Voor het eerst Macbeth in Diever

04/08/2008 09:34

Toneelvereniging Diever

Sinds 1946 wordt er elk jaar een stuk van Shakespeare gespeeld in het openluchttheater in de bossen van Diever.

Dit jaar staat voor het eerst Macbeth op het programma.

Vorig jaar bezochten 16.500 toeschouwers de komedie As You Like It.

MACBETH

Shakespeares toneelstuk Macbeth, waarschijnlijk geschreven rond 1600, speelt zich af in het koninkrijk Schotland van omstreeks 1040. Schotland en Engeland waren toen nog twee onafhankelijke rijken, met koning Duncan in het noorden en koning Edward in het zuiden.

De Schotten waren in die tijd een wat ruwer volkje dan de Engelsen, die er mede door de Romeinse contacten een toch iets beschaafdere levensstijl op na hielden.

Maar, ruw of niet, krijgsheer Macbeth was een loyale en dappere onderdaan van koning Duncan. Toen de Noormannen weer eens Schotland binnenvielen om daar te plunderen, trok Macbeth met zijn legertje er op uit om, op bevel van de koning, de Noorse indringers te verjagen. Zoals Shakespeare het, in de vertaling van Jack Nieborg, omschrijft: "Hij hakte zich met zijn dampend zwaard door het slagveld naar voren, tot hij vlak voor Macdonwald stond. Oog in oog. Macbeth gaf hem geen hand, nee, hij zei niets. Niet eens "Vaarwel", maar hij stak toe en sneed hem in één ruk open, van kin tot navel. Tot slot prikte hij de afgehakte kop van Macdonwald op de spijlen bij de poort."

Waarop koning Duncan antwoordt: "Mijn dappere neef is een echte edelman. Hij weet hoe het hoort."

Na deze frisse opening zien we Macbeth en zijn kompaan Banquo van het slagveld terugkeren naar huis. Plots verschijnen daar drie heksen of, zoals Shakespeare wellicht in gedachten heeft gehad, drie schrikgodinnen. Zij begroeten Macbeth als de Thaan van Cawdor en de toekomstige koning, en delen Banquo mee; "U zult koningen voortbrengen zonder er zelf een te zijn."

Beide heren raken in verwarring. Ze weten nog niet, dat die thaan

(een oud-Schotse titel voor "leenheer") van Cawdor net als Macdonwald met de Noorse vijand heeft geheuld en dat met de dood zal moeten bekopen. Zijn titel wordt overgedragen op de held Macbeth. Maar hoe kan Macbeth koning worden zolang Duncan nog leeft? En zullen de nazaten van Banquo hem dan opvolgen?

Als publiek hebben we inmiddels meegemaakt, dat koning Duncan zeer vereerd is met het moedige optreden van Macbeth en dat hij hem daarvoor inderdaad heeft onderscheiden met de titel van Thaan van Cawdor. Zodra Macbeth dit te horen krijgt, begint hij te geloven, dat de heksen de waarheid hebben voorspeld. Dus ook, dat hij koning zal worden. En wat moet je dan doen? Juist, de tegenwoordige koning zo snel mogelijk naar de andere wereld helpen. Het was een ruwe tijd, zegt u dat wel.

Laat koning Duncan nu ook nog gaan logeren op het kasteel van Macbeth! Een mooiere gelegenheid om hem van het leven te beroven kan voor Macbeth niet zijn weggelegd. Alhoewel... hij heeft grote achting voor zijn vorst en mag hij die, omdat het duistere lot dat zou hebben bepaald, nu eigenhandig doden?

"Mijn ogen mogen niet zien wat mijn handen doen, pas dan kan ik doen wat ik liever niet wil weten", verzucht hij.

Daar verschijnt Lady Macbeth ten tonele. Keurige dame, daar niet van, maar als ze eenmaal door heeft dat haar man koning zou kunnen worden, is er niets meer in staat haar tegen te houden om dat proces op alle mogelijke manieren te bespoedigen. Waar Macbeth nog aarzelt, zet Lady Macbeth hem aan tot snel handelen. "Laat het echte werk maar aan mij over", zegt ze, "daarna zal, voor jou en mij, elke dag en nacht vervuld zijn van macht en heerschappij."

De rest laat zich raden. Macbeth vermoordt koning Duncan, en weet de schuld af te wentelen op twee (eveneens door hem doodgestoken) kamerdienaren. Hij heeft er spijt van, dat wel, en hij zou willen dat hij het nooit gedaan had. Maar ja, gebeurd is gebeurd. En daar blijft het niet bij. Want Banquo, zijn vriend, zou koningen voortbrengen. Dus ook die gaat eraan.

Malcolm, de oudste zoon van wijlen koning Duncan, bevindt zich inmiddels in Engeland. Ook Macduff, een thaan die niets liever wil dan het recht te herstellen, heeft zijn toevlucht gezocht bij de Engelse koning Edward "en zijn Engelse watjes."

Om hem te ontmoedigen, laat Macbeth de vrouw, de kinderen en alle dienaren van Macduff ombrengen. Het wordt al bloediger.

Hoe nu verder? Macbeth zoekt voor dat antwoord de heksen op. Daar vertoeven ook raadselachtige "verschijningen". Macbeth krijgt te horen, dat hij van niemand iets hoeft te vrezen "zolang het bos van Birnam maar niet naar hem toewandelt", en dat niemand in staat is hem te doden, of het moet een man zijn die "niet uit een vrouw geboren is. "

Maar Malcolm en Macduff brengen met hun troepen de verlossing. Hun soldaten houden bladertakken voor zich als camouflage en naderen het kasteel van Macbeth: het bos van Birnam komt eraan gelopen! En als Macduff met zijn zwaard op Macbeth toekomt worden we gewaar, dat Macduff via een keizersnede ter wereld is gebracht; hij is dus niet op de gebruikelijke manier "uit een vrouw geboren".

Try out : 6 augustus

Première: 8

voorstellingen: 9, 13, 15, 16, 20, 22, 23, 27, 29, 30 augustus

3, 5, 6, 12, 13 september

matinée: 23 augustus

kaartverkoop: online via de website www.shakespearetheaterdiever.nl

ticketlijn: 0521 - 594999

infolijn: 0521 - 591167

website: www.shakespearetheaterdiever.nl

Een foto van dit onderwerp is (rechtenvrij) beschikbaar op ANP Fotonet (www.anp-photo.nl) en zichtbaar op www.perssupport.nl.





http://www.shakespearetheaterdiever.nl