Herdenking op 15 augustus op Noorderbegraafplaats
publicatiedatum: woensdag 30 juli 2008
Voor hen stopte de Tweede Wereldoorlog niet in 1945. Voor hen duurde
ellende nog vier jaar langer. Pas in 1949 was de strijd voorbij in
Nederlands-Indië, het huidige Indonesië. 15 augustus aanstaande
herdenken wij de strijd in onze voormalige kolonie.
Een vergeten verhaal wordt het genoemd, de geschiedenis van
Nederlands-Indië.
Daarom, in een notendop, even terug naar het verleden: Iedereen weet
dat Nederland op 5 mei 1945 geheel bevrijd werd door de geallieerden.
Op dat moment was Japan nog heerser in Nederlands-Indië. Pas op 15
augustus 1945 kwam er een einde aan de oorlog in dit gebied door de
capitulatie van Japan.
Dit betekende echter nog niet dat er sprake kon zijn van een echte
bevrijding. Toen Japan zich overgaf, waren er nog geen geallieerde
troepen Indië binnengetrokken.
De Japanse militairen kregen de opdracht de orde en rust te bewaren
totdat de geallieerde troepen de macht konden overnemen. Maar twee
dagen na de capitulatie van Japan op 17 augustus 1945 besloot een
invloedrijke groep Indonesiërs onder druk van hun jonge achterban
Indonesië onafhankelijk te verklaren zowel van Nederland als van
Japan. Als gevolg daarvan begonnen Indonesische strijdgroepen alles in
het werk te stellen om wapens van het Japanse leger te bemachtigen om
te voorkomen dat de Nederlanders hun voormalige machtspositie zouden
terugkrijgen. Het begin van de onafhankelijkheidsoorlog was een feit
en ging met veel geweld gepaard.
Velen, ex-kampers en buitenkampers, waaronder Indo-Europeanen en
Chinezen, belandden in een concentratiekamp nu onder het regime van
Indonesische "vrijheidsstrijders". Deze oorlog leidt uiteindelijk tot
de onafhankelijkheid van Indonesië op 27 december 1949. Als gevolg
daarvan worden velen gedwongen te kiezen tussen Nederland en
Indonesië. Keuze tussen blijven en vertrekken. Honderdduizenden worden
daarom in de jaren na 1945 (nood)gedwongen naar Nederland verscheept.
Dit betekent dat tot in de jaren zestig zo'n 300.000 personen vanuit
Indonesië naar Nederland komen. Velen zijn nog nooit in Nederland
geweest.
De 15e augustus is elk jaar de dag waarop al die ingrijpende
gebeurtenissen kunnen worden herdacht in gezelschap van personen met
een gedeelde "Indische" achtergrond. De eerste herdenking op 15
augustus komt op initiatief van ir. G.S. Vrijburg in 1970 in Den Haag
tot stand. Hierbij zijn koningin Juliana, Prinses Beatrix en Prins
Claus aanwezig.
Tegenwoordig wordt ook in Hilversum deze strijd herdacht. Deze
herdenking vindt plaats op de Noorderbegraafplaats Laan 40-45 om 16.00
uur. Ook zal de hele maand augustus in het Raadhuis van Hilversum
Dudokpark 1 een expositie gehouden worden met als thema Indische
Herdenking en Herkenning. Deze expositie is gemaakt door kinderen van
de slachtoffers van de jappenkampen en de Bersiap-periode in het
voormalig Nederlands-Indië. Deze expositie wordt op 1 augustus 13.00
uur geopend, iedereen is daarbij van harte welkom in het Raadhuis.
Gemeente Hilversum