Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
Ons kenmerk Uw brief van Uw kenmerk
10 oktober 2008 HO&S/2008/60973 22 september 2080900580
Onderwerp
Vragen van lid Zijlstra inzake voorrang allochtone
studenten bij student-assistentschappen.
Hierbij zend ik u de antwoorden op de Kamervragen van lid Zijlstra (VVD) betreffende de voorrang van
allochtone studenten bij het verkrijgen van student-assistentschappen aan de Universiteit Utrecht.
De vragen werden mij toegezonden bij uw bovenaangehaalde brief met kenmerk 2080900580.
De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
dr. Ronald H.A. Plasterk
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Rijnstraat 50, Postbus 16375, 2500 BJ Den Haag, T +31-70-4122016 F +31-70-4123456 www.minocw.nl
blad 2/2
2008Z02861 / 2080900580
Vragen van het lid Zijlstra (VVD) aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over de
voorrang die de Universiteit Utrecht aan allochtone studenten verleent om student-assistent te
worden naar aanleiding van de antwoorden op eerdere vragen.
(Ingezonden 22 september 2008)
1
Als allochtone studenten, zoals u stelt, niet worden voorgetrokken omdat het gaat om `extra' student-
assistentschappen die speciaal voor allochtone studenten zijn gecreëerd, 1) hebben zij op de
Universiteit Utrecht daarmee in elk geval méér vacatures om op te solliciteren dan autochtone
studenten en zij in deze zin dus bevoordeeld zijn?
Dit zijn vervolgvragen op de vragen van de heer Zijlstra van 19 augustus. Het gaat hier om een niet-
ongebruikelijk selectief en beperkt programma, in aard vergelijkbaar met het door mij eerder onder uw
aandacht gebrachte Echo Awards, waarvan de heer Rutte grondlegger, boegbeeld en presentator is. Ik
deel geheel de opvattingen die de heer Rutte gebracht hebben tot het steunen van de genoemde Echo
Awards. Ze zijn in gelijke mate, mutatis mutandis, van toepassing op het Utrechtse programma
waaraan de heer Zijlstra zich kennelijk stoort.
Het klopt inderdaad dat allochtone studenten door de 15 extra student-assistentschappen theoretisch
gezien meer vacatures hebben waar zij op kunnen reageren. In de praktijk vervullen vooral autochtone
studenten de reguliere student-assistentschappen, dat gaat om circa 500 plekken op de Universiteit
Utrecht. De reden waarom de Universiteit Utrecht heeft gekozen voor dit project is ook dat allochtoon
talent niet vanzelf de weg naar de wetenschap weet te vinden. In die zin is het programma van de
Universiteit Utrecht te vergelijken met het Mozaïekprogramma van NWO.
2
Als allochtone student-assistenten, zoals u stelt, zijn geselecteerd op basis van kwaliteit, waarom
slaagden deze studenten er dan voorheen niet in om aangenomen te worden op de reguliere student-
assistent vacatures?
Onderdeel van de regeling Kleurrijke student-assistenschappen is dat allochtoon talent gescout en
geselecteerd is op basis van kwaliteit vanuit de faculteiten. Uit onderzoek blijkt dat allochtone
studenten vaak niet over de juiste netwerken beschikken of op de hoogte zijn van het belang van het
vervullen van een student-assistentschap voor hun verdere carrière, terwijl zij qua studieprestaties en
blad 3/3
motivatie wel in aanmerking komen. Helaas is het momenteel nog steeds zo dat reguliere student-
assistentschappen vooral vervuld worden door autochtone studenten en dat vooral autochtone
studenten starten met een wetenschappelijke loopbaan. Door extra student-assistentschappen wil de
Universiteit Utrecht het voor talentvolle allochtone studenten aantrekkelijker maken om te kiezen voor
de wetenschap en hierdoor worden faculteiten zich ook bewuster van de kwaliteiten van deze groep.
Dit project kan bovendien ertoe bijdragen nog meer inzicht te verkrijgen in belemmeringen voor
allochtone studenten om te opteren voor reguliere studentassistenten en het kan faculteiten bewuster
maken van het potentieel van deze studenten waardoor op termijn geen aparte regeling meer nodig is.
3
Kunt u aangeven of de kwaliteitscriteria die gehanteerd worden gelijk zijn aan de kwaliteitscriteria die
gehanteerd worden voor de reguliere student-assistentplaatsen? Kunt u aangeven waar de eventuele
verschillen zitten en indien er verschillen zijn, kunt u dan aangeven hoe deze zich verhouden tot uw
uitspraak dat er geen sprake is van het voortrekken van allochtone studenten?
De allochtone studenten die de 15 extra plaatsen vervullen worden geselecteerd op kwaliteit. Er is geen
verschil in kwaliteit tussen de autochtone en allochtone studenten. Er is echter wel een verschil in
vertegenwoordiging, want allochtone studenten zijn momenteel nog ondervertegenwoordigd in de
wetenschap. Dit is vanuit het oogpunt van het bouwen aan een kenniseconomie, het benutten van
talent en het streven van evenredige vertegenwoordiging onwenselijk.
4
Welk onderzoek heeft de Universiteit Utrecht gedaan naar de oorzaken van de verminderde
doorstroom van allochtone studenten naar de wetenschap, alvorens extra plaatsen te creëren?
De UU baseert zich bij deze analyse op wetenschappelijk onderzoek van bijvoorbeeld M.Crul, K.Kraal.
A. Kumcu, R.Penninx met `Kleurrijk talent' en het IMES met `Allochtonen werkzaam in
wetenschappelijk onderwijs en onderzoek'. Er zijn verschillende oorzaken voor een verminderde
doorstroom:
- deze studenten zijn vaak de eerste in hun familie die gaan studeren, zij zijn onbekend met de
eerste stappen die kunnen leiden naar een wetenschappelijke loopbaan;
- omdat deze studenten vaak eerstegeneratiestudenten zijn ontbreekt het hen aan een netwerk
binnen de academische wereld;
- om dezelfde reden hebben zij meestal evenmin rolmodellen om zich heen die al een functie in
de wetenschap hebben bemachtigd.
5
blad 4/4
Deelt u de mening dat rolmodellen belangrijk zijn voor de emancipatie van allochtonen en dat
rolmodellen juist een voorbeeldfunctie vervullen omdat zij op eigen kracht resultaat boeken, zonder
daarbij bevoordeeld te worden ten opzichte van andere groepen?
Ik vind rolmodellen erg belangrijk en daarom heb ik dit jaar ook de ECHO Awards uitgereikt. Dit is een
stimuleringsprijs voor excellente allochtone studenten die zich naast goede studieresultaten ook
maatschappelijk inzetten. Deze studenten zijn ambitieus en zij zijn zonder meer rolmodellen voor
andere allochtone studenten. Ik steun VVD-fractieleider Mark Rutte dan ook bij zijn rol als
beschermheer van ECHO en ik ga ervan uit dat de VVD dit ook doet. Zie ook mijn antwoord op vraag 1.
1) Aanhangsel Handelingen nr. 3534, vergaderjaar 2007-2008