Ingezonden persbericht
Persbericht VNO-NCW Noord
Groningen, 5 juni 2008
VNO-NCW Noord: Plasterk negeert wensen Tweede Kamer
Bezuiniging frustreert regionale spreiding cultuurgelden
VNO-NCW Noord constateert dat minister Plasterk de moties van de Tweede Kamer over betere spreiding van het cultuurbudget niet uitvoert. Zo wordt het Noord Nederlands Orkest (NNO) op korte termijn juist geconfronteerd met een forse bezuiniging. De systematiek achter deze bezuiniging bevoordeelt culturele instellingen in dichtbevolkte gebieden.
Plasterk heeft het voornemen om 10 miljoen euro te bezuinigen op de 50 culturele instellingen die als onmisbaar element van de culturele infrastructuur in Nederland worden gezien. Slechts twee van deze instellingen zijn gevestigd in de drie Noordelijke provincies samen. Per 1 januari 2009 moeten de eigen inkomsten van deze instellingen minimaal 25 procent bedragen, tegenover de huidige 15%. De instellingen die dit niet redden, krijgen een strafkorting voor de kiezen. Van de orkesten worden het Koninklijk Concertgebouworkest en het Rotterdams Philharmonisch Orkest vrijgesteld omdat zij meer dan 25% eigen inkomsten hebben. Gezien het dichtbevolktere achterland van deze orkesten en het grotere aantal potentiële sponsors is dat makkelijker te bewerkstelligen dan voor een orkest als het NNO. De toedeling werkt dramatisch uit voor een regio waarin slechts 3% van de nationale cultuurmiddelen neerslaat.
Het Nederlandse cultuurbeleid krijgt steeds sterker het karakter van een self-fulfilling prophecy. Regionale cultuurinstellingen krijgen structureel minder geld dan de instellingen in de Randstad, waarna gesteld wordt dat het culturele klimaat in de grote steden eenvoudigweg van hogere kwaliteit is dan in de rest van Nederland. Terwijl de mogelijkheden van culturele gezelschappen om te excelleren juist in belangrijke mate wordt bepaald door het beschikbare budget. Er is een relatie tussen toekenning van gelden en het vermogen van instellingen om tot bloei te komen.
In september 2007 nam de Tweede Kamer met een overtuigende meerderheid moties aan van het CDA-Kamerlid Van Vroonhoven en van PvdA-Kamerlid Leerdam waarin het kabinet werd opgeroepen de rijksmiddelen voor kunst en cultuur geografisch beter te spreiden en de ambities van provincies en gemeenten te vertalen in een aanwijzing aan de fondsen. In het licht van de aangekondigde bezuinigingen geeft Plasterk een volstrekt tegenovergestelde invulling aan deze moties. Ook de Raad voor Cultuur kiest in haar advies voor een Nederland waarin de culturele infrastructuur buiten de Randstad buiten beeld is. VNO-NCW Noord vindt deze elitaire houding verwerpelijk. Een vitale culturele infrastructuur is voor het bruisgehalte en vestigingsklimaat ook in de regio's buiten de Randstad van eminent belang. Een overheid die haar beloftes niet nakomt of erger nog een regio ernstig negeert en dupeert verliest haar geloofwaardigheid en gezag.