'Chips for life' krijgen belangrijke Europese injectie

14/08/2008 11:21

Universiteit Twente

Point-of-care diagnostiek in de startblokken

Kanker al in een zeer vroeg stadium op het spoor komen, celgroei bestuderen, nieuwe medicijnen ontwikkelen: toekomstige 'lab-on-a-chip' systemen gaan gebruik maken van elektrische velden op nanoschaal om cellen, eiwitten en DNA te kunnen detecteren en manipuleren. Het project eLab4Life van de Universiteit Twente kan daarvoor rekenen op een Advanced Grant van 2,4 miljoen euro van de European Research Council.

Lab-on-a-chip systemen brengen het laboratorium naar de patiënt in plaats van andersom: niet langer gaat een bloedmonster naar het lab en volgt de uitslag pas na een wachttijd, straks is het lab beschikbaar in zakformaat en geeft het ter plekke de uitslag: 'point of care' diagnostiek heet dat ook wel. Volgens prof. Albert van den Berg, die de BIOS Lab-on-a-chip groep van de Universiteit Twente leidt, is een echte doorbraak te verwachten door speciale structuren op nanoschaal te maken om elektrische velden op te wekken en daarmee individuele cellen of moleculen te besturen: "Tot nu toe is veel geëxperimenteerd met optische technieken die soms lastig te integreren zijn in een compleet systeem. De nieuwe nanostructuren die wij voor ogen hebben, bieden de mogelijkheid de systemen nog verder te miniaturiseren en commercieel haalbare apparatuur te ontwikkelen."

Precies besturen

Daarbij voorziet hij onder meer mogelijkheden om extreem gevoelige chips te ontwikkelen die biomarkers voor kanker detecteren in een zeer vroeg stadium, waardoor een betere behandeling mogelijk is. Ook celgroei wil Van Den Berg bestuderen op de nieuwe chips. Voordeel van de miniaturisering is daar dat de omgeving waarin de cel groeit heel precies te besturen. Voor de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen is deze precisie ook een groot voordeel: zo willen de onderzoekers op een chip twee typen cellen laten samensmelten tot nieuwe cellen die medicijnen gaan produceren.

Spinoff

Van den Berg's groep, onderdeel van het MESA+ Instituut voor Nanotechnologie, heeft een wereldpositie verworven op dit gebied. Zo is al een chip ontwikkeld die point-of-care diagnostiek realiseert voor mensen die gebruikmaken van het medicijn lithium. Deze ontwikkeling wordt binnenkort op de markt gebracht door de spinoff onderneming MediMate. In het eLab4Life-project gaat de groep samenwerken met de groep Molecular Nanofabrication van prof. Jurriaan Huskens en de groep Tissue Regeneration van prof. Clemens van Blitterswijk.

De Advanced Grants van de European Research Council zijn Europese subsidies voor grensverleggend onderzoek. Van de bijna duizend aanvragen op het gebied van 'Physical Sciences and Engineering' zijn er 105 toegekend, waarvan 9 in Nederland. Het eLab4Life-project van Albert van den Berg kan rekenen op 2,4 miljoen euro.





http://www.utwente.nl