Nationale DenkTank: Jongeren onderschatten gezondheidsrisico's
02/10/2008 18:06
Stichting De Nationale Denktank
De Nationale DenkTank 2008 presenteert morgen, op 3 oktober, zijn analyse van gezondheidsproblemen onder jongeren. De analyse laat zien dat een grote groep jongeren er een ongezonde leefstijl op nahoudt en dat jongeren de gezondheidsrisico's sterk onderschatten. De analyse van de DenkTank richt zich vooral op de probleemgebieden: overmatig alcoholgebruik, overgewicht, drugsgebruik en roken, evenals op de verschillende invloeden die bij deze gedragingen een rol spelen. In het Forumgebouw van Wageningen Universiteit gaan de deelnemers morgen in gesprek met experts uit het veld, de wetenschap, de overheid en het bedrijfsleven.
De DenkTank heeft in zijn onderzoek vooral de stem van de jongeren zelf gehoord, door meer dan 200 gesprekken met hen te voeren en door een grote internetenqu(ee)te te houden. Meer dan 5000 jongeren hebben hun mening over hun gezondheid gegeven. Enkele opmerkelijke conclusies zijn:
83% van de jongeren vindt dat hij/zij gezond leeft, hoewel in werkelijkheid 47% zich ongezond gedraagt. Bij de jongeren die ernstig ongezond gedrag vertonen is de situatie nog ernstiger gesteld: 62% van hen denkt dat hij/zij niet ongezond leeft.
Jongeren zien drugsgebruik (33%) en roken (24%) als de grootste probleemgebieden onder jongeren, terwijl overgewicht en overmatig alcoholgebruik als minder groot probleem gezien worden.
Eén op de tien (10,0%) jongeren heeft daadwerkelijk overgewicht. Uit het DenkTank-onderzoek blijkt echter dat hiervan 69,2% vindt dat hij/zij gezond leeft.
Nederland zit in de top-3 van Europa qua alcoholmisbruik (RIVM, 2007). Het DenkTank-onderzoek toont aan dat één op de drie (33,1%) jongeren boven de 16 doet aan 'binge-drinken' (regelmatig meer dan 5 glazen alcohol per dag).
Eén op de vijf (22,8%) jongeren vindt dat je bij 6 glazen nog niet teveel hebt gedronken. Van de jongeren boven de 16 is dat zelfs 44,7%. Eén op de zes jongeren vindt 12 glazen alcohol niet teveel.
De maatschappelijke kosten ten gevolge van de drie belangrijkste gezondheidsproblemen in onze samenleving (obesitas, alcohol en roken) worden door de DenkTank ingeschat op 7.8 miljard euro in 2008. Als de huidige trends doorzetten, zal obesitas de komende jaren sterk gaan toenemen met een stijging van de kosten van 23%!
Waar liggen mogelijke oplossingenrichtingen?
44% van de jongeren geeft aan dat hun ouders het best kunnen helpen om gezonder te gaan leven. De invloed van ouders is vooral op jongere leeftijd (tot 15 jaar) van grote invloed. Een derde van de ouders hanteert echter geen regels over alcoholgebruik. Op latere leeftijd wordt de invloed van vrienden groter; in verhouding tot jongeren die nog geen alcohol mogen drinken geven jongeren ouder dan 16 twee maal zoveel aan dat ze overgehaald worden om meer te drinken dan ze van plan waren.
De meerderheid van de jongeren lijkt het niet eens met de wettelijke leeftijdsgrens waarop men alcohol mag drinken. Van deze groep vindt ruim driekwart dat de wettelijke leeftijdsgrens omhoog mag. Daarnaast geeft driekwart van de jongeren (die mogen drinken) aan dat als er geen alcohol wordt geschonken op een feest, het niet direct een reden is om niet te gaan.
Het online onderzoek is opgezet en uitgevoerd in samenwerking met Young Opinions. Young Opinions is het driemaandelijkse onderzoek naar actuele thema's in de jongerencultuur, georganiseerd door de jongerenprofielsite PartyPeeps2000.com (PP2G) en YoungWorks, bureau voor jongerencommunicatie. Daarnaast hebben veel jongeren gereageerd via de site Habbo Hotel, een virtuele wereld waarin kinderen en jongeren elkaar online ontmoeten.
Regionale verschillen
De DenkTank heeft in haar aanpak ook specifiek aandacht besteedt aan de verschillen tussen jongeren, bijvoorbeeld door verschillende wijken te bezoeken. Zo is in Den Haag de Schilderswijk en het VMBO Escamp onderwerp van studie geweest. Daarnaast heeft de DenkTank Almere Tussen de Vaarten en Oost-Groningen onder de loep genomen.
Uit de analyse komen duidelijke verschillen naar voren tussen de regio's:
In Den Haag is het alcoholgebruik laag, vooral onder allochtone jongeren
Almere's Tussen de Vaarten is, ondanks de goede bedoelingen van planologen, een wijk waar sociale cohesie ontbreekt "De kwaliteit van de huizen is dermate slecht dat je weet dat dit de achterstandswijken van de toekomst zijn". "De supermarkt is dé sociale ontmoetingsplek".
Ondanks dat jongeren er veel bewegen, dankzij fietsen over langere afstanden, is er door slechte eetgewoontes toch veel overgewicht in Oost-Groningen
Wijkanalyses laten overeenkomsten zien met de uitkomsten van de enqu(ee)tes:
Veel invloed van ongezonde leefstijl van ouders (bijv. quotes uit Groningen "Groningers houden van speklapp'n", Een jongere van 14: "Van mijn pa krijg ik elke week een baal shag". In Den Haag in de Schilderswijk: "'De slechtste gewoonte van Marokkaanse moeders is dat ze koken naar wens van de kinderen" (Hamila, Marokkaanse vrouw aan Zet)
Ook het aanbod in de fysieke omgeving speelt een rol. Quotes van leerlingen van het VMBO Escamp: "De leraren roken op het schoolplein, lekker goed voorbeeld!", "Het broodje gezond is het enige gezonde op school".
De DenkTank constateert dat het ervaren van weinig toekomstperspectief van jongeren en het niet weerbaar zijn tegen sociale druk in alle wijken een rol speelt bij ongezonde leefgewoonten, of het nu gaat om gebrek aan werkgelegenheid in Oost-Groningen of in de Schilderswijk
De aftrap voor het middagdebat, vanaf 14.00 uur, wordt verricht door voorzitter van de raad van bestuur van Wageningen UR; Aalt Dijkhuizen. De DenkTank presenteert dan zijn bevindingen en er is een debat met de zaal.
Na de presentatie van de resultaten van de analyse morgen, start de DenkTank met de oplossingsfase waarin praktische en uitvoerbare maatregelen zullen worden voorgesteld. Op 17 december presenteert de DenkTank 2008 zijn eindconclusies aan onder andere minister Rouvoet van Jeugd en Gezin.
De opdracht aan de DenkTank 2008
De kernvraag die de DenkTank is voorgelegd, luidt: Hoe kunnen jongeren gestimuleerd worden zelf voor een gezonde leefstijl te kiezen? Doel is om op 17 december concrete en implementeerbare verbeteringen en oplossingen te presenteren die zorgen voor een meer systematische en effectieve aanpak van de problemen in Nederland. Er zijn veel zorgen over risicovol gedrag bij jongeren. De DenkTank buigt zich dit jaar over deelaspecten maar gaat, ook samen met jongeren, op zoek naar de rode draad die van invloed is op de (on)gezonde levensstijl van veel jongeren. Daarnaast blijkt het lastig voor overheids- en andere sleutelpartijen om de jongeren op een goede manier te bereiken en om integraal beleid te ontwikkelen dat alle bovengenoemde probleemgebieden verbindt.
De deelnemers van 2008
Ieder jaar wordt een Nationale DenkTank samengesteld van ongeveer twintig masterstudenten, pas-afgestudeerden en promovendi. Zij worden geselecteerd op basis van intellectuele capaciteiten, interpersoonlijke vaardigheden, creativiteit en maatschappelijke interesse. Net als vorig jaar is een zeer multidisciplinair team samengesteld; de achtergrond van de leden loopt uiteen van Natuurkunde tot Geneeskunde, en van Orthopedagogiek tot Staats- en Bestuursrecht. Ook zijn vrijwel alle universiteiten vertegenwoordigd.
Wat is Stichting de Nationale DenkTank?
Het doel van Stichting de Nationale DenkTank is innovatie te stimuleren door het creëren van een multidisciplinair netwerk van ondernemende en creatieve mensen. De stichting brengt talent bij elkaar met een brede blik en maatschappelijke interesse en stimuleert ze om buiten de bestaande kaders te denken. Het netwerk vormt een brug tussen overheid, wetenschap en bedrijfsleven, en bevordert kruisbestuiving tussen verschillende disciplines. De DenkTank kan ook dit jaar rekenen op brede maatschappelijke steun. Hoofdsponsors voor de editie 2008 zijn het ministerie van Jeugd en Gezin, Jump -het jeugdfonds van de Nederlandse Hartsichting-, het ministerie van OCW, de Gemeente Den Haag en het ministerie van LNV.
De onderzoeksfase van de Nationale DenkTank wordt begeleid door McKinsey & Company. Structureel wordt de DenkTank ondersteund door onder andere de Universiteit van Amsterdam, Universiteit Leiden, Wageningen Universiteit, McKinsey & Company, De Baak, YER, ING, De Brauw Blackstone Westbroek, Menzis, Sp!ts en de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen.
http://www.nationale-denktank.nl