Ministerraad
One-tier model in wet vastgelegd
Persbericht | 11-07-2008
Het kabinet wil Nederland aantrekkelijker maken als vestigingsplaats voor
internationaal werkende bedrijven door de keuze voor een gezamenlijke raad
van uitvoerende en niet-uitvoerende bestuurders (one-tier board) wettelijk
mogelijk te maken. Dit staat in een wetsvoorstel van minister Hirsch Ballin
van Justitie waarmee de ministerraad heeft ingestemd.
Nederlandse naamloze en besloten vennootschappen kunnen kiezen voor een
model van een bestuur en een raad van commissarissen (dualistisch model) of
voor het zogeheten one-tier of monistisch bestuursmodel. Het wetsvoorstel
maakt het mogelijk taken binnen het bestuur van een onderneming te verdelen
over algemene en niet-uitvoerende bestuurders. Verder zijn regels opgenomen
voor de aansprakelijkheid van bestuurders bij onbehoorlijk bestuur en voor
de gevolgen van een tegenstrijdig belang binnen het bestuur en de raad van
commissarissen voor de besluitvorming van de vennootschap.
Als een bestuurder of commissaris een persoonlijk belang heeft dat strijdig
is met het belang van de vennootschap, is het uitgangspunt dat die persoon
niet meedoet aan de besluitvorming. Ook is het mogelijk dat een ander orgaan
een besluit neemt. Dit kan zich voordoen als alle bestuurders of
commissarissen een tegenstrijdig belang hebben.
Het kabinet wil met de regeling de bruikbaarheid vergroten van de naamloze
en de besloten vennootschap in nationale en internationale
ondernemingsverhoudingen. Nederland krijgt meer concurrentie van
rechtsvormen in het buitenland. Een andere factor is het Europese Hof van
Justitie. De arresten van dit rechtsprekend orgaan benadrukken met enige
regelmaat het recht op vrije vestiging voor bedrijven en investeerders die
gebruik willen maken van buitenlandse rechtsvormen, waarbij (ook) het
ondernemingsrecht geen belemmeringen mag opwerpen. Voor ondernemingen wordt
steeds minder bepalend welke 'juridische jas' zij aantrekken. Indien het
gebodene in het vestigingsland niet bevalt, kan de onderneming kiezen uit
een reeks van rechtsvormen elders in de Unie zonder dat dit ten koste gaat
van de vrijheid om zich overal in de interne markt te vestigen.
Als voordeel van het monistisch of one-tier model wordt wel genoemd dat
bestuurders eerder en meer informatie zouden krijgen dan commissarissen, of
zij zich nu bezig houden met de algemene lijn of (ook) met het uitvoerende
bestuur.
In de praktijk bestaat vooralsnog onzekerheid over de gevolgen van een
taakverdeling binnen een monistisch bestuur, ook voor de eventuele
aansprakelijkheid van bestuurders bij problemen. Door verantwoordelijkheden
en aansprakelijkheid van bestuurders in een monistisch stelsel in de wet
vast te leggen, wordt de rechtszekerheid vergroot en zal naar verwachting
vaker voor een monistisch bestuur worden gekozen.
De ministerraad heeft ermee ingestemd dat het wetsvoorstel voor advies aan
de Raad van State zal worden gezonden. De tekst van het wetsvoorstel en van
het advies van de Raad van State worden pas openbaar bij indiening bij de
Tweede Kamer.