Rijksuniversiteit Groningen

Gemeentelijk beleid en beleidsregels: de toegevoegde waarde van beleidsregels voor de kwaliteit van de gemeentelijke beschikkingverlening

Datum: 05 juni 2008

Promotie: A. Tollenaar, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Titel: Gemeentelijk beleid en beleidsregels: de toegevoegde waarde van beleidsregels voor de kwaliteit van de gemeentelijke beschikkingverlening

Promotor(s): prof.dr. H.E. Bröring, prof.dr. J. de Ridder

Faculteit: Rechtsgeleerdheid

Gemeentelijke beschikkingen voldoen vaak niet aan de gestelde eisen

De wijze waarop in gemeenten beschikkingen worden verleend, voldoet nauwelijks aan de eisen die daaraan op grond van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) worden gesteld, concludeert Albertjan Tollenaar in zijn proefschrift. In de praktijk blijkt de rechtmatigheid van de beschikkingverlening niet het belangrijkste kwaliteitsaspect.

Tollenaar onderzocht in hoeverre gemeenten gebruikmaken van beleidsregels bij het verlenen van vrijstellingen van het bestemmingsplan, het handhaven van bouw- en ruimtelijke ordeningsvoorschriften, het verlenen van bijzondere bijstand en de voorbereiding van evenementenvergunningen. Hoewel er in de praktijk tal van regels worden toegepast, blijken gemeentebesturen zich niet bewust van het onderscheid tussen beleidsregels en andere soorten regels. Bovendien bestaat de neiging om belangrijke regels aan de gemeenteraad voor te leggen, terwijl die vaak niet bevoegd is om beleidsregels vast te stellen.

Gevolg is dat de beschikkingverlening nauwelijks overeenkomt met het beeld dat de wetgever voor ogen had toen de beleidsregel in de Algemene wet bestuursrecht werd opgenomen. Vaak blijft dit zonder consequenties, omdat relatief weinig wordt geprocedeerd tegen beschikkingen. Bovendien worden rechtmatigheidsgebreken van de toegepaste regels meestal gecamoufleerd door het bestuur en vervolgens gepasseerd door de bestuursrechter. Onrechtmatige beleidsregels blijven daardoor voortbestaan. Tollenaars onderzoek leidt tot een aantal aanbevelingen, gericht aan de wetgever, het bestuur en de bestuursrechter, met als doel de gemeentelijke praktijk en het recht meer in overeenstemming met elkaar te brengen.

Albertjan Tollenaar (Swifterbant, 1978) studeerde juridische bestuurswetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is werkzaam bij de vakgroep Bestuursrecht en Bestuurskunde als universitair docent en is, na afronding van zijn promotieonderzoek, postdoc-onderzoeker geworden.