Vereniging Milieudefensie


Overgrote deel Snelwegpanorama's níet beschermd

Het voornemen van het rijk om negen nationale 'Snelwegpanorama's' aan te wijzen en te beschermen zal volgens Milieudefensie niet bijdragen om de verrommeling van het Nederlandse landschap een halt toe te roepen. Zolang elders lustig doorgebouwd kan worden, wordt de verrommeling hoogstens verplaatst.

Het Ruimtelijk Planbureau heeft geïnventariseerd hoeveel vrije uitzichten er vanaf de snelweg zijn. Dat zijn er 1753. Daarvan werden er in het peiljaar (2003) maar liefst 880 concreet bedreigd door bouwplannen. De aanwijzing van negen Snelwegpanorama's door het rijk, betekent dat er voor de overige 1744 geen bescherming komt.

Door de aanwijzing van nationale Snelwegpanorama's (en later mogelijk van provinciale panorama's) neemt de druk zelfs toe om in de onbeschermde panorama's te gaan bouwen. Het beleid voor de Snelwegpanorama's is daarom vooral van symbolische waarde, het geeft geen enkele garantie dat de snelwegomgeving niet verder verrommelt met lelijke blokkendozen op zichtlocaties.

De negen Snelwegpanorama's liggen allemaal in Nationale Landschappen. Dit zijn gebieden met bijzondere landschappelijke en cultuur-historische waarden (zoals het Groene Hart en de Noordelijke Wouden), die in 2005 bij de vaststelling van de Nota Ruimte een beschermde status hebben gekregen. Er mag wel gebouwd worden, maar alleen zodanig dat de landschappelijke kwaliteiten op zijn minst in stand blijven en liefst versterkt worden.

Kennelijk is de status van Nationaal Landschap onvoldoende om het landschap te beschermen en moet daar de status van nationaal Snelwegpanorama aan worden toegevoegd. Is het landschap buiten het Snelwegpanorama vogelvrij?

Het rijk wil de bescherming van de Snelwegpanorama's garanderen middels een "Structuurvisie voor de Snelwegomgeving". Zij wil de doorwerking daarvan in gemeentelijke bestemmingsplannen veilig stellen door een en ander op te nemen in de aangekondige AMvB Ruimte (Algemene Maatregel van Bestuur) bij het onderdeel over Nationale Landschappen. Dat gebeurt 'getrapt', dat wil zeggen dat de provincies de regie voeren over de planologische uitwerking.

Milieudefensie betwijfelt of de beoogde doorwerking middels een getrapte AMvB wel effectief is. Een directe doorwerking van het beschermingsregime voor Snelwegpanorama's in gemeentelijke bestemmingsplannen geeft veel betere garanties.