Wageningen Universiteit en Researchcentrum visionaire denkers Bosbouwers zijn geen visionaire denkers

11 dec 2008
Nummer: R

Bosbouwers zijn net gewone mensen. Ze kijken niet veel verder dan hun neus lang is. Het volgens promovendus Marjanke Hoogstra van Wageningen Universiteit wijdverbreide beeld van bosbouwers als visionaire toekomstdenkers is een illusie. Vijftien jaar vooruit kijken is voor de meesten al te hoog gegrepen.

Dat is de prikkelende conclusie die Hoogstra trekt na bestudering van de manieren waarop bosbouwers met onzekerheid, tijd en de toekomst omgaan. Van bosbeheerders wordt verwacht dat ze ver vooruit plannen omdat bomen nu eenmaal langzaam groeien. Toch ligt hun horizon niet verder dan die van de gewone mens.

Opzienbarend is die conclusie niet, vindt Hoogstra. âEigenlijk is het normaal dat een bosbouwer geen visionair is. De toekomst is fundamenteel onzeker. Maarâ, voegt ze daar aan toe, âje kunt die toekomst wel zekerder màken. Door bijvoorbeeld te zeggen: vroeger was het zo, dus zal het in de toekomst ook wel zo zijn. Dan is het veel eenvoudiger om een beslissing te nemen. Het zekerder maken van de toekomst is voor veel bosbouwers een manier om met de onzekere toekomst om te gaan.â

Volgens Hoogstra laat haar studie zien dat bosbouwers aan sense-making doen. âDaar is geen goede Nederlandse term voor. Het heeft te maken met het creëren van betekenis en zingeving. Als mensen geconfronteerd worden met iets onzekers, dan creëren ze de werkelijkheid waar zij zin aan geven.â Dit zelfgemaakte beeld van de werkelijkheid hoeft niet overeen te komen met de objectieve werkelijkheid.

Of deze omgang met de toekomst tot slechte bosbouw leidt, is de vraag. âIk kan daar geen uitspraak over doen. Ik stop bij de constatering dat bosbouwers niet de gedachte visionaire toekomstdenkers zijn.â Maar bosbouwers kunnen volgens Hoogstra wel beter worden in sense-making over de toekomst. Bijvoorbeeld door in scenarioâs te denken. âEn dan bedoel ik geen getalsmatige, kwantitatieve modellen, maar beschrijvende en verhalende scenarioâs.â

Marjanke Hoogstra promoveert op dinsdag 16 december bij prof. Heiner Schanz, hoogleraar Märkte der Wald- und Holzwirtschaft van de Albert Ludwigs Universität in Freiburg en prof. Bas Arts, hoogleraar Bos- en Natuurbeleid aan Wageningen Universiteit. / Roelof Kleis

Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Meer informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail: resource@wur.nl. Zie archief op http://www.resource-online.nl.