Persbericht
08 - 63
Nijmegen, 5 juni 2008
Dominicanen in Nederland:
Van hoeders van de kerkelijke orthodoxie naar de frontlinie van kerkelijke vernieuwingen
'De Dominicaan bij uitstek. Hoog, helder, waardig en schrander.' Zo typeerde de bekeerling en literator Herman de Man de dominicaan Marcolinus Gijlswijk die hem in 1927 doopte. Nederlandse dominicanen herkenden zich beslist in deze omschrijving. Zij drukte hun sociale status uit, maar ook hun beoogde uitstraling, rationele inslag en intellectuele ambitie. Donderdag 19 juni verschijnt Gods Predikers Dominicanen in Nederland (1795-2000), ruim tweehonderd jaar geschiedenis te boek gesteld door Marit Monteiro, hoogleraar Geschiedenis van het Nederlands Katholicisme aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
Het boek beschrijft de geschiedenis van de Nederlandse dominicanen sinds het einde van de achttiende eeuw. Van een tamelijk ongeorganiseerde groep priesterreligieuzen ontwikkelden zij zich in de twintigste eeuw tot een gezichtsbepalende religieuze gemeenschap. Aanvankelijk kozen zij vooral positie als hoeders van de kerkelijke orthodoxie, vanaf de jaren 1960 markeerden spraakmakende dominicanen juist de frontlinie van de kerkelijke vernieuwingen. Nog zeer recent deden de predikbroeders van zich spreken met de geruchtmakende brochure Kerk en Ambt.
Marit Monteiro biedt geen klassieke ordesgeschiedenis, maar zit de dominicanen dichter op de huid. Hoe zagen zij zichzelf? Hoe leefden zij? Op welke werkzaamheden concentreerden zij zich? In antwoord op wat zij als 'de tijdgeest' verstonden, vonden de dominicanen hun collectieve identiteit steeds opnieuw uit. Monteiro belicht zowel het gewilde als het ongewilde erfgoed in dit proces en ontleedt de organisatie en structuur van deze mannengemeenschap vanuit een gender-perspectief. Zij baseert zich op uitvoerig archiefonderzoek in Nederland, maar ook in Rome, en heeft bovendien meer dan veertig dominicanen en oud-dominicanen voor haar onderzoek geïnterviewd.
Gods Predikers laat zien hoe priesterreligieuzen als de dominicanen tot diep in de twintigste eeuw hun stempel hebben gedrukt op de Nederlandse katholieke kerk.
Bestellen:
Gods Predikers / druk 1
Marit Monteiro