Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

2008

Stijging zorgkosten door vergrijzing valt mee 17 juli 2008

De zorgkosten voor mensen lopen op naarmate ze ouder worden. Vooral in het laatste levensjaar maken mensen veel kosten voor zorg. Hoewel steeds meer mensen oud worden, nemen de zorgkosten niet evenredig toe. Een belangrijke oorzaak hiervan is dat de levensverwachting toeneemt, met name bij mannen. Enerzijds betekent dit een uitstel van de hoge kosten in het laatste levensjaar. Anderzijds blijven echtparen hierdoor langer bij elkaar waardoor zij minder beroep doen op formele zorg. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM.

In 2005 werd er in totaal 68,5 miljard euro uitgegeven aan gezondheidszorg. De duurste sectoren zijn Ziekenhuiszorg en medisch specialistische zorg (17,7 miljard) en Ouderenzorg (12,7 miljard). De gemiddelde kosten voor de gezondheidszorg per Nederlander zijn 4.200 euro per jaar. Vooral in het laatste levensjaar maken mensen veel kosten voor zorg.

Grafiek zorg voor euro's 8
Gemiddelde kosten (euro per inwoner)van de gezondheidszorg naar leeftijd en geslacht.

Kosten ziekenhuiszorg
Het aantal mensen dat een beroep zal doen op ziekenhuiszorg zal minder snel toenemen dan eerder was berekend. Tot 2020 zal deze toename 1,0% zijn in plaats van 1,2%. Dit komt doordat mensen steeds ouder worden. In Nederland hebben we te maken met vergrijzing: door de na-oorlogse geboortegolf komen er steeds meer ouderen in Nederland. Maar niet alleen komen er steeds meer ouderen, mensen leven ook steeds langer. Dit betekent dat de hoge kosten van het laatste levensjaar uitgesteld worden, en dat jaarlijkse kostenstijging wat lager uitvalt.

Kosten ouderenzorg
Een andere belangrijk onderdeel van kosten in de gezondheidszorg is de ouderenzorg (thuiszorg, verpleeg- en verzorgingshuizen). In eerdere berekeningen werd uitgegaan dat de uitgaven aan ouderenzog alleen al door de vergrijzing ieder jaar met 2% toenemen. Door een verandering in de levensverwachting wordt nu een toename van 1% verwacht. In de praktijk maken vooral alleenstaande ouderen gebruik van de formele ouderenzorg. Dit zijn meestal vrouwen, omdat vrouwen gemiddeld ouder worden dan mannen. De komende decennia zal de levensverwachting van mannen echter sneller toenemen dan de levensverwachting bij vrouwen. Dit betekent dat echtparen in de toekomst langer bij elkaar blijven en er naar verhouding minder snel een beroep op formele ouderenzorg wordt gedaan.

Kosten gezondheidszorg
De groei van de zorguitgaven wordt echter niet alleen door vergrijzing bepaald. Ook prijsontwikkelingen en nieuwe behandelmogelijkheden leiden tot groeiende zorguitgaven.
Tussen 1999 en 2003 stegen de zorgkosten jaarlijks gemiddeld met 9,7%. Tussen 2003 en 2005 was deze groei 3,9% per jaar. Ook voor de toekomst wordt daarom een groei bovenop de vergrijzingslasten verwacht. Op basis van deze studie kan niet worden geconcludeerd dat de totale groei van de zorguitgaven lager zal uitkomen dan eerder werd aangenomen.

EINDE BERICHT