Datum : 8 december 2008
Nummer : 2008/59
Persbericht Versterk de duurzaamheid en het
gebruik van gezondheidszorgonderzoek
Gezondheidszorgonderzoek is het onderzoek naar de structuur, de organisatie, het
functioneren en de effecten van de gezondheidszorg. De afgelopen jaren heeft deze
discipline zich voorspoedig ontwikkeld. Volgens de Raad voor Gezondheidsonderzoek
(RGO) is desondanks verbetering van de duurzaamheid en het gebruik van het
onderzoek mogelijk en nodig. De raad geeft in zijn advies dat vandaag wordt
aangeboden aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport twee
hoofdaanbevelingen: zorg ervoor dat het vakgebied zich beter kan ontplooien én
stimuleer het gebruik van het gezondheidszorgonderzoek. De raad geeft hiermee
antwoord op vragen van de minister naar de omvang en de bestendigheid van het
gezondheidszorgonderzoek, en de balans tussen het innovatieve onderzoek en het
vraaggestuurde onderzoek.
Positieve ontwikkeling
Het veld van gezondheidszorgonderzoek heeft zich de afgelopen jaren in positieve zin
ontwikkeld. Zo is de hoogte van de financiering van het onderzoek vergelijkbaar met
die van veel landen om ons heen, wordt het onderzoek hoofdzakelijk uitgevoerd in een
aantal grotere gerenommeerde onderzoeksinstituten, en wordt ook veel meer aan
gerichte kennisoverdracht gedaan dan voorheen. Ook is zowel de wetenschappelijke als
de maatschappelijke kwaliteit uitstekend te noemen en geniet het onderzoek
internationaal een hoog aanzien. De raad constateert dat gezondheidszorgonderzoek
goed in staat is om een nuttige bijdrage te leveren aan het beleid van VWS.
Mogelijkheden voor verbetering
Bij alle positieve ontwikkelingen ziet de raad desondanks twee punten die om aandacht
vragen.
Uit de beleidsondersteunende functie van het gezondheidszorgonderzoek vloeit
voort dat veel onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van `derden'. De dynamiek van
het beleid en de breedte van de vraagstellingen passen bovendien niet altijd even goed
bij de programma's van de onderzoeksfinancier ZonMw. Hierdoor is er relatief weinig
Bezoekadres Postadres
Parnassusplein 5 Postbus 16052
2511 VX Den Haag 2500 BB Den Haag
Telefoon (070) 340 75 21 Telefax (070) 340 75 24
E-mail: bureau@gr.nl www.gr.nl
Pagina : 2
ruimte om inhoudelijk te vernieuwen en loopt de duurzaamheid van het onderzoek
gevaar.
Het tweede punt betreft het gebruik van het onderzoek. De raad constateert dat
kennis niet optimaal wordt benut doordat systematische niet-vrijblijvende interactie
tussen onderzoekers en de uiteindelijke gebruikers van de onderzoeksresultaten nog te
weinig plaatsvindt.
Twee aanbevelingen
Voor beide punten heeft de raad een aanbeveling.
1 Versterk de onderzoeksinfrastructuur zodat zowel beleids- als praktijkvragen snel
geadresseerd kunnen worden en biedt het onderzoeksveld hierbij voldoende ruimte
voor risicovol, innovatief onderzoek.
Dit kan onder andere gerealiseerd worden door bij de onderzoeksfinancier ZonMw
een apart programma voor gezondheidszorgonderzoek in te richten waarin naast
langer lopend onderzoek ook ad hoc vraagstukken snel financiering kunnen
vinden.
2 Zorg voor systematische en niet-vrijblijvende interactie tussen onderzoekers en
kennisgebruikers.
Hieraan kan onder andere bijgedragen worden door in het hele beleidsproces
onderzoekers systematisch te betrekken en hen een verplichtende bijdrage te laten
leveren aan het samenstellen en evalueren van de kennisagenda voor de
gezondheidszorg.
Het advies is voorbereid door een commissie bestaande uit:
· prof. dr. P.J. van der Maas, voorzitter Raad voor Gezondheidsonderzoek, voorzitter
· drs. I. van Bennekom, directeur Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (tot 1 april 2008),
directeur Directie Langdurige Zorg, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Den Haag (vanaf
1 april 2008) · dr. H.J.J.M. Berden, directeur St. Elisabeth Ziekenhuis Tilburg · dr. A. Boer, lid Raad van
Bestuur College voor Zorgverzekeringen (CVZ) · prof. dr. T.E.D. van der Grinten, emeritus hoogleraar
beleid en organisatie gezondheidszorg, Erasmus MC Rotterdam · prof. dr. P.P. Groenewegen, hoogleraar
ruimtelijke en sociale aspecten van gezondheid en gezondheidszorg, Universiteit Utrecht, directeur NIVEL
· prof. dr. R.P.T.M. Grol, hoogleraar kwaliteit van zorg, Universitair Medisch Centrum St. Radboud,
Nijmegen · dr. I.M.E. Heesbeen, senior beleidsmedewerker team Cliënt Kwaliteit en Innovatie, Actiz
(vanaf 1 januari 2008) · prof. dr. N.S. Klazinga, hoogleraar sociale geneeskunde, Academisch Medisch
Centrum Amsterdam · drs. M.E. Rompa-Kunst, directeur Actiz (t/m 31 december 2007)
· prof. dr. J.M.G.A. Schols, hoogleraar chronische zorg, Universiteit van Tilburg, hoogleraar
verpleeghuisgeneeskunde, Universiteit Maastricht · dr. ir. H.A. Smit, hoofd Centrum voor Preventie en
Zorgonderzoek, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven · dr. M.J. Trappenburg,
politicoloog, Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschap · prof. dr. D. Wiersma,
hoogleraar klinische epidemiologie van psychiatrische stoornissen, Universitair Medisch Centrum
Bezoekadres Postadres
Parnassusplein 5 Postbus 16052
2511 VX Den Haag 2500 BB Den Haag
Telefoon (070) 340 75 21 Telefax (070) 340 75 24
E-mail: bureau@gr.nl www.gr.nl
Pagina : 3
Groningen · dr. M.B.J.A. Janssens, ZonMw, waarnemer (vanaf 1 juni 2008) · dr. ir. J. van Kammen,
ZonMw, waarnemer (tot 1 juni 2008) · drs. W. Reijmerink, directie Macro-Economische Vraagstukken en
Arbeidsvoorwaarden, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Den Haag, waarnemer
· dr. S.H.M. Litjens, Gezondheidsraad/RGO, Den Haag, secretaris · dr. R. van der Sande,
Gezondheidsraad/RGO, Den Haag, secretaris
De publicatie Gezond zorgonderzoek. De toekomst van het gezondheidsonderzoek in
Nederland (RGO nr. 59) is te downloaden van www.rgo.nl en in een papieren versie op
te vragen bij het secretariaat van de RGO, tel. (070)340 75 21, e-mail order@gr.nl.
Nadere inhoudelijke inlichtingen verstrekt dr. S.H.M. Litjens, tel. (070)340 54 98,
e-mail sandy.litjens@gr.nl.
Bezoekadres Postadres
Parnassusplein 5 Postbus 16052
2511 VX Den Haag 2500 BB Den Haag
Telefoon (070) 340 75 21 Telefax (070) 340 75 24
E-mail: bureau@gr.nl www.gr.nl