Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling
5 september, 2008
Publieke sector niet gebaat bij ontkokering
Overheidsinstanties werken soms langs elkaar heen. 'Savanna', 'Ondiep', 'Diamantbuurt' en andere incidenten zijn aanleiding voor de overheid om fors te investeren in meer coördinatie, meer afstemming en meer integraal beleid om de verkokering te bestrijden. In één woord: ontkokeren. Het is echter een illusie om de problemen van verkokering te bestrijden met ontkokering.
Dit schrijft de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling in een advies dat hij vandaag presenteert aan Kabinet en de beide Kamers der Staten-Generaal:
De ontkokering voorbij
Slim organiseren voor meer regelruimte
Onderzoek van de Raad voor dit advies wijst uit dat ontkokering leidt tot meer bureaucratie. Meer afstemming, meer integrale beleidsvorming, soms zelfs hele nieuwe coördinatieorganen slorpen energie op die bedoeld was om de uitvoering te verbeteren. Op deze manier heeft ontkokering negatieve effecten die erg lijken op de problemen die ze wil bestrijden. Dit komt doordat ontkokering en verkokering voortkomen uit het verlangen om complexe problemen van bovenaf te sturen en te beheersen. De complexiteit van de publieke sector laat dit echter niet toe.
De RMO pleit daarom voor meer acceptatie van complexiteit en verkokering in de publieke sector. Verkokering betekent een erkenning van verschillende perspectieven en belangen (van zorg en justitie, ouder en kind, werkgever en werknemer). De Raad stelt voor om niet te proberen steeds op een hoger niveau af te stemmen, te coördineren en te proberen kokers te integreren. Het is beter om meer ruimte op de werkvloer te laten zodat professionals slim kunnen omgaan met de spanningen die ontstaan als verschillende kokers elkaar tegenkomen. Dit leidt tot een situatie waarin burgers en professionals vanuit een gezamenlijk oordeel keuzes maken en verantwoordelijkheid nemen.
De Raad adviseert beleidsmakers hun perspectief om te keren. Het is niet zinvol te redeneren vanuit centraal beleid, maar juist te denken vanuit gevarieerde dienstverlening, waarbij de overheid alleen nog de randvoorwaarden stelt. Deze benadering maakt ook ruimte om permanent te leren in de publieke sector. Omdat uitvoerders meer verantwoordelijk zijn kunnen zij zich niet langer verschuilen achter ministeriële verantwoordelijkheid of de instemming en afstemming met anderen.
U kunt het advies downloaden van onze website: www.adviesorgaan-rmo.nl. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Rienk Janssens, algemeen secretaris van de RMO: r.janssens@adviesorgaan-rmo.nl of 070 340 5294.