Gemeente Oirschot

Informatie over het Hantavirus en de Q-koorts

De afgelopen maanden zijn het Hantavirus en de Q-koorts weer actief in Nederland. Ook al gaat het niet om epidemieën, het is belangrijk om te weten om welke ziektes het gaat, welke ziekteverschijnselen bij mensen voorkomen, hoe ernstig de ziekte is enz. Vandaar dat we u hieronder informeren.

Hantavirus

Bij de GGD Brabant-Zuidoost zijn begin 2008 een aantal patiënten gemeld met een Hantavirus infectie. Op dit moment is het aantal nieuwe meldingen zeer beperkt en komen er weinig vragen binnen bij de GGD. Het komt dus niet veel voor.

Waar en hoe kun je het virus oplopen?

Besmette knaagdieren scheiden het virus uit via de uitwerpselen, urine en speeksel. Als dit uitdroogt en bijvoorbeeld wordt opgeveegd, komt het virus met het stof in de lucht. Mensen raken vooral besmet door het inademen van virusdeeltjes in stof. Een beet van een besmet dier kan ook tot een infectie leiden. In Nederland kan alleen de rosse woelmuis het virus op de mens overbrengen. Mensen kunnen de ziekte niet overdragen van mens op mens.

Wat zijn de ziekteverschijnselen bij mensen ?

De infectie verloopt ongemerkt, of er ontstaan slechts griepachtige klachten zoals spierpijn en koorts. Bij een ernstiger verloop begint de ziekte meestal, acuut met hoofdpijn en hoge koorts. Daarbij kunnen misselijkheid en braken, buik- en flankpijn en gezichtsstoornissen voorkomen. In het ernstigste geval kunnen er nierfunctiestoornissen zijn, maar die zijn tijdelijk.

Vrijwel iedereen geneest volledig, al kan dat soms één tot enkele weken duren. Het virus is niet te behandelen, maar er is een verlichting mogelijk door pijnstillers en koortswerende middelen.

Na een besmetting ontstaat een langdurige bescherming tegen dat specifieke type hantavirus. Mensen kunnen wel opnieuw besmet raken, maar ze worden niet meer ziek van hetzelfde virus.

Q-koorts

Sinds 2007 is sprake van een forse toename van het aantal Q-koorts meldingen. Tot 2007 kwam de ziekte jaarlijks gemiddeld 15 keer voor. Dit jaar is sprake van een toename van het aantal Q-koorts gevallen.

Wat is Q-koorts.

Het is een ziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie (Coxiella burnetii). De verspreiding kan naar de mens plaatsvinden door dieren (vooral schapen en geiten) die de bacterie bij zich hebben. De ziekte kan niet overgaan van mens op mens.

Waar en hoe kun je het virus oplopen?

De ziekte wordt meestal overgebracht door besmet fijnstof dat wordt ingeademd. De urine, ontlasting, melk, moederkoek, vruchtvliezen en het vruchtwater van geïnfecteerde dieren is besmettelijk. De bacterie kan lang overleven in stof en zand en kan door verwaaiing tot enkele kilometers verspreid worden.

Wat zijn de ziekteverschijnselen bij mensen?

De meeste besmettingen verlopen zonder dat je het merkt of als milde griep. Bij een ernstiger verloop begint de ziekte meestal acuut met heftige hoofdpijn en hoge koorts. Daarbij kunnen koude rillingen, spierpijn, misselijkheid en braken, een longontsteking en pijn op de borst voorkomen. De ziekteverschijnselen treden gemiddeld twee tot drie weken na besmetting op.

Na een besmetting ontstaat een langdurige bescherming. Besmetting is wel mogelijk maar dat gaat dan niet meer gepaard met ziekteverschijnselen.

Q-koorts geneest meestal spontaan na één of twee weken. Soms is het nodig te behandelen met een antibioticakuur. Na een ernstige longontsteking duurt het herstel lang. Ook kunnen lang vermoeidheidsverschijnselen optreden, maar ook die genezen uiteindelijk zonder behandeling.

Wie lopen extra risico?

Dat zijn mensen die veel in aanraking komen met vee zoals dierenartsen, veehouders, slachthuispersoneel en laboratoriummedewerkers. Patiënten met verminderde weerstand en zwangere vrouwen lopen meer risico om na besmetting ziek te worden.

Meer informatie

Als u klachten heeft die lijken op het Hantavirus of Q-koorts, kunt u het beste contact opnemen met de huisarts. Of kijk op www.rivm.nl (onder Infectieziekten).

Op www.minlnv.nl (zoeken op Q-koorts) vindt u met name de maatregelen voor melkgeiten- en melkschapenhouders; deze staan ook op www.oirschot.nl onder Actueel, Risico en crises.