Geachte redactie,
Een halve eeuw psychiatrie: back to the future?
Psychiatrie en psychiaters hebben over maatschappelijke aandacht nooit te klagen gehad. Als er één medisch specialisme is dat altijd in het centrum van de discussies staat, is het wel de psychiatrie: biologische psychiatrie - antipsychiatrie, te veel medicijnen - te weinig medicijnen; te veel gedwongen opnamen - te weinig ingrijpen; betutteling van patiënten - mensen aan hun lot overlaten? Vragen en discussie te over. Het Tijdschrift voor Psychiatrie viert dit jaar zijn 50-jarig jubileum en biedt in een jubileumnummer een overzicht over de ontwikkelingen op de verschillende deelgebieden binnen de psychiatrie in de afgelopen 50 jaar. Medicijnen spelen daarbij een belangrijke rol, maar de verwachtingen bleken vaak te hoog gespannen. De vakgroep gaat zelf op de sofa.
In dit jubileumnummer van het Tijdschrift voor Psychiatrie kijken auteurs vanuit diverse hoeken van het vakgebied terug op de afgelopen halve eeuw psychiatrie in Nederland en Vlaanderen. Het gaat daarbij niet alleen om behandeling met medicijnen. Enkele opvallende artikelen:
De behandeling van depressies
De Groningse hoogleraar Psychiatrie Willem Nolen constateert de grote verwachtingen van nieuwe middelen op het moment dat deze op de markt kwamen, bijvoorbeeld van de nieuwe selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI's). Volgens Nolen betekenden deze middelen toch niet de doorbraak. De SSRI's werden weliswaar de meest voorgeschreven antidepressiva, maar bleken niet effectiever dan de oudere middelen. Verder behandelt men depressieve patiënten te lang met eenzelfde middel.
Oude en nieuwe antipsychotica
De Amsterdamse psychiaters Damiaan Denys en Lieuwe de Haan gaan in op de behandeling met medicijnen bij patiënten met psychosen en schizofrenie. Zij vergelijken oude en nieuwe antipsychotica en concluderen dat ook hier de nieuwe middelen de verwachtingen niet helemaal waarmaken. En helaas: nieuwe antipsychotica leidden tot nieuwe bijwerkingen: gewichtstoename en het zogenaamde 'metabool syndroom', een samenstel van risicofactoren voor hart- en vaatziekten.
Positie van de patiënt
Hoofdredacteur Peter van Harten gaat in op de positie en de rechten van de patiënt. De relatie tussen patiënt en hulpverlener is gelijkwaardiger geworden. Met dank aan de patiëntenverenigingen en de komst van het internet.
In de jubileumbundel leren we de psychiatrie kennen als een zeer volwassen specialisme, met tal van deelgebieden die sterk ontwikkeld zijn. Daarbij is ook ruimte voor zelfreflectie: hoe ziet de psychiater zichzelf? Is de psychiatrie een 'echte' medische discipline of is zij een vorm van menswetenschappen? En wat is de rol van de psychiater in het huidige multidisciplinaire gezelschap van onder meer klinisch psychologen, creatieve therapeuten en sociotherapeuten?
Alle artikelen uit het jubileumnummer zijn vrij toegankelijk via
Hoofdredacteur Peter van Harten geeft graag een nadere toelichting en is bereikbaar voor het beantwoorden van vragen:
www.tijdstroom.nl
<:blocked::http:/>www.tijdschriftvoorpsychiatrie.nl
<:blocked::mailto:info>info@tijdstroom.nl
Drs. Annemieke Kreuning-Schaefer
Bureauredactie
_________________________
De Tijdstroom uitgeverij Tel. 030 2364450
Postbus 775 Fax. 030 2369354 3500 AT UTRECHT
Bezoekadres: Janskerkhof 26 (in de janskerk)