Recordaantal jonge onderzoekers krijgt NWO-beurs
5 augustus 2008
NWO kent Veni-subsidies toe aan 116 recent gepromoveerde wetenschappers
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft
116 jonge, recent gepromoveerde onderzoekers een zogeheten
Veni-subsidie toegekend. Wetenschappers kunnen hiermee gedurende drie
jaar ideeën ontwikkelen en onderzoeken. De subsidie bedraagt maximaal
208.000 euro per onderzoeker. In totaal gaat het om ongeveer 24
miljoen euro.
Het is voor het eerst dat er meer dan honderd onderzoekers tegelijk
subsidie krijgen. NWO besloot tot dit recordaantal subsidies wegens de
overweldigende hoeveelheid aanvragen (zie ook persbericht 'NWO trekt
meer geld uit na stormloop op Veni en Vidi', 20 februari 2008,
www.nwo.nl/nwohome.nsf/pages/nwoa_7bzkkw). Dit jaar is het voor het
eerst dat NWO het hele bedrag betaalt. Er is geen eigen bijdrage meer
nodig van de universiteiten en instituten.
In totaal schreven 644 onderzoekers een onderzoeksvoorstel. De
aanvragen werden beoordeeld door wetenschappers uit binnen- en
buitenland. De kandidaten werden geselecteerd vanwege hun opvallend en
origineel talent voor het doen van vernieuwend wetenschappelijk
onderzoek. Onder de 116 winnaars zijn 46 vrouwen.
Vernieuwingsimpuls
De Veni-subsidie is een van de drie subsidievormen van de
Vernieuwingsimpuls (www.nwo.nl/vernieuwingsimpuls). De andere twee
subsidies zijn de Vidi-subsidie (voor ervaren postdocs) en de
Vici-subsidie (voor zeer ervaren onderzoekers). De Vernieuwingsimpuls
is opgezet in samenwerking met het Ministerie van OCW, de KNAW en de
universiteiten.
Alle Veni's op een rij
Hieronder volgt een lijst van gehonoreerde onderzoekers,
hun geboortedatum en geboorteplaats en de naam van de universiteit of
het instituut waar ze hun onderzoek willen uitvoeren. Let op, de
onderzoekers hoeven pas na de toekenning definitief te kiezen voor een
universiteit of instituut. Wijzigingen voeren we wekelijks door op
www.nwo.nl/vernieuwingsimpuls.
De herschaling van hypotheekmarkten
Dr. M.B. (Manuel) Aalbers (m) 25-10-1977, Noordoostpolder, UvA -
Sociale Geografie
Hypotheekmarkten zijn van grote invloed op de economie. Door de tijd
heen zijn hypotheekmarkten steeds minder lokaal en meer nationaal en
mondiaal geworden. Dit onderzoek gaat na wie dit proces stuurt en wat
de gevolgen zijn van deze herschaling voor hypotheeknemers en -gevers.
Single-photon controller for light
Dr N. (Nika) Akopian (m) 31-10-1975, Tbilisi (Georgië), TUD - Kavli
Institute of Nanoscience
A photonic transistor can control the flow of photons. If operated by
a single photon, it could be used for novel quantum-optical
applications. This research is aimed at developing such a device with
a unique combination of atomic and semiconductor systems.
Which rare gene changes lead to common immune diseases?
Dr. B.Z. (Behrooz) Alizadeh (m) 01-06-1969, Teheran (Iran), UMCU -
Medical Genetics
Rare changes in human genes can accumulate and cause chronic immune
diseases, like diabetes or rheumatoid arthritis, which are an
increasing burden on the health care system. This project aims to
identify these rare gene changes and learn how they act.
Duurzame technologie stimuleren
Dr. F. (Floortje) Alkemade (v), 10-11-1975, UU - Departement
Innovatie- & Milieuwetenschappen
Veel duurzame technologieen kunnen nog niet op eigen kracht
concurreren met bestaande niet-duurzame technologie en worden
ondersteund door subsidies. Dit stimuleert verduurzaming maar is duur
en ondersteunt misschien technologie die uiteindelijk niet gebruikt
wordt. Dit onderzoek gaat na wat een goede balans is tussen subsidies
en marktwerking bij het stimuleren van duurzame technologieën.
Gezonde landen, gezonde mensen
Dr O.A. (Onyebuchi) Arah (m) 20-02-1975, Onitsha (Nigeria), AMC/UvA -
Sociale Geneeskunde
Zowel persoonlijke als collectieve omstandigheden bepalen de
gezondheid van individuen. Aan de hand van gegevens van een kwart
miljoen mensen in zeventig landen zullen de onderzoekers analyseren
welke persoonlijke risicofactoren en welke collectieve determinanten
gelden voor chronische ziekten. Ook de collectieve determinanten van
de chronische ziekte-behandeling worden onderzocht.
By whom is international law really made?
Dr J. (Jean) d'Aspremont (m) 17-01-1978, Brussel (België), UL - Law
International law is no longer exclusively made by states. Non-state
actors now play a significant role. The researcher will analyze the
repartition of roles between states and non-state actors in
international lawmaking procedures and its impact on the substance of
the norms.
Stamcellen: leren van het embryo
Dr. ir. E.B. (Esther) Baart (v) 7-11-1972, Wageningen, UMCU -
Voortplanting en Gynaecologie
Cellen van een heel vroeg embryo kunnen nog uitgroeien tot alle
soorten weefsels, van huid tot hart. Het embryo maakt stoffen die deze
ontwikkeling sturen. De onderzoekers zullen analyseren welke stoffen
dit zijn. Die kennis is belangrijk voor weefselkweek uit stamcellen.
On the foundation of visual-spatial working memory: the maintenance
and updating of memory representations in the oculomotor system
Dr. A.V. Artem Belopolsky (m) 23-12-1977, Moskou (Rusland), VU -
Cognitieve Psychologie
Net als een fotocamera, neemt het oog slechts snapshots van de wereld.
Toch nemen we de wereld als één continu geheel waar. Dit onderzoek
richt zich op hoe de hersenen van losse oogbewegingen een coherent
beeld vormen van de omgeving.
Worden creooltalen geboren?
Dr. M.C. (Margot) van den Berg (v) 24-04-1975, Hilversum, RU -
Taalwetenschap
De structurele verschillen tussen complexe creooltalen en simpele
pidgintalen worden veelal verklaard als het gevolg van
moedertaalverwerving door kinderen. Dit onderzoek bestudeert de
invloed van volwassenen op creooltaalformatie middels historisch
taalonderzoek en hedendaags tweedetaalverwervingsonderzoek in Ghana en
Nederland.
Communicating agents, errors and efficiency
Dr. T.S. (Tamás) Biró (m) 24-11-1975, Budapest (Hungarije), UvA -
Linguistics
Linguistic performance in a virtual speech community. Communicating
agents, errors and efficiency. If speech is full of errors, how can we
communicate efficiently? Do errors influence language learning by
children and language change? Our computers will simulate a community
of communicating agents, whose language capacity also includes a novel
speech error model.
Het celskelet reguleert hersenveranderingen
Dr. K. (Karin) Boekhoorn (v) 15-05-1977, Appeltern, Erasmus MC -
Neuroscience
Aanpassingen aan het uiterst dynamische skelet van hersencellen zijn
essentieel voor het brein tijdens groei, leren en ziekteprocessen.
Onderzoekers gaan bestuderen hoe celskelet veranderingen mogelijk
worden gemaakt en wat er gebeurt in het brein als de regulatie hiervan
verstoord wordt.
Unidirectional motion of biomolecules at model membranes
Dr. S. (Sylvestre) Bonnet (m) 23-05-1976, Chartres (France), UU -
Chemical Biology & Organic Chemistry
Thermal motion usually does not prefer any direction. The researcher
will synthesize an artificial system which uses light to move single
molecules at a surface in one preferred direction.
Rechtbankdrama's in het oude Rome
Dr. B.M.C. (Bé) Breij (v) 01-07-1972, Den Helder; RU - Griekse en
Latijnse Taal en Cultuur
Romeinse aristocraten onderwezen en vermaakten elkaar met
redevoeringen in fictieve rechtszaken. Ze speelden daarbij de rol van
machtig personage of underdog. Het onderzoek maakt hun nog weinig
bekende teksten toegankelijk. Het ontsluit ook hun onderliggende
opvattingen over sociale verhoudingen.
Griepprik voor bacteriën
Dr. S. (Stan) Brouns (m) 10-03-1978, 's-Hertogenbosch, WUR,
Microbiologie
Bacteriën worden continu aangevallen en gedood door virussen. Onlangs
is echter ontdekt dat bacteriën een systeem hebben ontwikkeld om virus
infectie te voorkomen. Dit onderzoek analyseert het antivirus systeem,
waardoor ook aan industrieel toepasbare bacteriën een 'griepprik' kan
worden gegeven.
Watching two-dimensional matter move.
Dr. F. (Fabrizio) Carbone (m) 20-04-1976, Novi Ligure (Italië), RuG -
Zernike Institute for Advanced Materials
The vibrations, breaking and forming of chemical bonds happen in
femtoseconds. In this project we will look at the motion of atoms
during such transformations of chemical bonds in 2-dimensional
materials (one atom thick layers) with spatial and temporal
resolution.
Aanzet tot van groei van bloedvaten bij aderverkalking
Dr. C. (Caroline) Cheng (v) 20-01-1978, Hong Kong (China), Erasmus MC
- Cardiologie
Aderverkalking is het dichtslippen van bloedvaten waarbij organen niet
meer voldoende kunnen worden voorzien van zuurstof en voedingsstoffen.
Bij een ernstige vorm van aderverkalking treedt er een afscheiding van
eiwitten op die het ingroeien van nieuwe bloedvaten bevorderd. Omdat
dit proces de aderverkalking vererderd, kijken de onderzoekers in dit
project naar welke biologische mechanismen dit tot stand kan brengen.
Neuromodulation of cognition
Dr. L.S. (Lorenza) Colzato (v) 20-09-1974, Bolzano (Italië), UL
Neurocognition Dopamine is a neurochemical of the brain involved in
how we control our thoughts and goal directed behavior. This research
project aims to understand the role of different dopamine receptors
types in cognitive control functions in healthy humans.
Adaptieve, multi-functionele medicijnen
Dr. P.Y.W. (Patricia) Dankers (v) 22-06-1978, Helmond, TU/e -
Chemische Biologie
Complexe ziektebeelden zullen opgelost moeten worden door een
combinatie van verschillende functionele moleculaire eenheden, die
gezamenlijk tot actie zullen overgaan. In het onderzoek wordt
voorgesteld om slimme medicijnen te ontwikkelen die door
zelf-assemblage deze verschillende functionaliteiten bevatten. Door de
dynamiek van de zelf-assemblage is de verwachting dat de complexen
zich kunnen aanpassen aan de eiwitten en cellen waaraan ze moeten
binden en hierdoor een veel grotere effectiviteit zullen tonen.
Gevolgen van discriminatie op hersenactiviteit
Dr. B. (Belle) Derks (v) 16-05-1979, Voorburg, UL - Sociale en
Organisatiepsychologie
Discriminatie verlaagt de motivatie en prestatie van vrouwen en
allochtonen. De onderzoekers gebruiken metingen van hersenactiviteit
om te testen of dit komt doordat mensen anders naar hun omgeving
kijken wanneer ze gediscrimineerd worden dan wanneer ze niet
gediscrimineerd worden.
Schizofrenie, wat is het en waardoor komt het?
Dr. E.M. (Eske) Derks (v) 11-07-1975, Arnhem, UMCU - Psychiatrie
Schizofrenie is een psychiatrische aandoening waarbij patienten
onderling sterk verschillen. Bij de zoektocht naar genen worden alle
schizofreniepatienten echter over één kam gescheerd. De onderzoekers
willen het genetisch onderzoek verbeteren door onderscheid te maken
tussen schizofreniepatienten met een verschillend ziektebeeld.
Plakkende tangen
Dr. D. (Dimitra) Dodou (v) 29-07-1979, TUD - BioMechanical Engineering
Huidige medische tangen hebben scherpe randen die tot beschadiging van
weefsel kunnen leiden. De onderzoeker zal een nieuwe methode van
grijpen ontwikkelen met behulp van uit de natuur geïnspireerde
plakkerige materialen die in- en uitgeschakeld kunnen worden door
middel van licht.
De oorsprong van het proza
Dr. J.M. (Joost) van Driel (m) 13-12-1976, UL - Nederlandse taal en
cultuur
Tegenwoordig is de prozavorm de standaard voor fictie en non-fictie
literatuur. Onze oudste literatuur was echter berijmd. Pas langzaam is
in de Middeleeuwen de prozavorm door Nederlandse auteurs ontdekt. Dit
onderzoek gaat na welke factoren daarvoor verantwoordelijk zijn
geweest.
Virussen op een weegschaaltje
Dr. E. (Esther) van Duijn (v) 05-06-1979, Utrecht, UU - Biomolecular
Mass Spectrometry and Proteomics
Virussen kunnen heel efficiënt vermeerderen, maar hoe doen ze dat? Hoe
wordt een virus capside gevuld, en wat zijn de eigenschappen van dit
capside? Om dit beter te begrijpen zullen de structuren van
verschillende virus eiwitten worden onderzocht met
massa-spectrometrie.
Eiwit-teamwork: rekenen aan interacties tussen planteiwitten
Dr. A.D.J. (Aalt-Jan) van Dijk (m) 07-10-1979, Utrecht, WUR -
Bioinformatica
MADS eiwitten zijn essentieel voor allerlei processen in planten,
zoals bijvoorbeeld de vorming van de verschillende bloemorganen en het
rijpen van fruit. Deze eiwitten werken met elkaar samen: alleen in
combinatie met elkaar kunnen ze hun functie vervullen. Bovendien
lijken de MADS eiwitten erg op elkaar, maar heeft elke combinatie toch
zijn eigen specifieke functie. Dit onderzoek gaat met computermodellen
deze samenwerking bestuderen en zal leiden tot inzicht in groei en
ontwikkeling van belangrijke gewassen zoals rijst, tomaat en
aardappel.
Kleine RNA's groot in bloedcelvorming
Dr. S.J. (Stefan) Erkeland (m) 17-02-1970, Rotterdam, Erasmus MC -
Hematologie
In cellen regelen kleine RNA's de aanmaak van eiwitten. De
onderzoekers gaan de rol van RNA's in bloedcelvorming onderzoeken. De
aanmaak van kleine RNA's in bloedcellen wordt stopgezet of verhoogd.
De onderzoekers achterhalen welke eiwitten gecontroleerd worden door
kleine RNA's.
Oude bomen moet je niet verplaatsen?
Dr. B.U. (Birte) Forstmann (v) 01-11-1976, Bremen (Duitsland), UvA -
Psychologie
Met het ouder worden passen mensen zich minder makkelijk aan aan hun
veranderlijke omgeving. Dergelijk verlies aan mentale flexibiliteit
treft echter niet iedereen even sterk. Dit onderzoek ontrafelt welke
neurocognitieve mechanismen bijdragen aan individuele verschillen in
adaptieve controle tussen ouderen.
Belastingen in Europese kolonieën
Dr. E.H.P. (Ewout) Frankema (m) 27-10-1974, UU - Geschiedenis
Koloniale overheden kunnen belasting heffen om de lokale bevolking uit
te buiten, maar ook om publieke voorzieningen zoals onderwijs,
gezondheidszorg en infrastructuur te financieren. Dit historisch
onderzoek vergelijkt de rol van het belastingstelsel in diverse
Europese koloniën.
Glycosylation controls immune homeostasis
Dr. J.J. (Juan) García-Vallejo (m) 09-09-1975, Málaga (Spanje), VUmc -
Molecular Cell Biology & Immunology
Injury to our body results in the activation of the immune system, but
also in glycosylation changes that can affect immune recognition. The
researchers will investigate the molecular mechanisms responsible for
these injury-associated glycosylation changes and how they affect
immune recognition.
Leren onder de loep
Dr. T.A.J.M. (Tamara) van Gog (v), 18-06-1979, Raamsdonk, Open
Universiteit Nederland - Onderwijstechnologisch Expertisecentrum
Succesvol zelfstandig leren vereist dat leerlingen hun eigen
leerproces kritisch onder de loep nemen. Dit 'reflecteren' is
moeilijk, vooral voor beginners. Onderzocht wordt of kijken naar
zichzelf en goede voorbeelden van anderen, reflectie bevordert en
welke rol vakkennis daarbij speelt.
Moleculen in de ruimte
Dr. T.P.M. (Fedor) Goumans (m) 11-05-1978, Rhenen, UL - Theoretische
Chemie
De omstandigheden in de ruimte zijn ongunstig voor de vorming van
moleculen. Desondanks worden er veel verschillende moleculen
waargenomen. De onderzoeker bestudeert hoe koolstofdioxide en methanol
toch gevormd kunnen worden op stofdeeltjes in de ruimte, waar ze in
hoge concentraties voorkomen.
Fileprobleem in de galwegen
Dr. S.F.J (Stan) van de Graaf (m) 18-08-1977, Eindhoven, UMCU -
Metabole en Endocriene Ziekten
Bij verstoringen in onze lever of darm kunnen galzouten ophopen.
Ophoping van galzouten doodt cellen. De onderzoeker zal bepalen hoe
gereguleerd wordt hoeveel galzout de cel binnenkomt en hoe we dit
kunnen bijsturen.
Nieuw Nederland of New York?
Dr. M. (Michiel) van Groesen (m) 17-06-1975, UvA - Geschiedenis
Aan het eind van de zeventiende eeuw maakten zowel Engeland als de
Nederlandse Republiek aanspraak op Nieuw Nederland / New York. Dit
onderzoek analyseert de beeldvorming van deze kolonie in Nederlandse
en Engelse prenten, pamfletten, kaarten en andere propaganda, en
vergelijkt deze Europese beelden met de ervaringen van Amerikaanse
kolonisten in dit gebied.
Vee voor de markt
Dr. M. (Maaike) Groot (v) 14-08-1973, VU - Archeologie
Met de komst van de Romeinen nam de vraag naar voedsel in ons land
sterk toe. Doordat de plaatselijke boerengemeenschappen extra voedsel
gingen produceren, veranderde niet alleen de agrarische economie, maar
ook de maatschappij. Dit onderzoek zal deze verandering bestuderen.
The mathematics of norm enforcement
Dr. (Davide) Grossi (m) 20-04-1979, UvA - Informatica
Each society is shaped by norms defining what is obligatory,
permitted, prohibited. Norms, in order not to remain dead letters,
require adequate enforcement. The project develops mathematical tools
for assessing the best way to enforce given sets of norms.
Waar relativiteitstheorie marsmannetjes tegenkomt
Dr. M.A. (Atakan) Gürkan (m) 08-01-1974, UvA - Astronomie
Twee recente ontdekkingen in de astronomie zijn de aanwezigheid van
zeer jonge sterren rond een groot zwart gat in het centrum van de
Melkweg en planeten buiten ons eigen zonnestelsel. Er zijn opvallende
fysische overeenkomsten tussen deze systemen. Het doel van dit project
is het ontdekken van de oorsprong en mogelijk ook het lot van deze
systemen.
Zuidamerikaanse zinnen in zinnen
Dr. E. (Rik) van Gijn (m) 01-03-1976, RU - Taalwetenschappen
Ondanks de enorme taaldiversiteit zijn er een beperkt aantal dominante
strategieën om bijzinnen te vormen in de talen van Zuid Amerika. De
vraag is hoe dit kan, en wat deze situatie ons kan vertellen over de
historie van het continent.
Slimme zoutjes voor betere botten
Dr. P. (Pamela) Habibovic (v) 12-03-1977, UT - Tissue Regeneration
Wanneer bij een auto-ongeluk een groot stuk bot verbrijzelt, zal de
chirurg voor de behandeling wat bot weghalen uit een ander
lichaamsdeel. Dit is schaars en het oogsten ervan geeft overlast en
complicaties. Dit onderzoek richt zich op het maken van kunstmatige
implantaten met zouten die botgroei stimuleren.
Kameleon veranderingen in het rookgedrag van adolescenten
Dr. Z. (Zeena) Harakeh (v) 20-08-1979, Groningen, UU -Algemene Sociale
Wetenschappen
Sommige jongeren die experimenteren, maken de transitie naar dagelijks
roken. De onderzoekers gaan aan de hand van experimentele,
observationele studies bestuderen hoe de impliciete en expliciete
invloed van leeftijdgenoten het roken van experimentele rokers
beïnvloeden. Ook kijken ze hierbij naar de effecten van
persoonlijkheidskenmerken en groepscontext.
Ophelderen van eiwitsamenklontering
Dr. A. (Andrea) Hawe (v) 09-08-1977, LU - LACDR, Drug Delivery
Technology
Samenklontering van eiwitten in geneesmiddelen is desastreus voor hun
veiligheid. De onderzoekster gaat een gevoelige detectiemethode
ontwikkelen om eiwitsamenklontering op te sporen en het ontstaan ervan
te begrijpen. Hiermee kan de veiligheid, houdbaarheid en werking van
nieuwe geneesmiddelen gewaarborgd worden.
Een zoektocht naar nieuwe pulsars met LOFAR
Dr. J.W.T. (Jason) Hessels (m) 22-02-1979, UvA - Astronomie
Pulsars hebben de hoogste dichtheden, de sterkste magnetische velden,
en de snelste rotatieperioden van alle waargenomen sterren. Met de
LOFAR radiotelescoop zullen we honderden nieuwe pulsars ontdekken die
wij zullen gebruiken om de pulsarbevolking van het melkwegstelsel en
de extreme fysica van pulsars te bestuderen.
Kostenbesparingen in toeleveringsketens
Dr. W. (Wilco) van den Heuvel (m) 06-11-1979, Gouda, EUR -
Econometrisch Instituut
Toeleveringsketens bestaan uit een reeks bedrijven die betrokken zijn
bij het fabriceren van een bepaald product. Doordat bedrijven binnen
de toeleveringsketen verschillende doelen hebben, zijn de ketenkosten
vaak hoger dan noodzakelijk. De onderzoekers bekijken of door
coördinatiemechanismen kostenbesparingen mogelijk zijn.
Nieuw zicht op geheugenvorming
Dr. F.E. (Freek) Hoebeek (m) 15-03-1978, Numansdorp, Erasmus MC -
Neurowetenschappen
Onderzoekers veronderstellen al 40 jaar dat geheugen in de kleine
hersenen wordt veroorzaakt door versterking en verzwakking van
neuronale verbindingen. De onderzoekers zullen als eerste directe
bewijzen hiervoor onderzoeken door tijdens geheugenvorming neuronale
processen te visualiseren in de kleine hersenen.
Origami op microschaal met waterdruppeltjes
Dr. ir. J.W. (Joost) van Honschoten (m) 03-01-1972, UT -
Micro-/Nanotechnologie
De huidige technieken om microscopisch kleine systemen te maken zijn
tweedimensionaal. Dit onderzoek gebruikt een soort origami om nieuwe
driedimensionale elementjes te fabriceren, zoals bijvoorbeeld
microrobots, micronaaldjes, of schakelaartjes. Voor het vouwen wordt
gebruikgemaakt van de krachtige oppervlaktespanningen van
vloeistofdruppels.
Omgevingsgevoelige polymeren met continue respons
Dr. ir. R. (Richard) Hoogenboom (m) 03-03-1978, Rotterdam, RU -
Physical-Organic & Supramolecular Chemistry
Polymeren kunnen reageren op veranderingen in de omgeving. De
onderzoekers sleutelen aan de moleculaire structuur van de polymeren
om de aan/uit reactie om te zetten in een brede geleidelijke respons.
Deze nieuwe polymeren vormen de basis voor moleculaire thermometers en
gecontroleerde medicijnafgifte systemen.
De negatieve spiraal van sociaal-economische positie en
psychopathologie
Dr. M. (Martijn) Huisman (m) 20-09-1975, Spijkenisse, UMCG -
Psychiatrie
Kinderen uit een lager sociaal-economisch milieu kampen vaker met
psychische stoornissen. Dit onderzoek gaat na of deze stoornissen
vervolgens een negatieve invloed hebben op de eigen
sociaal-economische positie van deze kinderen, waardoor er als het
ware een negatieve spiraal ontstaat.
Killercellen in de strijd tegen vogelgriep
Dr. C.A. (Christine) Jansen (v) 03-03-1977, Barneveld, UU -
Infectieziekten en Immunologie
Laag pathogene vogelgriepvirussen geven milde symptomen in vogels,
hoog pathogene virussen zijn dodelijk en kunnen ook mensen infecteren.
Dit kan leiden tot een nieuwe pandemie. In dit project wordt de rol
die het afweersysteem speelt bij dit verschil in ziekteverloop
onderzocht.
Zelf-versterkende metalen voor milieuvriendelijke auto's
Dr. E. Enrique Jimenez-Melero (m) 20-07-1977, TUD - Materiaalkunde
Onze auto's stoten te veel broeikas gassen uit. De toekomstige
milieuvriendelijke auto's moeten minder wegen zonder afname in
veiligheid en comfort. In dit project nieuwe zelf-versterkende metalen
voor auto's zullen worden ontwikkelend en bestudeerd met een Röntgen
microscoop.
Hoe behouden eicellen en zaadcellen het eeuwige leven?
Dr. L.M. (Leonie) Kamminga (v) 26-07-1977, Leek, NIOB-KNAW (Hubrecht
Instituut)
De voorlopers van geslachtscellen kunnen differentiëren in eicellen en
zaadcellen. Deze cellen zijn vervolgens in staat om na de bevruchting
een compleet nieuw organisme te vormen. Dit onderzoek is er op gericht
om te achterhalen welke processen ten grondslag liggen aan het behoud
van deze unieke eigenschappen van geslachtscellen.
Hoe gaat het brein om met tijdsverschillen?
Dr. M.N. (Mirjam) Keetels (v) 07-02-1979, Breda, UvT - Cognitieve
Neurowetenschappen
Hoe gaan mensen om met tijdsverschillen tussen het uitvoeren van
bewegingen en het 'zien' en 'horen' van deze eigen bewegingen? De
onderzoeker laat mensen wennen aan een 'vertraagde spiegel' in spraak,
waarbij ze zichzelf iets verlaat zien en horen spreken.
Het pad van medicijn afbraak
Dr. P.H.J. (Peter) Keizers (m) 11-09-1975, Delden, UL - Protein
Chemistry
Medicijnen worden in het lichaam afgebroken door de enzymen
cytochromen P450. Hoe medicijnen door deze enzymen worden opgenomen,
afgebroken en vervolgens losgelaten is niet bekend. Door medicijn en
enzym magnetisch te labelen gaat de onderzoeker dit in kaart brengen.
Geheimen van planten ontrafeld
Dr. Ing. J.J.B. (Joost) Keurentjes (m) 25-12-1968, Doetinchem, WUR -
Erfelijkheidsleer en Plantenfysiologie
In de natuur komt binnen een plantensoort voor veel eigenschappen
variatie voor. De onderzoekers gaan deze variatie gebruiken om de
genetische achtergrond van eigenschappen te ontrafelen. Door kleine
verschillen in het DNA in kaart te brengen hopen zij deze te kunnen
koppelen aan de diversiteit in eigenschappen.
Beter toezicht op Europees beleid
Dr. Ph. (Philipp) Kiiver (m) 17-07-1979, Leningrad (Rusland), UM -
Publiekrecht
Het is voor Kamerleden vaak moeilijk om het beleid van de Europese
Unie in de gaten te houden. Dit onderzoek gaat na of parlementsleden
ook nieuwe benaderingen kunnen en willen gaan volgen om beter toezicht
op de EU uit te oefenen.
Krommen met veel punten
Dr. R.N. (Remke) Kloosterman (m) 05-03-1978, UU - Wiskunde
Elliptische krommen zijn krommen met extra structuur. Onbekend is of
elliptische krommen met veel `speciale' punten bestaan. In dit project
worden families van elliptische krommen onderzocht, om vast te stellen
of zulke krommen bestaan. Deze krommen hebben toepassingen in
bijvoorbeeld de cryptografie.
Astma na vroeggeboorte
Dr. B.W. (Boris) Kramer (m) 08-10-1970, Böblingen (Duitsland), UM -
Kindergeneeskunde
Vroeggeboorte treedt meestal op na een ontsteking in de baarmoeder.
Deze ontsteking verandert de functie van het nog onrijpe immuunsysteem
in de longen. Hierdoor wordt de kans op latere astma verhoogd. De
mechanismen en de preventie van astma worden bestudeerd in een uniek
proefdiermodel.
Mechanica: het is Chemie!
Dr. ir. N. (Niki) Kringos (v) 18-07-1979, TUD - Constructiemechanica
Ingenieurs bouwen al eeuwen bouwwerken op basis van mechanica.
Onbekende chemische materiaalinteracties en veranderingen worden
hierbij onder controle gehouden door over-dimensioneren van
structurele componenten. Dit onderzoek gaat de belangrijkste
chemie-mechanica interacties van bouwmaterialen in kaart brengen en
modeleren.
What nature and nurture tells you
Dr. M.E. (Maria) Kronfeldner (v) 02-08-1974, Duitsland, UvT -
Filosofie
Nature and nurture are two important concepts, used in different
sciences to understand traits like intelligence or diseases. This
project will study what these concepts tell us - about ourselves and
about the sciences which use them.
Borstkanker in beeld
Dr. H.W.M. (Hanneke) van Laarhoven (v) 20-04-1973, Nijmegen, UMC St
Radboud - Medische Oncologie
Signalen uit het lichaam stimuleren borstkankercellen om te groeien.
Met een nieuw middel gaan de onderzoekers de antenne voor één van deze
signalen blokkeren. Met verschillende beeldvormende technieken (scans)
zullen zij borstkankerpatiënten selecteren die baat bij deze
behandeling kunnen hebben.
Piepjes in het oor
Dr. ir. D.R.M. (Dave) Langers (m) 09-07-1973, Stramproy, UMCG - KNO
Veel mensen horen piepjes in hun oren zonder dat er een geluidsbron in
de omgeving aanwezig is. De oorzaak hiervoor moet vaak in de hersenen
gezocht worden. Dit onderzoek gaat na wat er mis gaat in de hersenen
van dergelijke patienten waardoor ze deze fantoomgeluidjes horen.
Een optimale opknapbeurt voor DNA
Dr. H. (Hannes) Lans (m) 18-07-1975, Rotterdam, Erasmus MC - Genetica
Het is letterlijk van levensbelang dat beschadigingen aan DNA, die
bijvoorbeeld worden veroorzaakt door UV-straling van de zon, foutloos
en efficiënt worden gerepareerd. Hoe deze reparatie optimaal en
doelmatig plaatsvindt in iedere cel, is onderwerp van dit onderzoek.
Flexible control: safer, better, cheaper
Dr. M. (Mircea) Lazar (m) 04-03-1978, TU/e - Electrical Engineering
Controllers ensure stable and safe operation of many vital systems,
such as electricity networks. Nowadays stability is becoming fragile,
as emerging technologies push controllers to their limit. Through
flexible control, this project enables the development of mechatronic
and network systems.
Effects of 'internal border control' for immigrant crime and detention
Dr. A.S. (Arjan) Leerkes (m) 11-09-1973, UvA - Amsterdamse School voor
Sociaal-Wetenschappelijk Onderzoek (ASSR)
Maatregelen om illegalen uit te sluiten van sociale voorzieningen en
de arbeidsmarkt vormen een steeds belangrijker instrument van
restrictieve immigratiepolitiek, zowel in de Europese Unie als de
Verenigde Staten. Of zulke 'binnenlandse grenscontroles' illegaal
verblijf tegengaan is weinig bekend. Wel lijken ze onder de resterende
Nederlandse illegalen te hebben geleid tot meer criminaliteit en
detentie. Het maken van een vergelijking tussen (lid)staten in de
Verenigde Staten en de Europese Unie - waarin gebieden met meer en
minder sterk ontwikkelde binnenlandse grenscontroles met elkaar worden
vergeleken - kan meer uitsluitsel geven over de bedoelde en onbedoelde
gevolgen van binnenlandse grenscontroles.
Hoe cellen met elkaar communiceren
Dr. M.J. (Magdalena) Lorenowicz (v) 19-07-1977, Krakow (Polen),
NIOB-KNAW (Hubrecht Instituut)
Communicatie tussen cellen is essentieel tijdens de ontwikkeling van
complexe organismen. Wnt eiwitten zijn gespecialiseerde signaal
transductie moleculen die een belangrijke rol spelen in deze
communicatie. De onderzoekers gaan analyseren hoe Wnt moleculen worden
geproduceerd en hoe helpen ze de boodschap van de ene naar de andere
cel door te geven.
Strafvervolging in Europa
Dr. M.J.J.P. (Michiel) Luchtman (m) 02-07-1975, Maastricht, UU -
Rechtsgeleerdheid
De lidstaten van de Europese Unie werken op strafrechtelijk vlak
steeds meer samen. Toch is onduidelijk hoe zij besluiten welk land
grensoverschrijdende misdaad vervolgt en welke regels bij het nemen
van dat besluit gelden. Dit onderzoek wil hierin duidelijkheid
brengen.
Immune system and cancer
Dr. K. (Karene) Mahtouk (v) 13-01-1978 Ales (Frankijk), AMC -
Pathologie
Cells of the immune system protect organisms against disease. The
function of immune cells is strongly regulated by proteins, whose
misregulation can lead to cancer. This study examines the role of one
of those proteins by inducing or suppressing it, in some selected
immune cells of living mice.
De rechtspraak en globalisering
Dr. E. (Elaine) Mak (v) 16-03-1979, Rotterdam, EUR - Legal Theory
Rechters zoeken steeds vaker steun in internationaal recht of in
rechtsvergelijking om hun beslissingen te motiveren. Onduidelijk is
hoe deze nieuwe praktijk kan worden ingebed in het grondwettelijke
kader. Dit onderzoek zal die vraag bestuderen voor de belangrijkste
gerechten in een aantal westerse landen.
Prehistoric life under the microscope
Dr. C. (Carolina) Mallol (v) 02-10-1973, Barcelona, Spanje, UL -
Archeologie
Pleistocene archaeological sites contain valuable information on the
culture and biology of early humans. Microscopic analysis of sediment
from such sites will provide us with detailed information about the
environments and lifestyles of our prehistoric predecessors.
Ridders in de Renaissance
Dr. O. (Olga) van Marion (v) 23-07-61, UL - Letteren
De tijdgenoten van Rembrandt lazen niet alleen renaissanceliteratuur.
Van hoog tot laag genoot men evengoed van de oude ridderromans en van
toneelstukken over de graven en gravinnen van weleer. Dit onderzoek
gaat na welke ideeën over de Middeleeuwen er bestonden bij onze
voorouders in de Gouden Eeuw.
DNA-herstel door afbraak
Dr. ir. J.A.F. (Jurgen) Marteijn (m) 05-02-1977, Oostburg, Erasmus MC
- Genetica
DNA-beschadigingen worden snel hersteld, anders kan dit leiden tot het
ontstaan van kanker of versnelde veroudering. De eiwitten betrokken
bij het repareren van DNA worden door verschillende processen
gereguleerd. Het proces waarbij de activiteit van deze eiwitten door
de afbraakmachine in de cel wordt gereguleerd, is onderdeel van dit
onderzoek.
Schoonheid en wetenschap in het Neoplatonisme
Dr. M. (Marije) Martijn (v) 10-05-1974, VU - Filosofie
Wat is de rol van schoonheid in wetenschap? In het Neoplatonisme is de
schoonheid van wetenschappelijke verklaringen een teken van hun
waarheid. Ik onderzoek uit welke eigenschappen die schoonheid bestaat
en hoe ze samenhangen met waarheid volgens de Neoplatonist Proclus.
Ziekte, afweer en eilandleven
Dr. K.D. (Kevin) Matson (m) 19-10-1974, Raleigh (Verenigde Staten),
RuG - Dieroecologie
Eilanden zijn natuurlijke laboratoria voor de studie van evolutie.
Biologen denken dat op eilanden minder ziekten rondwaren dan op het
vasteland. Dit project vergelijkt de kans op ziekte en de
afweersystemen van eiland- en continentale vogelpopulaties. Dit
vergroot ons inzicht in de evolutie van afweersystemen.
Fingerprinting the cosmic fireball
Dr. P.L. (Paul) McFadden (m) 03-10-1979, Melbourne (Australië), UvA -
Institute for Theoretical Physics (ITF)
The galaxies we see today grew from small ripples in the fireball that
filled the early universe. My research investigates how these ripples
formed: was it through a period of ultra-rapid expansion or was it
through the collapse of a previous universe?
Geavanceerde wortelinteracties
Dr. ir. L. (Liesje) Mommer (v) 09-02-1976, Heerlen, WUR, Natuurbeheer
en Plantenecologie
Wanneer meer verschillende soorten planten bij elkaar staan, worden er
grotere prestaties geleverd: de planten worden groter, dan wanneer ze
in monocultuur groeien. Hoe dat kan, is onbekend. Ecologen gaan nu
onderzoeken of de sleutel voor dit 'opjutten' ondergronds ligt.
Plotselinge veranderingen in toevallige netwerken
Dr. T. (Tobias) Müller (m), 31-05-1973, VU - Wiskunde
Uit computersimulaties blijkt dat een netwerk dat ontstaat door
willekeurig gekozen punten in het vlak elk met de k dichtstbijzijnde
punten te verbinden, dramatische verschillen in gedrag vertoont als k
een klein beetje verandert. Dit gaan we verklaren.
Het is goed om flexibel te zijn!
Dr. S.B. (Sander) Nabuurs (m) 06-11-1977, Venray, RU - Computational
Drug Discovery
Begrijpen hoe medicijnen binden aan eiwitten in ons lichaam is
cruciaal voor medicijnontwikkeling. Doordat eiwitten zeer beweeglijk
zijn is dit echter moeilijk te voorspellen. De onderzoeker zal nieuwe
computermodellen ontwikkelen om te doorgronden hoe medicijnen aan
flexibele eiwitten binden.
Kalende haarvaten als oorzaak voor diabetes
Dr. M. (Max) Nieuwdorp (m) 11-05-1977, Brunssum, UvA - AMC Inwendige
Geneeskunde
Verlies van suikerketens op de vaatwand (glycocalyx) gaat gepaard met
vaatproblemen bij diabetes patiënten. De onderzoekers gaan kijken of
(erfelijk) verlies van deze suikerketens ook betrokken is bij het
ontstaan van diabetes, en of huidige diabetesmedicatie verlies van
suikerketens tegengaat.
Nebuline: cruciale rol in aangeboren spierziekten
Dr. C.A.C. (Coen) Ottenheijm (m) 30-05-1976, Nijmegen, VUmc -
Fysiologie
De spier is opgebouwd uit een vernuftig raderwerk van ontelbare
eiwitten. Aangeboren afwijkingen in deze eiwitten doen het raderwerk
vastlopen met ernstige ziekten en de dood als gevolg. Dit onderzoek
bestudeert hoe één afwijkend eiwit, nebuline, dit gehele raderwerk
doet vastlopen.
De inburgering van een gen
Dr. ir. M.W.J. (Mark) van Passel (m) 02-12-1974, 's-Hertogenbosch, WUR
- Microbiologie
Als een bacterie nieuwe genen opneemt, moeten deze vaak eerst
ingeburgerd worden vooraleer ze effectief zijn. Het genoom, de
genetische blauwdruk, toont misschien al sporen van dit soort
inburgeringen, maar door nieuwe onaangepaste genen daadwerkelijk te
introduceren kan de inburgering van een gen ook live gevolgd worden.
Normale hersenontwikkeling dankzij de schildklier
Dr. R.P. (Robin) Peeters (m) 09-07-1975, Rotterdam, Erasmus MC -
Endocrinologie
Te weinig schildklierhormoon leidt tot een abnormale ontwikkeling en
psychiatrische ziekte. Patiënten met deze problemen door een kapotte
schildklierhormoonreceptor zijn nog niet ontdekt. De onderzoekers gaan
op zoek naar deze patiënten, die veel baat zullen hebben bij extra
schildklierhormoon.
The art of communication
Dr. M. (Michiel) Pegtel (m) 14-10-1971, Haren (gn), VUmc - Pathologie
Cellen van ons afweersysteem communiceren voortdurend met elkaar, maar
hoe is vaak raadselachtig. De onderzoekers gaan kijken of cellen
communiceren door pakketjes met genetische informatie uit te wisselen.
Gedacht wordt dat virussen deze boodschappen manipuleren om zo
onzichtbaar te blijven voor ons afweersysteem.
Niet één pot nat
Dr. K.T.C.A. (Katja) Peijnenburg (v) 04-04-1975, Boxtel, UvA -
Evolutiebiologie
Het is lang verondersteld dat kleine zeebeestjes niet snel evolueren,
maar het tegendeel lijkt waar. De onderzoekers gaan dit testen aan de
hand van het DNA van twee soorten zeebeestjes die duizenden jaren
geleden geïsoleerd zijn geraakt in mariene meren.
Nieuwe behandeling voor baarmoederhalskanker
Dr. M.I.E. (Mariëtte) van Poelgeest (v) 05-04-1973, 's Gravenhage, UL
- Gynaecologie
Baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door het papillomavirus. De
onderzoekers willen afweercellen isoleren uit lymfklieren van
patiënten met baarmoederhalskanker en buiten het lichaam
vermenigvuldigen. Dit onderzoek bekijkt de overleving van deze cellen
in het lichaam na infusie aan de patiënten.
Hart en vaten als druktemakers
Dr. ir. K.D. (Koen) Reesink (m) 19-05-1976, UM - Biofysica
Stijve slagaders, zoals bij hoge bloeddruk, laten het hart harder
werken. De onderzoekers ontwikkelen een nieuwe methode waarmee
vaatstijfheid en hartbelasting tegelijkertijd bepaald kunnen worden
met niet-invasieve echotechnieken en een computermodel. Hiermee zal de
behandeling van hoge bloeddruk worden verbeterd.
Gevoeligheid voor stresshormoon en welvaartsziekten
Dr. E.F.C. (Liesbeth) van Rossum (v) 15-7-1975, Haarlem, Erasmus MC -
Interne Geneeskunde/ Endocrinologie
Stress, waarvan de effecten bepaald worden door het stresshormoon
cortisol, draagt aanzienlijk bij aan de toename van
welvaartsaandoeningen, zoals overgewicht, hoge bloeddruk,
suikerziekte, hart- en vaatziekten en depressie. In dit onderzoek
wordt de relatie tussen (o.a. erfelijk bepaalde) gevoeligheid voor dit
stresshormoon en welvaartsziekten onderzocht.
Using actions to understand language
Dr. S.A. (Shirley-Ann) Rueschemeyer (v) 28-10-1974, New York
(Verenigde Staten), RU - NICI
Language meaning appears to be stored in multiple areas in the
brain--even areas generally dedicated to controlling body movements.
This research project takes a closer look at the link between language
meaning and these action systems in the brain.
Understanding jets from black holes
Dr. D. (David) Russell (m) 21-09-1981, UvA - Astronomie
Black holes are the most physically extreme objects in the universe.
The fastest known objects in the universe - jets - are accelerated
near black holes. This research programme aims to discover why these
jets exist and how they heat the universe.
Miscommunicatie in het brein: inzicht vanuit sex-chromosomale
aandoeningen
Dr. S. (Sophie) van Rijn, (v) 17-03-1978, Amsterdam, UL -
Ontwikkelingsstoornissen
Veel van de kennis over problematische sociale ontwikkeling komt uit
studies naar kinderen met een psychische aandoening zoals autisme. In
dit onderzoek zullen kinderen met beperkt sociaal inzicht als gevolg
van verschillende sex-chromosomale aandoeningen (SCA) bestudeerd
worden. Door het vergelijken van hersenfuncties bij kinderen met SCA's
en kinderen met autisme, kunnen we mogelijk meer inzicht krijgen in de
verschillende hersenmechanismen die allemaal kunnen leiden tot
miscommunicatie en een tekort aan sociaal inzicht.
Violation of mirror-symmetry in atoms.
Dr. B.K. (Bijaya) Sahoo (m) 02-05-1977, Niladripur (India), RuG -
Kernfysisch Versneller Instituut
Short-ranged weak interactions between the nucleus and the electrons
in atoms result in a small violation of mirror (left-right) symmetry.
Combined theoretical and experimental studies of this phenomenon can
lead to important new insights into the fundamental building blocks of
matter.
De virtualisering van burgerschap en de staat van de staat
Dr. W. Willem Schinkel (m), 15-09-1976, EUR - Faculteit der Sociale
Wetenschappen
Globalisering zorgt op veel terreinen voor het minder machtig woren
van natiestaten. In dit onderzoek wordt geanalyseerd hoe staten daarop
reageren door een nieuwe, meer moraliserende invulling te geven aan
burgerschap.
Kleine moleculen in een groot hart
Dr. B. (Blanche) Schroen (v) 30-06-1980, Maastricht, UMCU - Heart
Failure Research Centre
Hoge bloeddruk kan leiden tot hartfalen, één van de belangrijkste
doodsoorzaken in Nederland. De onderzoekers zullen kleine moleculen,
microRNAs, bestuderen in gezonde en zieke harten. Om de
'master-switch' van deze moleculen te ontdekken zullen ze gebruik
maken van genetica.
Genen voor psychologische eigenschappen
Dr. S. (Sophie) van der Sluis (v) 08-06-1973, Edam, VU - Biologische
Psychologie
Veel psychologische eigenschappen zijn in hoge mate erfelijk bepaald.
Tot nu toe is het echter moeilijk gebleken om de betrokken genen te
lokaliseren. De onderzoeker zal nieuwe methodes ontwikkelen om het
detecteren van genen voor psychologische eigenschappen te
vergemakkelijken.
Veerkracht na traumatische gebeurtenissen
Dr. T. (Tom) Smeets (m) 13-04-1978, Heusden-Zolder (België), UM -
Faculty of Psychology and Neuroscience
Waarom is de ene persoon opgewassen tegen schokkende ervaringen
terwijl de ander er zwaar onder lijdt? De onderzoekers zullen nagaan
of jeugdtrauma's, gehechtheid, en de gevoeligheid van het
stress-systeem een sleutelrol spelen in het vermogen om veerkrachtig
te reageren na traumatische gebeurtenissen.
Efficiënte breinen
Dr. D.J.A. (Dirk) Smit (m) 23-01-1968, VU - Faculteit der Psychologie
en Pedagogiek, Biologische Psychologie
De hersenen maken een spectaculaire ontwikkeling door. Hersencellen
maken onderling verbindingen aan en ongewenste verbindingen
verdwijnen. Dit onderzoek bekijkt of hier een patroon achter zit. Is
het brein een efficiënt small-world netwerk dat bestaat uit coalities
van samenwerkende hersengebieden?
Zoekmachine met schoonmaakwoede
Dr. C.G.M. (Cees) Snoek (m) 04-08-1978, UvA - Informatica
Mensen benoemen afbeeldingen op Internet massaal maar rommelig.
Onderzocht wordt hoe multimedia-analyse de beeld- en tekstinhoud kan
opschonen. De opgeschoonde data dient als invoer voor een intelligente
zoekmachine die mensen helpt om ook onbenoemde beelden, zoals
videofragmenten, terug te vinden.
De dynamiek van ultrakoude atomen
Dr. M. (Michiel) Snoek (m) 09-10-1978, Ermelo, UvA - Institute for
Theoretical Physics (ITF)
Ultrakoude atomen kunnen in kunstmatige roosters van laserlicht
gevangen worden. Hiermee kan de kwantummechanische beschrijving van
materie zowel in rust als in beweging heel precies getest worden. Dit
onderzoek richt zich op het gedrag van ultrakoude atomen uit
evenwicht, om dynamische kwantumprocessen, zoals het meetproces, te
beschrijven.
De interactie tussen plant en insect
Dr. R. (Roxina) Soler Gamborena, (v) 16-11-1972, Montevideo (Urugay),
WUR - Entomologie.
De co-evolutie van planten en insecten staat onder invloed van
interacties waarbij plantenstoffen een rol spelen. Experimentele
studies van insect-plant interacties zijn doorgaans gebaseerd op
systemen die bestaan uit één plant die door één plantetend
insectensoort wordt aangevallen. Recente studies laten echter zien dat
de uitkomst van plant-insect interacties sterk beïnvloed kan worden
wanneer ook een tweede planteneter in het spel is. De hedendaagse
ecologie staat voor de uitdaging om via een multidisciplinaire aanpak
ecologische vragen te beantwoorden, waarbij de aanpak wordt verbreed
van eenvoudige één-plant-insect interacties tot meer complexere
gemeenschappen. Dit vraagt om onderzoek naar de onderliggende
mechanismen die een rol spelen in insect-plant interacties. In dit
voorstel kies ik een multidisciplinaire aanpak, die genexpressie,
plantenchemie en gedragsecologie omvat, om plant-insect interacties te
bestuderen die meerdere soorten omvatten. Op deze manier zal er een
verbinding gelegd worden tussen informatie over mechanismen en
informatie over ecologische functies.
Getting to know your catalyst intimately
Dr I. (Eli) Stavitski (m) 14-07-1977, Ussuriisk (Rusland), UU -
Inorganic Chemistry and Catalysis
When studying chemical transformations on catalysts we look at
millions of molecules at the same time and the resulting picture is
blurred. In this project researchers will use microscopes to find out
how individual catalytic active site works.
De (beperkte) rationaliteit van altruïsme uit eigenbelang
Dr. S. (Sigrid) Suetens (v) 11-01-1977, UvT - Experimentele Economie
Mensen gedragen zich soms altruïstisch, zelfs in situaties waarin ze
dit volgens de traditionele economische theorie niet zouden doen. De
onderzoekers gaan na in hoeverre zulk altruïsme onzelfzuchtig is of
voortkomt uit eigenbelang en of het, indien het voortkomt uit
eigenbelang, rationeel te verantwoorden is.
Meetkunde van de kleinste deeltjes
Dr. W.D. (Walter) van Suijlekom (m) 28-6-1978, RU - Wiskunde
Het Standaard Model van de elementaire deeltjes geeft een zeer
nauwkeurige beschrijving van de kleinste bouwstenen van ons universum.
Dit project heeft als doel de wiskundige structuur van het model te
ontrafelen met behulp van een nieuw soort meetkunde.
Hiërarchisch taalgebruik
Dr. P.J.F. (Peter) de Swart (m) 23-08-1981, RuG - Center for Language
and Cognition Groningen.
Veel talen rangschikken de elementen in een zin op basis van hun
betekenis. Dit project onderzoekt of er ook in Nederlandse zinnen
sporen van zo'n rangschikking te vinden zijn. De onderzoeker kijkt
hiervoor naar zowel taalproductie als taalbegrip.
Hoe schakelt een plant zijn immuunsysteem aan?
Dr. W.I.L.(Wladimir) Tameling (m) 06-04-1975, Hoorn, WUR -
Phytopathologie
Planten bezitten, net als mensen, immuunreceptoren waarmee
ziekteverwekkers herkend en afgeweerd kunnen worden. Onderzocht zal
worden hoe een immuunreceptor na die herkenning de immuunrespons
aanschakelt. Er zal hierbij gekeken worden hoe het signaal van de
immuunreceptor wordt overgedragen op andere eiwitten binnen de
plantencel.
Reuma ontwricht
Dr. S.W. (Sander) Tas (m) 13-04-1976, Leiderdorp, AMC/UvA - Klinische
Immunologie en Reumatologie
Reuma is een chronische ontstekingsziekte van de gewrichten. De
onderzoekers bestuderen welke boodschapper-eiwitten betrokken zijn bij
de ontstekingsreactie. Vervolgens zullen deze eiwitten selectief
worden geremd met behulp van gentherapie om de ziekte langdurig te
onderdrukken.
Pacemaker tegen depressie
Dr. Y. (Yasin) Temel (m) 02-07-1977, Sivas (Turkije), UM -
Neurochirurgie
Hersenen controleren gedrag, hoofdzakelijk met behulp van elektrische
stroompjes. Recent is aangetoond dat bij depressie, bepaalde
hersengebieden gestoorde elektrische signalen zenden. De onderzoeker
richt zich op het herstellen van deze gestoorde hersenactiviteit door
met behulp van geïmplanteerde elektroden in de hersenen tegenstroom te
geven.
Nonlocal quantum games
Dr. B.F. (Ben) Toner (m) 02-12-1979, CWI - Informatica
Quantum-mechanical systems may be correlated with each other in
non-classical, 'spooky,' ways. This project aims to better understand
the nature of these correlations, and to study how they can be useful
for information-processing tasks.
Belichten van tumoren
Dr. ing. R.L.P. (Robert) van Veen (m) 07-04-1971, Erasmus MC - CODT
Fotodynamische therapie maakt gebruik van laserlicht en een
lichtgevoelige stof waardoor tumorcellen sterven. De hoeveelheid licht
en de lichtverdeling in de tumor zijn van essentieel belang voor een
complete tumor sterfte. Middels 3D beeldvorming, lichtmetingen en
planning zorgt dit onderzoek voor een optimaal klinisch resultaat.
Planten in een veranderend milieu
Dr. P. (Philippine) Vergeer (v) 28-06-1975, Gouda, RU - Ecologie
Planten hebben verschillende mechanismen om aan te passen aan
veranderingen in het leefmilieu. Meestal is hiervoor genetische
variatie nodig. Maar planten kunnen ook via omgevingsgestuurde
mechanismen reageren. Dit onderzoek gaat na welke mechanismen worden
gebruikt en hoe deze elkaar beïnvloeden.
De archeologische verwachtingskaart verbeterd
Dr. J.W.H.P. (Philip) Verhagen (m) 08-05-1966, VU - Archeologie
Archeologen maken verwachtingskaarten om gericht te kunnen zoeken naar
nieuwe archeologische vindplaatsen. Dit onderzoek gaat die kaarten
verbeteren door de sociale en culturele factoren te modelleren die
invloed hebben gehad op bewoning en landgebruik in het verleden.
Wanneer nemen politici risico?
Dr. B. (Barbara) Vis (v) 10-06-1979, Heemstede, VU - Politicologie
Waarom komen sommige regeringen met voorstellen die stemmen kosten, en
andere niet? Dit heeft alles te maken met het risico dat politici
bereid zijn te nemen. Dit onderzoek bestudeert de invloed van risico
op welvaartstaathervorming.
Brengen beschadigde bloedvaten het brein op hol?
Dr. E.A. (Erwin) van Vliet (m) 07-08-1975, Gouda, UvA - Center for
Neuroscience
Bij epilepsiepatiënten kunnen de eigenschappen van bloedvaten in het
brein veranderen, waardoor stoffen en bloedcellen het brein
binnendringen die de epilepsie kunnen verergeren. De onderzoeker
bestudeert hoe dit kan en of dit te herstellen is.
Kristalgroei uit oplossing met nanoprecisie
Dr. ir. V. (Vedran) Vonk (m) 14-07-1976, Koper (Slovenië), RU - Vaste
Stof Chemie
Het begrip van en de controle over kristalgroei uit een verzadigde
oplossing is niet toereikend voor het vervaardigen van toekomstige
nanomaterialen. In dit onderzoek zal deze kristalgroei, die
plaatsvindt aan een verborgen grensvlak, op de voet gevolgd worden
door gebruik te maken van de modernste hoog energetische en zeer
intense synchrotronstraling.
Hoe praten eiwitten met elkaar?
Dr. J. (Jocelyne) Vreede (v) 17-02-1978, Geleen, UvA - Computational
Chemistry and Physics
Vluchtige contacten tussen eiwitten sturen processen aan in een cel.
Dergelijke contacten zorgen er ook voor dat een cel kan reageren op
zijn omgeving. Met behulp van computermodellen gaat de onderzoeker dit
soort contacten in eenvoudige eiwitsystemen onderzoeken.
Politisering van Europa in nationale verkiezingen: consensus of
conflict?
Dr. C.E. (Catherine) de Vries (v) 31-10-1978, Zwolle, UL -
Politicologie
Spelen opvattingen over Europa een rol bij de keuzes van kiezers in
het stemhokje? Wat is de rol van mediaberichtgeving en
partijstandpunten over Europa hierin? Dit onderzoek beantwoordt deze
vragen door verkiezingen in Nederland en andere Europese lidstaten te
vergelijken.
Geneesmiddelbijwerkingen: onderzoeksopzet of medicijn?
Dr. F. (Frank) de Vries (m) 17-01-1977, Groningen, UU - Farmaceutische
Wetenschappen
Epidemiologen bepalen de kans op geneesmiddelbijwerkingen met behulp
van grote medische patiëntendatabases. Echter, zij gebruiken
verschillende methodes en trekken vaak tegenstrijdige conclusies. Dat
bemoeilijkt een correcte interpretatie. Dit Europese onderzoek
ontwikkelt nieuwe methodes, die een juiste beoordeling van
geneesmiddelbijwerkingen vereenvoudigen.
Ecologische effecten veroorzaakt door metalen
Dr. M.G. (Martina) Vijver (v) 28-04-1975, IJlst, UL - milieubiologie
Metalen zijn persistent en komen veelvuldig voor in het milieu. Wat
voor invloed deze metalen hebben op planten en dieren wordt mogelijk
overschat. De onderzoekers zullen nieuwe modellen ontwikkelen en gaan
metingen verrichten op de 'hotspot' locaties in het veld.
Lichamelijk geweld onder jongeren op het platteland en in de stad,
1960-2005
Dr. D. (Don) Weenink (m) 24-08-1968, Rotterdam, WUR - Rurale
Sociologie
Geweld kan beschouwd worden als een sociale interactie waarin normen
worden afgedwongen. Door analyse van justitiële dossiers gaat de
onderzoeker na hoe gewelddadige interacties verlopen en welke normen
in het geding zijn, in stad en platteland de afgelopen vijftig jaar.
Hoe warm was het vroeger?
Dr. J.W.H. (Johan) Weijers (m) 27-10-1978, Heemstede, UU - Geochemie
Temperaturen op aarde fluctueerden al sterk in het verleden.
Betrouwbare schattingen van deze temperaturen zijn echter schaars.
Door fossiele overblijfselen van bodembacteriën te bestuderen proberen
de onderzoekers vroegere luchttemperaturen nauwkeuriger te
reconstrueren.
De dynamiek van visuele informatie
Dr. L.J.F.M. (Wieske) van Zoest (v) 16-04-1978, 's-Hertogenbosch, VU -
Cognitieve Psychologie
Visuele Informatie verandert als een functie van tijd. Korte
verwerking van visuele informatie leidt tot ander gedrag dan langere
verwerking van dezelfde informatie. Dit project gaat onderzoeken wat
de invloed is van deze dynamiek op de perceptie, selectie en acties
van mensen.
..............................
Noot voor de redactie,
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek