FF Kappe-aanpak in Rotterdam krijgt vervolg

Hoewel met de pilot met de zogenaamde FF-Kappe-aanpak niet kan worden bewezen dat overlastgevend gedrag van jongeren daadwerkelijk afneemt, bieden de resultaten van de pilot wel aanknopingspunten voor maatregelen waarmee overlast kan worden tegen gegaan. Dat blijkt uit een onderzoek dat in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie is uitgevoerd door onderzoeksinstituut ITS van de Radboud Universiteit Nijmegen. Minister Hirsch Ballin van Justitie en minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties hebben de evaluatie van dit project aan de Tweede Kamer gestuurd.

De gemeente Rotterdam heeft in 2006 en 2007 onder de naam 'FF Kappe' een pilot uitgevoerd, die er op gericht was om overlastgevend gedrag van jongeren terug te dringen. Een groep jongens tussen 12 en 24 kon vrijwillig een contract tekenen waarin ze beloofden geen overlast te bezorgen. Deden ze dat toch, dan konden ze strafrechtelijk worden vervolgd.

FF Kappe is geïnspireerd op de Acceptable Behaviour Contracts en Anti-Social Behaviour Orders in Engeland. De opzet in Rotterdam was als volgt. Aan een selectie van jongeren tussen de 12 en 24 jaar die bij herhaling voor grote overlast in de buurt zorgen, wordt een FF Kappe contract aangeboden. In deze vrijwillige overeenkomst staat omschreven van welke gedragingen de jongere zich dient te onthouden. Indien hij - in de pilot was uitsluitend sprake van jongens - zich niet houdt aan de overeenkomst, kan hij een door de burgemeester uitgevaardigd gedragsbevel, het FF Kappe bevel, opgelegd krijgen. Overtreding van dit FF Kappe bevel kan tot strafrechtelijke vervolging leiden.

De pilot in Rotterdam had als doel vast te stellen of de FF Kappe-aanpak effect heeft en om gaandeweg te leren wat de beste aanpak zou zijn. De aandacht richtte zich daarbij in beginsel op jongeren, die voor flinke overlast in één buurt zorgden en soms ook strafbaar gedrag vertoonden. Tevens ging het om jongeren waarvoor nog geen justitieel traject liep én om jongeren die nog bereikbaar zijn voor reguliere hulpverlening op basis van vrijwilligheid. Aan deze criteria kon in de pilot niet altijd worden voldaan.

Het ITS concludeert dat niet met harde cijfers kan worden onderbouwd dat FF Kappe heeft bijgedragen aan een vermindering van de overlast in de betreffende buurt. De wijze waarop in de praktijk van FF Kappe knelpunten zijn opgelost, biedt wel perspectief om overlastgevend gedrag terug te dringen. Zo is bijvoorbeeld van de juridische houdbaarheid van het FF Kappe bevel ter handhaving van de openbare orde gebleken dat in een eerste, door het Openbaar Ministerie voorgelegde, zaak de politierechter in de Rechtbank Rotterdam de gedragsaanwijzing in de vorm van het FF Kappe bevel aanvaardbaar vindt.

Reactie ministers Hirsch Ballin en Ter Horst

De ministers zien op basis van de uitkomsten van de evaluatie aanknopingspunten voor een vervolg-pilot. Rotterdam heeft zich inmiddels bereid verklaard een vervolgpilot te starten. Over invulling daarvan vindt nu op lokaal niveau nader overleg plaats.

Noot voor redacties (