesloten met een externe partij. Dit contract loopt tot 31 december 2008. In 2008 wordt eveneens deze dienst Europees aanbesteed voor de periode 2009-2010.

De provincie Noord-Holland en de gemeenten van Noord-Holland Noord besteden per 15 december 2008 de OV-Taxi opnieuw aan. Het oorspronkelijke idee van de provincie om de aanbesteding te koppelen aan het busvervoer is op aandringen van de gemeenten losgela- ten. OV-Taxi en busvervoer worden nu apart aanbesteed, waarbij de duur van de concessie voor de OV-Taxi 4 jaar is.
Belangrijkste wijzigingen voor de passagier: voorrijdtijdstip en de OV-Taxi rijdt tot de laats- te trein rijden.
Voor de gemeenten zijn de belangrijkste wijzigingen: meer invloed tijdens de concessieperi- ode en bonus - malus wordt verrekend met alle opdrachtgevers. Voorheen werd dit alleen met Alkmaar en de provincie verrekend. De gemeente Hoorn, Alkmaar en de provincie Noord-Holland nemen standaard deel aan de overleggen met de vervoerder, de overige ge- meenten kunnen indien gewenst aanschuiven.

Daarnaast wordt in 2008 het WMO beleidsplan in de praktijk ingevoerd.

Het uitgangspunt van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is dat iedere burger volwaardig deel kan nemen aan de maatschappij. Het stimuleren en ondersteunen van het vrijwilligerswerk is daarom een belangrijke taak. Het welslagen van het idee achter de Wmo hangt voor een niet onbelangrijk deel af van de vitaliteit van het vrijwilligerswerk en de mantelzorg. De gemeente wil hierin haar verantwoordelijkheid nemen door op dit terrein be- leid te ontwikkelen.

Prestatieveld 4 Wmo spreekt van "het ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligers". Mantelzorgers en vrijwilligers worden in de Wmo in één adem genoemd. Het vrijwilligers- werk en mantelzorg worden als twee aparte beleidsterreinen gezien, ook al raken beide el- kaar waar het gaat om de inzet van vrijwilligers bij de praktische ondersteuning van man- telzorgers.

In 2008 komt zowel een beleidsplan op het gebied van vrijwilligerswerk als op het gebied van mantelzorg(ondersteuning) gereed. Belangrijke uitgangspunten hierbij zijn het voorko- men van overlap tussen de organisaties en het afstemmen van activiteiten en werkzaam- heden. Om daarmee een goed werkend geheel op zowel het gebied van vrijwilligerswerk als mantelzorg te creëren, met duidelijkheid over rol, verantwoordelijkheid en werkzaamhe- den van de verschillende organisaties.
In 2008 worden prestatie-afspraken gemaakt met organisaties en instellingen die zich be- geven op het terrein van vrijwilligersbeleid en/of mantelzorgbeleid. Daarbij worden de mo- gelijkheden tot samenwerking of samengaan meegenomen.

Huiselijk Geweld
Met alle partijen die betrokken zijn bij het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld worden de afspraken vastgelegd in een convenant. Tevens wordt de samenwerking geïntensiveerd met het oog op de te verwachten invoering van de Wet huisverbod dader per september 2008. Voorbereiding op de invoering van deze nieuwe wet wordt bovenregionaal opgepakt. Hoorn doet actief mee aan de landelijke publiekscampagne ter bewustwording van huiselijk geweld en het bekend maken van het Advies en Steunpunt Huiselijk geweld.

28 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Dak en thuislozen
In 2008 worden concrete plannen gemaakt voor de voorziening voor chronisch verslaaf- den. Hiervoor is een projectgroep met betrokken partijen opgericht. Dit valt financieel ge- zien niet onder gemeentelijke verantwoordelijkheid. Met het oog op de locatie in de ge- meente Hoorn en de plaats die deze voorziening inneemt in het hele scala aan voorzienin- gen voor dak- en thuislozen en verslaafden is de gemeente nauw betrokken bij de ontwik- keling. Gezien de doelgroep draagt de gemeente Hoorn zorg voor een communicatieplan voor deze voorziening.
Met de nieuwe directeur van DNO, de uitvoerende organisatie, wordt de voorbereiding van de reorganisatie van de crisisopvang en realisatie van het sociaal pension concreet opge- pakt.
Intermaris Hoeksteen is in beide ontwikkelingen een belangrijke partner van de gemeente.

Wet Werk en Bijstand
Ook voor de komende jaren blijft economische zelfstandigheid door middel van betaald werk het hoogste doel voor klanten die een beroep doen op de Wet Werk en Bijstand. Als het niet lukt om iemand aan het werk te helpen, wordt gekeken hoe inwoners van Hoorn het best kunnen participeren. Iedereen heeft immers kwaliteiten die van pas komen in de samenleving.

Het toeleiden naar werk is steeds meer iets wat de gemeente doet in samenwerking met CWI en UWV. In het gebouw voor Werk en Inkomen werken de ketenpartners samen om zoveel mogelijk mensen aan het werk te helpen. Deze samenwerking wordt steeds inten- siever. Voor 2008 is er een gezamenlijk beleidsplan opgesteld en er is een start gemaakt met een pilot voor een Toonkamer. Dit is een geïntegreerd dienstverleningsconcept waarbij de klant werkzoekende en de klantwerkgever binnen de keten Werk & Inkomen één aan- spreekpunt krijgen. In een gezamenlijke frontoffice, waarin zowel medewerkers van de ge- meente als van het CWI en UWV werken, worden de werkprocessen zo op elkaar afge- stemd dat het aantal overdrachtsmomenten beperkt blijft. Eén uniforme werkwijze (geen onderscheid naar uitkeringstype WW, WIA/WAO, WWB, NUG'er) waarbij zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van elkaars netwerken en elkaars re-integratie-instrumenten.

Door het dalende aantal cliënten in de bijstand wordt de bijstand weer de voorziening voor mensen die ongeacht conjunctuur niet zelfstandig in hun onderhoud kunnen voorzien. Het is duidelijk dat een groot deel van de mensen die een beroep doen op de WWB niet meer regulier aan het werk kan. Daarvoor hebben zij te veel belemmeringen. Dus om met deze cliënten aan de slag te gaan is geen economische kwestie, maar een morele.

Zorg voor de burgers staat hoog in het vaandel, zodat op grond daarvan zoveel mogelijk mensen betrokken moeten worden bij de samenleving. Het maakt daarbij niet uit of het om re-integratie gaat, sociale activering, inburgering, zorg of integratie. Participatie in de breedste zin van het woord is het uitgangspunt voor de komende periode. Niet alleen regu- lier werk, werken in een beschermde omgeving (sociale werkvoorziening) of vrijwilligers- werk is participatie. Via het Sport- en Cultuurfonds wordt ook deelname aan sport, culture- le voorzieningen en schoolreisjes of toegang tot het internet gestimuleerd. Daarnaast is schuldhulpverlening een belangrijk instrument om problemen te voorkomen of mensen voor sociale uitsluiting te behoeden.

Het gaat er om ook moeilijke doelgroepen te bereiken door actief voorlichting te geven over beschikbare voorzieningen. `Eropaf' te werken naar mensen die niet meteen hun eigen hulpvraag kunnen stellen. Dit gaat verder dan alleen inkomensondersteuning, maar is ook het begeleiden naar de juiste instanties of projecten. Particuliere initiatieven (zoals Stichting Leergeld en het Jeugdsportfonds) zijn daarbij een mooie aanvulling op hetgeen de gemeen- te te bieden heeft. Ook samenwerking en afstemming in een sociale wijkaanpak kan bijdra- gen om meer doelgroepen te bereiken.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 29

Ook inburgering moet in het brede kader van participatie worden gezien. Inburgering is meer dan alleen het leren van de taal. Het is slechts de eerste stap op weg naar integratie. Deelname aan de samenleving in welke vorm dan ook staat centraal tijdens de duale inbur- geringstrajecten. Hierdoor worden zowel oud- als nieuwkomers gestimuleerd om bij voor- keur aan het werk te gaan of op een andere wijze actief deel te nemen aan onze samenle- ving.

Welzijnsvoorzieningen
Het jongerencentrum in wijkcentrum Grote Waal voldoet niet meer aan de eisen. Daarom wordt overlegd met betrokken organisaties over knelpunten en oplossingen. Hierover komt medio 2008 meer duidelijkheid.
IntermarisHoeksteen gaat het zaagtanddeel van het TSH-complex verbouwen, zodat daar een nieuw wijkcentrum gerealiseerd kan worden. Boven het zaagtanddeel worden wonin- gen gebouwd, zodat het nog enkele jaren duurt voordat het nieuwe wijkcentrum daadwer- kelijk in gebruik kan worden genomen.
In 2008 wordt een proef gestart met de ingebruikname van de bovenzaal van café Het Gouden Hoofd in Blokker als Jeugd- en Jongerenactiviteitencentrum (JAC) Blokker. Dit gaat dan om de doordeweekse dagen vanaf maandagmorgen tot en met donderdagavond.

Programma 7: Volksgezondheid en Milieu

Milieu- en klimaatbeleid
Op 7 november 2007 is ter gelegenheid van de vaststelling van de Programmabegroting 2008 raadsbreed een motie aangenomen op het gebied van klimaatbeleid. Ter uitvoering van deze motie heeft het college een traject voor de ontwikkeling van een klimaatvisie op- gesteld. Het traject voorziet in een brede betrokkenheid van de raadscommissie, het colle- ge, ambtelijke organisatie en externe partijen. In de klimaatvisie wordt vastgelegd welke ambities Hoorn heeft en wat Hoorn daarvoor wil doen. Naar verwachting resulteert dit in de opdracht aan het college om vervolgens een uitvoeringsplan vast te stellen. De financiële gevolgen van de keuze van de ambities zijn bij de vaststelling van de visie nog niet (volledig) duidelijk. Om die reden is dit onderwerp opgenomen als ruimtevrager met een p.m.-raming.

Ontwikkeling nieuwe begraafplaats
Eind december 2007 heeft de gemeente Drechterland ingestemd met verdere planuitwer- king onder de voorwaarden dat een verkeersonderzoek en een planschadeonderzoek wordt verricht. Verwacht wordt dat medio 2008 de resultaten hiervan bekend worden. Deze re- sultaten worden teruggekoppeld naar de gemeenteraden van Hoorn en Drechterland. Indien de resultaten niet leiden tot uitstel/afstel wordt vervolgens gestart met de RO-procedure die zeker tot eind 2008 doorloopt. Ter wille van de snelheid loopt daaraan parallel het voorbereidingstraject (fase 1). Dit omvat het maken van tekeningen, het opstellen van een bestek voor het grondwerk en het maken van een kostenraming. Op daarvoor geschikte momenten worden de belanghebbenden ingelicht en eventueel bij het ontwerp betrokken. Het ontwerp wordt getoetst door een extern bureau. Zodra de RO-procedure is doorlopen en de planvorming gereed is, kan gestart worden met de aanbesteding en gunningprocedu- re. Dit gebeurt niet eerder dan 2009 waardoor de uiteindelijke ingebruikname van de be- graafplaats niet eerder dan in 2012 kan plaatsvinden.

GGD Hollands Noorden
In 2008 vindt per kwartaal een schriftelijke rapportage plaats aan de raad over ontwikke- lingen met betrekking tot de realisatie van de voorwaarden en/of andere relevante ontwik- kelingen rond de GGD. Deze rapportages zijn in de eerste maand na afloop van het kwar- taal gereed.
Het bewaken van en het sturen op het spoedig realiseren van de gestelde fusievoorwaar- den wordt gecontinueerd in 2008. Met de kwartaalrapportages worden deze effecten zichtbaar gemaakt.

30 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Programma 8: Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting

Structuurvisie
Op grond van de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening, die in 2008 in werking treedt, worden gemeenten verplicht tot het opstellen van een ruimtelijke structuurvisie. Op dit moment is nog niet tot in detail bekend aan welke vereisten een dergelijke structuurvisie moet voldoen. Ambtelijk zijn de voorbereidingen gestart om in eerste instantie te komen tot een strategische ruimtelijke visie, voortbouwend op de Stadsvisie en uitgaande van het concept 'future proof'. In een later stadium - als de exacte vereisten bekend zijn - kan de visie relatief eenvoudig worden doorontwikkeld naar een ruimtelijke structuurvisie voor het gehele grondgebied van de gemeente Hoorn.

Woningbouwontwikkeling
Op grond van de demografische ontwikkeling en de uitkomsten van het Woningbehoefte- onderzoek 2007 (WBO) is besloten om de woningbouwplanning over de periode 2009 ­ 2015 vast te stellen op een gemiddelde van 560 woningen per jaar. Ter voorkoming van overproductie is het gewenst om de woningbouwplanning in relatie tot de marktontwikke- lingen regelmatig te monitoren en zonodig bij te stellen. Uitgangspunt daarbij blijft het reali- seren van de geplande ontwikkeling in Bangert en Oosterpolder. De afgelopen jaren is de druk op de woningmarkt verminderd en is de zogenaamde aanbodmarkt omgevormd tot een vragersmarkt. Dit betekent dat de kwaliteit van het aanbod en het imago van Hoorn als woonstad steeds belangrijker wordt. In overleg met de ontwikkelaars wordt met voorstel- len gekomen om de aantrekkelijkheid en de diversiteit van het woningaanbod te vergroten.

Ontwikkeling Bangert en Oosterpolder
Bestemmingsplan Bangert en Oosterpolder
Op 28 mei 2008 heeft de Raad van State uitspraak gedaan in het beroep dat met name MEGA had ingesteld tegen de goedkeuring door gedeputeerde staten van het bestem- mingsplan Bangert en Oosterpolder. In overwegende mate zijn de bezwaren van MEGA on- gegrond verklaard. Slechts het gedeelte van globaal 150 meter rondom het LPG-station aan de Westerblokker is buiten goedkeuring gehouden. Dit gebied zit in de allerlaatste fase van ontwikkeling van Bangert en Oosterpolder en raakt de verdere ontwikkeling van Bangert en Oosterpolder slechts in zeer beperkte mate. Ter zitting (3 december) was door de gemeen- te al erkend dat de milieucontouren rond het vulpunt en het reservoir niet helemaal goed op de kaart waren gezet. Dat heeft geleid tot vernietiging van dit onderdeel (het gebied binnen de contouren) van het GS-besluit. Voor al het overige, inclusief het MER, is de gemeente in het gelijk gesteld. Met deze definitieve uitspraak is voor het grootste gedeelte een eind ge- komen aan de onzekerheid rond het bestemmingsplan.

Bangert en Oosterpolder fase Ia
Op een enkele gemeentelijke kavel na zijn alle woningen opgeleverd. De groenaanleg is in uitvoering en de afwerking van De Strip wordt later dit jaar in uitvoering genomen. Met uit- zondering van het groen, wordt het gebied in begin 2008 formeel in beheer overgedragen aan Stadsbeheer.

Bangert en Oosterpolder fase 1b
De bouw van in totaal 108 woningen door Bouwfonds en Pre-Bo-West is in volle gang. De eerste woningen worden in maart al opgeleverd. Het woonrijp maken is in uitvoering ge- nomen. Er is tevens gestart met de bouw van de eerste woningen op de gemeentelijke ka- vels. De uitgifte van de tweede serie gemeentelijke kavels loopt nog.

Bangert en Oosterpolder, fase 2
Voor deze fase staat de realisatie van ca. 600 woningen tussen de Westfrisiaweg en de Dorpsstraat op het programma. Het bouwrijp maken is vrijwel afgerond. In juli 2007 is ge- start met de bouw van ongeveer 100 woningen en in november is gestart met de bouw van circa 150 woningen.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 31

Bangert en Oosterpolder, fase 3, semi-permanente voorzieningen Hier staat het realiseren van een tijdelijke school en supermarkt op het programma. Voor de school is bouwvergunning verleend. In maart wordt gestart met de bouw, die in juli 2008 voltooid moet zijn. Voor de supermarkt is ook een bouwvergunning verleend. De verwach- ting is dat de school in september 2008 open gaat.

Bangert en Oosterpolder, fase 3
Hier staat het realiseren van commerciële- (o.a. winkels, kinderopvang, gezondheidscen- trum) en non-commerciële (zoals scholen, sporthal, buurthuis) voorzieningen op het pro- gramma.
Boven een deel van de commerciële voorzieningen moeten circa 100 appartementen wor- den gebouwd. De conceptverkaveling moet in het tweede kwartaal van 2008 vertaald zijn naar een definitieve verkaveling. Medio dit jaar kan dan worden gestart met het ontwerp van de bebouwing.

Bangert en Oosterpolder, fase 4
In deze fase staat de realisatie van circa 850 woningen op het programma. Rond 1 april moet de verkaveling hiervoor worden vastgesteld en kan er verder worden gegaan met het opstellen van een uitwerkingsplan in het kader van de WRO. Ook kan er dan worden ge- start met het ontwikkelen van de eerste 180 woningen. Afhankelijk van de voortgang van de verwervingen kan dit aantal nog toenemen tot het gewenste aantal van circa 350 wo- ningen.

Bangert en Oosterpolder, fase 5
In deze fase staat de realisatie van circa 870 woningen op het programma. Het verkave- lingsplan moet op hoofdlijnen uitgewerkt worden.

Bangert en Oosterpolder Stappenplan Verkeer Het onderzoek naar de verkeerskundige consequenties van de gefaseerde realisering van Bangert en Oosterpolder en naar maatregelen om knelpunten te voorkomen is afgerond. Het rapport wordt medio 2008 voor behandeling in uw raad vrijgegeven.

Bangert en Oosterpolder: welzijnsvoorzieningen Begin 2008 is een start gemaakt met de bouw van het semi-permanente schoolcomplex. Met ingang van het nieuwe schooljaar moet het nieuwe gebouw in gebruik worden geno- men door de twee basisscholen, die in deze nieuwe wijk worden gevestigd. Daarnaast wordt in het complex ook een kinderdagverblijf (dagopvang en BSO) en een peuterspeelzaal gevestigd.

Bestemmingsplan binnenstad
Het opstellen van een nieuw bestemmingsplan voor de binnenstad heeft al langere tijd ho- ge prioriteit, maar vergt een langer traject dan de bestemmingsplannen voor de "buiten- stad". Omdat de bijzondere positie van de binnenstad om afgewogen en samenhangende beleidskeuzes vraagt, heeft de gemeenteraad allereerst op 20 juni 2006 de belangrijkste uitgangspunten voor het opstellen van het bestemmingsplan vastgesteld in de "Kadernota bestemmingsplan Hoorn-Binnenstad". Op basis van die uitgangspunten is het bestem- mingsplan verder uitgewerkt in de vorm van een voorontwerp. Het is de bedoeling dat dit voorontwerp op 20 mei 2008 aan de raad wordt voorgelegd. Aansluitend wordt het voor- ontwerp vrijgegeven voor overleg en inspraak. Na de inspraak- en overlegronde wordt het definitieve ontwerp van het bestemmingsplan opgesteld. Volgens de planning vindt de ter- visielegging van het ontwerp eind 2008 / begin 2009 plaats en de vaststelling en inwer- kingtreding medio 2009.

Het gemeentelijk beleid is erop gericht dat de binnenstad een sterkere positie krijgt binnen de Hoornse en regionale economie. Een aantrekkelijk winkelmilieu in een historische omge- ving is de troef van de Hoornse binnenstad. Bewoners van Hoorn en omstreken en toeris- ten komen vooral naar de binnenstad om er te winkelen.

32 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

De versterking kan gestalte krijgen door de detailhandel en de horeca in de binnenstad meer dan tot nu toe de ruimte te bieden voor een gezonde marktontwikkeling en daardoor kwaliteitsverbetering. Grotere winkels, kleine speciaalzaken en een marktgericht horeca- aanbod moeten in de binnenstad een eigen plaats kunnen vinden. Het behouden en vergro- ten van de aantrekkingskracht van de havens van Hoorn is een constant punt van aan- dacht. Tegelijk mag het woonklimaat in de binnenstad niet onder deze economische ver- sterking lijden.

Erfpacht
Zoals bekend vindt voor De Huesmolen de eerste grondwaarde- en canonaanpassing plaats. Mede vanwege de commotie die hierdoor is ontstaan besloot de gemeenteraad in de vergadering van 12 december 2006 dat er een fundamentele discussie moet plaatsvin- den over het al dan niet continueren van het tot dan toe vigerend erfpachtbeleid. In de vergadering van 8 mei 2007 heeft de gemeenteraad van Hoorn besloten om het erf- pachtstelsel los te laten en in het kader van het gronduitgiftebeleid verkoop van grond als generieke uitgiftevorm te hanteren. Op basis van deze besluitvorming is het overleg met al- le betrokken partijen in De Huesmolen hervat, wat heeft geresulteerd in een nieuwe taxatie van de grondwaarde van De Huesmolen. In de vergadering van 13 februari 2008 heeft het college ingestemd met de taxatieresultaten. Over de beleidsvoorstellen heeft een mening- vormende discussie plaatsgehad in de Algemene Raadscommissie van 1 april 2008. Naar aanleiding hiervan is in de vergadering van 20 mei 2008 besloten om aan de erfpachters in de Huesmolen een eenmalige tegemoetkoming te verstrekken in de vorm van een kwijt- schelding van de canon voor het jaar 2007. Voorts wordt voorgesteld om de canonop- brengst voor het jaar 2008, geraamd op 198.000, ten gunste te brengen van de Alge- mene Bedrijfsreserve van Grondzaken.
Ook vindt er wederom nader overleg plaats met betrokken partijen in de Huesmolen. De verwachting is dat aan de erfpachters in De Huesmolen in juni 2008 een nieuw aanbod kan worden gedaan. Daarnaast is de boekwaarde van erfpachtgronden met veertien verkochte percelen in het boekjaar gemuteerd. De boekwaarde van de erfpachtgronden met een jaar- lijkse canon bedraagt per 31 december 2007 1,3 mln.

Sociale wijkaanpak
De gemeenteraad heeft op 7 november 2007 bij de behandeling van de begroting 2008 unaniem een motie aangenomen over sociale wijkaanpak. Daarbij heeft de raad aangegeven dat de sociale wijkaanpak "niet ten koste dient te gaan van de fysieke wijkaanpak, maar hierop als aanvulling dient te functioneren." Op 19 maart is in een themabijeenkomst van de raadscommissie dit onderwerp besproken. Vastgesteld is dat de uitvoering van het sociale wijkbeheer, waaronder huisbezoek en de multidisciplinaire aanpak van problemen, moet worden uitgevoerd binnen de bestaande budgetten en structuren van wijkgericht werken.

Wijksteunpunten
Bij het realiseren van wijksteunpunten wordt vooral ingezet op het creëren van voorzienin- gen die een waardevolle aanvulling zijn op het bestaande aanbod van welzijn- en zorgvoor- zieningen. Dit betekent dat ongewenste concurrentie en overlap tussen bestaande en nieuwe zorg- en welzijnsaanbod voorkomen dient te worden. Het aanbod moet zo goed mogelijk afgestemd worden op de behoeften van de burgers. Door het uitvoeren van een gemeentebreed onderzoek ontstaat inzicht in de bestaande zorg- welzijnsactiviteiten, zoals aanwezig in alle Hoornse wijken en de (sport-) accommodaties van waaruit deze plaatsvin- den. Met de uitkomsten van het onderzoek wordt vervolgens verder invulling gegeven aan de wijkgerichte aanpak gericht op de voorzieningen voor zorg en welzijn. Uitgangspunt daarbij is het voorzieningenaanbod (op wijkniveau) beter aan te laten sluiten bij de (toe- komstige) behoefte van de bevolking.

Oostereiland
Het haalbaarheidsonderzoek is afgerond en door uw raad goedgekeurd. Het restauratieplan is opgesteld en als onderlegger voor een aanvraag voor een restauratiesubsidie gebruikt.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 33

Van de rijksdienst voor archeologie, cultuurlandschap en monumenten is medio mei een subsidie van 2,9 mln ontvangen.
Het Oostereiland is van het Rijk gekocht. Gewerkt wordt aan het opstellen van een pro- gramma van eisen. Er moet nog besloten worden over de wijze van verdere planontwikke- ling en welke partij of partijen daarbij betrokken worden.

Jachthaven Schelphoek
Medio 2008 wordt daadwerkelijk gestart met de werkzaamheden en de planning is dat in het voorjaar 2010 de haven wordt opgeleverd. Voor de waterwoningen is een nieuwe in- vulling gevonden in de vorm van een hotel en extra schiphuizen. De nieuwe invulling heeft geleid tot een planaanpassing waarbij het dierenasiel op de huidige locatie wordt gehand- haafd. Nadat een nieuwe invulling is gevonden voor de waterwoningen is de afwikkeling opgepakt van tegen het ontwerpbestemmingsplan ingediende zienswijzen. Vooruitlopend op de afronding hiervan is de procedure ex artikel 19 lid WRO voor de haven exclusief wa- terwoningen gestart en afgerond met het verlenen van de vrijstelling. Daarnaast zijn de an- dere benodigde vergunningen verkregen. Ook is er overeenstemming met Domeinen over de aankoop van het benodigde Markermeerwater.

Stationsgebied/Vale Hen/Pelmolenpad (buitenstad) De opgave waar de gemeente voor staat is het opstellen van een ontwikkelvisie voor Bui- tenstad. Dit wordt concreet gemaakt door het op termijn vaststellen van een nieuwe Struc- tuurvisie in 2010. Bij dit alles wordt de uitkomst van de studie door de Task Force Ruim- tewinst van de provincie nadrukkelijk betrokken. Het is noodzakelijk dat mede naar aanlei- ding van de genoemde studie strategische keuzes worden gemaakt ten aanzien van lopen- de projecten in het gebied.

Geluidsscherm Bobeldijkerweg
Voor het woonwagencentrum Bobeldijkerweg, dat zeer dicht op de snelweg ligt, wordt een geluidsscherm langs de A7 aangelegd. Voor een scherm van 450 m lengte heeft de raad een krediet van 950.000 beschikbaar gesteld. Gedurende het voorbereidings- en aanbe- stedingsproces is de regelgeving aangepast. De nieuwe regelgeving leidt er toe dat het scherm 560 m lang dient te worden.

34 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008


5. Ruimtevragers

De ruimtevragers uit de begroting 2008 zijn geactualiseerd (toelichting en bedrag) en aan- gevuld met nieuwe ruimtevragers. Benadrukt wordt dat de bedragen van de ruimtevragers indicatief zijn. Pas via een afzonderlijk voorstel aan college en raad wordt het budget daadwerkelijk beschikbaar gesteld.
5.1. Ruimtevragers uit de Programmabegroting 2008 Deze ruimtevragers stonden ook al vermeld in de begroting 2008 en deze zijn nu geactuali- seerd voor wat betreft de toelichting en / of het bedrag.

PROGRAMMA 0

2008 2009 2010 2011

Jongerengemeenteraad 8.000 8.000 8.000 8.000 De Jongerenraad blijkt niet te functioneren. Een jongerengemeenteraad kan van belang zijn om de jonge- ren te interesseren voor de werking van het politieke en bestuurlijk functioneren van de gemeente. Actualisatie:
In overleg met het onderwijsveld wordt aangesloten bij de bestaande overlegstructuur van de scholen voor Voortgezet Onderwijs. De mogelijkheid om een afzonderlijke jongerengemeenteraad, vergelijkbaar met de kindergemeenteraad, te organiseren wordt hierin meegenomen. Draagvlak bij jongeren en scholen zijn van invloed op dit initiatief. In 2008 wordt de raad nader geïnformeerd over de uitwerking van dit ini- tiatief.

PROGRAMMA 1

2008 2009 2010 2011

Sociaal Veiligheidsbeleid 150.000 150.000 150.000 Sociale veiligheid in het kader van leefbaarheid van de openbare ruimte en de wijken. Plan is in uitvoering en wordt in 2008 geëvalueerd.

Toezicht en handhaving in de openbare ruimte 62.229 125.778 118.148 181.478 Er is een toenemende behoefte aan toezicht in de openbare ruimte, bijvoorbeeld in de controle op alco- holgebruik (door minderjarigen), zomer- en parktoezicht, vandalisme etc. Daarom moet het toezicht en handhaving in de openbare ruimte worden verbeterd en geïntensiveerd. Actualisatie:
Voor de actualisatie wordt verwezen naar het afzonderlijke raadsvoorstel dat in mei of juni aan de raad wordt voorgelegd. Daaruit blijkt dat aanvullende middelen noodzakelijk zijn, maar door een verhoging van het aantal toezichthouders en verhoging van de kwaliteit/bevoegdheden. Een deel van de kosten wordt gedekt door een verhoging van de tarieven van afvalstoffenheffing.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 35

2008 2009 2010 2011

Maatregelen operationeel organisatieplan 500.000+pm 500.000+pm 500.000+pm Brandweer
De borging van de operationele organisatie van de Brandweer (blijven voldoen aan geldende normtij- den voor opkomst bij brand of hulpverlening en rekening houden met het afnemen van de beschik- baarheid van vrijwilligers) vraagt om een nieuw organisatieplan. Actualisatie
Het plan komt in 2008 naar de raad. Het gaat daarbij om een organisatieplan met verschillende kazer- nevarianten. Daaruit dient de meest optimale keuze gemaakt te worden, met de daarbij behorende personele en financiële middelen en rekening houdend met onze lokale- en regionale verplichtingen m.b.t. de brandweerzorg. De kosten van maatregelen kunnen oplopen binnen een bepaalde band- breedte, afhankelijk van de uiteindelijke bestuurlijke keuze.

Invoering bestuurlijke boete p.m. p.m. p.m. p.m. Na invoering van de wet is eerst een principiële discussie nodig in de raad over wel of niet invoeren in Hoorn, over de kaders en over de financiële consequenties van invoeren. Behalve de bestuurlijke boete is ook het instrument "bestuurlijke strafbeschikking" in ontwikkeling. Wegens vele onzekerheden zijn de kosten of inkomsten niet te voorspellen.

PROGRAMMA 2

2008 2009 2010 2011

Vervanging houten bruggen p.m. p.m. Bij de jaarrekening 2006 heeft de raad besloten om 1 mln beschikbaar te stellen voor het onderhoud aan de houten bruggen. Volgens het beheer- en onderhoudsplan zijn daarnaast in 2010 t/m 2012 aanvullende budgetten nodig voor vervanging. De vervanging wordt via de investeringen in deze Ka- dernota ook gedekt door de reserve houten bruggen. Daardoor staat deze reserve onder druk en is het saldo waarschijnlijk in de toekomst onvoldoende. Mogelijk dat de reserve fysieke leefomgeving een al- ternatieve dekking kan zijn. Zo niet, dan resteert het begrotingsresultaat. Daarom staat deze ruimte- vrager nu als p.m. opgenomen.

Maatregelen verkeersplan binnenstad 26.500 26.500 Aan de nota Verkeer en Parkeren zit een uitvoeringsplan. Omdat er over dit plan nog geen politieke besluitvorming heeft plaatsgevonden worden de afzonderlijke projecten niet benoemd. Actualisatie:
Momenteel wordt hard gewerkt aan het Verkeerplan Binnenstad. Naar verwachting vindt in de loop van 2008 besluitvorming in de gemeenteraad plaats. Op basis van het voorlopige uitvoeringsplan zijn de bedragen (kapitaallasten) geactualiseerd. In totaal gaat het om een krediet van 300.000, af- schrijving in 20 jaar.

Maatregelen bedienend verkeer binnenstad 7.650 7.650 Actualisatie:
Stedelijke distributie is de levensader van winkels, bedrijven, instellingen en bouwlocaties in Hoorn. Tegelijkertijd zorgt het vrachtverkeer, dat deze distributie uitvoert, voor de nodige overlast voor be- zoekers en bewoners van het centrum. Deze overlast bestaat uit geluidshinder, trillingshinder, proble- men met de doorstroming, verkeersonveiligheid en schades aan bestrating. Een maatregel die enerzijds tegemoet komt aan de noodzaak van stedelijke distributie en anderzijds de genoemde vormen van hin- der oplost is er niet. Het betekent dat gekozen moet worden voor een maatregel die alle belangen het beste dient. In de nota Bedienend Verkeer wordt ingegaan op de verschillende vormen van hinder als gevolg van het bedienende verkeer. Er wordt beschreven hoe groot de geschetste problemen zijn en welke oplossingrichtingen mogelijk zijn. Uiteindelijk worden de verschillende oplossingsrichtingen af- gewogen en wordt er een pakket aan maatregelen voorgesteld. In het vierde kwartaal 2008 volgt een notitie aan de raad. Op basis van het concept plan zijn de bedragen geactualiseerd. Het gaat om een krediet van 90.000 in 2009.

36 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

2008 2009 2010 2011

Verkeermaatregelen basisscholen 40.500 40.500 Actualisatie:
In de loop van 2007 zijn de verkeerssituaties van alle schoollocaties geïnventariseerd. Vervolgens is er geënquêteerd onder leerlingen en (verkeers)ouders. Ook zijn de brengmomenten per locatie in de och- tend in beeld gebracht. Dit alles heeft geresulteerd in een rapportage waarover de gemeenteraad eind 2007 is geïnformeerd. In december 2007 zijn de resultaten aan de directies en verkeerouders van de scholen gepresenteerd.
Op 6 november 2007 is het college akkoord gegaan met de uit het rapport "Verkeersveiligheid rondom basisscholen" voortvloeiende maatregelen. Op 6 december 2007 heeft de wethouder tijdens de informatiebijeenkomst over dit rapport toegezegd om nogmaals met de schooldirecties in gesprek te gaan over eventuele aanvullende maatregelen. Deze gesprekken hebben plaatsgevonden en hieruit is bij elke school een aantal aanvullende maatregelen naar voren gekomen. Niet alle schooldirecties wensten een gesprek of hebben gereageerd op de uitnodiging voor een gesprek. In 2008 staat bij de investeringen een bedrag van 175.000 geraamd. Het uitvoeringsplan loopt door tot 2010 en aanvul- lend is er nog een bedrag van 268.850 nodig.

Fietsenstalling Kersenboogerd 17.000 17.000 Medio 2008 wordt er gestart met het uitwerken van de mogelijkheden om te komen tot een bewaakte fietsenstalling bij station Kersenboogerd. De verwachting is dat begin 2009 een voorstel aan de ge- meenteraad wordt voorgelegd. Mogelijke uitgaven vinden dan in 2009 plaats. Wandelpromenade Westerdijk 0 0 0 De voorbereiding en uitvoering van het project "Wandelboulevard Westerdijk" is in de planning naar achter geschoven. Oorzaak ligt in de werkzaamheden op de locatie Oude Schouwburg en de Vale Hen. Op dit moment valt nog geen nieuwe planning aan te geven.

PROGRAMMA 3

2008 2009 2010 2011

Revitalisering bedrijventerrein De Oude Veiling 40.000. p.m. p.m. Actualisatie:
De revitalisering van De Oude Veiling was oorspronkelijk gepland in de periode 2007 t/m 2009. De revitalisering van Hoorn 80 heeft echter meer inzet van menskracht gevraagd dan was gedacht. Hier- door is het starten van de revitalisering van De Oude Veiling een jaar opgeschoven. De revitalisering staat nu gepland voor de periode 2008 t/m 2010. In 2008/2009 wordt er een masterplan opgesteld. Op basis hiervan wordt in 2009 een subsidieaanvraag ingediend bij de provincie.

Bijdrage ontwikkelingsmaatschappij NHN 103.338 103.338 103.338 Vanaf 2009 vervalt de dekking van de bijdrage aan het ontwikkelingsbedrijf van 101.000 en is structurele dekking nodig. De bijdrage voor de bedrijfsregio kan nog tot en met 2011 uit de reserve Acquisitie en promotie worden betaald. Vanaf 2012 is dus aanvullend 36.000 nodig. Actualisatie:
De bijdrage voor het Ontwikkelingsbedrijf is in de begroting opgenomen voor 100.426. Hierover wordt een index van 2,9% berekend.

PROGRAMMA 4

2008 2009 2010 2011

Maatregelen uit nieuwe verordening leerlin- 60.000 60.000 60.000 60.000 genvervoer
In juli 2007 heeft de raad de nieuwe verordening Leerlingenvervoer vastgesteld. Op basis van wet- en regelgeving en een stijging van leerlingen in het leerlingenvervoer in de afgelopen drie jaar, wordt re- kening gehouden met een verhoging van de kosten. In april a.s. vindt overleg plaats met de scholen. Op basis van dit overleg worden mogelijke vervolgac- ties ondernomen.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 37

2008 2009 2010 2011

Maatregelen Lokaal Onderwijsbeleid 38.750 58.000 58.000 58.000 Dit betreft projecten die door tijdelijke middelen zijn gedekt en bij voortzetting van beleid door de ge- meente zelf gedragen moeten worden. Het gaat dan onder andere om zorgondersteuning primair on- derwijs, mentorenproject, brede school/ ouderbetrokkenheid /segregatie, aansluiting onderwijsar- beidsmarkt, doorlopende leerlijnen.
Actualisatie:
In het tweede kwartaal 2008 worden zowel de kadernota jeugd als de Lokaal Educatieve Agenda (LEA) aan de raad ter besluitvorming aangeboden, waarin een onderbouwing wordt gegeven van de benodigde middelen. De Maatregelen Lokaal Onderwijsbeleid, gericht op onder andere steunpunt op- voeding en begeleiding multi-probleemgezinnen, maken integraal onderdeel uit van deze beleidsdocu- menten. Voor meer informatie wordt verwezen naar het afzonderlijke raadsvoorstel.

Verzelfstandiging bestuur OVO p.m. p.m. p.m. p.m. Actualisatie:
De verzelfstandiging per 1 januari 2008 van het bestuur OVO is niet gehaald. De huisvestingsproble- matiek Copernicus, n.a.v. de vondst van asbest, in combinatie met het mislukken van het IHP zijn hierop van invloed geweest. Van de zijde van het Atlas College is in maart 2008 bericht ontvangen dat de wens voor het verzelfstandigen van het bestuur weer actueel is. Verwacht mag worden dat in de komende maanden een officieel verzoek tot verzelfstandiging wordt ingediend.

PROGRAMMA 5

2008 2009 2010 2011

Sportvisie p.m. p.m. p.m. p.m. Nota is in voorbereiding. Pas na behandeling van de nota in 2008 zijn de financiële consequenties dui- delijk.

Capaciteitsproblemen Voetbalcomplexen
2009 Always Forward
2009 Zwaluwen 88.000 174.000 2010 Blokkers
2010 Hvv Hollandia
Door het verschuiven van de pilot aanleg 2 kunstgrasvelden bij Westfriezen naar 2008, schuift ook de jaarlijkse aanleg van 1 kunstgrasveld per jaar vanaf 2008 door naar 2009. Dit betekent dat er in 2009 rekening gehouden moet worden met de aanleg van 2 kunstgras voetbalvelden. Er volgen voorstellen over de training en wedstrijdcapaciteit van voetbalverenigingen. Op basis hiervan worden ook voor- stellen gedaan om vanaf 2009 tenminste 1 kunstgrasvoetbalveld per jaar aan te leggen. Actualisatie:
De verenigingen waarbij de aanleg voor 2010 gepland staat, hebben de mogelijkheid om dit via voor- financiering in 2009 te laten plaatsvinden. De aanbesteding dit jaar bij de sv Westfriezen is aanleiding om de kapitaallasten voor de nog aan te leggen velden te verhogen met 7.000 per veld. De investe- ring is exclusief BTW. In verband met aangepast activabeleid beginnen de kapitaallasten pas in 2010.

Verplaatsing hockeyclub HMHC (Westfriese 200.745 200.745 Hockeyclub)
Actualisatie:
Aveco de Bondt doet onderzoek naar de haalbaarheid en kosten van een nieuw hockeycomplex, waar- in ook de Risdam Zebra's met een handbalveld gehuisvest zijn. Uitgaande van een accommodatie voor alleen de handbal en de hockey worden de kosten geraamd op 3.345.750 excl. BTW. De kosten voor de verhuizing van de handbal beïnvloeden het geheel minimaal. De kapitaallasten zijn hierop aan- gepast, ervan uitgaande dat de accommodatie BTW belast geëxploiteerd wordt. In verband met aan- gepast activabeleid beginnen de kapitaallasten pas in 2010.

Maatregelen nota monumentenzorg p.m. p.m. p.m. p.m. Op rijksniveau wordt gewerkt aan een algemene maatregel van bestuur, vooruitlopend op de wijziging van de Monumentenwet 1988 waarbij een aantal bevoegdheden op vooral het gebied van de advise- ring gedecentraliseerd wordt naar de gemeenten. De consequenties hiervan zijn nog niet te overzien.

38 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

2008 2009 2010 2011

De Nota Monumentenzorg wordt daarom in 2008 opgesteld.

Archeologienota p.m. p.m. p.m. Actualisatie:
Nieuwe wetgeving is van kracht geworden als implementatie van het Europese Verdrag van Malta. Uitwerking voor Hoorn is vastgelegd in de Archeologienota. Momenteel worden de mogelijkheden tot een gemeenschappelijke archeologische dienst onderzocht. Na 1,5 jaar volgt er een evaluatie en zijn de daadwerkelijke consequenties bekend.

Nieuwe budget- en prestatieafspraken CVKV 30.000 30.000 30.000 30.000 De Blauwe Schuit
Op basis van een extern onderzoek wordt besloten over een verhoging van de gemeentelijke bijdrage om de voortdurende exploitatiezorgen van de Blauwe Schuit op te lossen. In juli 2007 is incidenteel al 30.000 (en 100.000 ten laste van de Algemene reserve) beschikbaar gesteld. De uitkomst van een extern onderzoek wijst op de noodzaak om ook voor 2008 e.v. de gemeentelijke bijdrage te verhogen met 30.000 om de financiële problemen bij de Blauwe Schuit het hoofd te kunnen bieden.

Indoor BMX/Skate baan/Urban Lifestyle p.m. p.m. p.m. p.m. sporten
Begin 2007 zijn er door een groep jongeren plannen gepresenteerd voor een indoor BMX ­ Skate baan. Tevens is door de vereniging "Streetsports" een schriftelijk verzoek binnen gekomen met een gelijkluidende vraag. In een samenwerkingsverband tussen beide aanvragers, jongerenwerk van stich- ting Netwerk en de gemeente Hoorn worden de mogelijkheden onderzocht. Actualisatie:
Er zijn diverse locaties onderzocht, de Karthal, locatie Connexion, het bedrijvenpand Hoorn80 van de tijdelijk onderkomen Copernicus en de Philips panden. Geen van deze panden zijn beschikbaar voor de invulling als indoor locatie.

Toeristische en/of culturele initiatieven 50.000 50.000 50.000 50.000 Om de succesvolle evenementen in het kader van Hoorn 650 een structureel karakter te geven zijn aanvullende middelen nodig. Daarnaast is mogelijk een extra bijdrage aan het Weekend Kunst en Cul- tuur nodig in verband met het wegvallen van provinciale subsidie. Actualisatie:
Hierover wordt in 2008 een raadsvoorstel ingediend. Zie hiervoor ook raadsbesluit 08.08740.

BOS Buurt Onderwijs Sport p.m. p.m. De Gemeente Hoorn is voor het slagen van het BOS-project een belangrijke partij. De gemeente ont- vangt voor drie BOS projecten een rijksbijdrage. Vanaf 2010 ontvangt de gemeente voor de uitvoering van de twee BOS projecten Multi Culti en Urban Life Style geen rijksbijdrage meer en vanaf 2011 niet meer voor het BOS project `Samen actief in de wijk'. Om vanaf 2010 de projecten volledig te conti- nueren zijn aanvullende middelen noodzakelijk.

Bomenbeleidsplan p.m. p.m. p.m. Actualisatie:
Er komt een goed onderbouwd bomenbeleidsplan in de gemeente Hoorn dat ons groen waarborgt en duidelijkheid verschaft over de status en het benodigde onderhoud van het groen. Middelen zijn moge- lijk nodig voor opstellen van het plan en de implementatie van het beleid. In 2009 wordt gestart met het opstellen van een bomenbeleidsplan.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 39

PROGRAMMA 6

2008 2009 2010 2011

Voorziening dak- en thuislozen p.m. p.m. p.m. p.m. Actualisatie:
In 2008 worden de voorbereidingen voor de reorganisatie van de crisisopvang in combinatie met de realisatie van een sociaal pension voortgezet. Belangrijke partner bij deze ontwikkeling is DNO. Bij DNO is in 2007 sprake geweest van een wijziging in de directie, die van invloed is geweest op de voortgang van het tot stand brengen van een gecombineerde crisisopvang met sociaal pension. Het oorspronkelijke streven, beide voorzieningen operationeel per medio 2008, moet worden bijgesteld naar later in 2008. De kans bestaat dat Hoorn hier financieel in bij moet dragen.

Buddyprojecten 4.500 Het Regionaal Dienstencentrum West-Friesland heeft coachings- en buddyprojecten. Voor het bekend maken van het aanbod gericht op jongeren, het inpassen in de organisatie, training van jonge buddy's en het bieden van voldoende begeleiding is eenmalig een bedrag nodig. Actualisatie:
In 2008 wordt het lotgenotencontact voor jongeren voortgezet, gericht op rouwverwerking. Met het Regionaal Dienstencentrum West-Friesland wordt in het 2e kwartaal 2008 nader invulling gegeven aan de uitvoering van coachings- en buddyproject voor jongeren.

Kadernota Jeugd en gezin 453.212 516.962 419.589 Actualisatie:
In het raadprogramma 2006-2010 is opgenomen om in deze raadsperiode een Kadernota Jeugdbeleid vast te stellen. Op dit moment wordt deze kadernota voorbereid. Een onderdeel van deze kadernota is het uitwerken van het concept Centra voor Jeugd en Gezin. Dit is onderdeel van het bestuursakkoord tussen de VNG en het rijk. Vooruitlopend hierop wordt gewerkt aan de inbedding van de bestaande steunpunten opvoeding, als onderdeel van het Centrum voor Jeugd en Gezin. De Kadernota Jeugdbeleid wordt in 2008 ter besluitvorming aangeboden aan de raad. In het gemeen- tefonds is vanaf 2008 een bedrag van 100.000 oplopend naar 425.000 in 2011 opgenomen voor de ontwikkeling van de CJG. Zie verder afzonderlijk raadsvoorstel in de raad van juni.

ID beleid externe organisaties 250.000 250.000 250.000 De uitgangspunten voor het ID-beleid vanaf 2009 zijn gewijzigd. In het kort komt het erop neer dat de subsidie voor ID-functies wordt afgebouwd. Bij een aantal ID-functies bij vooral gesubsidieerde instel- lingen geldt dat deze van groot belang zijn bij de uitvoering van gemeentelijk beleid en het instand- houden van het voorzieningenniveau in de gemeente.

Voorlichtingslessen jongeren 9.000 p.m. p.m. p.m. Uit onderzoek is gebleken dat jongeren steeds meer schulden hebben. Om schulden te voorkomen is voorlichting nodig. In 2006 is gestart met het aanbieden van voorlichtingslessen aan alle middelbare scholen in Hoorn. De voorlichtingslessen voor het schooljaar 2007-2008 zijn gefinancierd vanuit de Tijdelijke subsidieregeling schuldhulpverlening 2006. Er wordt een voorstel voorbereid om de schuld- hulpverlening weer in eigen beheer uit te voeren. De kosten van de voorlichtingslessen worden daarin meegenomen. Dit onderwerp wordt meegenomen in de evaluatie van de schuldhulpverlening. Voorstel wordt 3e kwartaal 2008 verwacht.

Project Bo Futuro 70.000 70.000 70.000 Dit project richt zich op de doelgroepen Antillianen en Arubanen. Daarbij wordt ingezet op het toelei- den naar werk en scholing. Daarnaast gaat het om het vergroten van maatschappelijke dienstverlening en sociaal cultureel werk, alsmede het signaleren van problemen en verwijzen naar voorzieningen en hulpverlenende instanties. Het project wordt uitgevoerd door het AMW. Begin 2009 wordt de evalua- tie van het project Bo Futuro voorgelegd aan de raad.

40 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

PROGRAMMA 7

2008 2009 2010 2011

Lokaal gezondheidsbeleid p.m. p.m. p.m. p.m. De nota Lokaal Gezondheidsbeleid wordt in het 2e kwartaal 2008 aan de raad ter besluitvorming aan- geboden. Eén van de onderwerpen in deze nota is het alcoholgebruik door jongeren.

Nieuwe begraafplaats 180.000 Bijstelling Kadernota
Eind december 2007 heeft de gemeente Drechterland ingestemd met verdere planuitwerking onder de voorwaarden dat een verkeersonderzoek en een planschadeonderzoek wordt verricht. Verwacht wordt dat medio 2008 de resultaten hiervan bekend worden. Deze resultaten worden teruggekoppeld naar de gemeenteraden van Hoorn en Drechterland. Indien de resultaten niet leiden tot uitstel/afstel wordt vervolgens gestart met de RO-procedure die zeker tot eind 2008 doorloopt. Parallel daaraan loopt het voorbereidingstraject (fase 1), dit omvat het maken van tekeningen, het opstellen van een bestek voor het grondwerk en het maken van een kostenraming. Op daarvoor geschikte momenten worden de be- langhebbenden ingelicht c.q. bij het ontwerp betrokken. Zodra de RO-procedure is doorlopen kan ge- start worden met de aanbesteding en gunningprocedure. Dit gebeurt niet eerder dan 2009, waardoor de uiteindelijke ingebruikname van de begraafplaats niet eerder dan in 2012 kan plaatsvinden.

PROGRAMMA 8

2008 2009 2010 2011

Voetgangersbrug spooremplacement
Actualisatie:
De raming van de kapitaallasten van de voetgangersbrug komt te vervallen. Op dit moment wordt ge- werkt aan een nieuw voorstel voor het stationsplein.

Omgevingsvergunning (vanaf 2009) p.m. p.m. p.m. Op 1 januari 2009 wordt naar verwachting de Omgevingsvergunning ingevoerd. Op dit moment wor- den hiertoe de nodige organisatorische voorbereidingen getroffen. Belangrijke elementen rond de Om- gevingsvergunning zijn de mogelijkheid tot aanvragen via internet en het zogenaamde `casemanage- ment'. Voor beide onderwerpen is een investering in de automatisering noodzakelijk. Aangezien hier door leveranciers nog aan wordt gewerkt, valt nog geen concrete specificatie van de kosten te geven. Het is verstandig ook rekening te houden met andere implementatiekosten, zoals voorlichtingsmateri- aal, trainingen, etc. Mogelijk dat gemeenten voor de implementatiekosten worden gecompenseerd door het Rijk.

Startersleningen 7.000 14.000 21.000 De regeling is gericht op het in financiële zin helpen van koopstarters met lage inkomens. Vanwege het revolverende karakter van de regeling komt jaarlijks een bedrag retour dat opnieuw kan worden ingezet ten behoeve van koopstarters met relatief lage inkomens, zonder dat sprake is van extra rente- lasten. Voor 2009 e.v. is aanvullende financiering nodig. Uitgaande van 200.000 per jaar wordt re- kening gehouden met 7.000 aan rentelasten.

Storting leefbaarheidsfonds 80.000 80.000 80.000 80.000 De komende 5 jaar gaat Intermaris gemiddeld 270 woningen per jaar verbeteren. Bij die woningen wordt ook de woonomgeving aangepakt. Bij een bedrag van 1.500 per woning voor de woonomge- ving, is er per jaar gemiddeld 405.000 nodig. Omdat zowel IntermarisHoeksteen als de gemeente storten, is per organisatie een verhoging met 80.000 naar 200.000 een mogelijkheid.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 41

5.2. Nieuwe onontkoombare ruimtevragers Dit zijn nieuwe ruimtevragers waarvan het college van mening is dat de lasten onontkoom- baar zijn.

PROGRAMMA 0

2008 2009 2010 2011

Verkiezingen 2009 0 75.000 0 0 De verkiezingen vinden plaats in 2009. De gemeente maakt naar alle waarschijnlijkheid extra kosten omdat er weer met het rode potlood gestemd moet worden Dat houdt ook in dat er een nieuwe inde- ling van stembureaus plaatsvindt en dat er extra personeel gevonden moet worden om de nieuwe stembureaus te bemensen. Ook dat gaat extra geld kosten. Vooralsnog is er voor de aanschaf van de hokjes zo'n 50.000 a 60.000 nodig en voor de overige zaken 25.000 extra. Hiervoor wordt geen compensatie door het rijk gegeven. Het bedrag van de stemhokjes is gebaseerd op een advertentie van een grote leverancier van stem- hokjes. De daarin genoemde prijs bedraagt ongeveer 400 per hokje. Hoorn heeft nu 35 stembu- reaus en daar zouden minimaal 3 hokjes in moeten komen. Wellicht wordt het aantal nog uitgebreid (Bangert en Oosterpolder) en daarom is uitgegaan van 120 hokjes. Bovendien moeten er stembussen worden aangeschaft en allerlei andere materialen. Tenslotte wordt de vergoeding van de stembureau- leden aangepast. Die moeten nog langer zitten of er worden extra personen benoemd. Overigens wordt de aankoop van de stembureaus waarschijnlijk Europees aanbesteed. Mogelijk dat de kosten daardoor dalen.

Klantcontact centrum pm pm pm De ontwikkeling van het Contactcenter Overheid is gestart. De overheid wil met het contactcenter de dienstverlening en informatievoorziening aan burgers verbeteren. De komende jaren wordt de telefonische ingang bij de gemeenten uitgebouwd tot een dienstverle- ningsconcept. Daarbij is het uitgangspunt dat contact met de overheid via verschillende kanalen mo- gelijk is. Van balie tot internet, op alle plekken is dezelfde informatie beschikbaar. De voorbereiding start de komende jaren om dit in 2015 gerealiseerd te hebben.

PROGRAMMA 1

2008 2009 2010 2011

Ontwikkelingen brandweerkazernes p.m. p.m. p.m. De blusgroep Zwaag is ondergebracht in een particulier pand aan de Dorpsstraat in Zwaag. Het pand voldoet in geen enkel opzicht aan de eisen die aan een brandweerkazerne worden gesteld. Enkele ja- ren geleden is door het bestuur al toegezegd dat er een nieuwe kazerne gebouwd wordt. Hangende de besluitvorming over de verbeterde borging van de operationele organisatie van de brandweer Hoorn is dit voornemen nog niet in een definitief besluit omgezet. Het repressieve dekkingsplan heeft aangetoond dat de nieuwbouw van een kazerne op de locatie Oude Veiling een positieve bijdrage levert in het verbeteren van de borging van de operationele or- ganisatie.
Een deel van de ruimte wordt gehuurd door de regionale brandweer voor het stallen van regionaal brandweermaterieel. Dit regionale materieel wordt bediend door het brandweerpersoneel van Hoorn. Indien er bij de nieuwbouw ruimte gecreëerd wordt voor de stalling van regiomaterieel dan betaalt de regio daarvoor aan de gemeente een huurprijs van 70 per m2 per jaar. De Veiligheidsregio verplicht zich in periodes van 5 jaar voor de afname van de stallingmogelijkheid. Als onze besluitvorming over nieuwbouw sneller verloopt dan de regionale besluitvorming, wordt er geen stallingmogelijkheid voor regionaal materieel gebouwd en worden de bouwkosten in mindering gebracht. De Veiligheidsregio heeft aangegeven ongeveer 360 m2 te willen huren, wat een huurinkomst van 25.000 betekent. Bovendien vervalt de door de brandweer betaalde huur aan Van der Laan voor de huidige locatie. Per jaar wordt een bedrag van 10.650 betaald. De bouw van deze brandweerkazerne kan los gezien worden van de besluitvorming over de borging van de operationele organisatie. Welk besluit er ook genomen wordt: er moet een nieuwe kazerne in de omgeving van de Oude Veiling gebouwd worden. Continuering van de huidige huisvesting van de brandweercollega's bij Van der Laan is ongewenst.

42 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

PROGRAMMA 2

2008 2009 2010 2011

Extra bijdrage Hoorn aan verbreding West- 121.500 192.000 192.000 frisiaweg
Dekking boventrendmatige verhoging OZB -121.500 -192.000 -192.000 (1,5% in 2009 en 0,85% in 2010)
Raadsbesluit 1.06 december 2007, structureel 250.000 beschikbaar gesteld, boven het reeds vanaf 2007 gereserveerde bedrag van 140.000 per jaar. Actualisatie:
Eind 2007 heeft de gemeenteraad ingestemd met het "Regioakkoord opwaardering Westfrisiaweg" en met de hieraan verbonden bijdrage van onze gemeente van 17.342.278. Tevens heeft de raad ingestemd met de aanvraag van het tekort zijnde 2.888.755 in de Kadernota 2008. Zie raadsbe- sluit 07.50622. Het college doet de raad een voorstel om het tekort te dekking door verhoging van de OZB.

St. Jozefschool te Blokker 300.000 300.000 Een deel van de aangevraagde voorzieningen vereist een spoedige oplossing. Het betreft ernstige wateroverlast in de kelder en een ernstige aantasting van boktor in de dakspanten en zoldervloer. Uit dossieronderzoek is gebleken dat de aantasting sinds begin negentiger jaren aanwezig is. Nader on- derzoek moet uitwijzen in welke mate de aantasting is gevorderd. In het gunstige geval kan met re- guliere bestrijding worden volstaan. Maar gelet op de periode waarin de aantasting aanwezig is, moet er rekening mee worden gehouden dat de dakconstructie en de zoldervloer of delen daarvan moeten worden vervangen. Momenteel vindt onderzoek plaats naar de totale kosten, inclusief kos- ten voor onderhoud van het schoolgebouw in de komende periode, waarna een bestuursadvies wordt gedaan over te nemen stappen en ook over een eventuele fasering van de lasten.

PROGRAMMA 5

2008 2009 2010 2011

Inrichting Buurthuis 0 0 p.m. p.m. Stichting Netwerk verplaatst haar buurthuisactiviteiten van De Schoor en 't Slot rond 2010 naar de TSH locatie. Het wijkcentrum wordt casco opgeleverd door IntermarisHoeksteen en de overige kos- ten moet de gemeente betalen. Zodra de verbouw van de TSH is gerealiseerd worden er kosten ge- maakt voor de inrichting van het buurthuis.

Investeringen Westfries Museum p.m. p.m. p.m. Het museum is momenteel bezig met het schrijven van een nieuw beleidsplan voor de periode 2009- 2012. Conform de afspraken is het beleidsplan in april 2008 gereed. Op basis van dit beleidsplan wordt in de loop van juni 2008 een onderbouwde en gespecificeerde investeringsaanvraag voor de jaren 2009-2012 ingediend. Hierover kan dan bij de behandeling van de begroting voor 2009 in het najaar een beslissing worden genomen. Bij het Westfries Museum is op veel fronten sprake van achterstallig onderhoud. Er zijn investeringen nodig om het museum aan de eisen van de tijd en het nieuw te kiezen profiel te kunnen laten voldoen.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 43

PROGRAMMA 6

2008 2009 2010 2011

Storting in reserve Welzijnsvoorzieningen B en O 370.000 370.000 370.000 Beheerder MFA, Netwerk B en O p.m. p.m. Subsidie activiteiten bibliotheek en school B en O 20.000 20.000 Om de reserve Welzijnsvoorzieningen Bangert en Oosterpolder op peil te brengen is een structurele ex- tra storting in de reserve nodig van 370.000. Dit bedrag is herberekend op basis van de in deze Ka- dernota opgenomen investeringen. Daarbij is ervan uitgegaan dat de commerciële sport en de BSO kostendekkend wordt gerealiseerd. De bibliotheek en de brede school zijn p.m. geraamd. Daarnaast moet rekening worden gehouden met extra lasten voor een beheerder van de MFA, voor activiteiten van Netwerk en voor subsidie voor activiteiten van de bibliotheek.

PROGRAMMA 7

2008 2009 2010 2011

Klimaatvisie 0 p.m. p.m. p.m. Op 7 november 2007 is ter gelegenheid van de vaststelling van de programmabegroting 2008 raads- breed een motie aangenomen inzake klimaatbeleid. Ter uitvoering van deze motie heeft het college een traject voor de ontwikkeling van een klimaatvisie opgesteld. Het traject voorziet in een brede be- trokkenheid van de raadscommissie, het college, ambtelijke organisatie en externe partijen. Resultaat van het proces moet zijn dat er in de raadsvergadering van 24 juni 2008 door de gemeenteraad een klimaatvisie wordt vastgesteld. In de klimaatvisie wordt vastgelegd welke ambities Hoorn heeft en wat Hoorn daarvoor wil doen. Naar verwachting zal dit resulteren in de opdracht aan het college om vervolgens een uitvoeringsplan vast te stellen. De financiële gevolgen van de keuze van de ambities zullen bij de vaststelling van de visie nog niet (volledig) duidelijk zijn. Om die reden is er bij dit onderdeel een p.m. post vermeld. Verwachting is dat er bij de behandeling van de begroting 2009 concrete voorstellen gedaan kunnen worden die samen- hangen met de uitvoering van de ambities van de klimaatvisie.

PROGRAMMA 8

2008 2009 2010 2011

Water Blauwe berg 150.000 Op dit moment wordt gewerkt aan de realisatie van de turborotonde in de Provincialeweg en de aan- leg van de Westfriese Parkweg door het gebied van de Blauwe Berg. Onderhandelingen vinden plaats over de exploitatie van een hotel en een bioscoop. Naar verwachting worden deze op korte termijn afgerond. De voorbereiding van het bestemmingsplan Blauwe Berg is in volle gang. Het structuur- ontwerp en de Programma's van Eisen zijn door de raad vastgesteld. Naar verwachting wordt nog dit jaar gestart met de 1e fase van de woningbouw. Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier heeft naar aanleiding van het stedenbouwkundi- ge ontwerp geconstateerd dat er een tekort aan waterberging is in de Blauwe Berg. Het tekort wordt niet veroorzaakt door het project De Blauwe Berg maar door de ontwikkeling rond het Missiehuis, de realisatie van de IJsbaan, het woonwagencentrum en de schietbaan. De mogelijkheden om het wa- tertekort te compenseren worden uitgewerkt in een rapport met daaraan gekoppeld een raming van de kosten. De kosten van de te kiezen oplossing zijn op dit moment nog niet bekend. Uitgaande van de duurste oplossing bedragen de kosten maximaal 150.000. Kosten zijn afhankelijk van de te kie- zen technische oplossing. Er wordt gestreefd naar een goedkopere oplossing, maar dat is afhankelijk van de vraag of deze optie mogelijk is.

44 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

5.3. Nieuwe ruimtevragers met keuzevrijheid

Dit zijn ruimtevragers waar het college van heeft beoordeeld dat sprake is van keuzevrij- heid. De raad wordt gevraagd zich over deze ruimtevragers uit te spreken en aan te geven of met deze ruimtevragers in de begroting rekening moet worden gehouden.

Programma 2

2008 2009 2010 2011

Fietspaden Liornestraat/ JD Pollstraat fase 1 p.m. p.m. p.m. Binnen Hoorn vervullen de Liornestraat en de J.D. Pollstraat een belangrijke functie voor zowel het au- toverkeer als het fietsverkeer. De inrichting van deze wegen is echter niet optimaal. Dit geldt vooral voor het fietsverkeer omdat er langs een groot deel van de Liornestraat en de J.D. Pollstraat geen vrij- liggende fietspaden aanwezig zijn. Voor de verkeersveiligheid en het comfort zijn vrijliggende fietspaden zeer wenselijk. Daarnaast verdienen de Liornestraat en de J.D. Pollstraat extra aandacht als het gaat om de inrichting, de verkeersveiligheid en de doorstroming voor het autoverkeer. De reconstructie vrijliggende fietspaden Liornestraat ­ J.D. Pollstraat is in verleden twee keer uitge- werkt (2000/2001 en 2006/2007). In het laatste geval heeft het project geen doorgang kunnen vinden in verband met het ontbreken van de financiële middelen. Op dit moment wordt gewerkt aan een nieuw voorstel waarin verschillende varianten worden vergeleken en een voorkeursvariant wordt aangedragen.

Ondergrondse huisvuilcontainers binnenstad p.m. p.m. 2009
Ten gevolge van ARBO-wetgeving mogen werknemers boven een bepaalde leeftijd een beperkt aantal kilos per dag tillen. Dat betekent dat voor het ophalen van de huisvuilzakken in de binnenstad door Hol- land Collect in (kostenverhogende) ploegendienst moet worden gewerkt. Er kan ook gezocht worden naar een andere wijze van inzameling waarbij een vorm van mechanisatie wordt doorgevoerd. Een alter- natief is bovengrondse inzamelcontainers maar dat is esthetisch gezien in de binnenstad onacceptabel. Door Holland Collect is een voorstel gedaan voor het inzamelen van huisvuil in ondergrondse containers. Er zijn, rekening houdende met loopafstanden, 83 locaties aangegeven. Alle locaties zijn in 2007 ver- kend. Er is gekeken naar de ondergrondse infrastructuur, verkeerskundige, archeologische en estheti- sche aspecten. Technisch gezien lijken er weinig problemen. Ook de globale kosten zijn bekend en er is een kostenverdeling opgesteld waarbij de gemeente de kos- ten draagt van de betonput, het straatwerk, esthetische aanpassingen en, waar nodig, verlegging van kabels en leidingen. Holland Collect draagt zorg voor aanschaf en plaatsing van de ondergrondse en bo- vengrondse voorzieningen. Holland Collect draagt 900.000 bij en de gemeente naar schatting bijna 600.000.
Er dient nog een economische afweging te worden gemaakt waaruit kan blijken dat handhaving van het huidige systeem toch voordeliger is ondanks een nog niet nader aan te geven stijging van het huisvuil- recht. Dit laatste wordt momenteel door Holland Collect berekend. Vervolgens wordt een overeenkomst opgesteld waarin meerjarige afspraken worden vastgelegd. Er wordt naar gestreefd in het 2e kwartaal 2008 een meningvormend voorstel aan de commissie/raad voor te leggen om te komen tot een principe-uitspraak. Indien het project doorgang vindt wordt, naast informatie aan de raad, uitvoerig met wijk- en buurtbewoners gesproken ter verkrijging van draagvlak. Uitvoering start dan in 2009.

Programma 8

2008 2009 2010 2011

Stationsgebied/ Vale Hen, Pelmo- p.m. p.m. p.m. lenpad (buitenstad)
De opgave waar de gemeente voor staat is het actualiseren en verder concretiseren van de Afd. SO structuurvisie Buitenstad. Hier wordt in 2008 mee gestart en dit resulteert in het voorjaar van Pfh. Van 2010 in een nieuwe structuurvisie. Bij dit alles wordt de uitkomst van de studie door de Task Es Force Ruimtewinst (TFR) van de provincie nadrukkelijk betrokken. De nieuw op te stellen structuurvisie geeft ruimtelijke kaders voor het stationsgebied en Pel- molenpad. Daarnaast biedt hij oplossingen voor de verkeers- en parkeerproblematiek binnen het gebied en in de directe omgeving daarvan. Op basis van de TFR-studie kan al worden vastgesteld dat deze oplossingen aanzienlijke investeringen vergen. Investeringen waarvan

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 45

2008 2009 2010 2011

verwacht mag worden dat ze slechts deels door de grondopbrengsten worden gedekt. Het oplossen deze verkeers- en parkeerproblematiek is van essentieel belang voor het goed func- tioneren van zowel het stationsgebied als de binnenstad. In dat licht verdient het aanbeveling hiervoor de komende jaren binnen de begroting structureel ruimte te reserveren.

46 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008


6. Investeringen
Het beleidskader dat voor de investeringen geldt, is opgenomen in de Nota Investerings- en Afschrijvingsbeleid 2007. Deze nota is in de raadsvergadering van 20 november 2007 vastgesteld door de gemeenteraad. De beleidsuitgangspunten ten aanzien van investerin- gen zijn in deze nota gewijzigd omdat:
· De voorspellende waarde van begroting en rekening ten aanzien van de kapitaallasten verbetering nodig had. De beheersbaarheid wordt vergroot door de verandering van het tijdstip waarop met afschrijven wordt begonnen. Vanaf 2007 geldt dat de kapitaallas- ten worden berekend in het jaar nadat de investering is gereed gemeld. Dus: een inves- tering in 2008 geeft pas lasten in 2009. · Het onderscheid tussen groot onderhoud en investeringen binnen het destijds geldende afschrijvingsbeleid onvoldoende was afgebakend. In de nieuwe nota is dat onderscheid beter afgebakend.
· Het onderscheid tussen bijzondere en vervangingsinvesteringen niet helder was. De bij- zondere investeringen zijn daarom afgeschaft, net als het beschikbare budget van 200.000 per jaar.

Gevolg van de nota is dat er een verschuiving van lasten plaatsvindt met incidentele voor- en nadelen. De voordelen ontstaan doordat kapitaallasten één jaar vooruitgeschoven wor- den. Nadelen ontstaan doordat extra moet worden afgeschreven, waardoor incidenteel een last "genomen moet worden". Een gevolg van het laatste nadeel is overigens wel dat de kapitaallasten van de investering wegvallen, wat een structureel positief effect voor de be- groting heeft.

De definities die zijn afgesproken over de verschillende investeringen zijn: · Vervangingsinvesteringen:
Dit zijn investeringen die zijn bedoeld ter vervanging van bestaande voorzieningen, zonder de oorspronkelijke hoedanigheid van de voorziening wezenlijk veranderen. Het nut van deze investeringen strekt zich uit over meer dan één jaar. · Nieuwe investeringen:
Dit zijn investeringen die een verandering, aanvulling of uitbreiding betekenen van een bestaande situatie of omgeving. Bijvoorbeeld de aanleg van een rotonde, een herinrich- ting van een winkelgebied of de bouw van een nieuwe school.

In de bijlagen bij deze Kadernota staan de nieuwe en vervangingsinvesteringen. De bedra- gen in de lijsten zijn bewust weggelaten om de onderhandelingspositie van de gemeente niet te verzwakken.
6.1. Nader onderscheid investeringen
Voor de Kadernota is bij de investeringen een onderscheid gemaakt in autonome investe- ringen, noodzakelijke investeringen en investeringen waar van de raad een uitspraak over wordt gevraagd.

Autonome investeringen
Een investering wordt autonoom genoemd als de gemeente - bij uitblijven van investeren - wordt geconfronteerd met hogere lasten of baten, zonder dat daar invloed op kan worden uitgeoefend.

Noodzakelijke investeringen
Een investering is noodzakelijk als bij uitblijven ervan er mogelijk slachtoffers vallen, dan wel er onherstelbare of grotere schade ontstaat. Als er een (eerder genomen) college- of raadsbesluit aan ten grondslag ligt, wordt een investering ook als noodzakelijk beschouwd.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 47

Uitspraak raad over investering
Van sommige investeringen is bekend dat een deel van de gemeenteraad achter de investe- ring staat. Het college legt deze investeringen voor als ruimtevrager, zodat de raad de mo- gelijkheid krijgt deze te beoordelen.
6.2. Vervangingsinvesteringen
De vervangingsinvesteringen worden ingedeeld in autonome en noodzakelijke investerin- gen. Een vervangingsinvestering is nooit een politieke keuze.

In de onderstaande tabel staan de totaalbedragen plus bijbehorende kapitaallasten genoemd van de autonome en noodzakelijke vervangingsinvesteringen. Bij deze investeringen moet gedacht worden aan vervangingen van apparatuur bij de brandweer, in de openbare verlich- ting, installaties in zwembaden, parkeerautomaten, verkeersregelinstallaties, speelterreinen, riolering, hard- en software en bedrijfsauto's.

Tabel 8 Overzicht totalen vervangingsinvesteringen Kadernota 2008 bedragen x 1.000 Investering Kapitaallast 2010 2011 2012 2013

Investering 2009 5.326 449 437 424 412 Investering 2010 6.621 489 476 464 Investering 2011 8.278 713 694 Investering 2012 5.693 330 Totaal 25.918 449 926 1.613 1.900

Het niveau van investeren per jaar is hoger dan in de afgelopen jaren. Gemiddeld wordt er ieder jaar 1,7 miljoen meer geïnvesteerd dan in de vorige planperiode. Dat levert gemid- deld 250.000 hogere kapitaallasten op.
6.3. Nieuwe investeringen
De "bijzondere investering" bestaat niet meer. Ook het geoormerkte budget - 200.000 structureel - is vervallen. Gevolg is dat vanaf nu de nieuwe investeringen ten laste van het begrotingsresultaat komen.

De investeringen 2008 zijn vastgesteld via de Kadernota 2007. De voorgenomen investe- ringen voor de jaren 2009 tot en met 2012 zijn gecheckt op uitvoerbaarheid, bedrag en noodzaak. Daaruit is gebleken dat met de volgende bedragen rekening moet worden ge- houden:

Tabel 9 Overzicht totalen nieuwe investeringen Kadernota 2008 bedragen x 1.000 Investering Kapitaallast 2009 2010 2011 2012 2013

Investering 2008 3.733 227 223 218 214 209 Investering 2009 (*) 20.126 113 111 109 108 Investering 2010 472 32 31 30 Investering 2011 953 79 77 Investering 2012 223 9 Totaal 25.557 227 336 361 433 433 (*) In de reeks voor 2009 zijn de investeringen in de Welzijnsvoorzieningen Bangert en Oosterpolder opgenomen. Het gaat om een bedrag van ruim 17 miljoen. Deze investerin- gen worden gedekt via de Reserve Welzijnsvoorzieningen Bangert en Oosterpolder. Dat is ook de reden dat de kapitaallasten relatief laag zijn. De structurele storting in de reserve die daarvoor benodigd is maakt onderdeel uit van de ruimtevragers.

48 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Over een aantal aangemelde investeringen heeft het college geen keuze kunnen maken. Hier is een politieke keuze van de gemeenteraad voor nodig. De investeringen waar het om gaat zijn opgenomen in de lijst van ruimtevragers.

Overigens geldt voor beide investeringen (nieuwe en vervangingsinvesteringen) dat de in- vesteringen voor 2008 en 2009 in de begroting worden opgenomen. De investeringen 2010 en later worden voor kennisgeving aangenomen en vormen de basis voor de bespre- kingen en discussie bij de volgende Kadernota.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 49


7. Uitgangspunten begroting 2009
De volgende uitgangspunten worden gehanteerd bij het opstellen van de begroting 2009.

Prijscompensatie
Evenals vorig jaar wordt als uitgangspunt de prijsontwikkeling van het Bruto Binnenlands Product (BBP) gehanteerd. Hiermee wordt aangesloten bij de berekeningen van het ge- meentefonds. Voor de begroting 2008 wordt daarom rekening gehouden met een prijsmu- tatie van 2%. Voor de budgetten van de eigen interne organisatie wordt de nullijn gehan- teerd

De subsidie voor de gesubsidieerde instellingen bestaat uit een prijsgevoelig en een loonge- voelig deel. Voor het prijsgevoelig deel wordt uitgegaan van een prijscompensatie van 2%. Voor het loongevoelige deel van de subsidie wordt als uitgangspunt genomen de gegevens van de VNG die jaarlijks CAO-ontwikkelingen in de sectoren welzijn, kinderopvang, biblio- theken en kunstzinnige vorming volgt, verzamelt en publiceert in een ledenbrief.

Loonontwikkeling
In januari 2008 is een nieuw CAO akkoord afgesloten met een looptijd tot juni 2009. In de begroting is rekening gehouden met het financiële effect van dit akkoord. De looptijd van de CAO is tot 1 juni 2009. In 2009 starten nieuwe onderhandelingen. De verwachting is dat in 2009 de salarissen opnieuw stijgen. Voorstel is rekening te houden met een stijging van de salarissen per 1 juni 2009 van 2% en een stijging van de eindejaarsuitkering met 0,5%. Per saldo is dit afgerond 1,65% op jaarbasis. Met ingang van 2008 wordt daarnaast rekening gehouden met een premiestijging van structureel 1,4%.

Onroerend Zaak Belasting
De netto-opbrengst van de OZB stijgt trendmatig met 2% en de tarieven voor 2008 wor- den hierop gebaseerd.

Belastingtarieven en leges
De belastingtarieven en leges worden trendmatig verhoogd met 2% en de overige tarieven moeten kostendekkend zijn. Ten aanzien van de parkeerbelasting en de rioolrechten wor- den uiterlijk ten tijde van de begroting afzonderlijke voorstellen aan de raad voorgelegd. In beide gevallen is namelijk geen sprake van trendmatige verhoging.

Aantal inwoners, woonruimten en woningbouw Voor de onderscheidene planjaren wordt op basis van de meest recente gegevens rekening gehouden met de volgende aantallen:

Jaar Inwoners Woningen per Woning- per 1 januari 1 januari bouw 2008 68.699 29.892 662

2009 70.158 30.554 512

2010 71.089 31.066 799

2011 72.546 31.865 700

2012 74.043 32.565 605

Rente omslagpercentage
Het huidige percentage van 3,5% blijft gehandhaafd.

50 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008


8. Bijlagen

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 51

52 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

8.1. Meerjarenraming per programma

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 53

54 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 55

56 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 57

58 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 59

60 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 61

62 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

8.2. Ruimtevragers 2008-2012

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 63

64 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 65

66 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 67

68 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

8.3. Vervangingsinvesteringen 2009 t/m 2012 Om de gemeentelijke onderhandelingspositie bij de aanbestedingen niet te frustreren zijn al- leen totaalbedragen opgenomen. Bij de griffie wordt een lijst met gedetailleerde informatie per investering vertrouwelijk ter inzage gelegd.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 69

70 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 71

72 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 73

74 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

8.4. Nieuwe investeringen 2009 t/m 2012 Om de gemeentelijke onderhandelingspositie bij de aanbestedingen niet te frustreren zijn al- leen totaalbedragen opgenomen. Bij de griffie wordt een lijst met gedetailleerde informatie per investering vertrouwelijk ter inzage gelegd.

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 75

76 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 77

78 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 79

80 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

8.5. Verloop onvoorzien 2008 incidenteel en structureel

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 81

82 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 83

84 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

8.6. Verloop begrotingsresultaat

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 85

86 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 87

88 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

8.7. Overzicht Algemene reserve

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 89

90 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008

Gemeente Hoorn - Kadernota 2008 91

92 Gemeente Hoorn ­ Kadernota 2008