Ministerie van Buitenlandse Zaken

Uitvoering Stabiliteitsfonds in 2007

04-07-2008 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken

Algemene beoordeling

Over 2007 is een uitputting gerealiseerd van ¤ 100,1 miljoen. Dit is 117,7 % van het totaal toegekende budget van ¤ 85,0 miljoen. De overbesteding kan ondermeer worden toegeschreven aan bijdragen aan het Law and Order Trust Fund voor Afghanistan, het UNDP Peace Building Fund (PBF), een groot aantal ontmijningsbijdragen en een aantal activiteiten in de Democratische Republiek Congo, waaronder UNDPMONUC's Stability Plan for the Eastern DRC.
Het Stabiliteitsfonds heeft in totaal 78 projecten financieel ondersteund in 2007. Daarvan waren er 30 aan te merken als reeds lopende verplichtingen. In 2007 zijn er 48 nieuwe verplichtingen aangegaan. Betalingen daarvoor zullen voor een deel in 2008 en in volgende jaren plaatsvinden.
Regionale besteding
In 2007 waren de bestedingen van het Stabiliteitsfonds wederom hoofdzakelijk geconcentreerd op de prioritaire regio's, te weten de Grote Meren regio, Afghanistan, de Hoorn van Afrika en de Westelijke Balkan. Het ging hierbij om een totale uitgave van ¤ 75,8 miljoen, 75,7 % van de totale uitgaven. Het streven om driekwart van de middelen in deze regio's te besteden is hiermee behaald. Daarbij zij vermeld dat het effect van een deel van de 'wereldwijd' bestede middelen overigens ook neerslaat in de prioritaire gebieden.
Inzet in de prioritaire regio's
Hieronder wordt een overzicht gegeven van alle activiteiten die het Stabiliteitsfonds in 2007 in de prioritaire regio's heeft ondersteund. In de tabellen zijn de totale kosten van de activiteiten weergegeven die uitsluitend aan één van de prioritaire regio's kunnen worden gekoppeld (totaal ¤ 53,7 miljoen). Daarnaast zijn bijdragen gedaan aan programma's in prioritaire regio's via overkoepelende projecten, bijvoorbeeld ontmijningsprojecten in Sudan, DRC en Afghanistan (totaal ¤ 22,1 miljoen). Deze bijdragen worden meegenomen in de totale verdeling prioritair/niet-prioritair en worden niet in onderstaande tabellen weergegeven. De verdeling van de totale uitgaven in prioritaire regio's (¤ 75,8 miljoen) vindt u in bijlage 1. Grote Meren regio
In 2007 zijn de uitgaven van het Stabiliteitsfonds in de Grote Meren regio gestegen tot ruim ¤ 36,6 miljoen. Grote bijdragen waren er aan het Multi-country Demobilization and Reintegration Programme (MDRP), van de Wereldbank, dat overigens zijn laatste jaar ingaat, en aan UNDP/MONUC's SSR-programma. Ook werd een forse bijdrage gegeven aan UNDP/MONUC's Stability Plan for the Eastern DRC, dat een essentiële rol speelde bij het sluiten van het Goma-vredesakkoord en momenteel een belangrijke rol speelt in de follow-up hiervan. Daarnaast is ondersteuning van het Burundese vredesproces en training van de Burundese krijgsmacht gefinancierd. Afghanistan
Voor activiteiten in Afghanistan werd gedurende 2007 ¤ 12,6 miljoen euro uitgegeven. Grootste bijdrage was aan het Law and Order Trust Fund for Afghanistan (LOTFA) ten bate van de uitbetaling van politiesalarissen. Daarnaast werden de activiteiten op het gebied van ontmijning via de United Nations Mine Action Service (UNMAS) en munitievernietiging via HALO Trust ondersteund.
Projectnr Omschrijving Totale kosten Uitgaven in 2007 9665 Opbouw veiligheidssector Burundi 4.097.989 536.929 9981 Bijdrage aan het door de WB uitgevoerde MDRP 93.280.000 8.000.000 11671 KIG Police Burundi 4.127.886 76.264
12441 Bijdrage aan reïntegratiekamper voor leger DRC door Zuid-Afrika 4.771.094 771.094 14858 Opleidingscapaciteit Rwandese vredestroepen dmv ACOTA 13.015 13.015 15031 Detachering SSR-adviseurs bij Burundese Ministerie van Defensie 402.273 369.078 15327
Bijdrage aan training van Burundese militairen en deelname aan Fusion Cell 56.949 56.949
15328 HRM training voor 100 officieren Burundese krijgsmacht 23.555 23.555 15914 Paraplufonds Burundi 170.453 139.260
15937 Bijdrage aan meubilering Burundese legerkazernes 637.412 424.022 16140 DMV BI/Def/haalbaarheidsstudie 31.700 31.700 16182 Ondersteuning Zuid-Afrikaanse rol in vredesproces Burundi 680.957 680.957 16183 Ondersteuning Zuid-Afrikaanse rol in vredesproces Burundi 845.923 845.923 16321 Bijdrage aan Burundese politiehervormingen via UNDP 405.000 405.000 16701
Steun aan vredesbesprekingen tussen LRA en Oeganda middels Juba Initiative 799.997 799.997
16989
Bijdrage aan UNDP-MONUC programma voor versterking van veiligheid voor burger in DRC (non-ODA) 4.896.114 4.896.114
16988
Bijdrage aan UNDP-MONUC programma voor versterking van veiligheid voor burger in DRC (ODA) 3.527.886 3.527.886
17130
Bijdrage aan vernietiging kleine wapens Congo door Mine Action Group (MAG) 600.000 600.000
17280 Bijdrage aan MONUC voor Stabiliteitsplan Oost-DRC ODA 8.671.860 8.671.860 17281 Bijdrage aan MONUC voor Stabiliteitsplan Oost-DRC non ODA 5.767.200 5.767.200 TOTAAL 36.636.803
Hoorn van Afrika
In vergelijking met 2006 werd in 2007 minder bijgedragen in de Hoorn van Afrika (totaal ¤ 3,1 miljoen euro). Dit is grotendeels toe te schrijven aan de afronding van de betalingen aan de vredesmissie van de Afrikaanse Unie in Soedan (AMIS) ten bate van de personeelskosten, waaraan in 2006 nog bijna 20 miljoen euro werd besteed. Ook in 2007 was AMIS de grootste ontvanger in de Hoorn van Afrika. Westelijke Balkan
In de Westelijke Balkan is in 2007 ¤ 1,4 miljoen besteed. De inzet richtte zich op de reïntegratie van defensiepersoneel in Bosnië Herzegovina en op activiteiten op het gebied van kleine wapens in Kosovo en Montenegro. Daarnaast werd de inzet van een Rule of Law-expert voor het International Civilian Office in Kosovo gefinancierd. Projectnr Omschrijving Totale kosten Uitgaven in 2007 7966 Bijdrage aan herstructurering Bosnische strijdkrachten 500.000 100.000 12563 Bijdrage civiele noodorganisatie Kosovo Protection Corps 400.000 80.000 14616 Bijdrage aan reïntegratie Bosnisch defensiepersoneel 200.000 200.000 15034 Bijdrage aan UNDP Kosovo Small Arms Control Initiative (KOSSAC) 263.850 156.762 15647
Rehabilitatie van infrastructurele werken in het kader van Kosovo Protection Corps 200.000 200.000
16564
Bijdrage aan Montenegro Demilitarisation Programme - vernietiging kleine wapens 577.206 577.206
15548 Rule of Law expert t.b.v. International Civilian Office Kosovo 81.290 81.251 TOTAAL 1.395.219
Projectnr Omschrijving Totale kosten Uitgaven in 2007 9931 Bijdrage aan HALO Trust t.b.v. Weapons and Ammunition Disposal (WAD) Programme in Afghanistan 532.396 48.686
13480 Bijdrage aan Narcotics Control Afghanistan 4.989.908 32.279 14838 Bijdrage aan HALO Trust t.b.v. Weapons and Ammunition Disposal (WAD) Programme evaluatie in Afghanistan 18.940 3.788 15329 Bijdrage aan ontmijning in Afghanistan via UNMAS 2.514.619 1.241.976 15942 Ondersteuning Counter Narcotics Police Afghanistan 263.250 263.250 16219 Bijdrage aan Law and Order Trust Fund for Afghanistan (LOTFA) 10.125.000 10.125.000 16340 Bijdrage aan politie checkponts in Afghanistan 120.285 120.285 16616
Financiering deelname expert aan EU Politiemissie (EUPOL) Afghanistan 24.418 24.418 16684 Bijdrage aan HALO Trust t.b.v. Weapons and Ammunition Disposal (WAD) Programme in Afghanistan 545.280 545.280
17106 Bijdrage NAVO Afghan National Army (ANA) Trust Fund 200.000 200.000 TOTAAL 12.604.962
Projectnr Omschrijving Totale kosten Uitgaven in 2007 13945
Financiering vastvleugelige vliegtuigen t.b.v. de AU missie in Darfur (AMIS) 2.837.752 401.599
15300 Bijdrage aan AMIS t.b.v. personeelskosten 20.028.090 128.090 16441 Financiering luchttransportcapaciteit t.b.v. AMIS 1.773.069 1.773.069 13220 Ondersteuning vredesbesprekingen Darfur door AU 786.174 546.174 14875 ondersteuning communicatiecampagne DPA i.s.m DFID t.b.v. Darfur 694.930 125.550 15663 Deelname van Rule of Law expert (police detention) aan UNMIS 31.972 31.972 16690 Eritrea-Ethopië Grenscommissie bii Permanent Hof v. Arbitrage 96.000 96.000 TOTAAL 3.102.454
Inzet buiten de prioritaire regio's
Een gedeelte van de uitgaven in 2007 heeft betrekking op inzet buiten de prioritaire regio's. Dit betreft circa ¤ 24,3 miljoen.
Een belangrijk deel van de inzet buiten prioritaire regio's is toe te schrijven aan activiteiten die wereldwijd impact hebben. Een voorbeeld hiervan is het UNMASontmijningsprogramma dat in verschillende landen actief is, maar ook een aantal VNprogramma's die ontwikkeld zijn om de capaciteiten van ontwikkelingslanden op het gebied van DDR en conflictpreventie te versterken. Daarnaast is ¤ 10 miljoen besteed aan de financiering van wederopbouwactiviteiten in landen waar geen Multi Donor Trust Fund is opgezet, en werden activiteiten in Colombia, Mali, Sierra Leone en Libanon ondersteund.
Nederland draagt tot slot in EU verband bij aan capaciteitsopbouw in de Iraakse justitiële sector met het trainen van rechters, politiefunctionarissen en gevangenisdirecteuren. Dit gebeurt via de EU Rule of Law Mission (EUJUST LEX). Thematische verdeling
De thematische verdeling van de uitgaven laat een nadruk zien op ontmijning (¤ 22,3 miljoen) en het ondersteunen van (grotendeels Afrikaanse) bijdragen aan vredesmissies (¤ 30,5).1 De grote uitgaven onder dit laatste thema zijn met name toe te schrijven aan bijdragen aan de VN missie in de Democratische Republiek Congo (MONUC) en Afrikaanse Unie missie in Sudan (AMIS). Veel van de grote programma's in prioriteitenregio's kunnen bovendien onder meerdere thematische noemers gebracht worden, en elementen in zich hebben die tot SSR, DDR en conflictpreventie gerekend kunnen worden.
De richtsnoerbedragen die in het Stabiliteitsfonds worden gehanteerd voor uitgaven op de thema's ontmijnen en kleine wapens, zijn in 2007 behaald. Er is meer uitgegeven aan ontmijnen dan de ¤ 12,6 miljoen die als doelstelling was gesteld; in totaal was dit in 2007 ¤ 22,3 miljoen. Dit is voornamelijk veroorzaakt door relatief grote nieuwe uitgaven aan wereldwijde ontmijningsprogramma's, die zich overigens grotendeels richten op voor Nederland prioritaire regio's. Het richtsnoerbedrag van ¤ 2,3 miljoen voor ondersteuning van activiteiten die de proliferatie van kleine wapens tegengaan uit het Stabiliteitsfonds is ruim gehaald in 2007 (¤ 2,4 miljoen).
1 Zie bijlage 1. Verdeling uitgaven Stabiliteitsfonds per regio en thema. Voor het gedetailleerde overzicht van alle in 2007 ondersteunde activiteiten op deze twee thema's wordt verwezen naar bijlage II.
ODA/ non-ODA
Zoals gezegd heeft het fonds in 2007 voor een bedrag van ¤ 100,1 miljoen activiteiten op het grensvlak van vrede, veiligheid en ontwikkeling ondersteund. De verdeling tussen ODA- en non-ODA activiteiten is ongeveer gelijk aan die van 2006. Ongeveer 32 % van de uitgaven is besteed aan activiteiten die niet toerekenbaar zijn aan ODA. Deze bestaan uit de gestegen uitgaven in Afghanistan, een grote bijdrage aan het VN Peace Building Fund (¤ 10 miljoen) en door de grote hoeveelheid non-ODA projecten in de Grote Meren regio, zoals het financieren van basistraining voor militairen van MONUC. Van de totale uitgaven voldoet ¤ 68,1 miljoen aan de ODA-criteria en is ¤ 32,0 miljoen niet toerekenbaar aan ODA.
Inzet van het fonds in 2008
Voor het jaar 2008 is ¤ 87,1 miljoen gereserveerd voor het Stabiliteitsfonds.2 Van dit bedrag is ¤ 44 miljoen reeds gecommitteerd aan lopende verplichtingen. Het Stabiliteitsfonds heeft een ruime bekendheid, wat ook is terug te zien door de overbesteding van afgelopen jaar. Er zullen, in samenwerking met de Nederlandse ambassades en het Ministerie van Defensie, activiteiten worden geïdentificeerd die passen in het geïntegreerde Nederlandse ontwikkelings- en veiligheidsbeleid en in aanmerking komen voor financiering vanuit het Stabiliteitsfonds. Bijlagen:

- Uitgaven Stabiliteitsfonds 2007

- Kleine Wapens en Ontmijning 2007

2 Onder voorbehoud van het aannemen van eerste suppletoire wet door Staten Generaal Bijlage 1: Uitgaven Stabiliteitsfonds 2007
Verdeling per regio
Prioritaire regio's
Afghanistan 12.604.962
GroteMeren 36.636.803
Hoorn van Afrika 3.102.454
Balkan 1.395.219
Wereldwijde activiteiten - prioritair 22.076.496
Subtotaal 75.815.934
Wereldwijde activiteiten - niet- prioritair 24.309.614 Totaal 100.125.548
Verdeling per thema
Ontmijnen 23.498.746
Kleine Wapens 2.404.874
DDR 9.151.094
SSR 12.650.368
Wederopbouw 10.000.000
Ondersteunen vredesmissies 30.463.305
Civiele missies 105.669
Vredesopbouw 1.526.880
Training en capaciteitsversterking 1.345.262
Diversen 7.537.179
Vredesdialogen 1.442.171
Totaal 100.125.548
Verdeling ODA/ non-ODA
Totaal ODA 68.108.650
Totaal non-ODA 32.016.898
Beschikbare budgetten
2007 85.067.000
2008 87.100.000*

* Onder voorbehoud van het aannemen van eerste suppletoire wet door Staten Generaal Bijlage 2: Kleine Wapens en Ontmijning 2007
Kleine Wapens
projectnr. omschrijving totale uitgaven uitgaven 2007 9931
Bijdrage aan HALO Trust Weapons and Ammunition Disposal Programma 532.396 48.686
10849
Bijdrage SaferAfrica Sustaining Action Programme: bestrijding illegale handel kleine wapens 568.205 26.984
11934
Bijdrage aan Arms Management Programme van Institute for Security Studies 484.500 144.500
11938 Bijdrage aan International Action Network on Small Arms 99.518 19.518 12686 Observatory on Small Arms & Citizen Security in Argentina 78.550 12.150 14838
Bijdrage aan evaluatie HALO Trust Weapons and Ammunition Disposal Programma in Afghanistan 18.940 3.788
15034
Bijdrage aan UNDP Kosovo Small Arms Control Initiative (KOSSAC) 263.850 156.762
15333
Bijdrage aan Saferworld programma: reductie gewapend geweld door controle op kleine wapens 570.000 270.000
16564 Bijdrage aan Montenegro Demilitarisation Programme 577.206 577.206 17106 Weapons and Ammunition Disposal Programme Afghanistan 545.280 545.280 17130
Bijdrage aan vernietiging kleine wapens Congo door Mine Action Group (MAG) 600.000 600.000
TOTAAL 2.404.874
Doelstelling: ¤ 2,3 miljoen per jaar
Ontmijnen
projectnr. omschrijving totale uitgaven uitgaven 2007 6607
TMF subsidie HALO Trust voor 2004-2007. Geoormerkte bijdrage. 20.461.477 5.650.000
6608 TMF-aanvraag 2004-2007 Norwegian People's Aid (NPA) 8.000.000 2.000.000 6609 TMF-aanvraag 2004-2007 Mine Advisory Group (MAG) 8.000.000 2.000.000 6610 TMF-aanvraag 2004-2007 Handicap International Belgium (HIB) 1.356.776 306.776 15329 Ontmijning Afghanistan via UNMAS 1.241.976 2.514.619 15575 Bijdrage aan wereldwijde ontmijning via ICRC 1.000.000 1.000.000 16554
Bijdrage aan ontmijning in Sudan, Afghanistan en DRC via UNMAS 5.999.994 5.999.994
16674 Bijdrage aan ontmijning in Irak, Sudan, DRC en Angola via MAG 4.500.000 4.500.000 16678
Bijdrage aan ontmijning in Somalië, Afghanistan en Sudan via DDG 1.175.390 800.000
TOTAAL 24.771.389
Doelstelling: ¤12,6 miljoen per jaar