Brussel, 15 juli 2008
Door de overheid gefinancierd onderzoek: Gemeenschappelijke problemen vergen
gemeenschappelijke oplossingen! De Commissie stelt de lidstaten voor om de
grote maatschappelijke uitdagingen samen aan te pakken
Klimaatverandering, ziekten en energie zijn maatschappelijke uitdagingen
voor alle EU-lidstaten. Het op dat gebied gevoerd nationale onderzoek, wat
momenteel goed is voor 85% van alle via Europese openbare financiering
ondersteund onderzoek, zou een grotere impact hebben als de lidstaten hun
middelen zouden bundelen en hun inspanningen beter zouden coördineren. De
Europese Commissie heeft de lidstaten vandaag voorgesteld een nieuwe aanpak
voor "gezamenlijke programmering" vast te stellen. Daarmee moet de huidige
versnippering, die de efficiëntie van het Europese onderzoek ondermijnt,
worden aangepakt.
Overeenkomstig het met wetenschapsbeleid en onderzoek belaste
Commissielid, de heer Janez Potocnik, kunnen "uitdagingen zoals
voedselveiligheid, gezondheidszorg, mariene ecosystemen en
biodiversiteit, klimaatverandering en energie niet worden opgelost
uitsluitend binnen de grenzen van de lidstaten, maar moeten zij via
gezamenlijk , en niet louter nationaal onderzoek worden aangepakt.
Nationale programma's zijn vanzelfsprekend noodzakelijk, maar binnen
bepaalde gebieden van strategisch publiek belang kan dergelijk op
nationale leest geschoeid onderzoek resulteren in dubbel werk, alsook
in een tekort aan kritische massa waarmee met de beschikbare middelen
daadwerkelijk een impact kan worden gemaakt. Aangezien wij het nu al
moeilijk hebben om onze investeringsinspanning op te trekken tot de
Lissabon-doelstelling van 3% van het bruto binnenlands product, moeten
wij het effect van onze nationale investeringen versterken door onze
inspanningen te bundelen".
In de vandaag door de Commissie aangenomen mededeling "Naar een
gezamenlijke programmering van het onderzoek - Samenwerken om
gemeenschappelijke uitdagingen doeltreffender aan te pakken" wordt
voorgesteld dat de lidstaten eerst en vooral een beperkt aantal
cruciale uitdagingen identificeren waarop zij hun inspanningen willen
richten, en vervolgens overeenstemming zoeken over een
gemeenschappelijke visie op en uitwerking en tenuitvoerlegging van een
strategische onderzoeksagenda voor elk geselecteerd gebied.
In de mededeling wordt onderstreept dat een dergelijke
gemeenschappelijke programmering op vrijwillige basis moet
plaatsvinden en dat niet elke lidstaat noodzakelijkerwijs bij elk
specifiek initiatief moet worden betrokken. Het proces kan berusten op
een coördinatie van de bestaande nationale programma's of kan
uitmonden in de vaststelling van volkomen nieuwe programma's, de
bundeling van middelen en een gezamenlijke proces van monitoring en
evaluatie. De Commissie moet de rol van facilitator spelen en voor de
tenuitvoerlegging van deze coördinatie kunnen eventueel communautaire
middelen worden uitgetrokken. Wanneer de ministerraad van de EU
instemt met dit voorstel, kunnen gemeenschappelijke
programmeringsinitiatieven al in 2010 van start gaan.
Het Europese strategische plan voor energietechnologie en de verwachte
strategie voor marien onderzoek zullen ervaring opleveren voor dit
initiatief.
Nog overeenkomstig Commissielid Potocnik "heeft gemeenschappelijke
programmering het potentieel om uit te groeien tot een mechanisme dat
ten minste zo belangrijk is als dat van de kaderprogramma's in het
Europese onderzoekslandschap en kan het de manier zelf veranderen
waarop Europeanen wetenschappelijk onderzoek benaderen."
Achtergrond
Deze mededeling is één van de vijf beleidsinitiatieven van de
Commissie met het oog op de follow-up van het groenboek van 2007 "De
Europese onderzoeksruimte: Nieuwe perspectieven" en is een verdere
stap in de totstandbrenging van de "vijfde vrijheid" door het
wegwerken van belemmeringen voor het vrije verkeer van kennis.
Nadere bijzonderheden over het bovenstaande zijn beschikbaar in
MEMO/08/503.
Link naar de volledige tekst van de mededeling:
http://ec.europa.eu/research/press/2008/pdf/com_2008_468_en.pdf
Zie ook de persmededelingen betreffende het pakket inzake de Europese
onderzoeksruimte:
IP/08/637 over de resultaten van het groenboek on ERA
IP/08/555 over het beheer van intellectuele eigendomsrechten door
openbare onderzoeksorganisaties
IP/08/802 over het Europese partnership voor onderzoekers
European Union