Nieuws
Mogelijk geen ijsvrije Noordpool
IJssmelt minder hard dan 2007, wel neergaande trend
21 augustus 2008 - De kans op een ijsvrije Noordpool dit jaar wordt
steeds kleiner. De ijssmelt gaat deze zomer langzamer dan vorig jaar
maar verloopt wel sneller dan in 2006. De ijsbedekking blijft zodoende
een neergaande trend vertonen.
IJsbedekking Noordpool augustus 2008 (Bron: National Snow and Ice Data
Center)
Na het smeltseizoen, dat nog tot half september doorgaat, kan pas met
zekerheid vastgesteld worden hoeveel zeeijs in de Noordelijke IJszee
is gesmolten. Als het huidige ijssmelttempo gehandhaafd blijft, lijkt
de zomer 2008 de twijfelachtige eer te krijgen de geschiedenis in te
gaan als de (voorlopige) nummer twee op de ranglijst van minimale
ijbedekking aan het eind van het smeltseizoen, na 2007.
De metingen laten zien dat vooral in de maand juli de
ijssmelt achtergebleven is op 2007 toen een laagterecord is gebroken.
Wel is deze maand al meer zeeijs in het Noordpoolgebied gesmolten dan
in augustus vorig jaar, maar het zal met het huidige ijssmelttempo
niet genoeg zijn om de geografische Noordpool ijsvrij te krijgen.
De oorzaak van de geringere ijssmelt is dat, in vergelijking met 2007,
de windrichting tot nu toe gunstiger is geweest om het ijs intact te
houden. Vorig jaar juli bracht een stevige wind vanaf de Stille Oceaan
meer warmte het Noordpoolgebied binnen. Dat is afgelopen juli niet het
geval geweest.
Deze maand augustus is de wind meer naar het noorden gedraaid, zodat
de ijssmelt weer is versneld ten opzichte van de jaren voor 2007.
Hierdoor is voor het tweede opeenvolgende jaar de Noordwestelijke
doorvaart van de Atlantische Oceaan via de Canadese wateren naar de
Stille Oceaan sinds mensenheugenis weer zo goed als ijsvrij. Het gaat
dan om de Amundsen Northwest Passage, genoemd naar de Noorse Roald
Amundsen die in 1903 een expeditie leidde om deze route te bevaren.
Hij deed er drie jaar over.
Ondanks dat de ijssmelt in de Noordelijke IJszee minder hard gaat dan
vorig jaar, blijft de ijsbedekking een neergaande trend vertonen. De
vraag is of de recordhoeveelheid ijssmelt in 2007 toeval is of een
trendbreuk. Om dat vast te stellen zijn een aantal jaren nodig om te
kunnen vergelijken. In 2007 is het zeeijs 20 procent harder gesmolten
dan voorgaande jaren. Als dat tempo zich zou voortzetten, dan is het
zeeijs op de Noordpool binnen vier, vijf jaar weg. Als de geleidelijk
neergaande trend van de afgelopen dertig jaar doorzet, dan zit rond
2080 geen ijs meer in de Noordelijke IJszee. In die drie decennia zijn
er ook fluctuaties in de ijssmelt geweest maar 2007 springt er
duidelijk negatief uit.
De neergaande trend van de ijsbedekking heeft tot gevolg dat de
gemiddelde dikte van het ijs afneemt. Dik meerjarig ijs wordt
vervangen door dun, eenjarig ijs dat minder kans maakt de zomer te
overleven.
---
Eerste uitgave: 21-08-08
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut