Partij van de Arbeid

'Zorg: kabinet schuift met normen

04-08-2008 10:49

De Werkgroep Patiënt Centraal (WPC) bestaat uit PvdA-leden die binnen en buiten de partij een kritisch debat over gezondheid en zorg willen stimuleren. Volgens de werkgroep schuift het kabinet met normen om de zorg betaalbaar te houden

'De WPC houdt graag de vinger aan de pols, waar het de zorg betreft. Vandaar dat we de laatste tijd veel aandacht hebben geschonken aan chronische zorg en de AWBZ. Want dat is toch de sector in de zorg waar veel politieke aandacht naartoe zou moeten gaan. Het vierde kabinet Balkenende beloofde bij zijn aantreden geen grote ingrepen te plegen in het stelsel van sociale verzekeringen. In juni presenteerde het kabinet de toekomstplannen rond de AWBZ. Inderdaad: op het oog geen grote wijzigingen. De AWBZ blijft gewoon bestaan. Er wordt wat verschoven naar de Wmo en een beetje naar de Zorgverzekeringswet. Sommige groepen gaan zelf wat meer betalen en er zijn nog wat onduidelijkheden.

Wat het kabinet echter wel doet, is schuiven met normen om de zorg betaalbaar te houden. Normen op het gebied van verzekerde zorg en geoorloofd gebruik. Het schrappen van de grondslag psychosociale problemen voor het krijgen van Ondersteunende Begeleiding (OB) is hiervan een goed voorbeeld. Nog niet zolang geleden was het normaal, of zelfs wenselijk dat mensen met psychosociale problemen ondersteuning kregen om maatschappelijk te kunnen participeren. Nu wordt dit verzekerde recht geschrapt uit de AWBZ.

De beoordeling of er een voorziening nodig is, wordt op basis van de Wmo overgelaten aan de gemeente. Zonder daar extra middelen tegenover te stellen. Het beteugelen van de groei van het Persoonsgebonden Budget (PGB) is een ander voorbeeld. Velen vinden tegenwoordig de weg naar het PGB. Deels komt dit doordat de markt inspeelt op het fenomeen. Deels komt dit doordat de regeling veel meerwaarde biedt aan cliënten in de zin van keuzemogelijkheden, regie en zelfredzaamheid. Er zit vooral veel groei in het aantal budgetten voor jongeren met een licht verstandelijke handicap en psychiatrische problemen. Twee groepen waarvan bekend is dat maatschappelijke participeren moeilijk is. Juist rond deze groepen zwengelt het kabinet nu de discussie aan over gepast en ongepast gebruik van het PGB en wil men de mogelijkheden beperken.

Je kunt zeggen dat het kabinet bezig is met het inregelen van het systeem. Onbedoelde en onvoorziene effecten van nieuwe wetgeving worden hersteld en er vinden wijzigingen plaats op basis van veranderde omstandigheden. Helaas zijn motieven rond de financiële houdbaarheid van het systeem in relatie tot financieel-economische ontwikkelingen hierbij leidend, in plaats van uitgangspunten over kwaliteit van leven en dienstverlening.

In het debat over de toekomst van de AWBZ heeft de Werkgroep Patiënt Centraal steeds gepleit voor het formuleren van inhoudelijke uitgangspunten over wat een normale kwaliteit van leven is, die voor iedereen gegarandeerd moet worden. Daarbij hoort een bepaald niveau van zorg- en dienstverlening, met inzet van voldoende medewerkers met een bijpassende opleiding. Daarbij hoort een bepaald kostenplaatje. Staatssecretaris Bussemaker omarmt in haar beleid de Normen voor Verantwoorde Zorg die door de sector Verpleging en Verzorging, in samenwerking met cliëntenorganisaties zijn ontwikkeld. Dat is prima. Die normen nemen kwaliteit van leven als uitgangspunt. Waarom dit dan niet echt ook tot startpunt nemen voor de AWBZ? De slag die nog gemaakt moet worden is het vertalen van dit niveau van zorg in mensen, middelen en geld.'

Hans Blaauwbroek, voorzitter
namens de Werkgroep Patiënt Centraal