Nivel


Richtlijnen verspreiden is niet genoeg

7 oktober 2008

Verspreiding van richtlijnen is niet genoeg om het gedrag van zorgverleners te beïnvloeden. Daarvoor is meer nodig, bijvoorbeeld een combinatie van scholing, persoonlijke instructies over de richtlijn en feedback. Dit blijkt uit een publicatie van onderzoekers van het NIVEL in BMC Medical Informatics and Decision Making.

Evidence based
Beslissingen over de zorg voor patiënten worden meer en meer genomen op basis van wetenschappelijk bewijs. Voor de zorg aan verschillende groepen patiënten komen er daarom steeds meer evidence based richtlijnen. Niet iedere zorgverlener houdt zich daar echter aan. Omdat er al veel ervaring is opgedaan met het implementeren van richtlijnen, hebben onderzoekers van het NIVEL hierover wetenschappelijke publicaties verzameld en deze systematisch beoordeeld.

Eenvoud
Heel belangrijk blijkt hoe de richtlijn is ingevoerd. Alleen publicatie van de richtlijn is niet genoeg. Die moet altijd worden ondersteund met bijvoorbeeld een combinatie van bijscholing, instructies aan zorgverleners en feedback op de werkvloer. Verder zijn ook karakteristieken van de richtlijn zelf heel bepalend of deze wordt gebruikt. Relatief eenvoudige richtlijnen die makkelijk zijn toe te passen en waarvoor geen nieuwe middelen of apparatuur nodig zijn, hebben een grotere kans te worden gevolgd.

Instemming
Belangrijk is dat de arts en verpleegkundige het eens zijn met de aanbevelingen in de richtlijn en dat zij goed bekend zijn met de inhoud. Daarnaast kunnen karakteristieken van patiënten, zoals bijvoorbeeld co-morbiditeit, de kans dat een richtlijn wordt gevolgd verkleinen. Bij patiënten met meerdere aandoeningen blijken zorgverleners veel richtlijnen minder bruikbaar te vinden.

Gebruikers
Verder zijn er aanwijzingen dat het belangrijk is de beoogde gebruikers bij de ontwikkeling van de richtlijn te betrekken. Uit een deel van de bestudeerde publicaties blijkt dat als professionals actief bij de ontwikkeling van richtlijnen zijn betrokken, deze vaker worden gevolgd. De onderzoekers bevelen aan meerdere wegen te bewandelen om richtlijnen bekend te maken en in te voeren. Zodat ze zo goed mogelijk worden gebruikt.

Subsidiënt


* ZonMw