KAMERVRAGEN EN ANTWOORDEN
20-06-2008
antwoorden op Kamervragen over het wetsvoorstel Wijziging van de begrotingsstaat ministerie van Defensie voor het jaar 2008
Ministerie van Defensie
Postbus 20701
2500 ES Den Haag
Telefoon (070) 318 81 88
Fax (070) 318 78 88
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Plein 2
2511 CR Den Haag
Datum 20 juni 2008
Ons kenmerk F/2008015955
Onderwerp Reactie op verzoek 08-DEF-B-095
Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de vragen van de vaste commissie voor Defensie over
het wetsvoorstel Wijziging van de begrotingsstaat van het ministerie van Defensie voor het
jaar 2008 (verzoek met kenmerk 08-DEF-B-095).
DE MINISTER VAN DEFENSIE
E. van Middelkoop
Pagina 1/10
Ministerie van Defensie
Vraag 1
Hoeveel zou er in het voordeel van het ministerie van Defensie vrij vallen als het
ministerie het volledige voordeel van de dollarkoers zou mogen incasseren? Om welk
bedrag boven de vermelde 12 miljoen gaat het dan? Mag het ministerie van Defensie
het volledige voordeel zelf houden?
Defensie heeft afspraken gemaakt met Financiën over hoe om te gaan met
dollarkoerswinsten en -verliezen. Deze afspraken houden in dat koersstijgingen en dalingen
binnen een bandbreedte ten gunste van of voor rekening van Defensie komen. Buiten deze
bandbreedte vindt afdracht aan of compensatie van het generale beeld plaats. Eind 2007 is
de dollarkoers beneden de bandbreedte gedaald. Voor 2008 is, op basis van de huidige
koers het totaal verwachte koersvoordeel op 72 miljoen becijferd. Hiervan blijft 60 miljoen
beschikbaar op de defensiebegroting.
Vraag 2
Kan nader worden toegelicht voor welke uitgaven en of aanschaffingen de
voorgestelde verhoging van het verplichtingenbudget in 2008 met 392 mln. zal
worden benut?
De voorgestelde verhoging van het budget zal vooral worden benut voor de uitvoering van
crisisbeheersingsoperaties ( 114,9 miljoen) en voor de compensatie van de loon- en
prijsstijging in 2008 (respectievelijk 164,051 en 72,732 miljoen).
Vraag 3
Op welke artikelen en door welke oorzaken is er in 2007 een negatieve
eindejaarsmarge ontstaan? Op welke manier zal het tekort van 30,1 miljoen in 2008
worden opgevangen?
De eindejaarsmarge wordt toegepast om, in dit geval, het begrotingsjaar 2007 af te sluiten.
De overschotten dan wel tekorten op de begrotingsartikelen in 2007 worden gesaldeerd en
`meegenomen' naar de begroting van het daarop volgende jaar. Ten opzichte van de
Pagina 2/10
Ministerie van Defensie
eindstand van alle begrotingsartikelen in de begroting 2007 was het saldo 30,1 miljoen
negatief.
Vraag 4
Op welke manier zal het tekort van 30,1 mln. als gevolg van de negatieve
eindejaarsmarge worden opgevangen binnen de defensiebegroting?
Het tekort van 30,1 miljoen als gevolg van de negatieve eindejaarsmarge wordt
opgevangen door herschikkingen binnen het investeringsprogramma, onder andere bij de
projecten NH'90 en AH'64 Modernized Targeting & Designation System.
Vraag 5
Kunt u inzichtelijk maken welke middelen in het kader van respectievelijk de
beleidsprioriteit `verbetering operationele inzetbaarheid' en `investeren in personeel'
buiten de extra middelen voortvloeiend uit de Pijler 1 uit het coalitieakkoord
beschikbaar waren, hoeveel er per prioriteit is toegedeeld en wat naar verwachting
voor het huidige begrotingsjaar resteert? Kunt u hierbij tevens inzichtelijk maken hoe
de aldus herschikte middelen in de Voorjaarsnota zijn verdeeld en waarvoor ze
besteed zullen worden? Zo neen, waarom niet?
Buiten de middelen in Pijler 1 is in 2008 voor de beleidsprioriteiten `verbetering operationele
inzetbaarheid' en `investeren in personeel' 53,0 miljoen beschikbaar. Hiervan is nu 5,0
miljoen toegewezen voor de versterking van de inlichtingenketen, 0,4 miljoen voor de
uitbreiding van de capaciteit voor civiel-militaire samenwerking, 5,8 miljoen voor de
maatregelen naar aanleiding van het rapport van de commissie Staal en 9,2 miljoen voor
diverse maatregelen in het kader van werving, behoud, diversiteit, levensfasebewust
personeelsbeleid, medezeggenschap, veteranen en zorg. De resterende budgetten worden in
de tweede suppletoire begroting toegewezen.
Pagina 3/10
Ministerie van Defensie
Vraag 6
Waarom was het structureel lager aantal activiteiten van het Commando Koninklijke
Marechaussee voor het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties niet
bij het opstellen van de begroting bekend? Wat is de oorzaak van het lage aantal
activiteiten voor dit ministerie? Voorziet u ook volgend jaar een dalend aantal
activiteiten?
In de 1e suppletoire begroting 2008 is in de toelichting bij beleidsartikel 24 Commando
Koninklijke marechaussee aangegeven dat de neerwaartse bijstelling van de ontvangsten
vooral verband houden met het thans budgettair verrekenen van de 100%-controle op
Schiphol en met het wegvallen van ontvangsten van de dienstverlening aan het ministerie
van Buitenlandse Zaken. Wat betreft de dienstverlening aan het ministerie van Buitenlandse
Zaken is inderdaad sprake van een vermindering van activiteiten met betrekking tot de
ambassade in Moskou. Voor de 100%-controle op Schiphol is geen sprake van een
vermindering van activiteiten maar van een technische wijziging in de financiering. De kosten
van de 100%-controle Schiphol werden gevorderd en als ontvangsten verantwoord. Thans
zijn de kosten opgenomen in de begroting van Defensie en kunnen derhalve niet worden
gevorderd.
De vermindering van activiteiten ten behoeve van het ministerie van Buitenlandse Zaken en
de wijziging van wijze van financiering van de 100%-controle waren bij het opstellen van de
begroting 2008 niet bekend. Derhalve is deze neerwaartse bijstelling van de ontvangsten met
de 1e suppletoire begroting verwerkt. Er wordt geen verdere daling van de verrekenbare
activiteiten voorzien.
Pagina 4/10
Ministerie van Defensie
Vraag 7
Hoe is de kostenverdeling (ontwerpbegroting plus mutaties) van de
crisisbeheersingsoperaties voor alle operaties opgesomd op
www.defensie.nl/missies?
In de Voorjaarsnota zijn de missies opgenomen met een financiële omvang groter dan 2,5
miljoen. Het gaat hierbij om: EUFOR/Althea 4,08 miljoen, EUFOR/TCHAD 8,5 miljoen,
ISAF / F/16 17,0 miljoen, ISAF Stage III 253,0 miljoen en UNIFIL 2,2 miljoen. Missies
met een omvang kleiner dan 2,5 miljoen worden onder ´Overige operaties en kleine
missies´ verantwoord. De omvang hiervan is in totaal 7,2 miljoen.
Vraag 8
Uit welke onderdelen bestaat de verhoging van het International Security Assistance
Force (ISAF)-budget voor de Apache en F-16?
De stijging van de raming met 1,3 miljoen bestaat uit hogere materiële uitgaven als gevolg
van extra inzet van het F-16 detachement (vlieguren)en geraamde hogere munitie-uitgaven.
Vraag 9
Wordt de verhoging van het ISAF-budget volledig verklaard door de verlenging van de
missie of zijn er andere oorzaken? Zo ja welke?
De verhoging van het ISAF-budget is het gevolg van de verlenging van de missie. In
Kamerbrief over de verlenging, 27925 nr. 279 van 30 november 2007 is aangegeven dat de
raming van 270 miljoen per jaar, een opwaartse bijstelling van 20 miljoen bevat. Deze
verhoging is bedoeld voor reservedelenverbruik als gevolg van extra slijtage aan materieel.
Pagina 5/10
Ministerie van Defensie
Vraag 10
Vallen de kosten voor de opleiding van het Afghaanse politie personeel via EU-pol, dan
wel de kosten voor de opleiding van het Afghaanse legerpersoneel onder beleidsartikel
20? Zo ja, hoe groot zijn die kosten?
De opleiding van het Afghaanse politie- en legerpersoneel wordt niet betaald vanuit
beleidsartikel 20. Slechts de additionele uitgaven die gemoeid zijn met de inzet van
Nederlandse Operational Mentoring and Liaison Teams (OMLT) en instructeurs worden
verantwoord op beleidsartikel 20. Deze additionele uitgaven maken deel uit van de ISAF
Stage III raming en worden als zodanig niet separaat geadministreerd. De additionele
uitgaven als gevolg van de inzet van drie militairen van de Koninklijke Marechaussee komen
voor een beperkt deel ten laste van beleidsartikel 20. Het merendeel wordt verrekend met
EUPOL.
Vraag 11
Waarop is de extra 27,460 miljoen gebaseerd die beschikbaar is gesteld voor het
verlengen van (af)lopende missies en eventuele deelname aan nieuwe missies?
De additionele ruimte van 27,460 miljoen is bedoeld om aan mogelijk nieuwe
crisisbeheersingsoperaties deel te kunnen nemen of om aflopende operaties eventueel voort
te kunnen zetten, zoals de verlenging van de missie EUFOR / Althea in Bosnië waarvoor een
bedrag van 3,220 is gereserveerd.
Tevens is 2,5 miljoen benodigd voor de aanpassing van de uitzendtoelagen aan de
loonontwikkeling.
Voor (af)lopende operaties resteert een bedrag van 8,960, waarvan reeds 5,740 is
belegd.
Pagina 6/10
Ministerie van Defensie
Vraag 12
Kan een overzicht worden gegeven van de missies die met dit budget zullen worden
verlengd, met daarin opgenomen de respectievelijke bedragen per missie? Zo neen,
waarom niet?
Zie het antwoord op vraag 11.
Vraag 13
Waarom is er een daling in de uitgaven voor het Commando Zeestrijdkrachten in het
Caribische gebied?
De daling in de uitgaven voor het Commando Zeestrijdkrachten in het Caribisch gebied
worden veroorzaakt door enerzijds de reductie van de operationele capaciteit door de
opheffing van de compagnie mariniers op Curaçao en anderzijds doordat een aantal
huisvestings- en IV-gerelateerde uitgaven nu voor het totale Commando Zeestrijdkrachten bij
het Commando Zeestrijdkrachten Nederland plaatsvinden.
Vraag 14
Waaruit bestaat de problematiek met de te lage voorraadniveaus binnen de Defensie
Materieelorganisatie?
Vraag 15
Kan nader worden toegelicht voor welke uitgaven en of aanschaffingen de
voorgestelde verhoging van het verplichtingenbudget voor de Logistieke
Ondersteuning Landstrijdkrachten 29,7 mln. zal worden benut
Al jaren is ingeteerd op de aanwezige voorraden van het Landelijk Bevoorradingsbedrijf. Als
gevolg van jarenlange inkrimping van aantallen wapensystemen - vooral die van het
Commando Landstrijdkrachten - konden de overtollig geworden voorraadartikelen immers
worden gebruikt om de nog operationele systemen te voorzien. Daardoor werden de
budgetten voor de herbevoorrading verlaagd. Toen deze surplusvoorraad was opgebruikt,
zijn de budgetten weer verhoogd, maar dit gebeurde niet steeds tijdig. Vooral het herstel van
Pagina 7/10
Ministerie van Defensie
de voorraad munitie en bepaalde reservedelen bleek in verband met langere levertijd meer
tijd te vergen. Verder bestonden er bij het KPU bedrijfsvoeringproblemen.
Inmiddels is het budget voor 2008 weer op het gewenste niveau, en wordt er intensief
gewerkt om de bedrijfsvoeringproblemen bij KPU te overwinnen. Het in 2008 toegevoegd
budget van ongeveer 30 miljoen zal vooral worden gebruikt om de te lage voorraadniveaus
weer op voldoende peil te brengen. Het betreft diverse soorten munitie, reservedelen en
verder kleding en uitrusting. De nadruk ligt bij die artikelen, die benodigd zijn voor de
ernstmissies.
Vraag 16
Vallen de kosten van de logistieke ondersteuning van ISAF onder het bedrag van de
bedrijfsgroep Transport? Zo ja, wat zijn de financiële gevolgen van de verlegging van
de logistieke aanvoerlijnen van Pakistan naar het noorden, via Rusland naar Europa?
Nee, de additionele uitgaven die gemoeid zijn met de logistieke ondersteuning van ISAF
vallen onder beleidsartikel 20.
Vraag 17
Waardoor is de verhoging van de geheime uitgaven veroorzaakt?
Door de aard van deze uitgaven kan geen toelichting op de verhoging van deze uitgaven
worden gegeven. De uitgaven worden jaarlijks door de president van de Algemene
Rekenkamer gecontroleerd.
Pagina 8/10
Ministerie van Defensie
Vraag 18
Wordt de loon- en prijsbijstelling voor het jaar 2008 volledig toegekend aan het
ministerie van Defensie?
De loon- en prijsbijstelling voor het jaar 2008 is volledig uitgekeerd aan Defensie.
Vraag 19
Is het waar dat in bepaalde sectoren van de economie waar sprake is van druk, zoals
de bouw, de scheepvaart en luchtvaart, de prijsstijgingen hoger zijn dan gemiddeld?
Wordt het ministerie van Defensie volledig gecompenseerd voor de prijsstijgingen in
de defensiegerelateerde markt, waar die prijsstijgingen hoger zijn dan de gemiddelde
prijsontwikkelingen in de markt? Zo neen, welke consequenties heeft deze lagere
'koopkracht' van Defensie voor de komende jaren?
Defensie wordt jaarlijks gecompenseerd voor de prijsstijgingen. Dit gebeurt conform de
systematiek die rijksbreed voor alle departementen wordt toegepast en is gebaseerd op
prijsindexcijfers van het Centraal Planbureau. Het kan voorkomen dat voor bepaalde
uitgavencategorieën meer inflatiebudget nodig is dan de compensatie uit het prijsindexcijfer.
Daartegenover staat dat dit voor andere uitgavencategorieën andersom kan zijn. Bovendien
profiteert Defensie de afgelopen jaren, en naar verwachting ook de komende jaren, sterk van
de lage dollarkoers. Dit geheel leidt ertoe dat het defensiebudget volledig is en wordt
gecompenseerd voor prijsontwikkeling.
Pagina 9/10
Ministerie van Defensie
Vraag 20
Is het bedrag voor de compensatie van de gereedstellingsproblemen als gevolg van de
operatie in Uruzgan definitief vastgesteld op twee maal 30 miljoen in 2008,
respectievelijk 2009? Welke maatregelen worden overwogen indien de kosten van de
gereedstellingsproblemen hoger uitvallen?
Op basis van de besluitvorming in de Voorjaarsnota is het defensiebudget in 2008 en 2009 in
beide jaren met 30 miljoen opgehoogd voor de reparatie van de operationele gereedheid.
Deze budgetten zijn afdoende om de gewenste reparatie door te voeren.
Vraag 21
Kan het bedrag van 550.000 aan extra milieu-uitgaven nader gespecificeerd worden?
De specificatie van het bedrag van 550.000,- aan extra-uitgaven is als volgt:
Vertraging van het milieuproject `Afvalcontainers in steigers te Den Helder" van 2007 naar
2008 voor 500.000,- en vertraging in de uitvoering `milieu-onderzoeken' door TNO
eveneens voor 500.000,-.
De verdeling van de milieu-uitgaven naar de defensieonderdelen voor de kleinere
milieuprojecten en onderzoeken is 450.000,- lager uitgevallen.
Per saldo een extra-uitgave van 550.000,- ( 500.000,- + 500.000,- -/- 450.000,-).
Vraag 22
Uit welke posten onder artikel 90 Algemeen bestaat de bijdrage aan de NAVO?
De begrotingspost "bijdragen aan de NAVO" bestaat uit de volgende posten:
- NAVO Veiligheid Investering Projecten in Nederland (NVIP)
- Bijdrage aan NAVO Veiligheid Investering Programma
- Investeringen AWACS
- Exploitatie AWACS
- Bijdrage aan Militaire Begroting NAVO
- Overige bijdragen (o.a. bijdrage militaire pensioenen).
Pagina 10/10
---- --
Ministerie van Defensie