Nieuwe beroepscode geeft actuele richtlijnen voor professioneel handelen
4 december 2008
Iedere verpleegkundige krijgt binnenkort een exemplaar van de nieuwe
beroepscode voor verpleegkundigen en verzorgenden. Helemaal up to
date, met nieuwe artikelen en praktische handvatten voor het gebruik
in de dagelijkse praktijk.
"De oude code is ruim tien jaar oud, dus
het werd wel tijd", vindt Ineke van der Jagt, verpleegkundig hoofd
zorgeenheid 3B. Samen met kwaliteitsmanager Ben Nijman vormt ze de
redactiecommissie beroepscode van VUmc. "In 1997 heeft de toenmalige
redactiecommissie de beroepscode van NU '91 als uitgangspunt genomen
en daar een eigen invulling aan gegeven. Twee jaar later hebben we per
artikel puntsgewijs enkele praktijkvoorbeelden toegevoegd. Op de
vormgeving na is de code sindsdien onveranderd gehandhaafd, terwijl er
vakinhoudelijk heel veel is veranderd."
Wat is nieuw?
De nieuwe Nationale Beroepscode is opgesteld door NU '91 en de V&VN.
Van der Jagt speelde een adviserende rol. "De vormgeving is
overzichtelijk en de praktische voorbeelden maken de artikelen
specifiek. Nieuwe onderwerpen zoals het begeleiden van studenten,
veilige zorg, kwaliteit en wetenschappelijk onderzoek maken deze code
helemaal up to date. Als VUmc kunnen we ons hier helemaal in vinden.
Daarom hebben we besloten de Nationale Beroepscode integraal over te
nemen. Iedere verpleegkundige ontvangt binnenkort een exemplaar."
Waarom is de beroepscode zo belangrijk?
"VUmc hanteert weliswaar richtlijnen voor (on)gewenste omgangsvormen,
maar die zijn te algemeen. Deze beroepscode is puur op
verpleegkundigen gericht. De code is geen wet, maar een leidraad die
je eigen denken scherpt en verhelderend inzicht geeft in hoe je
professioneel moet handelen in een bepaalde situatie. Het is echt een
basisstuk dat na lezing in de kast hoort."
Niet alleen voor verpleegkundigen, ook naar collega's uit andere
disciplines en naar patiënten geeft de code helderheid. "Patiënten
worden steeds mondiger, maar met dit document kun je duidelijk maken
wat een patiënt van jou als verpleegkundige kan verwachten. Dat
communiceren we ook naar patiëntenorganisaties."
Hoe gebruik je de beroepscode?
De hoofden en senior verpleegkundigen spelen een centrale rol in de
implementatie van de code op de afdelingen en worden met presentaties
op deze taak voorbereid. In het begeleidende boekje Hoe gebruik je de
beroepscode zijn bovendien suggesties en casussen opgenomen voor het
gebruik van de code op de werkvloer. Het boekje is bestemd voor
individuele verpleegkundigen, teams en opleiders.
"De opleiding legt de basis voor professioneel handelen en is dus dé
plaats om na te denken en te discussiëren over de toepassing in de
praktijk. Dit onderwerp leeft heel erg bij studenten. Ik hoop dat zij
oudere collega's op de afdelingen mee laten leren. Iedere
verpleegkundige is vrij om de code bijvoorbeeld te verwerken in een
beleidsnotitie of op te nemen in het kwaliteitsbeleid van de
afdeling."
De verpleegkundigen van hematologie gebruiken de code tijdens
teamvergaderingen als toetsinstrument. "Worstelt iemand met een
ethisch dilemma, dan kijken we wat de code zegt en bespreken we wat we
zelf vinden. Wat doe je bijvoorbeeld als een ouder van een minder
begaafde patiënt niet vertelt dat hij binnenkort zal sterven? En hoe
reageer je als je ziet dat die ouder daar achteraf erg veel moeite mee
heeft? De Nationale Beroepscode biedt een handvat, maar de
verpleegkundigen brengen de code tot leven."
Ursula Wopereis
bron: Verpleegkundekatern
VU medisch centrum