Rabobank: vijf punten voor robuuste zorglandbouw
21/06/2008 10:00
Rabobank Nederland
Bij 'Open Dagen biologische boer, tuinder en zorgboerderij':
SCHERMERHORN - 'De zorglandbouw kan uitgroeien tot een robuuste sector', aldus Joop Wijn, directeur MKB en Food? Rabobank Nederland, bij aanvang van de 'Open dagen van biologische boer, tuinder en zorgboerderij'. Naast voorspelling van een sterke toename van het aantal zorgboerderijen, deed hij vijf aanbevelingen ter versterking van de zorglandbouw. Deze gaf hij samen met de Rabostudie 'En de boer,hij zorgde voort' aan Annemie Burger, directeurgeneraal van het Ministerie van LNV en Iris van Bennekom, directeur Langdurige Zorg van het Ministerie van VWS.
Landbouw en zorg gaan steeds vaker hand in hand. Rabobank verwacht daarom dat het aantal zorgboerderijen de komende tijd fors zal groeien. Voor veel mensen met een zorgbehoefte is een boerderij een mooie plek om te wonen en/of te werken. Dat schept vraag. Tegelijk interesseren meer agrariërs zich ervoor. Daarbij voorziet Rabobank door betere organisatie en samenwerking met zorginstellingen en andere organisaties (GGD, Gemeenten en UWV) een extra groeistimulans. Ook neemt het aantal zij-instromers toe: niet-agrariërs die een boerderij kopen om een zorgtak te starten. De nu soms nog wat fragiele zorglandbouw kan volgens Rabodirecteur Joop Wijn doorgroeien naar een robuuste sector. Daarbij deed hij vijf aanbevelingen ter versterking van deze groeiende sector:
1. De sector landbouw en zorg moet initiatieven nemen om te komen tot een hechte en professionele landelijke organisatie. Regionaal zijn zaken vaak goed georganiseerd, maar landelijk ontbreekt een goede structuur. Die is van groot belang voor de vertegenwoordiging en belangenbehartiging.
Een sterk ontwikkelende en groeiende sector vergt goede sturing met een juiste balans tussen de zorgsector en de landbouw. Dat vraagt regionaal én landelijk een efficiënte en effectieve organisatiestructuur en aanpassing aan veranderende marktomstandigheden. Wijn: 'Zeker bij de start van een zorgboerderij is vertrouwen en ondersteuning van belang. Rabobank pleit dan ook voor goede overheidscoördinatie richting de sector landbouw en zorg. Dit raakt het veld van vele ministeries. Van recreatie, ruimtelijke ordening, gezondheid tot aan het landelijke gebied.'
2. Er is nader wetenschappelijk onderzoek nodig dat aantoont dan wel bevestigt dat:
- verblijf op een zorgboerderij het welzijn bevordert danwel het herstel van de zorgvrager versnelt;
- de kwaliteit van de zorgboerderij hoog is;
- de maatschappelijke kosten van zorg door zorglandbouw lager worden.
De maatschappelijke aandacht voor kleinschalige zorg is sterk toegenomen. 'Zorglandbouw is dus een mooi voorbeeld van vermaatschappelijking van de landbouw en van de zorg,' vindt Wijn. 'Een natuurlijke verbinding van twee sectoren met een opmerkelijk positief resultaat.' Voorlopige resultaten laten zien dat het herstelproces bij zorgvragers versnelt. Door de kleinschaligheid, de aandacht en het effect van de natuur wordt de kwaliteit van de zorg als hoog ervaren. Dat samen lijkt in lagere maatschappelijke kosten te resulteren, maar hiervoor is wel nader onderzoek nodig.
3. Het huidige kwaliteitskeurmerk voor de zorglandbouw moet op krachtige wijze verder worden ontwikkeld en versterkt. Dit in nauwe afstemming met de zorgsector.
Een kwaliteitskeurmerk is volgens Joop Wijn essentieel voor de sector: 'De toenemende overheids- en sectoreisen en de kwetsbaarheid van mensen die gebruikmaken van een zorgboerderij, vragen om kwalitatief goede zorgonderneming. Het kwaliteitskeurmerk dient aan te sluiten bij de kwaliteitssystemen van de zorgsector en is voorwaarde voor professionaliteit in de sector.'
4. Landelijk moet een betere en structurele dialoog tot stand komen tussen de sector landbouw en zorg en de zorgsector. Voor zover wet- en regelgeving belemmerend werkt bij de verdere ontwikkeling van zorgboerderijen moet de overheid bereid zijn deze weg te nemen.
De interactie tussen de zorgsector en landbouw kan beter, constateert Wijn: 'De benaderingswijze van zorg van beide sectoren loopt sterk uiteen. Het product landbouw en zorg maakt slechts 0,1% uit van het totale nationale zorgbudget en heeft daarom ondergeschikte aandacht vanuit de zorgsector, terwijl de sector landbouw en zorg veel potentie in deze vorm van zorgaanbod ziet.'
5. Voor inzicht in de financiële resultaten van de verschillende categorieën agrarische bedrijven met een zorgtak is het nodig om financiële gegevens langere periode te verzamelen en te onderzoeken. Benchmarking en bedrijfsvergelijking zijn nodig voor meer inzicht in de ontwikkeling van bedrijven.
Rabobank ziet goede perspectieven voor de professionele zorglandbouw. Maar dit betekent niet direct dat de zorgsector een alternatief is voor grote groepen agrariërs. 'Integendeel,' waarschuwde Wijn, 'de zorgsector moet van nature passen bij de ondernemer en de bedrijfseconomische rentabiliteit voor de agrariër met een zorgtak is vooralsnog beperkt. Alertheid op hobbyisme is geboden. Ook is er kans dat ondernemers te optimistische instappen in deze sector.'
Bij de aanbevelingen benadrukte Rabodirecteur Joop Wijn het belang van wederzijdse ondersteuning door partijen, zoals overheid, de zorgsector, de land- en tuinbouwsector, het verzekeringswezen en financiële instellingen om plannen te realiseren. Rabobank wil daaraan bijdragen. De studie is mede uitgebracht gezien de positie van Rabobank in de landbouw- en zorgsector en ondersteunt de visie van de bank op maatschappelijk verantwoord ondernemen.