Centrum voor Wiskunde en Informatica
Luque en Ebert publiceren over verbindingen in bliksems
Deze maand publiceren Alejandro Luque, Ute Ebert en Willem Hundsdorfer van het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) een artikel over hun onderzoek naar bliksems in het vooraanstaande wetenschappelijk tijdschrift Physical Review Letters. In het artikel leggen ze uit hoe aftakkingen in bliksems soms opnieuw kunnen verbinden. Tot op heden was alleen meer over de groei en splitsing van vonken bekend.
Het herverbinden van kilometers lange bliksemtakken werd waargenomen boven onweerswolken en op kleine schaal in laboratoriumexperimenten. Luque, Ebert en Hundsdorfer werkten op het CWI aan de theoretische kant van dit verschijnsel. Ze ontdekten onder andere dat het aantrekken of afstoten van de koppen van twee bliksemvertakkingen tijdens de groei afhangt van de gasdichtheid en de verhouding tussen zuurstof en stikstof in de lucht.
Naast het rekenen aan bliksems is Ebert (CWI en TU/e) ook bij experimenten betrokken. In het bliksemlab aan de Technische Universiteit Eindhoven wekten Sander Nijdam, Eddie van Veldhuizen en zij bliksems kunstmatig op en fotografeerden ze stereoscopisch. Met de driedimensionale foto's en het rekenmodel kan de structuur van bliksembomen op een heel nieuwe manier in kaart gebracht en begrepen worden.
Voor eerdere ontdekkingen op het gebied van ontladingen ontving Ebert in 2004 de Minerva-Prijs, ter verbetering van de zichtbaarheid van vrouwelijke onderzoekers in de natuurkunde.
Noot voor de pers:
- De publicatie: Interaction of Streamer Discharges in Air and Other Oxygen-Nitrogen mixtures, Phys. Rev. Lett. 101, 075005 (2008), http://homepages.cwi.nl/~ebert/PRLLuque08.pdf ; illustratie, bron S.A. Cummer: http://www.cwi.nl/pictures/2008/Sprites.jpg. Het onderzoek is mede-gefinancierd door STW.
- Informatie: Prof. dr. Ute Ebert, tel. 020 - 592 4206 (CWI), 040 - 247 3455 (TU/e); e-mail: Ute.Ebert@cwi.nl
- Behandeld door: Teunis van Wijngaarden, contact: Annette Kik, wetenschapsvoorlichter, tel. 020 - 592 4248 (ma, wo-vr), Annette.Kik@cwi.nl.
- Het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) is een aan de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) gelieerd onderzoeksinstituut. Adres: Science Park Amsterdam, Kruislaan 413, 1098 SJ Amsterdam, www.cwi.nl.