antwoorden op
Kamervragen over subsidie voor de promotie van dieronvriendelijk kalfsvlees
15 augustus 2008 - kamerstuk
rectie Internationale Zaken
Di
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA 's-GRAVENHAGE
uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum
28 juli 2008
2070826430
IZ. 2008/1631
15 augustus 2008
onderwerp bijlagen
Kamervragen over subsidie voor de
promotie van dieronvriendelijk
kalfsvlees
Geachte Voorzitter,
Hierbij doe ik u de antwoorden toekomen op de vragen die op 28 juli jl. zijn gesteld door
het lid Thieme (PvdD) over subsidie voor de promotie van dieronvriendelijk kalfsvlees.
1
Kent u het bericht `Wakker Dier alvast in actie tegen kalfsvleescampagne'? 1)
Ja.
2, 3, 13 en 15
Kunt u uiteenzetten waarom 2,8 miljoen euro gemeenschapsgeld wordt besteed aan de
promotie van kalfsvlees?
Kunt u uiteenzetten welke maatschappelijke doelen worden gediend met het verlenen van
een subsidie voor de promotie van kalfsvlees? Kunt u daarbij ook aangeven waarom deze
doelen het inzetten van bijna 3 miljoen euro belastinggeld, dat is opgebracht door
Europese burgers, rechtvaardigen?
Kunt u uiteenzetten waarom u wel uw steun verleent aan subsidies voor het promoten van
de consumptie van vlees, terwijl u in debatten diverse malen te kennen heeft gegeven dat
u niet uw steun wilt geven aan het promoten van een meer plantaardig dieet? Bent u
inmiddels hierover van mening veranderd, en zult u zich - daar waar mogelijk - ook
inzetten voor het verkrijgen van subsidies voor de promotie van plantaardige eiwitten,
vleesvervangers en vleesvermindering?
Bent u bereid de subsidie in te trekken en het geld te besteden aan het promoten van
vleesvervangers? Zo ja, op welke wijze en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet?
De verordeningen 3/2008 van de Raad en 501/2008 van de Commissie bieden voor de
sector representatieve organisaties de mogelijkheid om voorlichtings- en afzetbevorde-
ringsprogramma in te dienen voor bepaalde thema's en landbouwproducten.
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
15 augustus 2008 IZ. 2008/1631 2
De acties dienen in het bijzonder de aandacht te vestigen op de intrinsieke eigenschappen
en de voordelen van de producten uit de Gemeenschap uit het oogpunt van met name
kwaliteit, voedselveiligheid, bijzondere productiemethoden, voedings- en gezondheids-
aspecten, etikettering, dierenwelzijn en milieuzorg. Wat betreft vlees dient in het kader
van de campagnes objectieve en uitgebreide informatie te worden verstrekt over de
communautaire en nationale regels inzake kwaliteitsregelingen voor de borging van de
veiligheid van vleesproducten.
Het kalfsvleesprogramma richt zich op voorlichting over kwaliteitssystemen in de kalfs-
vleessector en voldoet hiermee aan de voorwaarden die de verordeningen stellen. Hoewel
ik met het doorsturen van het programma te kennen heb gegeven met de inhoud ervan in
te stemmen, wil ik erop wijzen dat geen sprake is van cofinanciering door LNV. De sector
en de Gemeenschap nemen beide 50% van de kosten voor hun rekening.
Het ligt buiten mijn bevoegdheid om de Europese bijdrage in te trekken en deze aan te
wenden voor de promotie van vleesvervangers.
4
Kunt u uiteenzetten waaraan de 2,8 miljoen euro wordt besteed voor de promotie van
kalfvlees en in hoeverre dierenwelzijnsaspecten en milieuaspecten zullen worden
meegenomen bij de promotieactiviteiten?
Doelstelling van het programma is het vergroten van het vertrouwen in kalfsvlees-
producten door het communiceren van de intrinsieke waarden naar de consument.
Consumenten en distributeurs worden geïnformeerd omtrent de kwaliteit, veiligheid,
traceerbaarheid van het product, etikettering, hygiëne en toepasbaarheid van kalfsvlees.
De belangrijkste boodschappen die middels dit programma gecommuniceerd gaan
worden, zijn gericht op:
- de controles die uitgevoerd worden door de producenten van kalfsvlees en die borg
staan voor kwaliteitsvlees;
- het informeren van de doelgroepen over de kwaliteitsregelingen die worden
gehandhaafd c.q. worden nageleefd. De kwaliteitsregelingen hebben betrekking op
onder andere maatschappelijk verantwoord produceren, dierwelzijn, voedselveiligheid
en herkomst van kalfsvlees;
- het informeren van de doelgroepen over de traceerbaarheid van het kalfsvlees;
- het uitleg geven aan de verschillende doelgroepen over de etikettering.
Binnen het programma zullen de volgende hulpmiddelen worden ingezet c.q. activiteiten
worden uitgevoerd: beurzen, winkelacties, internet, contacten met consumenten-
verenigingen/voorlichting scholen, PR via geschreven media en TV- en radioreclame,
informatie bij verkooppunten, en audiovisuele middelen.
De activiteiten worden uitgevoerd in Nederland, Duitsland en Italië.
5
Kunt u uiteenzetten of er een verbinding gemaakt zal worden tussen de promotie-
campagne van kalfsvlees en de overheidscampagne `een kip kan niet kiezen, jij wel'? Zo ja,
op welke wijze? Zal er ook een versie van een kalf komen en met welke boodschap?
Zo neen, waarom niet?
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
15 augustus 2008 IZ. 2008/1631 3
Nee, er is geen verbinding. Dit zijn twee zelfstandige campagnes. De promotiecampagne
voor kalfsvlees is een initiatief van de sector en wordt gefinancierd door het bedrijfsleven
en de Europese Gemeenschap. Het Voedingscentrum wordt gefinancierd door LNV en
VWS. Binnen de campagne van het Voedingscentrum is ervoor gekozen om deze te richten
op de meest verkochte producten. De versies die gekozen zijn richten zich op varken, kip,
koe en vis. Op de site van het Voedingscentrum is overigens wel informatie te vinden over
de productiekenmerken van kalfsvlees.
(http://games.voedingscentrum.nl/tabellen/kalverentabel.html)
6, 9, 10 en 11
Kunt u uitleggen waarom wél geld beschikbaar is voor het promoten van kalfsvlees terwijl
structurele budgetten van deze omvang voor het verbeteren van dierenwelzijn in de
kalverhouderij achterwege blijven?
Kunt u uiteenzetten hoe deze subsidie voor kalfsvlees zich verhoudt tot uw visie op een
Duurzame Veehouderij in 2023 5), waarin u stelt dat in 15 jaar de veehouderij in Nederland
zich (moet) hebben ontwikkeld tot een in alle opzichten duurzame veehouderij, met een
breed draagvlak in de samenleving. Dan bedoel ik een veehouderij die produceert met
respect voor mens, dier en milieu waar ook ter wereld... Naast de mens zal in de
veehouderij het dier centraal staan. Stallen en bedrijfsvoering zijn tegen die tijd om het
dier heen gebouwd op een wijze die wordt gedragen door de samenleving. Het vee
vertoont natuurlijk gedrag, krijgt daglicht en ondergaat nauwelijks tot geen fysieke
ingrepen"? Kunt u uiteenzetten op welke wijze deze subsidie een bijdrage levert aan het
realiseren van deze visie en zo niet, waarom wordt de subsidie dan verstrekt?
Kunt u uiteenzetten hoe deze subsidie voor kalfsvlees zich verhoudt tot uw analyse in de
Nota Dierenwelzijn over de kalverhouderij (pagina 22), waaruit blijkt dat er nog een grote
sprong te maken is: "een groot deel van de dieren (wordt) op zeer jonge leeftijd ver grote
afstanden getransporteerd. Eenmaal in Nederland is intensieve veterinaire zorg en
medicijngebruik noodzakelijk om grote uitval te voorkomen. Voor het behoud van blank
kalfsvlees krijgen dieren weinig ijzer in hun rantsoen. Ondanks de voorschriften in het
Kalverenbesluit rond de ruwvoerverstrekking om een normale penswerking te ontwikkelen
en een minimaal vereist hemoglobinegehalte in het bloed, is het de vraag of hier
gesproken kan worden van een verantwoorde situatie. De grootste welzijnsproblemen
tijdens de mestfase zijn volgens de analyse infectiedruk op het bedrijf (diarree en
luchtweginfecties), het stalklimaat, de harde, gladde en natte vloeren, de rantsoen-
samenstelling (gebrek aan ruwvoer) en gebrek aan beweging"?
Kunt u aan het grote publiek uitleggen waarom u aan een sector die op het gebied van
dierenwelzijn zo nalatig is, toch een subsidie verstrekt?
Zoals al bij vraag 3 aangegeven, gaat het hier niet om een bijdrage van het ministerie van
LNV. De toekomstvisie op de veehouderij is de politiek-beleidsmatige basis voor de
verduurzaming van de veehouderij. De analyse uit de Nota Dierenwelzijn is de basis voor
mijn beleidsinzet voor een verbetering van het dierenwelzijn bij kalveren. Deze beleids-
inzet wordt uitgewerkt via het werkprogramma dierenwelzijn 2008-2011. In dat kader
worden diverse instrumenten ingezet.
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
15 augustus 2008 IZ. 2008/1631 4
De Europese bijdrage in het kader van voorlichting en afzetbevordering staat los van het
realiseren van de toekomstvisie en de uitwerking van de Nota Dierenwelzijn.
7 en 8
Kunt u uiteenzetten hoe het promoten van het eten van kalfsvlees zich verhoudt tot de
kabinetsbrede aanpak Duurzame Ontwikkeling 2), waarin het verduurzamen van de
productie en consumptie van dierlijke eiwitten als kabinetsdoelstelling is geformuleerd en
tot de uitspraak van voormalig staatssecretaris Van Geel dat "vlees het milieubelastende
onderdeel van het voedselpakket is"? 3)
Kunt u uiteenzetten waarom u het eten van vlees wilt blijven promoten, terwijl u zelf in
antwoord op Kamervragen 4) heeft uiteengezet dat:
a. 80% van het wereldlandbouwareaal wordt benut door de veehouderij;
b. meer dan 40% van de wereldgraanvoorraad wordt gebruikt als veevoer voor
landbouwhuisdieren;
c. 18% van de broeikasgasuitstoot wereldwijd wordt veroorzaakt door de veehouderij?
Om te komen tot een verduurzaming van de productie en consumptie van dierlijke
eiwitten volg ik meer sporen. In mijn Toekomstvisie op de veehouderij heb ik aangegeven
dat de Nederlandse veehouderij zich in 15 jaar moet ontwikkelen tot een in alle opzichten
duurzame veehouderij. Ik wil toe naar klimaat- en energieneutrale veehouderijsystemen,
waarin het dier centraal staat. Recent hebben minister Cramer en ik het convenant 'Schone
en Zuinige Agrosectoren' met vele partijen in de agrosector ondertekend. Ook de kalver-
sector is hierbij vertegenwoordigd. In dit convenant maken de verschillende partijen
afspraken over energiebesparing, gebruik en productie van duurzame energie en
broeikasgasreductie.
Op dit moment werk ik aan de Nota voedsel en consument. In die nota zal ik aangeven
welke instrumenten ik wil gebruiken om de consumenten beter in staat te stellen bewust
te consumeren.
Na de zomer start ik een dialoog met betrokkenen in de samenleving over het eiwit-
vraagstuk. De uitkomsten hiervan worden mede gebruikt om begin 2009 een robuuste
agenda op te zetten voor verdere beleidsontwikkeling en politieke keuzes op dit
onderwerp. In 2009 start het Voedingscentrum met een publiekscampagne over
duurzaamheid en voedsel.
12
Kunt u uiteenzetten of u het wenselijk acht dat consumenten op de hoogte gesteld worden
van de welzijnsomstandigheden en knelpunten in de kalverhouderij, zodat zij een meer
bewuste keuze kunnen maken? Zo ja, bent u bereid een deel van de subsidie voor de
promotie van kalfsvlees aan te wenden voor het verstrekken van informatie over de
leefomstandigheden en welzijnssituatie van kalveren? Zo neen, waarom niet?
Zoals ik in mijn toekomstvisie op de veehouderij heb aangegeven, acht ik het van groot
belang dat mensen weten hoe hun voedsel geproduceerd wordt. De veehouderij moet
midden in de samenleving staan. Het initiatief ligt hierbij evenwel bij de sector, al dan niet
in samenspel met maatschappelijke organisaties. Ik stimuleer initiatieven die de
verbinding tussen veehouderij en maatschappij versterken.
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
15 augustus 2008 IZ. 2008/1631 5
Daarnaast stimuleer ik het bewust consumeren in dat licht. Hierop zal ik nader ingaan in
mijn Nota voedsel en consument. Het valt buiten mijn bevoegdheid om een deel van de
Europese bijdrage voor het kalfsvleesprogramma in te zetten voor informatie over
dierenwelzijn.
14
Deelt u de mening dat de consistentie van uw beleid ten aanzien van duurzame
ontwikkeling en dierenwelzijn zeer te wensen overlaat? Zo ja, op welke wijze gaat u
verbeteringen aanbrengen en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet en waar blijkt
dat uit?
Ik deel uw mening niet. In onder meer de Nota Dierenwelzijn en mijn toekomstvisie op
de veehouderij heb ik een consistente beleidslijn uitgezet die op dit moment wordt
uitgewerkt via diverse sporen, waaronder het werkprogramma dierenwelzijn 2008-2011 en
activiteiten gericht op het opstellen van een convenant duurzame veehouderij met
ketenpartijen en maatschappelijke organisaties.
DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,
G. Verburg
1) Persbericht Wakker Dier, 24 juli 2008
2) Kamerstuk 30 196, nr. 32
3) Aanhangsel van de Handelingen, vergaderjaar 2004-2005, nr. 122
4) Aanhangsel van de Handelingen, vergaderjaar 2007-2008, nr. 2587
5) Kamerstuk 28 973, nr. 18
---- --
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit